Trên đường tu, ta đi được một bước là an lành một bước, đi hai bước là an lành hai bước. Tu là như thế, chớ không phải tu là cầu xin Phật Tổ ban cho ḿnh sự an vui tự tại.
Phật không chấp nhận điều ấy. Người biết tu th́ việc làm mới có ư nghĩa, người không biết tu chẳng những việc làm không có ư nghĩa mà c̣n phạm tội nữa.
Biết tu là an lạc một đời, không biết tu th́ đau khổ măi trong đời này và cả đời sau. Cho nên người Phật tử chân chánh cần phải hiểu đạo lư một cách đúng đắn, không nên hiểu sai lầm để đời tu của ḿnh trở thành vô nghĩa.
Phật tử qui y Tam Bảo, thọ tŕ năm giới để tu. Đó là điều thiết yếu. Nhiều vị tu mà không biết ǵ là gốc, ǵ là ngọn. Chúng ta tu sao cho bản thân ḿnh được tốt đẹp, ảnh hưởng đến những người chung quanh cũng được tốt đẹp.
*** V́ sao Phật dạy phải giữ giới không sát sanh? Ở đời ai cũng sợ chết. Ḿnh đă sợ th́ có nỡ làm cho người khác chết không? Ta trọng sanh mạng của ḿnh th́ cũng phải trọng sanh mạng của người, do đó không được sát sanh. Ta muốn sống th́ cũng phải bảo vệ mạng sống của người khác. Đó là lẽ công bằng.
*** Giới thứ hai, không được trộm cắp. Ai cũng biết tiền của là mạng mạch của sự sống. Nếu mất tiền của, sự sống không c̣n b́nh an nữa. Ai cũng thấy tiền của quan trọng như thế, nên bị xâm phạm th́ nổi tức muốn trả thù. Nếu ta biết bảo vệ của cải cho ḿnh th́ cũng nhớ bảo vệ của cải cho người. V́ vậy không trộm cướp là một lẽ công bằng trong cộng đồng xă hội loài người.
*** Giới thứ ba, không được tà dâm tức bảo vệ hạnh phúc gia đ́nh. Trong gia đ́nh, người chồng hoặc người vợ ngoại t́nh, gia đ́nh đó tan nát, không c̣n hạnh phúc. Chúng ta muốn bảo vệ hạnh phúc gia đ́nh ḿnh th́ phải bảo vệ hạnh phúc gia đ́nh của người. Do đó Phật cấm không được tà dâm. Ba giới này hết sức thiết yếu trong cuộc sống, giữ được ba giới này là tránh khổ cho ḿnh cho người nhiều lắm rồi đó.
*** Giới thứ tư không được nói dối. Thường trong gia đ́nh từ cha mẹ đến con cái, chồng hoặc vợ dối gạt nhau, không ai thật thà với ai hết th́ làm sao tin nhau được. Không tin th́ có thương yêu không? Có tin mới có thương, không tin th́ không thương. Như vậy, muốn gia đ́nh ḥa vui, tin yêu nhau th́ mọi người phải thật thà với nhau. Đến ngoài xă hội cũng vậy, nếu chúng ta lừa gạt người này, dối trá người kia th́ không ai tin mến ḿnh cả. Chừng đó ta nói ǵ họ cũng không nghe. Thế là vô t́nh ta tự loại ḿnh ra khỏi cộng đồng xă hội rồi, có khổ chưa?
Bởi vậy nói dối rất nguy hại, trong gia đ́nh mất t́nh thương yêu; ngoài xă hội ta trở thành kẻ cô độc. Cho nên Phật cấm không cho nói dối.
*** Giới thứ năm không được uống ruợu. Phật cấm không uống rượu mạnh, không uống say. Tại sao Phật lại cấm uống rượu, đâu có đánh đập ai, phiền lụy ai? Bởi v́ người say rượu giống như kẻ điên mất hết trí khôn, tâm thể cuồng loạn.
Cho nên Phật dạy rượu là nhân si mê, uống nhiều th́ si mê nhiều, không uống th́ tỉnh sáng. Uống rượu có hai điều hại. Thứ nhất là gieo hạt giống si mê, thứ hai là sanh bệnh hoạn. Đó là hại gần, c̣n xa nữa th́ con cháu sanh ra cũng bị si mê theo, v́ ảnh hưởng di truyền của cha mẹ. V́ vậy Phật cấm không cho uống rượu.
Hiện tại chúng ta không say mà c̣n lầm lẫn, huống là uống say th́ bao nhiêu lầm lẫn khác xảy đến. Không làm chủ được ḿnh, không giản trạch phải quấy, lúc đó rất dễ tạo tội.
Ngày nay c̣n có ba thứ độc hại hơn ruợu nữa là á phiện, x́ ke, ma túy. Cho nên phải nói thêm, Phật tử không được uống rượu mạnh, uống say; không hút á phiện, x́ ke, ma túy, đó là giới thứ năm. Tai hại của những thứ này nếu nói rộng ra th́ sẽ làm xă hội băng hoại, con người gây vô số tội lỗi, chớ không phải thường.
V́ vậy bước đầu vào đạo, Phật dạy chúng ta phải giữ năm giới. Giữ năm giới là tu. Phật tử nào không phạm năm giới là người sống xứng đáng trong đạo cũng như đời.
Do chúng ta biết giữ năm giới hiện đời bản thân ḿnh tốt, mọi người chung quanh mến thương. Khi nhắm mắt biết chắc chắn sẽ trở lại làm người tốt, nên trong tâm không lo sợ hoảng hốt. Đó là tu Nhân thừa Phật giáo.
Người không sát sanh đời sau sanh ra tuổi thọ dài.
Không trộm cướp đời sau sanh ra có tài sản nhiều.
Không tà dâm đời sau sanh ra đẹp đẽ trang nghiêm.
Không nói dối đời sau sanh ra nói năng lưu loát, ai cũng quí cũng tin.
Không uống rượu mạnh, không uống say; không hút á phiện, x́ ke, ma túy đời sau sanh ra được trí tuệ minh mẫn.
Như vậy, giữ được năm giới hiện đời sống hạnh phúc, đời sau càng hạnh phúc hơn.
Nên nói tới tu là điều cần thiết cho bản thân ḿnh, cho gia đ́nh và cho cả xă hội nữa. Chớ không phải tu là cầu những chuyện lạ lùng, huyền bí. Nếu một thôn, một xóm ai cũng giữ tṛn năm giới th́ thôn xóm đó có vui không? Không ai sợ bị ăn cắp, sợ người khác hại, sợ người khác phá gia cang của ḿnh v.v. Đó là chỗ ḥa vui.
V́ vậy tu là biết được gốc của sự an vui. Những ǵ làm đau khổ chúng ta tránh, những ǵ tạo niềm an vui chúng ta làm th́ cuộc đời tốt đẹp biết dường nào.
Nếu không biết tu chúng ta cứ làm những điều xấu, rồi tự chuốc khổ cho ḿnh cho người. Chính ḿnh chủ nhân tạo ra mọi sướng khổ, chớ không phải thần thánh nào cả. Thế nhưng có người động tới liền xin thần thánh "tha cho con". Thật buồn cười.
Chúng ta gieo nhân tốt mới hưởng được quả tốt, không gieo nhân mà đ̣i hưởng quả đó là chuyện viển vông. Không cần phải xin xỏ ai cả, chỉ khéo tạo nhân tốt để được quả tốt, đó là người sáng suốt thực tế. Phật bảo đó là người khéo tu, biết tu vậy.
Mong tất cả quí vị hiểu được ư nghĩa "chữ tu" cho thật đúng, khéo ứng dụng vào cuộc sống của ḿnh, th́ dù nghe ít vẫn lợi lạc nhiều. Bằng ngược lại nghe nhiều mà không khéo tu, cứ mặc t́nh tạo các nghiệp bất thiện th́ chẳng những không được chút lợi lạc, mà phải chuốc quả khổ đau nữa.
Chúc quí vị cố gắng tu đạt được nhiều an lạc trong hiện đời và cho cả mai sau.
VietBF@sưu tập