Chi tiêu QP 2013: thế giới giảm vì Mỹ, châu Á tăng vì TQ

Tổng chi tiêu quốc phòng năm 2013 giảm so với năm trước nhưng nếu xét chi tiêu ở khu vực châu Á thì lại tăng.
"Chi tiêu quốc phòng của thế giới giảm trong năm 2013 với sự cắt giảm ngân sách quốc phòng của Mỹ và các nước phương Tây. Tuy nhiên, chi tiêu quốc phòng tại các nền kinh tế mới nổi tiếp tục tăng", viện Nghiên cứu Hòa Binh Quốc tế Stockholm (SIPRI) cho hay.
Giám đốc chương trình Chi tiêu Quân sự của SIPRI Perlo-Freeman bình luận: “Xu hướng tăng chi tiêu quốc phòng tại các nền kinh tế mới nổi và các nước đang phát triển không giảm sút. Trong một số trường hợp, xu hướng này là kết quả tự nhiên của việc tăng trưởng kinh tế hoặc nhu cần cần thiết để đảm bảo an ninh. Nhưng trong một số trường hợp khác, việc tăng chi tiêu quốc phòng là kết quả của sự lạm dụng lợi nhuận từ việc bán tài nguyên thiên nhiên, chế độ độc tài và chạy đua vũ trang trong khu vực”.
Trong năm 2013, dữ liệu của SIPRI cho thấy thế giới chi tiêu 1,75 nghìn tỷ USD cho quốc phòng.
Mỹ - quốc gia chi tiêu cho quốc phòng nhiều nhất thế giới, trong năm 2013 đã cắt giảm 7,8% ngân sách quốc phòng do chấm dứt chiến tranh ở Iraq, bắt đầu rút quân khỏi Afghanistan cũng như chính sách cắt giảm ngân sách tự động được Quốc hội Mỹ thông qua năm 2011.

Tranh chấp ở quần đảo Senkaku là một trong những lý do khiến Nhật và Trung Quốc tăng ngân sách quốc phòng.

3 quốc gia chi tiêu quốc phòng cao nhất sau Mỹ bao gồm Trung Quốc, Nga và Ả Rập Saudi – là 3 nước nằm trong số 23 nước trên thế giới đã tăng gấp đôi chi tiêu quốc phòng kể từ năm 2004.

Trung Quốc tăng chi tiêu quốc phòng 7,4% trong năm 2013. Việc tăng này được lý giải là do tình hình tranh chấp lãnh thổ với các nước láng giềng. Cũng do tranh chấp quần đảo Senkaku/Điếu Ngư với Trung Quốc, Nhật đã phải chấm dứt tình trạng giảm chi tiêu quốc phòng kéo dài.
Năm 2013 cũng chứng kiến sự trỗi dậy của Ả Rập Saudi khi nước này vượt qua Anh, Nhật và Pháp và trở thành quốc gia chi tiêu quốc phòng nhiều thứ 4 trên thế giới. Nguyên nhân mức tăng lên đến 14% của nước này được lý giải bằng căng thẳng với Iran cũng như mối lo ngại về “mùa xuân Ả Rập”.
Trong khu vực châu Á, Afghanistan là nước tăngchi tiêu quốc phòng nhiều nhất khi nước này đạt tới 77%. Việc gia tăng chi tiêu quốc phòng của Afghanistan nhằm chuẩn bị cho sự rút quân hoàn toàn của Mỹ.

Ngô Trang