Hội đồng Liên minh châu Âu đă thông qua gói văn kiện cho phép cung cấp cho Ukraine gói hỗ trợ tín dụng trị giá 18 tỷ Euro (gần 19 tỷ USD) trong năm 2023.
Tuyên bố của Hội đồng Liên minh châu Âu nêu rơ: “Hội đồng đă đạt được nhất trí về gói lập pháp cho phép EU hỗ trợ Ukraine về mặt tài chính trong năm 2023 với 18 tỷ Euro. Đề xuất được Hội đồng thông qua bằng văn bản và sẽ được đệ tŕnh lên Nghị viện châu Âu để xem xét phê chuẩn trong tuần tới”.
Các khoản vay của EU cho Kiev sẽ có thời hạn 10 năm với sự bảo lănh của các quốc gia thành viên EU hoặc ngân sách chung của khối.
Ukraine đang gấp rút t́m kiếm hàng tỷ USD viện trợ tài chính khẩn cấp vào năm tới khi nước này phải chật vật vượt qua t́nh trạng suy thoái kinh tế do tác động của cuộc xung đột hiện nay với Nga.
Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) ước tính, chính quyền Kiev sẽ cần khoảng 3 - 4 tỷ Euro mỗi tháng trong năm 2023 nhằm nỗ lực duy tŕ các hoạt động của Chính phủ khi t́nh h́nh xung đột có thể vẫn tiếp diễn.
EU hy vọng rằng khoản hỗ trợ của liên minh này cùng các khoản đóng góp của Mỹ và các nhà tài trợ quốc tế lớn khác sẽ giúp đạt được các mức viện trợ cần thiết dành cho Ukraine.
Trước đó, vào ngày 5/12, Hội đồng Thương mại và Công nghệ Mỹ - Liên minh châu Âu (EU) cho biết, Mỹ và EU cam kết tiếp tục hỗ trợ Ukraine tái thiết và bảo vệ cơ sở hạ tầng. Tuyên bố chung cho hay, Mỹ và EU sẽ tiếp tục ủng hộ Ukraine trong việc bảo vệ, duy tŕ và tái thiết cơ sở hạ tầng, trong đó có cơ sở hạ tầng viễn thông và Internet. Tuyên bố cũng lưu ư rằng t́nh h́nh ở Ukraine một lần nữa cho thấy "nhu cầu cấp thiết phải xác định và giải quyết các lỗ hổng trong chuỗi cung ứng".
Cuối tháng 11, Mỹ đă công bố khoản viện trợ trị giá 53 triệu USD cho Ukraine để mua sắm các trang thiết bị cho mạng lưới truyền tải điện năng trong bối cảnh hệ thống hạ tầng năng lượng ở Ukraine bị hư hỏng trong cuộc xung đột với Nga.
Trước đó Thủ tướng Viktor Orban t́m cách gây sức ép với khối để giải phóng hàng tỷ USD tiền viện trợ cho nước này. EU trước đó đă đóng băng gần 14 tỷ USD tiền viện trợ cho Hungary, do nước này không thực hiện được các cải cách cần thiết để ngăn chặn tham nhũng và đảm bảo độc lập tư pháp. Hungary cũng phủ quyết nỗ lực về áp đặt mức thuế doanh nghiệp tối thiểu trên toàn EU.
Các nước thuộc Liên minh châu Âu (EU) tối hôm 12/12 đă đạt được thỏa thuận sau khi thuyết phục được Hungary từ bỏ ư kiến phản đối. Đổi lại, Budapest cũng thu được lợi ích đáng kể.
“Đó là một siêu thỏa thuận”, Cộng ḥa Séc - Chủ tịch luân phiên EU - viết trên Twitter. Thỏa thuận này vẫn chưa phải là chính thức v́ nó cần được kư kết, nhưng dự kiến sẽ không có trở ngại lớn nào.
Là một phần của thỏa thuận được kư kết giữa các đại sứ EU hôm 12/12, Hungary đă nhất trí với việc phân bổ viện trợ tài chính cho Ukraine vào năm 2023 dưới dạng tài chính ổn định và có thể dự đoán được, cho phép Kiev lên kế hoạch trước.
Giờ đây, một khi được Nghị viện Châu Âu phê duyệt vào ngày 13/12, EU có thể bắt đầu giải ngân cho Ukraine từ tháng 1/2023.
Budapest cũng đồng ư bỏ quyền phủ quyết đối với mức thuế doanh nghiệp tối thiểu toàn cầu đă được OECD đồng ư là 15%.
Cho đến nay, Hungary đă sử dụng quyền phủ quyết của ḿnh để thông qua 2 thỏa thuận lớn, trong bối cảnh những người khác phàn nàn rằng Thủ tướng Hungary Viktor Orban đang lạm dụng quyền hạn của ḿnh để giành được các quỹ hỗ trợ và phục hồi của EU.
Trước khi thỏa thuận đạt thành hôm 12/12, theo Bloomberg, các nhà đầu tư đă tỏ ra bi quan về khả năng Hungary mất quyền tiếp cận các quỹ của EU, dẫn đến việc bán tháo đồng tiền của nước này. Đồng Forint của Hungary đă giảm hơn 11% so với đồng Euro trong năm nay, trở thành đồng tiền có hiệu suất tệ thứ ba trên thị trường mới nổi sau đồng Peso của Argentina và đồng Lira của Thổ Nhĩ Kỳ.
Theo thỏa thuận về nguyên tắc, EU phê duyệt kế hoạch của Hungary về cách chi 5,8 tỷ Euro trong quỹ phục hồi sau đại dịch đến năm 2026 nếu Budapest thực hiện 27 “siêu cột mốc” về cải cách dân chủ để khơi thông nguồn tài trợ. Nhiều quốc gia trong khối cho rằng Hungary đă có một số nỗ lực tích cực.
EU cũng đồng ư giảm mức đ́nh chỉ quỹ viện trợ thường xuyên cho Hungary, từ mức 7,5 tỷ Euro xuống c̣n khoảng 6,3 tỷ Euro ( nghĩa là Budapest chắc chắn có 1,2 tỷ Euro viện trợ).
Để đổi lấy những bước thuận lợi này của Hungary, các quốc gia thành viên đă chấp nhận kế hoạch phục hồi của Hungary và giảm tỷ lệ đ́nh chỉ được đề xuất từ 65% xuống 55% trong ba Chương tŕnh Hoạt động của Hungary bị ảnh hưởng. Điều thứ hai có nghĩa là khoản tiền bù đắp khoảng 6,3 tỷ euro của Hungary sẽ bị kẹt cho đến khi 17 loại biện pháp (trong tổng số 27 điều kiện, 17 cam kết và 4 cải cách tư pháp trọng điểm) mua sắm công và chống tham nhũng được chính phủ thực hiện đầy đủ.
Đó là lư do tại sao Hungary, nhanh nhất nhận được tiền từ chương tŕnh phục hồi vào những tháng cuối mùa xuân và đầu mùa hè 2023. “Siêu thỏa thuận” trên cho phép ông Orban tuyên bố chiến thắng v́ nó có nghĩa là nhà lănh đạo Hungary đă có thể giảm nhẹ các h́nh phạt mà ông phải đối mặt. Tuy nhiên, khó khăn vẫn là không thể tránh khỏi đối với nền kinh tế Hungary.
Theo AP, Politico, Bloomberg