12 triệu đô la được công bố về hành động tịch thu dân sự đối với tài sản của kẻ buôn bán đồ cổ Douglas Latchford. Tịch thu lớn nhất từ số tiền thu được từ việc bán đồ cổ bị đánh cắp, bao gồm cả bức tượng đồng thế kỷ thứ 7 quan trọng từ Việt Nam.
WASHINGTON — Đặc vụ phụ trách của Cơ quan điều tra an ninh nội địa (HSI) New York Ivan J. Arvelo và Luật sư Hoa Kỳ tại Quận phía Nam của New York Damian Williams đă thông báo rằng Hoa Kỳ đă đệ đơn và giải quyết một vụ kiện tịch thu dân sự đối với số tiền 12 triệu đô la thu được từ việc bán đồ cổ Đông Nam Á bị đánh cắp của một người buôn đồ cổ bị truy tố là Douglas Latchford.
“Douglas Latchford là một người buôn đồ cổ ăn trộm” Arvelo cho biết. “Sự đồng lơa của ông ta trong nhiều giao dịch bất hợp pháp trong nhiều thập niên đă giúp ông ta kiếm được hàng triệu đô la tiền thanh toán từ người mua và người buôn đồ cổ tại Hoa Kỳ, trong đó 12 triệu đô la bị tịch thu. HSI New York ăn mừng việc hồi hương đang chờ xử lư bất kỳ hiện vật nào c̣n sót lại từ bộ sưu tập bị Latchford thu được một cách bất hợp pháp cho chủ sở hữu hợp pháp của chúng và tái khẳng định cam kết trong việc ngăn chặn t́nh trạng buôn bán bất hợp pháp tài sản văn hóa, nghệ thuật và đồ cổ.”
Thỏa thuận giải quyết với gia sản của Latchford, người đă qua đời vào năm 2020, giải quyết các khiếu nại rằng ông đă chuyển tiền thu được từ việc bán đồ cổ bị đánh cắp vào các tài khoản ngân hàng tại Bailiwick of Jersey. Là một phần của thỏa thuận, người thừa kế gia sản của Latchford cũng đă đồng ư giao nộp một bức tượng đồng thế kỷ thứ bảy mô tả nữ thần Durga bốn tay, được cho là đă bị đánh cắp từ Việt Nam vào năm 2008 và Latchford bị cáo buộc đă mua bằng tiền bất chính.
"Trong nhiều năm, Douglas Latchford đă kiếm được hàng triệu đô la từ việc bán đồ cổ bị cướp bóc trên thị trường nghệ thuật Hoa Kỳ, cất giấu số tiền bất chính của ḿnh ở nước ngoài", Williams cho biết. "Hành động tịch thu và giải quyết mang tính lịch sử này cho thấy chúng tôi sẽ không ngừng theo dơi số tiền đó đến bất cứ nơi nào nó dẫn đến để chống lại nạn buôn bán bất hợp pháp di sản văn hóa".
Theo các cáo buộc trong đơn khiếu nại và thỏa thuận được đệ tŕnh lên ṭa án liên bang Manhattan:
Năm 2019, Latchford đă bị truy tố tại Quận phía Nam của New York v́ tội âm mưu gian lận chuyển tiền và các tội danh khác liên quan đến một kế hoạch kéo dài nhiều năm nhằm bán đồ cổ Campuchia bị cướp bóc trên thị trường nghệ thuật quốc tế, chủ yếu bằng cách tạo ra các tài liệu xuất xứ giả và làm giả hóa đơn và chứng từ vận chuyển, bao gồm cả việc tŕnh bày sai lệch quốc gia xuất xứ của các tác phẩm nghệ thuật. Vào tháng 9 năm 2020, bản cáo trạng đă bị bác bỏ do Latchford đă qua đời.
Từ năm 2000 đến năm 2024, Latchford đă duy tŕ các tài khoản ngân hàng ở New York, Vương quốc Anh và Bailiwick of Jersey. Trong những năm đó, Latchford đă nhận được hơn 12 triệu đô la trong các tài khoản ở New York và Vương quốc Anh của ḿnh để thanh toán cho việc bán đồ cổ Đông Nam Á bị đánh cắp và buôn lậu cho người mua và đại lư tại Hoa Kỳ. Trong quá tŕnh bán hàng, Latchford đă cung cấp nguồn gốc giả hoặc khai báo gian dối trên hồ sơ vận chuyển và hồ sơ nhập khẩu khi những cổ vật đó được nhập khẩu vào Hoa Kỳ. Sau đó, Latchford đă chuyển ít nhất 12 triệu đô la tiền thu được bất hợp pháp vào tài khoản ngân hàng của ḿnh ở Jersey.
Vào năm 2008 và 2009, Latchford đă sử dụng tiền thu được từ việc bán cổ vật bị đánh cắp và buôn lậu để mua một bức tượng đồng thế kỷ thứ bảy mô tả nữ thần Durga bốn tay. Theo hồ sơ ngân hàng và email, bao gồm cả thư từ trao đổi với các chủ ngân hàng của ḿnh, Latchford đă đến Việt Nam vào tháng 11 năm 2008 để mua một tác phẩm nghệ thuật và chỉ thị cho các chủ ngân hàng của ḿnh gửi khoảng 2 triệu đô la vào tài khoản ngân hàng của một người có địa chỉ email tại Việt Nam.
Vào tháng 1 năm 2009, Latchford đă gửi qua email cho một đại lư một bức ảnh chụp bức tượng Durga nằm ngửa, phủ đầy thứ có vẻ là đất và khoáng chất, cho thấy cuộc khai quật gần đây. Latchford xác định Mỹ Sơn — một di sản thế giới của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc nằm ở Việt Nam — là địa điểm mà bức tượng Durga được t́m thấy.
Theo thỏa thuận, con gái của Latchford đă đồng ư từ bỏ số tiền 12 triệu đô la và bức tượng Durga. Hoa Kỳ đă đồng ư không phản đối việc Jersey dỡ bỏ lệnh đóng băng đối với số tiền c̣n lại được xác định trong thỏa thuận giải quyết. Các bên thừa nhận rằng không có điều khoản nào trong thỏa thuận cấu thành sự thừa nhận trách nhiệm, lỗi hoặc tội lỗi của bên yêu cầu bồi thường, người đă phủ nhận rơ ràng lỗi, trách nhiệm và hành vi sai trái.
Vấn đề này đang được Đơn vị chống rửa tiền và doanh nghiệp tội phạm xuyên quốc gia của Quận phía Nam New York xử lư. Trợ lư Luật sư Hoa Kỳ Jessica Feinstein xử lư vụ án.