Mỹ gặp khó khăn trong việc đặt tên chiến dịch quân sự

Hầu như chẳng ai lưu ý rằng Mỹ đang triển khai một sứ mệnh quân sự nặc danh tại Trung Đông để tiêu diệt phiến quân IS, với lý do hết sức đơn giản: chẳng biết chọn cái tên gì.

Chiến dịch quân sự của Mỹ nhằm tiêu diệt phiến quân IS đến nay chưa có cái tên chính thức nào. Trong ảnh: Kiểm tra tiêm kích F/A-18 chuẩn bị cất cánh ném bom phiến quân IS, trên tàu sân bay USS George H.W. Bush ở vịnh Ả rập ngày 2.10.2014 - Ảnh: Bộ Quốc phòng Mỹ

Trên thực tế, không hề chiến dịch nào tên là “Quyết tâm cố hữu”, vì cái tên được các chiến lược gia Mỹ đề nghị đặt cho sứ mệnh tìm diệt tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) đã bị bác bỏ với lý do nghe có vẻ… dở hơi thế nào ấy, theo tờ Wall Street Journal.
Hóa ra, chuyện đặt một cái tên thích hợp cho các chiến dịch quân sự là một nhiệm vụ đòi hỏi sự tinh tế cao độ.
Trong lịch sử chiến trường thế giới, không thiếu những cái tên gây ấn tượng mạnh như Bão táp sa mạc, chiến dịch Chúa tể, chiến dịch Sấm rền.
Ngoài những cái tên cực kêu và dễ khắc sâu vào trí nhớ, cũng có những cái tên thu hút sự chú ý vì những lý do chẳng đâu vào đâu, như chiến dịch Sát thủ thời chiến tranh Triều Tiên, bị chỉ trích vì cái tên quá đáng ghét; hoặc chiến dịch Công lý vô hạn, bị đánh giá là đả phá niềm tin của Hồi giáo, nên được đổi là chiến dịch Tự do Vĩnh viễn.
Thói quen đặt tên cho các chiến dịch quân sự bắt nguồn từ cấp tư lệnh của Đức vào thời Thế chiến thứ nhất, theo BBC dẫn bài viết của chuyên gia Gregory C. Sieminisky.
Quân đội đế quốc Đức đã mượn những cái tên tôn giáo và thần thánh hóa cho các chiến dịch quân sự, từ Tổng thiên thần, Thần chiến tranh đến Achilles.

Phi đội F-16, F-15C/E của Mỹ trong chiến dịch Bão táp sa mạc tại Iraq năm 1991 - Ảnh: USAF

Trong Thế chiến thứ II, Thủ tướng Anh Winston Churchill kinh hoàng khi biết được các nhà chiến lược của mình đã đặt tên cho cuộc tấn công vào các mỏ dầu ở Romania là chiến dịch Bọt xà phòng.
Ông ra lệnh cho cấp dưới không được xem nhẹ chuyện đặt tên các chiến dịch quân sự, vì nhà lãnh đạo Anh không muốn phải báo tin cho các góa phụ hoặc những người mẹ mất con rằng người thân của họ đã hy sinh trong những trận đánh có tên quá sức ẻo lả hoặc hài hước.
Chính Thủ tướng Anh là người nghĩ ra cái tên chiến dịch Chúa tể (Overlord).
Trong thời buổi hiện nay, quân đội Mỹ và các lực lượng khác trên thế giới đều có quy tắc đặt tên cho chiến dịch quân sự, đánh dấu từ chiến dịch xâm lược Panama của Mỹ vào năm 1989.
Ban đầu được gọi là chiến dịch Muỗng Xanh, nhưng sau đó chuyển thành Chỉ vì chính nghĩa, theo đại tướng Colin Powell lúc đó.

Tiêm kích tàng hình F-22 Raptor được tiếp dầu trên không, chuẩn bị ném bom phiến quân IS - Ảnh: Không lực Mỹ Oanh tạc cơ chiến lược B-1B Lancer tham gia ném bom phiến quân IS ở Syria ngày 27.9.2014 - Ảnh: Bộ tư lệnh Mỹ tại NATO

Điểm lại những tên chiến dịch sau giai đoạn này, giáo sư James Dawes của Đại học Macalester (Mỹ) nêu lên một số cái tên như chiến dịch Đồng minh (ném bom Nam Tư), Cái xiên của thần biển (tiêu diệt trùm khủng bố Osama bin Laden).
Tuy nhiên, đến nay, có vẻ như khả năng đặt tên của các chiến lược gia Mỹ vẫn không khá khẩm hơn, điển hình là chiến dịch đang triển khai tại Trung Đông.

Phi Yến
Tinnong