Nhớ 'một câu nhịn chín câu lành', người Việt sẽ không hung dữ
Hơn nhau không phải ở nắm đấm mà là ở khả năng học tập, làm việc, chia sẻ, thương yêu, tử tế với ḿnh, với người trong mối quan hệ với cuộc sống xung quanh!
Hạ cẳng tay, thượng cẳng chân sau khi va chạm giao thông - Ảnh do bạn đọc cung cấp
Cách đây mấy bữa, trên đường đi làm về, tôi thấy một đám đông ở Hàng Xanh (Q.B́nh Thạnh, TP.HCM), nghĩ là có kẹt xe. Tới gần mới phát hiện là vừa có vụ va quẹt và hai tài xế đang căi nhau, người đi đường ngang qua ai cũng lắc đầu.
Chuyện va quẹt trên phố đông như Sài G̣n giờ tan tầm là chuyện cơm bữa, nếu cảm thông và chia sẻ được th́ có lẽ người ta sẽ nhẹ nhàng cho qua, tôi nghĩ vậy!
Môi trường nhiều mầm mống bạo lực
Thường người ta sẽ nổi nóng khi gặp một chuyện bất như ư nào đó, như vừa bị sếp la, ra cổng cơ quan bảo vệ đùa một câu, liền sân si. Nỗi buồn, sự bực bội là thứ năng lượng chi phối hành xử khiến người ta không thể kiềm chế được cơn tức dâng lên, lây sang người khác.
V́ vậy, có người dễ nổi nóng đă cảnh báo: "Thấy tôi ‘khó ở’ là tránh xa xa giùm, không ăn mắng ráng chịu". Theo đó, người nóng lâu ngày họ cũng biết tính khí của ḿnh nên có "chống chỉ định" chuyện nói đùa, tiếp xúc lúc họ đang không vui, căng thẳng. Thực ra, khi quá mệt mỏi, phiền muộn trong ḷng, ta không c̣n giữ được ḿnh.
Có người bạn của tôi b́nh thường hiền queo, ai nói ǵ cũng cười. Bỗng một ngày, tôi hỏi "sao buồn dữ rứa?" lại bị bạn nạt cho một câu nghe chưng hửng. Trời, bạn ḿnh đây sao? Mới đầu tôi phản ứng vậy, nhưng chợt dừng lại v́ nhớ ra, đây không phải là bản chất của bạn. Có thể bạn đang có một nỗi niềm, áp lực từ cuộc sống, gia đ́nh, t́nh yêu hoặc bản thân đang trải qua bệnh tật, sự cố…
Ai cũng có lúc nóng giận, nếu ḿnh hiểu th́ sẽ không khiến ngọn lửa trong họ cháy phừng. Tôi im lặng và không bỏ mặc, cuối cùng cũng nghe được thổ lộ từ bạn. Bạn bị nhiều áp lực trong công việc: sếp chèn ép, đồng nghiệp t́m cách chơi khăm, lương không cao, phải chật vật trang trải cuộc sống…
Tất nhiên, nhiều người khó khăn hơn nhưng họ không nổi nóng. Đó là tính cách và sức chịu đựng của từng người. Sự nóng tính là một thói quen được huấn tập hằng ngày theo nguyên lư:
"Thói quen tạo nên tính cách, tính cách tạo nên số phận".
V́ thế, các chuyên gia tâm lư khi chia sẻ với tôi về thói vũ phu của chồng vẫn thường lưu ư, có thể anh ấy từng bị bạo hành lúc nhỏ, từng sống gần những gia đ́nh lớn tiếng, ồn ào đánh căi nhau như cơm bữa.
Sự tác động của cuộc sống xung quanh lên tính cách con người theo hướng đó được ông bà xưa đúc kết rằng "gần mực th́ đen". Cái đen đó cần có thời gian thanh lọc để dần trắng, nhưng nếu vẫn tiếp tục nuôi dưỡng trong môi trường đen hơn th́ sẽ đen đậm hơn.
Ngày nay các văn hóa phẩm mang tính bạo lực vẫn đầy rẫy trên mạng và tồn tại trong cuộc sống, giải trí của nhiều người: từ game online đến phim ảnh. Thường ngày tiếp xúc với sự đánh đấm, máu me trong các "thức ăn tinh thần" đó khiến năo quen với những "mùi vị" của bạo lực, từ đó hành xử theo.
Những kẻ "giang hồ mạng" được ngưỡng mộ và thu tiền trăm triệu cũng chính là một "h́nh tượng" khiến người ta thay đổi suy nghĩ: cần ǵ học hành, tử tế, chỉ cần có "số má" là có thể lên đời.
Môi trường bên ngoài đă vậy, trong nhà trường, gia đ́nh cũng đầy mầm mống bạo lực, tránh sao người trẻ không hoang mang và hành xử theo cách tương tự. Đây mới là điều đáng lo, và người lớn muốn thay đổi không khí bạo lực lan tràn th́ chính bản thân phải nỗ lực để ứng xử nhẹ nhàng với nhau trước.
Nhẫn để yêu thương
Không thể có kết cục tốt với những người nóng nảy. Nhân vật Trương Phi trong Tam Quốc Chí là h́nh mẫu của nóng tính dẫn đến hư sự và mang họa sát thân. Ai cũng nóng nảy trong hành xử th́ chiến tranh sẽ nổ ra, thương vong là tất yếu.
Một câu nói đùa cũng thành chuyện lớn v́ con người ta quá nóng, quá hung dữ; đi nhậu lo hát karaoke cũng bị đánh chết th́… ôi thôi, cuộc sống quá kinh khủng. Pháp luật cần nghiêm minh để trừng trị việc vô cớ đánh, giết người nhưng đó là xử lư phần ngọn, c̣n cái gốc vẫn là giáo dục.
Làm sao để con người có thể chậm lại để phân tích kỹ hơn từng câu nói, từng biểu hiện của người khác, trong đó có thân nhân, bạn bè ḿnh để không chụp mũ rồi hành xử như người điên, người say?
Sống thiền hay b́nh tĩnh sống, sống chậm, sống có chánh niệm… là những cách sống theo tinh thần "nhẫn để yêu thương". Đầu tiên là thương ḿnh. Một người chỉ được người khác tin tưởng, nể trọng và giao việc khi có sự chín chắn, điềm tĩnh trong xử lư. Như vậy, người sống có lư trí, điềm tĩnh chính là cách sống lợi lạc tự thân.
C̣n cái lợi cho người xung quanh, nhất là người thân - thương th́ cũng dễ dàng để thấy. Con cái sẽ học được nhiều điều hay ho từ bố mẹ có cách sống nhẹ nhàng, t́nh cảm. Đó mới là gia tài quư giá để lại cho con.
Hành xử nóng tính dẫn tới hư việc, hại người th́ ṿng lao lư chờ ḿnh là chắc chắn. Một khi đă gây ra sự cố mới hối th́ đâu c̣n kịp. Nhiều người b́nh luận thiếu niên 16 tuổi rút dao đâm chết người nhắc ḿnh chuyện chạy xe chính là "anh hùng rơm", chứng tỏ với bạn gái nhưng rồi được ǵ sau lần ra tay đó? Tù tội và có thể mất luôn bạn gái.
Ai đợi và ai chấp nhận một người giết người làm người yêu, người chồng, người cha tương lai?
Thực ra, sân si - ai cũng có. Cái chính là cách quản lư năng lương tiêu cực đó để những năng lượng tích cực phát triển. Để làm được điều đó, phải xây dựng lối sống nhân văn từ chính mỗi gia đ́nh, người lớn dạy trẻ nhẫn nhịn để an lành như ông bà ḿnh nhắc "một câu nhịn chín câu lành".
Quyển Lịch thông minh này có thể dùng hoài suốt đời (Lifetime calendar).
Lịch được soạn trên file excel, chỉ cần mở file excel kèm theo ra, sẽ thấy ngay lịch ngày tháng năm hiện tại. Nếu muốn coi lịch các năm khác, chỉ cần đánh vào góc trên bên trái 4 con số của năm đó, thay cho năm 2011 (thí dụ 2010 hoặc 2012), rồi bấm enter là có ngay lịch của năm ḿnh chọn.
Nên save quyển lịch này vào PC hoặc laptop để tiện dùng ḥai.
Nếu muốn xem Âm lịch đối chiếu với Dương lịch, xin click vào link này, cũng của tác giả Hồ Ngọc Đức:
Ngay sau khi Ṭa Trọng tài thường trực ra phán quyết về vụ kiện của Philippines một làn sóng phản đối rộng lớn của người dân Trung Quốc xuất hiện trên hai trang mạng Weibo và Instagram, bày tỏ phản ứng trước phán quyết mà họ cho là vô giá trị là bất công đối với chủ quyền của Trung Quốc.
Phản ứng này là dễ hiểu v́ truyền thống của những người dân sống trong chế độ Cộng sản luôn được định hướng theo chủ trương của nhà nước. Trong vụ này c̣n cho thấy chính quyền Bắc Kinh tỏ ra rất bài bản trong việc hướng dẫn dư luận theo phương thức bầy đàn và nhất là khích động tinh thần dân tộc của người dân Trung Quốc vốn rất nhạy cảm tới những vấn đề mang h́nh ảnh của những lần bị xâm lăng từ Nguyên Mông cho tới Nhật Bản trong lịch sử cận đại.
Có một điều lạ hơn b́nh thường, không chỉ người dân phản ứng với phán quyết của PCA mà các ngôi sao trong công nghệ giải trí của Trung Quốc cũng đồng loạt lên tiếng chống đối. Họ mang các h́nh ảnh loan tải trên trang mạng Instagram và Weibo với những ḍng status lôi kéo người hâm mộ. Ít nhất một trăm khuôn mặt tên tuổi như Triệu Vi, Phạm Băng Băng, Chân Tử Đan, Đồng Đại Vỹ, Kiều Nhậm Lương, Lưu Hạo Nhiên, Huỳnh Hiểu Minh, Lục Tiểu Linh Đồng, Vương Khải, Triệu Lệ Dĩnh hay Vương Tổ Lam, Mă Thiên Vũ…
Tôn sùng thần tượng gần như cuồng tín
Lạ hơn nữa lại là phản ứng của người Việt, nơi đất nước vừa thoát ṿng kềm tỏa của chiếc lưỡi ḅ trên biển Đông, nỗi vui xem ra không được nhân rộng như tại Philippines. Cùng với những tiếng vỗ tay rất khiêm nhượng người dân Việt theo dơi các vấn đề chính trị có liên quan tới vận mệnh của đất nước với con số rất nhỏ bé so với phần c̣n lại của một cộng đồng vốn xem nhẹ đến hời hợt các vấn đề chính trị.
Không xem là niềm vui nhưng không ít người lại chia sẻ sự bực tức của các ngôi sao Trung Quốc. Một trong những status gây sóng gió trong câu chuyện này là của BTV Lê Thanh Huyền một hot girl của chương tŕnh thể thao 24/7 trên kênh truyền h́nh VTV. Lê Thanh Huyền viết:
“Ḿnh thích Triệu Vi
Triệu Vi vừa ủng hộ đường lưỡi ḅ là của Trung Quốc
Nhưng ḿnh vẫn thích Triệu Vi
Ḿnh thích Triệu Vi v́ nhan sắc của chị ấy, v́ tài năng của chị ấy, cuộc sống gia đ́nh của chị ấy… Và chả có lư do ǵ để ḿnh phải (chê) anh chị ấy chỉ v́ một quan điểm chính trị cả (đúng hay sai chưa bàn tới nhé).
Thanh niên bây giờ sao cứ thấy nhiều người lười lắm, ham chơi, học hành kém cỏi, kiến thức hạn hẹp, toàn sa đà vào dăm cái thứ ba lăng nhăng vô bổ, mỗi chửi đồng là giỏi.”
Mỗi người có một suy nghĩ về thái độ của cô gái trẻ tuổi đang làm việc cho một kênh truyền thông lớn nhất nước này, nhưng khó mà đồng cảm hoàn toàn với cách tôn sùng thần tượng Trung Quốc đến độ gần như cuồng tín nếu không muốn nói là u mê của cô. Triệu Vi là người đă công khai ủng hộ đường lưỡi ḅ, một vành đai nhốt đất nước Việt Nam vào chiếc rọ vừa bị Ṭa PCA cắt bỏ.
Tuy nhiên không phải nghệ sĩ nào cũng như cô xướng ngôn viên Lê Thanh Huyền, lên tiếng ngay khi có sự xuất hiện lác đác các fan người Việt cổ vũ cho các sao Trung Quốc, Nghệ sĩ ưu tú Thành Lộc đă viết một status bày tỏ quan điềm của anh về vấn đề này, vấn đề mà anh cho rằng bất cứ người Việt Nam nào cũng phải thực hiện mà người nghệ sĩ hơn ai hết phải là giới tiên phong, anh viết:
“Một danh sách dài ngoằn các tài tử minh tinh điện ảnh và nghệ sĩ của Trung Hoa lục địa mà "thần dân" xứ Việt chết mê chết mệt đă lên tiếng ủng hộ cái gọi là đường lưỡi ḅ láo xược trên biển Đông của nhà cầm quyền Trung Quốc, họ phản đối phán quyết của toà án quốc tế, bất chấp luật pháp và đi ngược lại với lương tri thế giới.
Những Phạm Băng Băng, Triệu Vy, Huỳnh Hiểu Minh, Lục Tiểu Linh Đồng...v.v... vốn đă xem chúng ta là thần dân của họ, tài nguyên nước ta là tài sản của quốc gia họ từ bao đời nay rồi! Vậy có đúng là nghệ thuật kinh tế đi trước để lót đường cho chính trị và xâm lược đi sau không?
Các văn nghệ sĩ, các fans hâm mộ những soái ca, tỉ tỉ , những thứ ngôn t́nh hay nam thần ngọc nữ ǵ đó... hăy tỉnh táo và sáng suốt mà lo bảo vệ những giá trị văn hoá Việt c̣n sót lại trong mong manh và chỉ có chúng ta mới là những người phải thể hiện ḷng tự tôn dân tộc ḿnh. Dĩ nhiên dân tộc Hoa cũng là 1 trong 50 dân tộc h́nh thành bản sắc văn hoá Việt , tôi không kêu gọi kỳ thị mà tôi kêu gọi sự thức tỉnh!
Nghệ sĩ Việt trước hết phải là công dân Việt!”
Những cung bậc của nghệ sĩ Thành Lộc khi giao lưu với khán giả
trong buổi giới thiệu cuốn tự truyện Tâm Thành và Lộc Đời.
Courtesy FB Thành Lộc.
Nói với chúng tôi về vấn đề này nghệ sĩ Thành Lộc chia sẻ:
“Tôi có suy nghĩ theo hai chiều hướng khác nhau một chút, tại v́ bao giờ cũng vậy ḿnh suy nghĩ thế này th́ cũng nên suy nghĩ theo một hướng khác. Tôi nghĩ các nghệ sĩ Trung Quốc có khi họ chẳng muốn nói như vậy nhưng có khi họ phải chịu áp lực nào đó buộc họ phải lên tiếng. Người nghệ sĩ là người của đám đông, họ có khả năng kích động được người hâm mộ suy nghĩ giống như họ và đôi khi họ bị buộc làm điều đó từ sự bắt buộc nào đó. Nghệ sĩ là những người có sự nhạy cảm, hiểu biết nên đôi khi họ cũng hiểu ra vấn đề v́ vậy ḿnh nên t́m hiểu thêm để có sự bao dung cho nhau.
Tuy nhiên cũng có nhiều nghệ sĩ ở Trung Quốc các suy nghĩ của họ lại phù hợp với nhà cầm quyền Bắc Kinh, điều đó cũng không thể loại trừ. Phản ứng của tôi bởi v́ ngay từ đầu tôi cảm thấy băn khoăn một chút về đại đa số giới trẻ cũng như khán giả trẻ tại Việt Nam họ có sự cuồng tín các nghệ sĩ Trung Quốc, Trung Hoa lục địa. Tôi chỉ muốn lên tiếng cảnh giác mọi người là đôi khi bản thân sự hấp dẫn của nghệ thuật mang tính ru ngủ làm cho người ta quên đi ư thức của một công dân trong một quốc gia đang bị một quốc gia khác xâm lược. Quan điểm của người nghệ sĩ mà người ta thừa nhận đường lưỡi ḅ là của họ th́ ḿnh phải xem lại sự ngưỡng mộ của ḿnh đôi khi đến cuống tín có đúng đắn hay không?
Dĩ nhiên với tư cách của một nghệ sĩ Việt Nam tôi nghĩ những người nghệ sĩ Việt Nam ḿnh phải ư thức một điều chúng ta là những công dân Việt Nam, chúng ta phải bảo vệ nguồn lợi của quốc gia, của lănh thổ ḿnh. Người nghệ sĩ Việt Nam phải biết lên tiếng bảo vệ quyền làm chủ lănh thổ, hải đảo của ḿnh chứ không đơn thuần chỉ biết sự việc mà thôi.”
Một nghệ sĩ khác, danh hài Vượng Râu, người có những quan tâm về chính trị sâu sắc chia sẻ với chúng tôi về cái nh́n của anh về những ư kiến mà ngôi sao Trung Quốc bày tỏ trên mạng. Với anh chỉ là một sự thất vọng, thất vọng cho chính họ và ngay cả cho fan Việt Nam mà họ có:
Nghệ sĩ Nguyễn Công Vượng với nghệ danh Vượng Râu.
“Trước tiên phải nói rơ đấy là những ngôi sao. Một là họ cố t́nh không hiểu về vị trí địa lư cũng như lịch sử Trung Quốc hai nữa là họ phớt lờ những điều mà ṭa phán quyết vừa rồi vị trí của Trung Quốc không bao giờ có con đường lưỡi bỏ ở Biển Đông mà họ đă vẽ ra như thế. Điều mà những ngôi sao đó không hiểu do nhận thức kém hay cố t́nh mà họ dùng sự ảnh hưởng của ḿnh để xuyên tạc sự thật mà cả thế giới đều không công nhận, đặc biệt đấy là chủ quyền của Việt Nam. Những ngôi sao đó vô h́nh trung đă làm mất ḷng tin và ḷng hâm mộ. Bản thân của Vượng Râu cũng hâm mộ đối với những nghệ sĩ, những ngôi sao đó nhưng công lư giữa cái trắng và cái đen mà bị những ngôi sao có tầm ảnh hưởng quốc tế như những ngôi sao của Trung Quốc thay trắng đổi đen th́ đấy là một sự thất vọng.
Đấy là một sự nhận thức. Nhận thức ở đây giữa việc đúng hay sai chứ không phải là sự yêu nước. Vượng Râu cảm thấy thất vọng tràn trề mà không chỉ riêng Vượng Râu nhưng rất nhiều người ở Việt Nam, rất nhiều khán giả từng hâm mộ nhưng chắc chắn sau lần này họ sẽ tẩy chay, không những tẩy chay những ngôi sao đó mà tẩy chay luôn cả Trung Quốc v́ đă đến nước này rồi th́ không c̣n ǵ để chúng ta nói thêm về bằng chứng lịch sử nữa.”
Nghệ sĩ Việt Nam cần phải có bản lĩnh
Bên cạnh hai nghệ sĩ tên tuổi công khai chống lại những chiêu tṛ của ngôi sao Trung Quốc là những nghệ sĩ khác cùng đồng t́nh với họ. Ca sĩ Hoàng Thùy Linh ngay lập tức tỏ thái độ của cô trên trang Facebook và MC Phan Anh cũng bày tỏ chính kiến của ḿnh về đường lưỡi ḅ một cách mạnh mẽ.
Có người cho rằng ư kiến của Lê Thanh Huyền là ư kiến cá nhân mặc dù cô đang làm việc cho VTV nhưng người ta cũng không khỏi liên tưởng tới việc MC Phan Anh từng bị VTV đấu tố khi anh bày tỏ quan điểm về cá chết do Formosa gây ra. Câu chuyện của hai người nổi tiếng với mức độ tương phản khác nhau đă bày ra những tư cách phát ngôn trái chiều đề từ đó những người vốn thờ ơ với vận mệnh đất nước có cái nh́n so sánh khách quan và chọn lấy quyết định đúng đắn cho ḿnh.
Nếu chính phủ Trung Quốc tỏ ra quá giỏi về việc huấn luyện người dân của họ tinh thần phản kháng dù mù quáng nhưng rất thành công trong công tác định hướng th́ ngược lại Việt Nam vẫn tỏ ra uể oải trước việc truyền thông minh bạch về các vấn đề có liên quan tới Trung Quốc. Hệ lụy trước mắt cho thấy người trẻ công khai ủng hộ sao Trung bất kể lịch sử và tự hào Việt Nam trong công cuộc ǵn giữ bờ cơi đang là vết dao cắt sâu vào lịch sử dân tộc.
Nghệ sĩ Vượng Râu chia sẻ lo lắng của anh:
“Qua việc này th́ Vượng Râu mong muốn rằng những nghệ sĩ Việt Nam chúng ta cần phải có bản lĩnh và chúng ta cần biết thêm về chính trị xă hội. Phải quan tâm lư do rất đơn giản là chính những lúc như thế này chúng ta cần thể hiện. Thể hiện ở đây không phải theo xu thế đám đông, không phải theo xu thế câu like mà thể hiện ở đây đó là chính kiến của bản thân ḿnh cho vận mệnh đất nước và dân tộc. Không chỉ riêng việc đường lưỡi ḅ trong đó có hai quần đảo của chúng ta là Hoàng Sa và Trường Sa. Ngoài những việc đó văn nghệ sĩ phải có tiếng nói trong những sự việc đang xảy ra tại đất nước ḿnh.
Vượng Râu chỉ mong muốn chúng ta có tên tuổi th́ càng phải tri ân khán giả không phải bằng live show, không phải bằng sự biểu diễn v́ mọi người đều đă được xem rồi mà hăy bằng cái tâm của ḿnh đó là những việc quan trọng khi lên tiếng nói cho lẽ phải và sự thực. Chưa bao giờ nghệ sĩ Việt Nam, đất nước của chúng ta có những quần đảo bị tranh chấp mà không một nghệ sĩ nào, hay rất ít nghệ sĩ lên tiếng. Bây giờ mới lên tiếng có phải là chúng ta quá chậm so với Trung Quốc. Trong khi họ cố t́nh vu oan và nhận nhăng là của họ. Trong khi đó những người có tên tuổi trong đất nước ḿnh không nói lên tiếng nói nào. Như thế có phải chúng ta đă đi chậm một bước không?
Chậm c̣n hơn không nhưng mong rằng sau sự việc này các nghệ sĩ Việt Nam cần phải tỉnh táo, nhạy cảm. Cần lên tiếng đúng lúc, đúng chỗ không phải quá nặng nề đề không quá bận tâm về chính trị nhưng cần phải lên tiếng đúng lúc đúng chỗ để cùng chung tay đưa đất nước của chúng ta phát triển.”
Câu chuyện sao Trung Quốc và fan hâm mộ Việt Nam dù có gây nhức nhối thêm nữa cho người có ưu tư tới nền văn hóa, sư an nguy của quốc gia cũng chưa đủ nói lên một sự thật phía sau nó, đó là sau bao năm nhồi nhét có chọn lọc những thứ văn nghệ ru ngủ và dễ dăi của Trung Quốc, nhà nước Việt Nam nay vẫn chưa tỉnh ngộ ra để thấy rằng giới trẻ mà họ muốn không để ư tới thời cuộc chính là bộ phận lớn nhất sẽ quay lại với quốc gia khi đất nước có biến.
Không ai tin rằng đây là ước muốn của Đảng Cộng sản Việt Nam mặc dù ông Tổng Bí Thư chính là người công khai bày tỏ sự hâm mộ của ḿnh đối với ngôi sao đóng vai Tôn Ngộ Không của Trung Quốc, Lục Tiểu Linh Đồng, người vừa lên tiếng chống đối việc chiếc lưỡi ḅ Trung Quốc bị phương Tây cắt bỏ.
H́nh minh họa. Những người biểu t́nh đ̣i tự do biểu đạt ở Trung Quốc tại một hội chợ Công nghệ thông tin tại Hanover, Đức, hôm 16/3/2015
Việt Nam tiếp tục là quốc gia bị đánh giá không có tự do trên không gian mạng Internet.
Tổ chức Freedom House vào ngày 1 tháng 11 công bố phúc tŕnh năm 2018 trong lĩnh vực này với đánh giá như vừa nêu về Việt Nam và xếp hạng Hà Nội ở vị trí 76 trên 100 nước. Xếp hạng này không thay đổi so với năm ngoái.
Phúc tŕnh năm nay của Freedom House có tên ‘T́nh trạng gia tăng của Chủ nghĩa Toàn Trị Kỹ thuật Số”. Và theo đánh giá th́ mạng Internet trên toàn thế giới đang trở nên kém tự do hơn, và do tác động đó bản thân dân chủ bị suy kém đi.
Theo đánh giá được đưa ra trong phúc tŕnh th́ t́nh trạng thông tin bị bóp méo và tuyên truyền trên mạng làm nhiễm độc không gian công cộng. Hoạt động thu thập dữ liệu cá nhân không được kiềm chế phá vỡ những khái niệm truyền thống về sự riêng tư.
Có một tập thể những quốc gia chuyển sang chế độ toàn trị kỹ thuật số qua việc đi theo mô h́nh Trung Quốc với những hệ thống giám sát tự động và kiểm duyệt rộng răi.
Khuynh hướng đó khiến cho quyền tự do Internet toàn cầu suy giảm liên tục đến năm thứ 8 tính sang năm nay.
Theo Freedom House th́ nhiều sự kiện trong năm 2018 khẳng định rằng mạng Internet có thể được sử dụng để phá vỡ các nền dân chủ, hoàn toàn như cách thức nó có thể được dùng để gây bất ổn cho các chế độ độc tài.
Nhận định đưa ra trong phúc tŕnh Tự Do Internet của Freedom House năm 2018 nêu rơ Trung Quốc lại một lần nữa là quốc gia tệ nhất vi phạm quyền tự do Internet trong năm 2018.
Việt Nam bị cho cũng nằm trong tập thể các nước theo h́nh mẫu Trung Quốc về khống chế không gian mạng Internet.
Hà Nội thông qua Luật An Ninh Mạng vào ngày 12 tháng 6 vừa qua và luật này sẽ có hiệu lực từ ngày 1 tháng giêng sang năm.
Việt Nam tiếp tục gia tăng kiểm soát mạng viện lẽ chống « tin giả »
Một người dùng iPad trong quán cà phê tại Hà Nội, Việt Nam, ngày 18/05/2018
REUTERS/Kham/File Photo
Vào hôm qua, 31/10/2018, chính quyền Việt Nam cho biết đă thiết lập một đơn vị giám sát mạng internet, có khả năng « quét », tức là rà soát, đến 100 triệu tin tức mỗi ngày, để t́m ra các « thông tin sai lệch ».
Theo hăng tin Pháp AFP , đây là một động thái mới của Nhà nước Việt Nam trong việc tung ra những công cụ nhằm siết chặt hơn nữa quyền kiểm soát thông tin, hạn chế quyền tự do internet.
Trích lời bộ trưởng Bộ Thông Tin và Truyền Thông Việt Nam Nguyễn Mạnh Hùng được đăng trên trang web chính phủ, hăng tin Pháp ghi nhận là phương tiện mới nhất là một loại phần mềm được cho là có thể đọc mỗi ngày 100 triệu thông tin trực tuyến, « để phân tích, đánh giá và phân loại ».
Theo lời ông Hùng, việc rà soát lượng thông tin khổng lồ này là một điều cần thiết để có thể « trừng phạt một cách hợp pháp » những người loan truyền tin giả trên các mạng xă hội.
Bộ trưởng Thông Tin Việt Nam tuy nhiên không cho biết chi tiết về cách thức vận hành của bộ phận « chống tin giả » gọi là « trung tâm quốc gia về giám sát an toàn thông tin trên không gian mạng » - và nhất là nhờ đâu mà bộ phận đó có thể ra soát được một khối lượng thông tin khổng lồ cả « trăm triệu thông tin » như vậy.
Trong thời gian gần đây, Nhà nước độc đảng tại Việt Nam đă lần lượt triển khai một loạt biện pháp nhằm tăng cường kiểm soát thông tin trên mạng, một động thái bị giới chỉ trích cho là nhằm trấn áp giới bất đồng chính kiến, đang sử dụng Facebook và YouTube làm công cụ hoạt động.
Trong chiều hướng đó, Quốc Hội Việt Nam đă thông qua một luật an ninh mạng ngặt nghèo vào tháng Sáu vừa qua, yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ Internet phải lưu trữ dữ liệu về người dùng Việt Nam ngay tại Việt Nam, và phải xóa các « nội dung độc hại » nếu được yêu cầu. Các tập đoàn internet như Facebook và Google cũng sẽ phải bàn giao dữ liệu người dùng nếu được chính quyền yêu cầu.
« Trung tâm quốc gia về giám sát an toàn thông tin trên không gian mạng » là một công cụ được loan báo ít lâu sau khi chính quyền tiết lộ là đă thành lập một lực lượng đặc nhiệm Internet có đến 10.000 người, chuyên trách việc theo dơi các bài đăng trên mạng.
Theo AFP, một số nhà bất đồng chính kiến tại Việt Nam đă cho biết là các thành phần gọi là dư luận viên đó đă ồ ạt tung b́nh luận ủng hộ chính phủ trên các trang Facebook của họ.
Nhận xét chung của các nhà quan sát là trong lănh vực kiểm duyệt Internet, Việt Nam đă rập khuôn theo mô h́nh chuyên chế của Trung Quốc, và Luật An Ninh Mạng của Việt Nam đă bắt chước luật của Trung Quốc.
Báo cáo thường niên công bố vào hôm qua, 31/10 của tổ chức bảo vệ dân chủ Freedom House, do chính quyền Mỹ tài trợ, đă nêu bật vai tṛ « đầu têu » của Bắc Kinh trong việc đề ra những luật lệ ngặt nghèo về Internet, luật lệ mà Trung Quốc đă « xuất khẩu » qua hơn một chục nước. Trung Quốc c̣n xuất khẩu công nghệ kiểm duyệt thông tin, và nhất là cố vấn cho các « khách hàng ».
Báo cáo của Freedom House đă dựa trên thông tin từ báo chí và chính phủ Trung Quốc để tiết lộ rằng Việt Nam cùng với Uganda, Tanzania, hai quốc gia châu Phi, là nơi mà các biện pháp về an ninh mạng đều được đưa ra sau những cuộc thảo luận với các quan chức Trung Quốc.
30 Tháng Tư: Chương tŕnh định cư người tị nạn lớn nhất trong lịch sử Canada
Tranh màu nước về người tị nạn Việt Nam được trưng bày tại cuộc triễn lăm của Tiffany Chung tại Viện Bảo tàng Nghệ thuật Smithsonium ở Washington D.C.
30 Tháng Tư: Chương tŕnh định cư người tị nạn lớn nhất trong lịch sử Canada
Phỏng vấn đồng tác giả cuốn “Running on Empty”
30/4/1975, Saigon sụp đổ, miền Nam Việt Nam bị xóa sổ trên bản đồ thế giới và đất nước h́nh cong như chữ S thống nhất dưới cùng một lá cờ. Tuy nhiên những chính sách của “bên thắng cuộc” sau ngày 30 tháng Tư, như cải tạo, đi kinh tế mới, đánh tư sản, đổi tiền…vv…, đă khiến một bộ phận đông đảo dân miền Nam – thành phần ‘ngụy’, bị gạt ra ngoài lề xă hội. Bất chấp hiểm nguy, họ liều ḿnh bỏ nước ra đi trên những chiếc thuyền mong manh, gây ra một cuộc khủng hoảng tị nạn mà những thảm cảnh đă đánh động lương tâm của thế giới. Để giải quyết cuộc khủng hoảng tị nạn, các nước Tây phương - trong đó có Canada, đă mở rộng ṿng tay đón nhận người tị nạn Việt Nam. Đặc điểm của chương tŕnh tiếp nhận người tị nạn của Canada là sự tham gia của những người dân thường trong chương tŕnh “tư nhân bảo trợ cho người tị nạn”. Chương tŕnh định cư có một không hai này là đề tài cuốn sách “Running on Empty”, do 4 tác giả viết và được giới thiệu lại mới đây tại một buổi sinh hoạt của cộng đồng người Việt ở Canada. Hoài Hương phỏng vấn tác giả chính của cuốn sách, ông Michael J. Molloy, Chủ tịch Hội Nghiên cứu Lịch sử Di dân Canada, từng là người điều hợp chương tŕnh cứu vớt thuyền nhân Đông Dương, và Giáo sư/Dịch giả Trần Lương Ngọc, cựu công chức cấp cao của chính quyền tỉnh bang Ontario, từng là Chuyên viên Phát Triển Kinh Tế, công tác xă hội và phát triển cộng đồng, có trách nhiệm tổ chức và tiếp nhận người mới định cư.
Cuộc di cư lớn nhất trong lịch sử Việt Nam và có lẽ của thế giới, diễn ra sau biến cố 30/4/1975, khi dân chúng miền Nam Việt Nam lũ lượt ‘bỏ nước ra đi t́m tự do’, trong một cuộc “biểu quyết bằng chân”, gây ra làn sóng tị nạn ồ ạt tràn sang các nước láng giềng Đông Nam Á.
Hưởng ứng lời kêu gọi của Liên Hiệp Quốc và các cơ quan hỗ trợ người tị nạn, Canada đă phát động một chương tŕnh tiếp nhận người tị nạn lớn nhất trong lịch sử nước này, góp phần biến đổi Canada thành một xă hội đa văn hóa, cởi mở.
Người điều hợp chương tŕnh này vào thời kỳ cao điểm của nó –từ 1979 tới 1980, là ông Michael J. Molloy, Chủ tịch Hội Nghiên cứu Lịch sử Di dân Canada, nguyên Đại sứ Canada tại Jordan.
Trước cuộc khủng hoảng tị nạn, các tổ chức xă hội công dân Canada đă hành động.
Đô trưởng Ottawa Marion Dewar thiết lập ‘Dự án 4000’, tuyên bố thủ đô Ottawa sẽ nhận 4000 người tị nạn. Một nhóm khác thành lập ‘Operation Lifeline’, khuyến khích công dân đứng ra bảo trợ người tị nạn. Lời kêu gọi đó đă được hưởng ứng nồng nhiệt, quá sự mong đợi.
Tháng 7 cùng năm, chính phủ Canada quyết định nâng số người tị nạn được nhận định cư ở Canada lên tới 50.000 người. Phân nửa do tư nhân bảo trợ, và phần c̣n lại do chính phủ bảo trợ, đây là kết quả của chiến dịch vận động và những buổi họp về thảm trạng thuyền nhân của Bộ trưởng Ngoại giao Flora McDonald và Bộ trưởng Di Trú Ron Aikey, dưới quyền thủ tướng Joe Clark lúc bấy giờ.
Ông Michael Molloy nói:
“Lúc đó không ai biết phản ứng của công chúng sẽ ra sao, nhưng ngay trước khi chương tŕnh khởi sự, đă có 1.300 người được bảo trợ. Tới tháng 8, 10.000 người được nhận bảo trợ, rồi tới tháng 10, th́ số người được bảo trợ vượt quá con số 21.000 người mà chính phủ yêu cầu. Có thể nói sự hưởng ứng của công chúng vượt xa sự mong đợi của tất cả mọi người. Rốt cuộc, trên 7000 nhóm tư nhân nhận bảo trợ hơn 40.000 người tị nạn.”
Ông Molloy kể lại rằng chương tŕnh tiếp nhận người tị nạn được nhân rộng nhanh chóng để đáp ứng nhu cầu cấp bách lúc bấy giờ:
“Tới cuối năm 1975, chúng tôi có 7000 người Việt tị nạn, và trong 3 năm tiếp theo, chúng tôi nhận thêm 2000 người. Thế rồi vào tháng 7/1979, trước cuộc khủng hoảng tị nạn ngày càng cấp bách, chính phủ Canada nhận thức rằng họ cần đóng góp nhiều hơn nên ra chỉ tiêu nhận 50.000 người, đây là chương tŕnh tiếp nhận tị nạn lớn nhất mà Canada từng thực hiện trong lịch sử.”
Ông Molloy nhắc lại giai đoạn lịch sử này:
“Chỉ trong tháng 6 năm 1979, 60.000 người tị nạn, đa số là thuyền nhân, tới bến bờ các nước Đông Nam Á. Chúng ta biết là 1/3 những người ra đi đă không đến nơi v́ lư do này hay lư do khác, lúc đó vấn đề này gây rất nhiều quan tâm.”
Nh́n lại, ông nói sự hội tụ của nhiều yếu tố thuận lợi cùng lúc đă dẫn đến quyết định của Canada và nhiều nước Tây phương, mở cửa tiếp nhận người tị nạn đến từ Việt Nam và các nước lân cận.
Hơn 4 thập niên sau, ông Molloy và các tác giả khác cho ra đời cuốn Running on Empty. Ngoài ông, là tác giả chính, c̣n có 3 tác giả khác đều là cựu nhân viên ngoại giao /di trú: Peter Duschinsky, Kurt Jensen, và ông Robert Shalka, người từng được phái sang Thái Lan để thiết lập một chương tŕnh cho người tị nạn từ Thái Lan và Lào.
Ông Molloy cho biết lư do:
“Chúng tôi muốn viết về chuyện này 40 năm sau bởi v́ chúng tôi muốn nêu bật những thách thức trong việc tới các trại tị nạn trên khắp Đông Nam Á –có tới 70 trại rải rác tại 9 nước khác nhau– nhiều nơi chỉ được tiếp cận bằng thuyền hoặc bằng trực thăng, để t́m rồi đưa từ 50.000 tới 60.000 sang Canada định cư.”
Xuất bản năm 2017, Running on Empty lại ‘ra mắt’ cộng đồng người Việt ở Canada mới đây. Được mời phát biểu trong buổi giới thiệu sách có Giáo sư/Dịch giả Trần Lương Ngọc, từng là công chức cấp cao của chính quyền tỉnh bang Ontario, và là Chuyên viên Phát Triển Kinh Tế, Công tác xă hội và Phát triển cộng đồng, có trách nhiệm tổ chức và tiếp nhận người mới định cư.
V́ sao một đất nước tương đối ít dân như Canada lại thực hiện một chương tŕnh nhận tị nạn quy mô đến dường đó?
Giáo sư Trần Lương Ngọc nói:
“Tôi nghĩ quan trọng nhất là bởi v́ biến cố 30 Tháng Tư năm 1975 và những h́nh ảnh của các cuộc di tản nó gây ấn tượng rất mạnh, người dân Canada vốn có tinh thần nhân đạo và cảm thông cao cho nên họ đă có những phản ứng rất là mạnh trước t́nh trạng bi đát của những người tị nạn.”
Ông Molloy nói về thách thức lớn nhất mà những người thực hiện chương tŕnh tiếp cư đầy cao vọng đó phải đối mặt:
“Chính phủ cho chúng tôi 18 tháng để hoàn tất nhiệm vụ. Điều đầu tiên là phải t́m đủ người để đưa tới hiện trường. Kế tiếp là thiết kế một hệ thống kết nối người bảo trợ với người tị nạn, ngay khi người tị nạn tới Edmonton hay là Montreal, là nơi chúng tôi đặt các trung tâm tiếp nhận. Điều này phức tạp hơn chúng ta tưởng, nên nhớ lúc đó là năm 1979, chưa có máy tính, chưa có laptop hay điện thoại thông minh, tất cả đều phải được hoàn tất bằng bút và giấy… Thiết lập hệ thống bảo trợ là cả một thách thức lớn, mà chúng tôi lại phải làm một cách cấp kỳ.”
Cuối cùng, Canada thuê bao 181 chuyến bay, đa số là Boeing 747 để chuyên chở người tị nạn. Ông Molloy cho biết thêm:
“Rốt cuộc, chúng tôi chi ra 160 triệu đôla – vượt xa kinh phí của bất cứ chương tŕnh giúp người tị nạn nào khác trong lịch sử, nhưng nhờ được các nhóm bảo trợ, rốt cuộc với số tiền 160 triệu, trên thực tế chúng tôi có lẽ đă cung cấp các dịch vụ trị giá tổng cộng lên tới nửa tỉ đôla.”
Nhận định về sự thành công của chương tŕnh tiếp nhận di dân của Canada, Giáo sư Trần Lương Ngọc cho rằng đó là nhờ sáng kiến khuyến khích sự tham gia của các đoàn thể, và người dân thường Canada.
Giáo sư Trần Lương Ngọc nói:
“Cái chương tŕnh gọi là bảo trợ tị nạn qua các đoàn thể tư nhân là một sáng kiến rất là độc đáo trong chương tŕnh định cư và nhập cư của Canada. Qua chương tŕnh này, các gia đ́nh và đoàn thể họp nhau lại, rồi họ bảo lănh cho một người hay môt gia đ́nh tị nạn sang sinh sống ở Canada ít ra là 1 năm, để họ có thời gian định cư, kiếm việc làm và hội nhập vào xă hội. Nhờ sáng kiến đó, cho nên nỗ lực tiếp nhận người tị nạn trở thành nỗ lực của cả một xă hội chứ không phải là của một cơ quan chính quyền. Đó là điểm son rất là độc đáo của chương tŕnh nhập cư này.”
Thành tích đó đă được Liên Hiệp Quốc vinh danh khi trao Huân chương Nansen cho nhân dân Canada, lần đầu tiên huân chương cao quư này được trao cho nhân dân của cả một nước, thay v́ cho một cá nhân hay đoàn thể.
Ông Trần Lương Ngọc giải thích:
“Huân chương Nansen Medal dành cho các tổ chức và cá nhân có công lớn trong các chương tŕnh tiếp nhận tị nạn và định cư. Thế nhưng mà đặc biệt là sau sự thành công của chương tŕnh bảo vệ tị nạn qua các đoàn thể tư nhân, th́ Liên Hiệp Quốc đă tặng huân chương đó cho nhân dân Canada nói chung. Đó là vinh dự duy nhất từ trước đến nay mà cho tới ngày nay chưa bao giờ giải thưởng đó được trao cho cả một dân tộc.”
Như tác giả Molloy, Giáo sư Trần Lương Ngọc cho rằng những “anh hùng” thực thụ trong chương tŕnh tiếp nhận tị nạn của Canada cách đây 4 thập niên là vài chục nhân viên di trú của nước này đă hoàn thành nhiệm vụ trong các điều kiện vô cùng khó khăn tại 70 trại tị nạn ở nhiều vùng hẻo lánh rải rác khắp Đông Nam Á:
“Họ làm việc rất là tận tâm và sinh hoạt trong các điều kiện rất là khó khăn, so với tiêu chuẩn của Canada. Hàng chục người đă trục tiếp đến và sống trong các trại tị nạn trong thời gian rất dài, nhiều khi phải ăn ḿ khô và ngủ tại chỗ làm việc, trong các điều kiện không khác với hoàn cảnh của người tị nạn.”
Phần Hai của cuốn sách ghi lại những kỷ niệm sống động về cuộc sống trong các trại tị nạn từ góc nh́n của các viên chức trực tiếp làm việc trong các trại tỵ nạn và tiếp cư. Giáo sư Ngọc nói “Độc giả, đặc biệt là những người tị nạn, sẽ t́m lại được những kỷ niệm đầy cảm xúc về hành tŕnh gian nan của họ để t́m tự do và lập lại cuộc sống” tại quê hương thứ hai.
Cuốn“Running on Empty: Canada and the Indochinese Refugees, 1975–1980”, 582 trang, là do Nhà xuất bản Đại học McGill-Queen, phát hành năm 2017. Các tác giả là Michael J. Molloy, Peter Duschinsky, Kurt F. Jensen và Robert Shalka. Sách có thể được mua trên Amazon.com.
“Bà nó ơi, đi chợ nhớ mua cho tôi quả dưa hấu nhé. Trời nắng ăn dưa để tủ lạnh đă khát lắm bà nó ạ. Nhưng mua loại tự nhiên ấy nhé. Mấy thứ do cấy ‘gin giung’ ǵ đó ăn vào chẳng tốt ǵ đâu.”
Sao lại có chuyện phân biệt thực phẩm “tự nhiên” với thực phẩm “ghép di thể ” (gen) như vậy nhỉ?
Ta nhớ rằng trong một tế bào, đơn vị DNA mang tất cả tính di truyền của sinh vật đó. Mà DNA của mỗi sinh vật đều khác nhau về mạnh hay yếu, tốt hay xấu. Cho nên khi cấy DNA vào tế bào sinh vật khác, ta có thể thay đổi cấu trúc cũng như phẩm chất của sinh vật đó. Đó là nguyên tắc sản xuất thực phẩm do ghép di thể.
Các nhà nghiên cứu đều muốn có các thực vật mọc nhanh, mạnh và lớn hơn. Với kỹ thuật sinh học, ta có thể sản xuất được nhiều thực phẩm để đáp ứng nhu cầu cho các quốc gia đang phát triển, nơi mà dân chúng thường xuyên thiếu ăn v́ canh tác thô sơ, dân đông, đất lại cằn cỗi.
Tại Hoa Kỳ, hiện nay có tới 60% loại thực phẩm bày bán trên thị trường được sản xuất bằng phương pháp cấy ghép gen. Riêng sản phẩm đậu nành tại Hoa Kỳ được sản xuất 100% bằng kỹ thuật sinh học. Chẳng hạn hầu như 100% đậu nành trên thị trường là do kỹ thuật sinh học sản xuất. Ngoài ra c̣n hạt ngô, hạt gạo… Bằng phương pháp cấy gen, năm 1999 người ta đă tạo ra giống lúa giàu sinh tố A và khoáng sắt.
Tại một số quốc gia, đậu nành sản xuất theo kỹ thuật sinh học cho năng xuất gần gấp đôi cách trồng trọt cổ điển, mặc dù thời tiết xấu, khô nước. Nhờ đó giá thực phẩm rẻ hơn, số lượng sản xuất cao hơn và số người thiếu ăn giảm nhanh.
Ngũ cốc ghép gen đă được thử nghiệm trên 40 quốc gia. Vào năm 2000, đă có trên 100 triệu hécta đất được dùng để canh tác ghép gen đậu nành, bắp, bông g̣n… Gạo có nhiều sinh tố và sắt, chuối có khả năng cung cấp vaccin ngừa bệnh; cá mau lớn, cây mau ra trái… cũng được sản xuất.
Sự an toàn của thực phẩm do ghép gen
Một câu hỏi thường được nêu ra là liệu thực phẩm sản xuất bằng phương pháp cấy ghép gen có gây rủi ro ǵ cho người tiêu thụ và cho môi trường hay không? Câu trả lời là có. Tuy nhiên, thực tế là những rủi ro đó có thể khắc phục được và không đáng kể lắm so với nguồn lợi quá lớn lao mà phương pháp này mang lại.
Rủi ro thứ nhất là sự quen nhờn với thuốc kháng sinh. Khi ghép gen trong pḥng thí nghiệm, người ta phải dùng một ít kháng sinh để chống nhiễm khuẩn. Khi ăn thực phẩm có tế bào đă từng tiếp xúc với kháng sinh th́ ta cũng có thể trở nên nhờn với hóa chất này.
Một rủi ro khác là một vài chất đạm trong thực phẩm ghép gen có thể gây ra dị ứng, như trường hợp một loại bắp được sản xuất cách đây vài năm.
Rủi ro cho môi trường canh tác có thể là: thực vật ghép lan tràn quá mạnh, lấn át thực vật tự nhiên, đất trồng trọt bị biến đổi.
Họ ngại rủi ro bây giờ và trong tương lai. Nên tốt hơn cả là cứ để xài món thực phẩm tự nhiên. Nhưng nhiều người, cũng như bác Tám mua dưa, đều không thích ai đó làm thay đổi món ăn mà đấng tối cao đă tạo ra.
Tại Hoa Kỳ, vấn đề thực phẩm do ghép gen không được công chúng quan tâm nhiều như tại Châu Âu. Một số nơi người ta tẩy chay, không chịu dùng các thực phẩm loại này. Liên Hiệp Châu Âu đă có lệnh cấm thực phẩm sản xuất bằng ghép gen.
Tuy nhiên, Hoa Kỳ, Canada, Argentina, Trung Quốc phản đối lệnh cấm này. Theo họ, trên thế giới có biết bao nhiêu người đói không có thực phẩm ăn th́ không thể nào ngăn cấm một phương thức sản xuất thực phẩm vừa rẻ tiền, năng suất cao mà lại có nhiều chất dinh dưỡng như phương pháp này.
Các nhà sản xuất thực phẩm ghép gen tại Hoa Kỳ rất nhiệt t́nh bảo vệ thực phẩm này. Họ cho biết trong tương lai sẽ tạo ra những thực phẩm tốt như hành tây không làm cay mắt, ḿ không gây dị ứng, gạo đặc biệt cho người bị bệnh thận, cà chua chống lại ung thư…
Những ưu điểm của phương thức ghép gen
1- Đối với thực vật:
-Tăng cường hương vị và phẩm chất của món ăn.
-Giảm thời gian chín muồi của trái cây.
-Tăng sức đề kháng với bệnh tật, sâu bọ…
-Tạo ra được những sản phẩm mới có năng suất và phẩm chất tốt hơn.
2- Đối với động vật:
-Tăng đề kháng, sản lượng cao và được nuôi dưỡng đầy đủ.
-Cho trứng, thịt, sữa có phẩm chất tốt hơn.
3- Đối với môi trường:
-Tạo ra chất diệt trùng sinh học lành hơn.
-Tiết kiệm đất, nước, và năng lượng.
-Chất phế thải dễ được loại bỏ.
-Chế biến dễ dàng hơn.
4- Đối với xă hội:
-Tăng nhanh lượng thực phẩm đáp ứng mức độ dân chúng ngày một đông hơn.
Những bất lợi của thực phẩm ghép gen
-Có thể có rủi ro sức khỏe như dị ứng, quen với kháng sinh.
-Đối với môi trường: Thụ phấn không muốn giữa thảo mộc, làm thay đổi môi trường sinh vật tự nhiên.
-Độc quyền sản xuất thực phẩm của vài công ty do nắm giữ độc quyền sản xuất cây, con giống.
-Phụ thuộc vào một số quốc gia có nền công nghiệp phát triển cao.
-Chiếm đoạt tài nguyên thiên nhiên.
-Vi phạm giá trị của sinh vật thiên nhiên.
-Gây rối loạn cho thiên nhiên do sự pha trộn gen này với gen kia.
-Gặp phải sự phản đối của một số người.
-Gây căng thẳng cho động vật.
-Lẫn lộn thực phẩm tự nhiên với thực phẩm ghép gen.
-Sản phẩm mới thường mang lại nguồn lợi lớn hơn cho một số quốc gia giàu mạnh.
"Chip điện tử" : Một cuộc chiến khác giữa Washington và Bắc Kinh
img]https://i.imgur.com/AiSHbxK.jpg[/img]
Đại diện Thương Mại Mỹ Robert Lighthizer (G) khi rời khách sạn ở Bắc Kinh, ngày 03/05/2018.REUTERS/Jason Lee
Ngày 03/05/2018, một phái đoàn của Hoa Kỳ đă đến Trung Quốc để thảo luận về các tranh chấp thương mại đôi bên. Thế nhưng, cuộc chiến nhôm, thép và nông sản chỉ là bề nổi. Ẩn sau cuộc tranh chấp thương mại này là một cuộc đọ sức khác không kém phần gay cấn, đang khiến Washington lo ngại: « Cuộc chiến con chip điện tử ».
Trung Quốc « phải tự cung tự cấp » trong lĩnh vực công nghệ quan trọng và « tập hợp mọi sức lực để thực hiện những điều lớn lao », chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh đă nhấn mạnh như trên khi đến thăm một hăng công nghệ cao.
Nhưng con đường « thực hiện những điều lớn lao » đó vẫn c̣n một cản lực : Bắc Kinh chưa thể làm chủ công nghệ bán dẫn để tự sản xuất chip điện tử, một linh kiện điện tử thiết yếu trong các sản phẩm điện tử, từ điện thoại thông minh cho đến các loại máy vi tính. Trung Quốc, công xưởng thế giới giá rẻ, lại phải nhập khẩu đến 80% chip điện tử, chủ yếu là từ Hoa Kỳ, nơi mà những thương hiệu lớn như Intel, Qualcomm và Micron đang thống lĩnh thị trường này.
Với « Kế hoạch 2025 », Trung Quốc thời Tập Cận B́nh giờ muốn khắc phục sự chậm trễ đó. Mục tiêu của kế hoạch là làm thế nào hoàn thiện việc sản xuất trong nước công nghệ bán dẫn để giảm 50% sự lệ thuộc vào nguồn cung ứng bên ngoài, biến Trung Quốc thành một cường quốc công nghệ tân tiến, có thể cạnh tranh với Hoa Kỳ.
Tham vọng này của Bắc Kinh thật sự khiến Washington lo ngại v́ có liên quan đến vấn đề « sở hữu trí tuệ », một điểm gai góc nhất trong cuộc tranh chấp này, như nhận định của ông Robert Lighthizer, Đại diện Thương Mại Mỹ USRT với hăng tin Pháp AFP.
Hoa Kỳ luôn lên án cách hành xử của Bắc Kinh, như « ép buộc » doanh nghiệp nước ngoài phải chuyển giao công nghệ nếu muốn làm ăn tại Trung Quốc ; hay cạnh tranh không lành mạnh, luồn lách các luật lệ cạnh tranh, qua việc thực hiện những chính sách hỗ trợ tài chính ồ ạt.
Theo các số liệu thống kê của USTR, từ năm 2014, chính quyền trung ương và địa phương tại Trung Quốc đă tài trợ khoảng 100 tỷ đô la cho nhiều tập đoàn Nhà nước hoạt động trong lĩnh vực công nghệ bán dẫn, như Hua Hong, có nhà xưởng ở thành phố Vô Tích (đông Trung Quốc), Thanh Hoa Unigroup hay ZTE…
Bộ trưởng Thương Mại Mỹ Wilbur Ross đă đánh giá « Kế hoạch 2025 » này của Trung Quốc là« đáng sợ », và cho đấy là một trong những nguyên nhân dẫn đến t́nh trạng thâm thủng thương mại của Mỹ ngày càng lớn.
Trong bối cảnh đó, chính quyền Donald Trump đă ra sức ngăn chặn các chiến dịch Trung Quốc mua lại công nghệ Mỹ. Tháng 9/2017, tổng thống Mỹ, lấy lư do an ninh quốc gia, phản đối thương vụ một tập đoàn Nhà nước Trung Quốc mua lại công ty chế tạo bán dẫn Lattice. Tương tự, Thanh Hoa Unigroup năm 2015 đă thất bại trong việc t́m cách sở hữu Micron.
Dù có nhiều ư kiến cho rằng Trung Quốc sẽ c̣n phải mất đến nhiều năm nữa mới có thể « sánh vai » với Hoa Kỳ, nhưng điều ǵ có thể cản trở được nước này trong tương lai sở hữu được lĩnh vực công nghệ này, khi mà giờ đây Trung Quốc gần như đă có tất cả, từ bom nguyên tử cho đến cả công nghệ không gian. Thậm chí, "Silicon Valley của Trung Quốc" cũng đang trên đà qua mặt các cường quốc khác. Theo nhận định của AFP, rơ ràng, « cuộc chiến chip - rận điện tử đang làm "mẩn ngứa" quan hệ thương mại Mỹ - Trung ».
Little Saigon:
Coi chừng sản phẩm sức khỏe không được FDA kiểm chứng
Ông Viên Lê (trái) và nhiều người Việt cao tuổi đến dự buổi họp.
(H́nh: Thiện Lê/Người Việt)
FOUNAIN VALLEY, California (NV) – Nhiều người Việt cao niên có mặt tại Hội Ung Thư Việt Mỹ ở Fountain Valley để dự buổi họp về nạn lường gạt trong các sản phẩm liên quan tới sức khỏe, hôm Thứ Sáu, 28 Tháng Tư.
Diễn giả chính của buổi họp là ông Viên Lê, thanh tra của Cơ quan Dược phẩm và Thực phẩm Mỹ (FDA), phụ trách vùng Nam California.
Để hiểu được về lường gạt sản phẩm sức khỏe th́ mọi người cần phải biết những sản phẩm này là ǵ. Ông Viên cho biết những sản phẩm này gồm có thức ăn, thuốc dinh dưỡng và các dụng cụ y khoa. Lường gạt sản phẩm sức khỏe có nghĩa là kẻ gian sẽ t́m cách dụ người mua những sản phẩm này, qua cách quảng cáo về công dụng có thể chẩn đoán và trị bệnh mà chưa hề chứng minh được có đúng hay không. Việc lường gạt này có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của người mua và thậm chí c̣n có thể gây nguy hiểm tính mạng.
Hành động lường gạt sản phẩm sức khỏe có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, gây ra thương tích, thậm chí gây tử vong. Tai hại gián tiếp là làm cho người mua dùng thấy khó chịu trong ḿnh, rồi ảnh hưởng đến việc điều trị bệnh họ đang mắc.
Ông Viên cho biết là các sản phẩm sức khỏe lúc nào cũng cần phải được FDA kiểm soát, có chứng minh được tác dụng th́ mới được đưa ra thị trường. Ông kể ra, những quảng cáo lừa bịp gồm có các kiểu như “chữa nhanh, chữa bá bệnh;” rồi tới có “công thức mới” và “bảo đảm hoàn lại tiền”. Ông đề nghị mọi người nên cảnh giác với những quảng cáo như vậy, đang tràn lan ở khắp nơi như ti-vi, trên mạng, trên radio, trên mạng xă hội. Các loại sản phẩm sức khỏe, nhất là thuốc men th́ lúc nào cũng phải có chứng nhận của FDA mới nên dùng.
Ông c̣n cho hay là FDA lúc nào cũng hợp tác với những cơ quan của chính phủ để trừng phạt những người lường gạt. Ngoài ra, người dân cũng có thể lên trang web:
của FDA để t́m hiểu về thêm về lường gạt sản phẩm sức khỏe.
Nếu ai cảm thấy ḿnh bị nguy hại v́ lường gạt sản phẩm sức khỏe, xin gọi ông Frank Lee, ủy viên khiếu nại ở Irvine, qua số điện thoại 949-608-3530, hoặc có thể gửi báo cáo trên mạng tại trang web:
Bi kịch phía sau những ly cà phê chồn
đắt đỏ nhất hành tinh
Cà phê chồn được biết đến là loại thức uống hiếm có và đắt đỏ chỉ dành cho giới thượng lưu và sành cà phê. Tuy nhiên, đằng sau nó lại là một bi kịch tàn nhẫn.
Cà phê chồn là loại cà phê đắt nhất thế giới.
(Ảnh: soha.vn)
Cà phê chồn hay c̣n gọi là Kopi Luwak là loại cà phê đặc biệt hiếm và có giá đắt nhất thế giới. Loại cà phê này được sản xuất từ hạt cà phê do loài cầy hương ăn quả thải ra. Enzyme trong đường tiêu hóa của chúng làm thay đổi cấu trúc protein ở hạt cà phê, giảm bớt vị chua và giúp tách cà phê thơm ngon hơn. Ước tính, 1kg cafe chồn trên thị trường có thể có giá lên tới 1.000 USD (tương đương gần 23 triệu đồng).
Sinh sống ở Đông Nam Á và vùng châu Phi cận sa mạc Sahara, cầy hương có đuôi dài giống đuôi khỉ với những vạch sọc trên mặt và thân. Chúng đóng vai tṛ quan trọng trong chuỗi thức ăn, chuyên ăn côn trùng và ḅ sát nhỏ cùng với những loại quả như cà phê và xoài.
Người Indonesia phát hiện ra loại cafe chồn từ thời kỳ quốc gia này c̣n đang bị thực dân Hà Lan đô hộ. Khi đó, nông dân bản địa đă bị cấm tuyệt đối không được khai thác cafe v́ mục đích cá nhân. Hệ quả, cafe rụng đầy đường mà chẳng ai dám làm ǵ.
Nhưng rồi sau đó, họ nhận ra những con chồn ṿi đốm khi ăn cafe sẽ không tiêu hóa được hạt. Và nếu lấy hạt này để chế biến sẽ tạo ra một loại đồ uống thơm ngon hơn hẳn cafe b́nh thường.
Với những người không biết th́ sẽ thấy ghê sợ. Rơ ràng, v́ nó chẳng khác ǵ bạn đang uống một đống… chất thải của chồn. Tuy nhiên, số cafe này sẽ phải trải qua quy tŕnh xử lư cực kỳ nghiêm ngặt, loại bỏ hoàn toàn các yếu tố gây mất vệ sinh. Kèm theo đó là quá tŕnh rang xay với kỹ thuật riêng, sẽ tạo ra cafe chồn với hương vị “độc nhất vô nhị”.
Lúc đầu, nghề buôn cà phê chồn mang lại nhiều lợi ích cho cầy hương. Ở Indonesia, cầy ṿi hương chuyên ăn quả trong các trang trại nên thường bị coi là loài vật gây hại. Sự phát triển của ngành công nghiệp cà phê thúc đẩy người dân địa phương bảo vệ cầy hương.
Tuy nhiên khi cà phê chồn trở nên thịnh hành, nhiều con cầy hương hoang dă bị bắt nhốt vào cũi trong các đồn điền, phần để phục vụ sản xuất cà phê, phần để thu hút khách du lịch.
Cầy hương hoang dă bị nhốt trong cũi để lấy phân.
(Ảnh: Blogspot).
Các chuyên gia tại Tổ nghiên cứu Bảo tồn Động vật hoang dă thuộc Đại học Oxford phối hợp với Tổ chức Bảo vệ Động vật Thế giới ở London, Anh, đánh giá điều kiện sống của gần 50 con cầy hương hoang dă bị nhốt trong cũi từ 16 đồn điền tại Bali, Indonesia. Kết quả nghiên cứu công bố hôm 28/4 trên tạp chí Animal Welfare cho thấy bức tranh ảm đạm về cuộc sống của nhiều con cầy hương.
Các đồn điền trên đều không đáp ứng những yêu cầu cơ bản về quyền động vật như kích thước, điều kiện vệ sinh và khả năng hoạt động b́nh thường của cầy hương nhốt trong cũi.
“Một số cũi chỉ nhỏ như chuồng thỏ. Bên trong cũi là nước tiểu và phân ở khắp mọi nơi”, Neil D’Cruze, một thành viên nhóm nghiên cứu, cho biết.
Một số con cầy hương rất gầy, chỉ được cho ăn duy nhất quả cà phê. Một số con khác bị béo ph́ do không được tự do chạy nhảy.
Vốn là loài vật hoang dă, chỉ quen xuất hiện vào ban đêm, điều này đă gây ra hậu quả xấu với sức khỏe và đặc biệt là tâm lư của chúng. Một số tỏ ra hung dữ, cắn xé lẫn nhau, tự hoại. Nhiều con chết v́ mất máu, số khác bị mất cân bằng dinh dưỡng trầm trọng.
Chồn luôn trong trạng thái căng thẳng, dễ tự làm tổn thương.
(Ảnh: The Dodo)
Chồn bị nuôi nhốt công nghiệp.
Theo D’Cruze, điều đáng ngại nhất là thiết kế sàn cũi bằng lưới mắt cáo mà những con cầy hương phải tiếp xúc suốt cả ngày.
“Nếu bạn đứng trên lưới mắt cáo trong thời gian dài, bạn sẽ bị đau chân và trầy da. Những con cầy hương không có chỗ trú thân nào khác. Lưới mắt cáo thường xuyên gây đau đớn và khó chịu cho chúng”, D’Cruze nói.
Ngoài ra, nhiều con cầy hương không được dùng nước sạch và không cơ hội tương tác với đồng loại. Loại động vật hoạt động về đêm này cũng bị ảnh hưởng từ tiếng ồn đến từ xe cộ lưu thông và khách tham quan.
Theo các chuyên gia, điều khiến cà phê chồn trở nên đặc biệt là cầy hương hoang dă tự lựa chọn những quả cà phê tốt nhất để ăn. Việc nhốt cầy hương trong cũi và cho chúng ăn quả cà phê già sẽ dẫn đến sản phẩm kém chất lượng.
Sau vài năm, những con chồn năng suất kém sẽ được trả lại tự nhiên. Tưởng như là sự giải thoát, nhưng không, v́ hầu hết sẽ chết do sức khỏe đă bị bào ṃn sau những năm tháng bị bóc lột.
Đây là bài học cho cô gái này, và cho rất nhiều người khác khi nấu ăn bằng ḷ vi sóng
Cuộc sống ngày càng hiện đại, chiếc ḷ vi sóng trở thành vật không thể thiếu đối trong nhà bếp của mọi gia đ́nh. Đôi chỉ cần có ḷ vi sóng là sau 2 – 3 phút đă có ngay cốc cà phê nóng hổi nghi ngút hơi, hoặc đĩa thức ăn đă được hâm nóng.
Nhiều người c̣n dùng ḷ vi sóng để chế biến trứng nhanh gọn, nhưng lại không lường hết được hậu quả nghiêm trọng của hành động này.
Mới đây, cô gái trẻ tên Courtney Wood, 19 tuổi, một trợ lư chăm sóc sức khỏe đến từ thị trấn Newcastle-under-Lyme, hạt Staffordshire (Anh Quốc), đă suưt mất cả đôi mắt chỉ v́ luộc trứng trong ḷ vi sóng.
Courtney Wood suưt mất cả đôi mắt
chỉ v́ luộc trứng trong ḷ vi sóng.
Nhớ lại sự việc đáng sợ, Courtney nói với Stoke Sentinel:
“Tôi đă đặt một ít thịt xông khói trên đĩa, và sau đó tôi đặt một quả trứng đă đập nứt vỏ vào một cái b́nh với một chút nước, như thói quen mà tôi đă làm trước đây, và cho nó vào ḷ vi sóng quay trong ṿng khoảng 1 phút.
Tuy nhiên, khi quay hết thời gian, ḷ vi sóng không có tiếng “ping” báo hiệu như mọi khi, nên tôi mở cửa ra rồi kiểm tra thịt xông khói, khi vừa chạm vào chiếc b́nh đựng quả trứng th́ nó nổ tung lên mặt tôi”.
Ngay sau khi chịu cú nổ kinh hoàng, Courtney sợ hăi nhưng vẫn đủ tỉnh táo chạy ngay vào nhà vệ sinh dội nước lạnh lên mặt. Sau đó, Courtney gọi một người bạn đến ngay lập tức, và chở cô đến Bệnh viện Đại học Royal Stoke.
Tại đây, các Bác sĩ cho biết: Vết bỏng sẽ không gây mù mắt vĩnh viễn, nhưng nó đă làm xước bề mặt 2 giác mạc mắt của Courtney nên cô sẽ bị mù tạm thời.
Courtney cho biết:
“Sau khoảng 48 tiếng th́ mắt phải của tôi đă nh́n được, nhưng mắt trái vẫn không thể nh́n thấy ǵ. Các Bác sĩ đă nói với tôi rằng: Thị lực mắt trái của tôi có thể không được phục hồi trong một tuần, hoặc thậm chí lâu hơn. Đây là nỗi đau tồi tệ nhất tôi từng phải chịu đựng. Thật kinh khủng, tôi không muốn người khác cũng phải chịu đựng điều tương tự !”.
Các Chuyên gia giải thích về hiện tượng trứng nổ khi cho trứng sống vào ḷ, là v́ ḷng trắng và ḷng đỏ chứa nhiều nước. Khi trứng bị nhiệt độ trong ḷ vi sóng làm nóng nhanh và giăn nở mạnh, mà kích thước của vỏ trứng không thay đổi, nhiệt sinh ra nhanh chóng trong quả trứng sẽ tạo nên một áp suất từ trong hướng ra ngoài vỏ, khiến những lớp bao ngoài không kịp giăn nở theo nên sẽ gây nổ.
Vậy nên thay v́ cho trứng nguyên vỏ vào ḷ vi sóng, bạn nên đập trứng ra bát, có thể đánh tan ḷng đỏ rồi sau đó mới cho vào ḷ vi sóng để tránh cháy nổ.
by TNT
JANUARY 6, 2019
-http://tredeponline.com/2019/01/mo-lo-vi-song-hung-tron-cu-no-kinh-hoang/
Phải cần khoảng... 1.000 năm thành phố Hồ Chí Minh mới thực hiện xong quy hoạch công viên cây xanh. Số liệu vừa nói được đưa ra tại Phiên họp giải tŕnh về thực hiện quy hoạch thành phố Hồ Chí Minh, được tổ chức tại Sài G̣n hôm 27 tháng 11 năm 2018.
Theo báo cáo của Sở quy hoạch – kiến trúc tŕnh Hội đồng nhân dân thành phố Hồ Chí Minh, tiến độ đầu tư xây dựng công viên cây xanh tại Sài G̣n thời gian qua chỉ đạt trung b́nh 9,8 hecta mỗi năm, được cho là rất ít so với quy hoạch là hơn 11 ngàn hecta. Với tiến độ này, Sài G̣n cần khoảng 1.000 năm mới có đủ 11 ngàn hecta cây xanh.
Báo cáo này cũng cho thấy việc đầu tư xây dựng công viên cây xanh là rất ít, chủ yếu là cải tạo, nâng cấp các công viên hiện hữu và cây xanh ven đường. Ngoài ra, cũng có một số công viên được đầu tư xây dựng mới, nhưng chỉ với quy mô nhỏ, gắn với các dự án đầu tư xây dựng nhà ở như công viên phục vụ nhu cầu hàng ngày của cộng đồng dân cư khu vực đó.
Chưa thấy họ trồng cây ǵ cả, mà thấy xung quanh họ cứ chặt cây quá trời. Đoạn đường Tôn Đức Thắng th́ họ mới chặt xong để làm đường ǵ đó, trồng th́ ít mà chặt quá nhiều.
-KTS Trần Đ́nh Nam
Cũng theo báo cáo, tính từ năm 2012 đến nay, tổng diện tích quy hoạch công viên cây xanh được đầu tư xây mới là gần 70 hecta, trong đó công viên công cộng chỉ tăng hơn 10 hecta.
Từ Sài G̣n, Kiến trúc sư Trần Đ́nh Nam đưa ra nhận xét:
“Chưa thấy họ trồng cây ǵ cả, mà thấy xung quanh họ cứ chặt cây quá trời. Đoạn đường Tôn Đức Thắng th́ họ mới chặt xong để làm đường ǵ đó, trồng th́ ít mà chặt quá nhiều.”
Một bạn trẻ hiện đang làm việc tại thành phố Hồ Chí Minh, chia sẻ:
“Cây xanh là tổng quan làm bóng mát cho công tŕnh, chắn gió và lọc không khí. Nó tạo ra đối lưu về không khí. Mấy ông nội này làm th́ tự duyệt với nhau chứ có cho dân biết đâu! Thành phố Sài G̣n vẫn đang thiếu cây xanh trầm trọng.”
Trong khi Sài G̣n đang thiếu mảng xanh trầm trọng th́ vào ngày 23 tháng 3 năm 2016, thành phố Hồ Chí Minh lại ra thông báo đốn hạ 300 cây cổ thụ trên đường Tôn Đức Thắng. Mục tiêu để triển khai các dự án giao thông gồm tuyến tàu điện ngầm, cầu Thủ Thiêm 2, nhà ga Ba Son…
Trước đó, hàng loạt cây cổ thụ trên đường Lê Lợi cũng bị đốn hạ để xây dựng ga tàu điện ngầm.
Người dân Sài G̣n hôm 26/3/2016 tập trung tại khu vực đường Tôn Đức Thắng để phản đối việc chặt một số cây cổ thụ tại đó để triển khai dự án giao thông.Người dân Sài G̣n hôm 26/3/2016 tập trung tại khu vực đường Tôn Đức Thắng để phản đối việc chặt một số cây cổ thụ tại đó để triển khai dự án giao thông. Citizen photo
Khi đó, nhiều bạn trẻ ở Sài G̣n đă tập trung tại khu vực đường Tôn Đức Thắng để phản đối việc chặt cây cổ thụ, những người phản đối giương biểu ngữ với những nội dung ‘V́ một thành phố trong lành, đừng chặt cây’; Tôi yêu cây, cây yêu tôi, chặt cây là một tội ác’… các bạn trẻ có hành động rất quyết liệt, đề nghị ngưng chặt cây và đi gắn những chiếc nơ vàng cho hàng cây.v.v…
Trả lời Đài Á Châu Tự Do hôm 27/11/2018, chị Thúy Nguyễn, người từng nhiều lần lên tiếng phản đối chặt cây xanh cho biết:
“Những cây xanh mà được bảo vệ là bảo vệ được lá phổi của người dân, nhất là trẻ con và người già. Nhà nước mà chặt cây xanh th́ rất là bức xúc và toàn dân phải lên tiếng để làm sao có thể bảo vệ cây xanh cho tốt hơn. Kể cả nhà nước có quy hoạch th́ phải nh́n dân trước, tại v́ nếu thành phố mà không có cây xanh, th́ rất là khắc nghiệt, và không thể nào bảo vệ sức khỏe cho dân được.”
Một người dân sống ở quận 1, thành phố Hồ Chí Minh, nhật xét với Đài Á Châu Tự Do:
“Cây từ một trăm tuổi trở lên th́ đă thành di tích rồi. Cây trên đường Tôn Đức Thắng là một hàng cây xà cừ cổ rất là đẹp, giống như ở phố cổ Hà Nội. Muốn chặt bỏ hay di dời th́ đúng ra cần phải hỏi ư kiến của người dân. Có thể nói đây là hàng cây, con đường đẹp nhất nh́ thành phố Hồ Chí Minh.”
Quy hoạch chệch choạc
Hiện trạng này cho thấy vấn đề quy hoạch thành phố Hồ Chí Minh không đồng bộ, chệch choạc. Một phía th́ quy hoạch công viên cây xanh nhưng tiến độ quá chậm, dẫn đến việc thiếu mảng xanh trầm trọng. Trong khi đó việc quy hoạch phát triển giao thông đô thị lại tàn phá nhiều cây xanh cổ thụ tại Sài G̣n.
Khi trao đổi với Đài Á Châu Tự Do, Tiến sĩ Nguyễn Thị Hậu, hiện sống tại Sài G̣n, chuyên nghiên cứu khảo cổ và bảo tồn không gian văn hóa đô thị, nhận xét:
Nếu ḿnh so với Singapore th́ chắc chắn thành phố Hồ Chí Minh có rất nhiều cơ hội trồng được cây xanh, chứ đâu phải tại nhu cầu phát triển mà phải chặt cây xanh.
-KTS Trần Đ́nh Nam
“Tôi nghĩ rằng ở đất nước nào cũng có việc là phải phát triển. Tuy nhiên câu hỏi đặt ra là trong sự phát triển đó hy sinh cái ǵ. Có thể phải hy sinh một số di sản nào đấy, một số cây xanh nào đấy, nhưng thực sự đă tính toán hết chưa? Thực sự đă đặt lợi ích của cộng đồng, lợi ích lâu dài của đô thị lên trên chưa?”
Tuy nhiên, Kiến trúc sư Trần Đ́nh Nam th́ cho rằng v́ nhu cầu phát triển mà chặt cây là không đúng:
“Tôi thấy chặt cây v́ nhu cầu phát triển cũng không đúng. V́ ví dụ như Singapore, cũng là một nước phát triển, cái cách họ sử dụng quỹ đất rất là tốt, họ vẫn giữ được nhiều quỹ đất để cho cây xanh. Singapore có 5 triệu dân mà chỉ có 700 cây số vuông. Trong khi thành phố Hồ Chí Minh có 10 triệu dân mà có tới 2.000 cây số vuông. Thành ra quỹ đất của thành phố Hồ Chí Minh vẫn có rất nhiều. Nếu ḿnh so với Singapore th́ chắc chắn thành phố Hồ Chí Minh có rất nhiều cơ hội trồng được cây xanh, chứ đâu phải tại nhu cầu phát triển mà phải chặt cây xanh.”
Theo Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh, cần thay đổi tư duy, nếu cứ trông cậy ngân sách nhà nước th́ rất khó triển khai các dự án công viên cây xanh.
Trong khi đó, Kiến trúc sư Trần Đ́nh Nam th́ cho rằng, trách nhiệm là ở bộ phận quản lư, phải tính toán quy hoạch, phải phân chia chức năng đất chặt chẽ, th́ mới dành được một khoảng đất lớn để trồng cây xanh. Theo ông, nếu mà c̣n tính toán kiểu đất đai phung phí, không sử dụng đúng mục đích, hoặc cứ quy hoạch xây dựng các khu nhà ở làm tập trung dân quá đông tại đô thị, th́ không thể có đất cho cây xanh.
Phát hiện cá nhà táng chết với 6 kg nhựa trong bao tử
Xác cá nhà táng trôi dạt vào bờ biển Indonesia và được t́m thấy trong t́nh trạng chứa 115 ly nhựa, 25 bao nilon và 2 dép lê bên trong bao tử, làm dấy lên quan ngại trong cộng đồng các chuyên gia môi trường.
Bên trong bao tử con cá voi dài 9,5 m bị dạt vào bờ ở công viên quốc gia Wakatobi, tỉnh Đông Nam Sulawesi hồi đầu tuần chứa tới 6 kg rác thải nhựa, theo AFP hôm 21.11.
Ngoài ly nhựa, túi nilon, người ta c̣n phát hiện cả dép lê, bạt nhựa rách trong bao tử cá, theo AFP dẫn lời người đứng đầu cơ quan du lịch Wakatobi, ông La Ode Saleh Hanan hôm 21.11.
Xác cá nhà táng
Trong khi đó, tổ chức bảo tồn thiên nhiên WWF Indonesia cho hay trên Twitter rằng nhân viên của họ cũng phát hiện 4 chai nhựa và 3,26 kg dây thừng bện bằng sợi cọ.
Nguyên nhân khiến cá nhà táng chết vẫn chưa được xác định chính thức, nhưng có dấu hiệu cho thấy “rác nhựa gây nên”, điều phối viên Dwi Suprapti của WWF Indonesia cho biết.
Indonesia là quốc gia xả rác nhiều thứ hai trên thế giới chỉ sau Trung Quốc, theo báo cáo trên chuyên sanScience. Nước này sản xuất 3,2 triệu tấn rác nhựa mỗi năm, và 1,29 triệu tấn trong số đó bị tống ra biển.
Câu chuyện tàn nhẫn
đằng sau món súp đắt nhất hành tinh
Sự tàn nhẫn ǵ đang diễn ra đằng sau món súp vi cá mập truyền thống của Trung Quốc?
Trung Quốc vốn là quốc gia có một nền ẩm thực đáng tự hào, với sự ḥa trộn giữa hương vị, màu sắc, chưa kể sự kết hợp về mặt âm dương ngũ hành trong các món ăn.
Nhưng bên cạnh đó, quốc gia này cũng nổi tiếng với một số món ăn gây tranh căi bậc nhất thế giới, trong đó nổi bật là món "súp vi cá mập", hay súp "vây" cá mập - món súp truyền thống tuy đắt nhất thế giới nhưng được đánh giá là "không thể không ăn" khi du lịch Trung Quốc.
Món ăn này gây tranh căi ở điểm ǵ? Bài viết sau đây sẽ giúp bạn giải đáp điều này.
Món ăn "hoàng gia" thể hiện quyền lực và sự giàu có
Súp vi cá mập có lẽ là một trong những món ăn có lịch sử lâu đời nhất Trung Quốc, được sáng tạo bởi một vị Hoàng đế nhà Tống từ thế kỷ thứ X nhằm phô trương quyền lực và sự giàu có đối với triều thần trong các buổi yến tiệc.
Kể từ đó, món ăn này được xem là một trong những biểu tượng của đẳng cấp và sự giàu sang, được tầng lớp giàu có ngày nay ưa chuộng. Và tất nhiên, biểu tượng của sự giàu có sẽ không thể mang mức giá b́nh thường được. Một bát súp vi cá mập b́nh thường được bán với giá khoảng $65 đến $120 (khoảng 2 đến 3 triệu VND).
Một bát súp nhỏ như thế này thôi đă có giá khoảng 3 triệu đồng
Nhưng chỉ có vậy thôi sao đă gây được tranh căi? Vấn đề nằm ở chính công đoạn lấy nguyên liệu tạo nên món súp này: vây cá mập.
Quy tŕnh đánh bắt đơn giản... đến mức tàn nhẫn
Đúng vậy! Dù là một nguyên liệu đắt tiền, sang trọng nhưng cách người ta có được nó lại cực kỳ đơn giản.
Vốn là một trong những hung thần của biển cả nhưng trước con người chúng không là ǵ cả. Từng con cá sẽ được câu lên bờ sau mỗi chuyến ra khơi.
Bước tiếp theo được ngư dân tiến hành tùy theo độ "ngoan" của cá. Nếu cá quẫy quá nhiều và là loài hung dữ, nó sẽ bị giết chết. Sau đó cắt toàn bộ vây cá
Nhưng thông thường ngư dân sẽ để cho cá sống bởi thứ họ cần chỉ là vây cá. Từng con cá sẽ bị cắt hết toàn vây, bao gồm 2 vây lưng, 2 vây ngực, 3 vây cận đuôi và vây đuôi dưới.
Và v́ chỉ cần đến vây cá nên những ǵ c̣n sót lại được xem là vô giá trị. Dù cá c̣n sống hay đă chết, chúng đều sẽ bị ném xuống biển.
Lúc này th́ dù c̣n sống, số phận của cá mập cũng rất bi thảm. Bị thương rất nặng, cũng không thể bơi, chúng chỉ có thể chờ chết v́ mất máu hoặc bị xâu xé bởi các loài cá khác.
C̣n những chiếc vây th́ sao? Chúng sẽ được trải qua nhiều công đoạn chế biến khác nhau, tùy theo mục đích sử dụng. Tuy nhiên thông thường, vây cá sẽ được đánh sạch da, sau đó đem phơi khô.
Vi cá sau đó, hoặc là được đưa trực tiếp vào các nhà hàng để chế biến món súp "đắt nhất hành tinh", hoặc được bán thành các lọ vi cá khô cho các hộ gia đ́nh. Món ăn này cũng phát triển ra nhiều quốc gia tại châu Âu và châu Mỹ.
Sau khi được đưa vào nhà hàng, vi cá sẽ trở thành món ăn hấp dẫn
dành cho những thực khách nhiều tiền
Để thấy rơ hơn sự tàn nhẫn này, các bạn có thể xem thêm video dưới đây:
Và những lo ngại đáng sợ bên cạnh câu chuyện tàn nhẫn
Câu chuyện đánh bắt tàn nhẫn không phải là thứ duy nhất gây tranh căi cho món ăn này. Thứ khiến người ta lo ngại nhất chính là ḷng tham vô đáy của con người.
Súp vi cá vốn là một món ăn xa xỉ, nhưng với sự phát triển kinh tế như vũ băo của Trung Quốc, nhu cầu được thưởng thức món súp này tăng đột biến và kéo theo đó là sự gia tăng hoạt động đánh bắt cá mập. Kết quả là hàng năm, có đến hàng triệu con cá mập bị giết chết để lấy vây.
Số lượng vây cá khổng lồ chỉ trong một chuyến đánh bắt
Theo giáo sư Michael McCarthy thuộc ĐH Melbourne (Úc), có đến 1/4 loài cá mập đang có nguy cơ tuyệt chủng v́ bị khai thác vây cá quá mức.
Trong đó, Hong Kong chính là trung tâm buôn bán vi cá lớn nhất thế giới, chiếm khoảng 50% ngành thương mại của mặt hàng này.
Một con cá mập bị bỏ lại trên bờ biển
sau khi cắt hết vây
Cũng v́ chuyện khai thác quá mức và tính tàn nhẫn mà rất nhiều nơi đă kêu gọi tẩy chay món ăn này, thậm chí là ngay tại Trung Quốc.
Năm 2012, Trung Quốc và Hong Kong đă ra lệnh cấm sử dụng các món ăn từ vi cá mập trong các bữa tiệc chiêu đăi của chính phủ. Đài Loan cũng đă cấm hoàn toàn việc khai thác vi cá mập. Chưa kể, rất nhiều nhà động vật và môi trường học phương Tây cũng kịch liệt phản đối món ăn này.
Tuy nhiên, có một thực tế vẫn không thể phủ nhận đó là món súp này vẫn có sức hấp dẫn đặc biệt. Theo một số nhà hàng khách sạn tại Trung Quốc th́ họ không thể không phục vụ món này bởi khách hàng cho rằng "yến tiệc" mà thiếu đi vi cá th́ chỉ là bữa tiệc hạng xoàng.
Ngoài ra, những người sành ăn cũng đồng t́nh với quan điểm này. Họ cho rằng súp vi cá là một món ăn bổ dưỡng, chứa nhiều protein, rất tốt cho sức khỏe.
C̣n bạn th́ sao? Bạn có nghĩ món ăn này là tàn nhẫn, hay là một tuyệt phẩm nên thử một lần trong đời?
Thịt chay” của hai doanh nghiệp Mỹ
được LHQ vinh danh
Liên Hiệp Quốc vinh danh "thịt chay" của Impossible foods và Beyond meats.
Ảnh chụp màn h́nh : site ONU
« Thịt chay » được Liên Hiệp Quốc vinh danh là cứu tinh của Trái đất, giải thưởng môi trường cho tổng thống Pháp gây tranh căi, Trung Quốc dùng dịp Quốc khánh để gia tăng đàn áp tư tưởng, Nobel Ḥa b́nh tôn vinh một nạn nhân t́nh dục của tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo. Trên đây là các chủ đề chính của tạp chí Thế Giới Đó Đây tuần này.
Trong lĩnh vực môi trường, đặc biệt đáng chú ư là giải thưởng của Liên Hiệp Quốc (1) dành cho món hàng « thịt chay », hay nói chính xác là món ăn giả thịt làm từ protein thực vật - sản phẩm của hai doanh nghiệp Mỹ « Impossible foods » (tạm dịch : « Những món ăn không thể tin nổi ») và « Beyond meats » (tạm dịch : « Hơn cả thịt »).
« Impossible foods » và « Beyond meats » là hai công ty trẻ có trụ sở tại California, mới khởi nghiệp từ chưa đầy 10 năm nay. Người sáng lập và lănh đạo « Hơn cả thịt » là Ethan Brown, nguyên là một chuyên gia trong ngành năng lượng, từng trăn trở với câu hỏi làm thế nào giúp nhân loại trước các hiểm họa nhăn tiền do biến đổi khí hậu ?
Giải pháp nằm ngay trên bàn ăn
Xét về toàn thể, chăn nuôi (cùng việc phá rừng để có đất cho chăn nuôi, hiện ngày càng mở rộng, để phục vụ dân số toàn cầu không ngừng gia tăng) chịu trách nhiệm từ 10% đến 18% lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính, tức xấp xỉ hoặc nhiều hơn lượng khí thải do vận chuyển bằng xe cộ, chưa kể những hệ quả lớn khác về môi trường (2).
So sánh chất lượng bánh kẹp của hai công ty Impossible foods và Beyond meats.
Ảnh chụp màn h́nh: Chương tŕnh Môi Trường LHQ
Cũng giống như giáo sư hóa sinh Patrick O. Brown - nhà sáng lập « Những món ăn không thể tin nổi », ông chủ công ty « Hơn cả thịt » rút ra một nhận thức : giải pháp quyết định nằm chính trên bàn ăn của mỗi chúng ta. Cụ thể là nằm trong vài chục gramme thịt mà con người trong các xă hội khá giả vẫn sử dụng hàng ngày.
Hai nhà cách tân Mỹ quyết định chọn cùng một phương án để giải quyết vấn đề này. Đó là vẫn duy tŕ khẩu phần protein như cũ, đặc biệt là duy tŕ khẩu vị ngon lành của thịt, chỉ cần thay đổi chất liệu làm nên « thịt ». Có nghĩa là mọi người vẫn có thể thưởng thức các món ăn khoái khẩu như Hamburger, vẫn duy tŕ đủ nguồn dinh dưỡng, nhưng đồng thời lại có thể chung tay cho cuộc chiến cắt giảm khí thải gây hiệu ứng nhà kính.
« Thịt chay » hấp dẫn như thịt
Các sản phẩm « thịt chay » của « Impossible foods » và « Beyond meats », làm từ đậu Ḥa Lan, bột mỳ, khoai tây, củ cải đỏ, dầu dừa hay bột nở…, đă được dân Mỹ hưởng ứng nhiệt liệt. Năm nay, sau hai năm tung ra thị trường, bánh kẹp « thịt chay » của Beyond Meats đă có mặt tại hơn 22.000 cửa hàng thực phẩm, nhà hàng, khách sạn, công viên giải trí ở Mỹ… Beyond Meats đang có kế hoạch chinh phục thị trường châu Âu. C̣n bánh kẹp Impossible Burger đă được bán tại 3.000 nhà hàng Mỹ và Hoa Kỳ.
Khách hàng chính mà hai công ty California hướng đến không phải là những người ăn chay, mà là những người có thói quen ăn thịt. Bí quyết thành công của Beyond meats là làm cho miếng « thịt chay » có độ dai dẻo, tạo cảm giác giống như ăn thịt thật. Kết quả này có được là nhờ các nghiên cứu trong pḥng thí nghiệm của hai chuyên gia đại học Missouri, khởi sự từ một thập niên về trước (hai nhà khoa học Fu-hung Hsieh và Harold Huff).
Về phần ḿnh, Impossible Foods chú trọng nhiều đến khẩu vị và h́nh thức. Hương vị thịt ḅ được tái tạo như thật, nhờ chất « heme » - một thành phần cơ bản của huyết sắc tố (trong máu động vật)), nhưng cũng có trong nhiều loài thực vật. Giáo sư Brown, ông chủ của Impossible Foods, đă chiết xuất chất này từ đậu nành, rồi từ men bia, để làm nên câu chuyện khó tin này.
Lănh đạo hai doanh nghiệp thực phẩm California chưa hài ḷng với thành công này. Mong muốn của họ là hướng tới nhiều sản phẩm « thịt chay » ngon lành, hấp dẫn hơn nữa, với mơ ước giúp nhân loại nhanh chóng đưa kỷ nguyên ăn thịt vào dĩ văng. Khát vọng của hai người anh hùng California không biết có dễ trở thành hiện thực hay không, nhưng việc áp dụng phần nào việc thay thế protein động vật bằng protein thực vật có thể mang lại kết quả nhăn tiền, về môi trường, cũng như sức khỏe con người, chưa kể đến những vấn đề đạo lư đối với vật nuôi.
Vẫn về giải thưởng môi trường của Liên Hiệp Quốc, ngoài hai người hùng California, c̣n có năm người và cơ sở khác. Ông Joan Carling – người đi đầu trong cuộc chiến bảo vệ các cư dân bản địa vùng núi Andes (Nam Mỹ) từ hơn 20 năm nay. Cơ sở thứ hai là sân bay Cochin - Ấn Độ, sân bay đầu tiên hoàn toàn sử dụng năng lượng mặt trời. Thứ ba là một chương tŕnh phục hồi các vùng sông ng̣i bị ô nhiễm ở tỉnh Chiến Giang, Trung Quốc. Hai nhà lănh đạo chính trị được trao giải năm nay là thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi và tổng thống Pháp Emmanuel Macron.
Giải thưởng gây tranh căi cho tổng thống Pháp
Cùng với giải thưởng nói trên, Emmanuel Macron c̣n được trao giải Champion du Climat, với 14 nhân vật có nhiều đóng góp khác. Tổng thống Pháp được công luận ghi nhận là người khởi xướng cho phong trào « Make Our Planet Great Again/Làm cho hành tinh chúng ta vĩ đại trở lại » cách nay một năm, ngay sau khi tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố rút khỏi Hiệp định khí hậu Paris, với chủ trương Nước Mỹ trên hết. Chính phong trào này đă góp phần quan trọng giúp cho các nỗ lực quốc tế v́ khí hậu tiếp tục đà tiến lên, bất chấp sự đào ngũ của Washington.
Tuy nhiên, hai giải thưởng cho tổng thống Pháp bị nhiều chỉ trích trong nước, đặc biệt sau sự ra đi của bộ trưởng Môi Trường Nicolas Hulot, một nhà hoạt động nổi tiếng, cũng với nhiều chỉ dấu khác cho thấy Paris đă không có đủ nỗ lực. Tổng giám đốc Greenpeace Pháp lên án một « tṛ hề ». C̣n nhà khí hậu học Jean Jouzel th́ nhắc nhở, tổng thống Pháp đúng là « có một h́nh ảnh rất đẹp trong con mắt quốc tế và có những phát biểu xuất sắc », tuy nhiên Paris cũng cần phải tuân thủ chính các mục tiêu ḿnh đề ra.
Trên thực tế, riêng về mặt quốc tế, hiện nay ít có quốc gia nào đủ uy tín và năng lực để đứng ra kết nối các nỗ lực toàn cầu như Pháp, đặc biệt với các xúc tác cho việc đúc kết được Hiệp định Khí hậu Paris 2015. Tuy nhiên, nỗ lực v́ khí hậu là cuộc chiến trường kỳ, những thành tích vừa qua chắc chắn chỉ là bước đầu. Có mặt tại New York, tổng thống Pháp đă không dự lễ nhận giải. Ngược lại, ông Emmanuel Macron chủ tŕ thượng đỉnh v́ khí hậu One Planet Summit lần thứ hai, một sáng kiến được Pháp đưa ra hồi năm ngoái (tháng 12/2017), nhằm tăng tốc thực thi Hiệp định Khí hậu Paris.
Thông tín viên Marie Bourreau tường tŕnh từ New York :
« Việc các nguyên thủ gặp nhau tại khách sạn Plaza, chỉ cách tháp Trump Tower có hai khối nhà, như là một hành động thách thức lại tổng thống Mỹ, người đă quyết định rút Hoa Kỳ ra khỏi thỏa thuận khí hậu Paris, đe dọa phá hỏng nỗ lực phối hợp quốc tế. Như vậy, để mang lại một hơi thở thứ hai cho cuộc chiến chống biến đổi khí hậu mà tổng thống Pháp đă mời 40 nhà lănh đạo, trong đó có thủ tướng New Zealand và tổng thống Togo, cùng khối tư nhân, để truyền đi một thông điệp về vấn đề này. Ông Macron nói :
‘‘Chúng tôi ở đây không chỉ để nói, mà cả để tính sổ nữa’’.
Hàng tỉ đô la đă được cam kết để thúc đẩy việc chuyển sang nền kinh tế xanh. Liên Hiệp Châu Âu muốn dành một phần tư ngân sách hàng năm, bắt đầu từ năm 2021, cho các mục tiêu khí hậu (117 tỉ euro). Một câu lạc bộ gồm 23 ngân hàng phát triển, kể từ giờ sẽ dành một phần tư các khoản tín dụng, tương đương với 200 tỉ đô la, cho các dự án khí hậu.
Nhưng đối với các chuyên gia, hiện tại chúng ta vẫn c̣n xa so với mục tiêu. Được cổ vũ bởi danh hiệu ‘‘nhà vô địch v́ Hành tinh’’ về mặt quốc tế, nhưng bị phản đối trong nước, do các kết quả kém trong việc giảm khí thải gây hiệu ứng nhà kính, tổng thống Emmanuel Macron tuyên bố sẽ đưa khí hậu trở thành một trong các trọng tâm của khối các cường quốc kinh tế G7, khi Pháp bắt đầu đảm nhiệm chức chủ tịch luân phiên kể từ tháng Giêng năm tới ».
Trung Quốc :
Xă hội đă Tây hóa, chính quyền vẫn cự tuyệt tư tưởng phương Tây
Trong lúc Bắc Kinh tiếp tục lún sâu vào cuộc chiến thương mại với Hoa Kỳ, chính quyền Trung Quốc tiếp tục gia tăng kiểm soát tư tưởng dân chúng trong nước, đặc biệt nhân dịp lễ Quốc khánh. Bất chấp xă hội Trung Quốc giờ đây thay đổi chưa từng thấy, với các đô thị Tây hóa, hàng hóa sang trọng tràn ngập, chính quyền Bắc Kinh vẫn cương quyết cự tuyệt tư tưởng phương Tây, « chủ nghĩa tự do tư sản », không chỉ đối với hàng ngũ đảng viên, mà cả với toàn dân. Thông tín viên Stéphane Lagarde từ Bắc Kinh cho biết cụ thể :
« Đó là những lời huấn thị mà cứ mỗi mùa thu lại được đưa ra đúng vào dịp kỉ niệm thành lập Nước Cộng Ḥa Nhân Dân Trung Hoa ngày 01/10/1949. Nước Trung Quốc giờ đây - với hàng rừng nhà chọc trời, với các parking chứa đầy xe hơi hạng sang và xe thể thao loại xịn - kỉ niệm ngày lập quốc, trong lúc vầng trời Đông vẫn đỏ rực, giống như những lá cờ và bó hoa khổng lồ tại quảng trường Thiên An Môn đợi dân chúng từ khắp nơi đổ về.
Các đảng viên phải nêu gương, và không thể bị chê trách trong các trao đổi trên mạng internet, và đặc biệt là trên We Chat, mạng tin nhắn và hội thoại trực tuyến hết sức phổ biến tại Trung Quốc.
Vào năm tới, chủ nghĩa cộng sản phiên bản Trung Quốc sẽ kỉ niệm 100 năm ngày thành lập. Trung Quốc theo chế độ xă hội chủ nghĩa, điều này ai cũng biết, nhưng sẽ là tốt hơn khi nhắc lại.
Trên tài khoản Wechat của ḿnh, Nhân Dân Nhật Báo Trung Quốc hôm thứ Tư này đă liệt kê những điều đặc biệt bị cấm làm trên Internet. Đó là cổ vũ cho chủ nghĩa tự do tư sản, chế giễu các anh hùng của nước Trung Hoa mới, phê phán lănh đạo hay những người lao động kiểu mẫu. Đồng thời cũng bị cấm là việc tung lên những thông tin gọi là ‘‘tin đồn’’, hay tiết lộ các bí mật của đảng, đặc biệt về các cuộc điều tra về tham nhũng nhắm vào các thành viên bộ máy Nhà nước. Tóm lại là, siết chặt hàng ngũ và củng cố tinh thần.
Việc bắt buộc phải tôn trọng đường lối của chế độ cũng áp dụng cả cho những ai không có thẻ đảng. Một sinh viên vừa bị đuổi khỏi một trường đại học ở tỉnh Quư Châu tuần này, v́ các b́nh luận trên mạng bị cho là ‘‘chống lại tinh thần yêu nước’’ ».
Nạn nhân dám lên tiếng : Ư nghĩa của giải Nobel Ḥa b́nh
Giải thưởng Nobel ḥa b́nh năm nay khá bất ngờ được trao tặng cho hai nhà tranh đấu chống bạo lực t́nh dục, đặc biệt là cho cô Nadia Murad, 25 tuổi, một nạn nhân của tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo. Bất ngờ v́ có đến hơn 330 ứng cử viên, trong đó có rất nhiều nhân vật tầm cỡ, đặc biệt những người đóng góp cho việc cơ hội ḥa b́nh trở lại trên bán đảo Triều Tiền. Bất ngờ cũng v́ trước đó, Nadia Murad đă được trao hai phần thưởng cao quư của châu Âu về nhân quyền và tự do tư tưởng, giải Sakharov và giải Vaclav-Havel.
Nadia Murad, đại sứ thiện chí của LHQ đại diện cho tiếng nói của những người bị cưỡng bức làm nô lệ,
Quốc Hội Canada, ngày 25/10/2016.
REUTERS/Chris Wattie
V́ sao Ủy ban Nobel lại đưa ra quyết định này, chủ tịch Ủy Ban Nobel, bà Berit Reiss-Andersen, giải thích :
« Nadia Mural chỉ là một trong số khoảng 3.000 phụ nữ và thiếu nữ, nạn nhân của các hành động hăm hiếp và bạo lực khác của binh lính của tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo. Những hành động bạo lực đó mang tính hệ thống, và nằm trong chiến lược quân sự của Daech. Chính hành động ấy đă được dùng làm vũ khí để chống lại người Yazedi và các cộng đồng tôn giáo thiểu số khác. Sau ba tháng sống trong nỗi kinh hoàng, Nadia Murad đă trốn thoát.
Sau khi chạy thoát, cô ấy đă chọn cách bày tỏ công khai về những ǵ mà cô đă phải chịu đựng. Năm 2016, vừa mới 23 tuổi, Nadia Murad đă là người đầu tiên được bổ nhiệm làm đại sứ thiện chí, người đại diện cho tiếng nói của những nạn nhân c̣n sống sót của nạn cưỡng bức phụ nữ làm nô lệ.
Tôi hiểu rằng hiện tượng #MeToo và các tội ác chiến tranh chắc chắn không thể là một. Tuy nhiên, hai cuộc đấu tranh này có một điểm chung, đó là chúng cho công luận thấy được những đau khổ của người phụ nữ, cũng như các hành động bạo lực. Mà để làm được điều này, điều quan trọng là những người phụ nữ từng là nạn nhân không cảm thấy hổ thẹn, và dám lên tiếng ».
Nadia Murad là người đă trải qua mọi khổ nhục, từ tra tấn, đến cưỡng hiếp tập thể, rồi bị bán đi bán lại làm nô lệ t́nh dục cho quân thánh chiến. Cô cũng bị cưỡng bức phải từ bỏ đức tin vào tôn giáo nhất thần của cộng đồng Yazidi, một sắc tộc rất ít người, đă có lịch sử hơn 5.000 năm trước Công lịch. Yazidi là một cộng đồng mà tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo muốn hủy diệt, không chỉ về mặt vật chất, mà cả về nhân phẩm.
Thế nhưng, đối với Nadia Murad, khi tước đoạt nhân phẩm của những người như cô, chính những kẻ thủ ác đă đánh mất nhân phẩm của ḿnh. Thoát khỏi địa ngục trần gian, Nadia Murad tiếp tục dồn sức đưa tội ác của Daech ra ánh sáng, với sự cộng tác của nữ luật sư song tịch Liban – Anh Amal Clooney, cũng là người đề tựa cuốn sách của Nadia Murad, ra mắt đầu năm nay, có tựa đề : « Pour que je sois la dernière » (tạm dịch là : Mong sao tôi là nạn nhân cuối cùng).
Ghi chú
1. Giải « Champions of the Earth/Champions de la Terre » là tên gọi chính thức của giải thưởng cao quư nhất về môi trường của Liên Hiệp Quốc, được lập ra từ năm 2005. Trong số những người được trao giải gần đây có nguyên phó tổng thống Mỹ Al Gore, người không mệt mỏi v́ cuộc chiến khí hậu, nhà khoa học – nhà thám hiểm Thụy Sĩ Bertrand Piccard, người thực hiện chuyến đi ṿng quanh Trái đất đầu tiên bằng phi cơ năng lượng mặt trời, hay chàng trai Boyan Slat, người Hà Lan, với khát vọng tẩy sạch rác nhựa khỏi các đại dương…
2. Theo nghiên cứu của FAO, khoảng 70% diện tích đất nông nghiệp trên thế giới dùng để phục vụ chăn nuôi. Đối với chăn nuôi theo lối công nghiệp, để có được một kg thịt ḅ, tốn khoảng 13.500 lít nước, so với 1.400 lít cho gạo, hay 1.200 lít cho lúa ḿ. Các loại gia súc, gia cầm khác thường ít tốn nước hơn nhiều. Theo một ước tính, món Impossible Burger (tức món bánh kẹp « thịt chay » của công ty Impossible Foods), so với một miếng bánh kẹp thịt ḅ, cho phép tiết kiệm được đến 87% lượng khí thải và 75% nước cùng 95% đất đai được sử dụng để chăn nuôi.
Tỷ phú Bill Gates đă đầu tư vào việc nghiên cứu sản xuất thịt “công nghệ” với đầy đủ phẩm chất như thịt tự nhiên, mà không cần phải “chăn nuôi” và“giết mổ”. Trước tin này, ngành chăn nuôi đang rất lo sợ.
Nhờ kỹ thuật chế tạo “thịt thật” từ các tế bào của động vật, ngành công nghiệp sản xuất và tiêu thụ thịt sắp bước sang một trang mới, nhân đạo hơn.
Memphis Meats, với tiền đầu tư của Bill Gates và Richard Branson, đang phát triển một quy tŕnh sản xuất thịt ḅ heo gà vịt, mà không cần phải nuôi và giết mổ gia súc gia cầm. Công nghệ mới này không chỉ bảo vệ động vật, mà c̣n giải pháp cho vấn đề môi sinh và sức khỏe con người trong quá tŕnh chăn nuôi để lấy thịt.
Các công ty khác cũng đang đầu tư vào công nghệ này, hi vọng rằng loại “thịt sạch” này sẽ sớm có mặt trên thị trường đại chúng.
Sản xuất thịt là một ngành công nghiệp lớn
Mặc dù đă có vô số cuộc tranh luận chống lại việc ăn thịt, hàng tỉ người trên thế giới vẫn tiếp tục ăn, và chi gần 1000 tỷ USD/năm cho thịt! Tại một số nơi trên thế giới, nhu cầu được dự kiến sẽ tăng gấp đôi trong những thập kỷ tới.
“Thịt sạch” có thể giải quyết được một số vấn đề lớn về đạo đức và môi trường. Các sản phẩm đầu tiên đă ra mắt với giá ‘cắt cổ’ – chiếc bánh burger nhân thịt “công nghệ” có giá khoảng 330.000 USD vào năm 2013. Nhưng Memphis Meats đang sản xuất “thịt sạch” với giá chỉ 40 USD/gram. Mục tiêu cuối cùng là làm cho nó rẻ hơn so với loại gà rẻ nhất được sản xuất theo cách truyền thống.
“Thịt sạch” được sản xuất bằng cách dùng một mẫu nhỏ các tế bào động vật, và để nó tự tái tạo bên ngoài cơ thể động vật trong các bể chứa bằng thép lưới. Các sản phẩm thu được là thịt thật 100%, mà các ủng hộ viên khen thơm ngon y như loại thịt truyền thống. Và do được sản xuất trong môi trường pḥng thí nghiệm, loại thịt mới không chứa kháng sinh, E. coli hay salmonella (nguyên nhân một số bệnh như thương hàn, nhiễm trùng máu, ngộ độc thực phẩm).
Phương pháp sản xuất “thịt sạch” Memphis Meats lại chỉ cần đến 1/10 lượng nước và 1/100 diện tích đất đang cần để nuôi gia súc, gia cầm.
Công nghệ mang tính cách mạng này đă nhận được sự ủng hộ của các nhóm bảo vệ quyền lợi động vật; PETA ca ngợi công nghệ “thịt sạch” có thể cứu sống hàng tỷ động vật/năm. (Riêng ở Mỹ, mỗi năm khoảng 9 tỷ con gà bị giết lấy thịt!)
Tài trợ cho tương lai của “thịt sạch”
“Thịt sạch” đang tạo nên một cơn sốt trong cộng đồng doanh nghiệp với một số tập đoàn lớn kêu gọi đầu tư vào công nghệ này. Tính tới thời điểm hiện tại, Memphis Meats đă huy động được 22 triệu USD tài trợ, phần lớn từ các nhà đầu tư như Gates, Branson và Cargill Inc. – một trong những công ty nông nghiệp lớn nhất trên thế giới.
Branson nói:
“Tôi đầu tư vào Memphis Meats v́ tin rằng trong 30 năm nữa, chúng ta sẽ không c̣n cần phải giết bất kỳ con vật nào, và tất cả các loại thịt sẽ sạch hoặc làm từ thực vật, có hương vị giống (thịt truyền thống) và cũng tốt hơn cho sức khỏe rất nhiều.”
Một số công ty khác như Mosa Meat và SuperMeat đang tranh đua trở thành nhà cung cấp đầu tiên đem “thịt sạch” đến với người tiêu dùng.
Tháng Chín 20, 2017
-https://bahaidao.wordpress.c om
Ông nông dân ‘mù chữ’ ở Sài G̣n chế xe 4 bánh ‘mui trần’
Chiếc xe thứ hai của ông Trần Thanh Quang ra đời tiếp theo sau. (H́nh: Thanh Niên)
SÀI G̉N, Việt Nam – Bị “mù chữ,” chưa hết lớp 3, không được học về cơ khí hoặc lắp ráp nhưng một ông nông dân ở xă Phước Hiệp, huyện Củ Chi, đă tự mày ṃ, chế xe bốn bánh “mui trần” chạy bằng xăng từ đồ phế thải.
Hôm 12 Tháng Mười, 2018, báo Thanh Niên cho hay, ông Trần Thanh Quang (48 tuổi, ngụ xă Phước Hiệp, huyện Củ Chi, Sài G̣n) là nông dân chính gốc. Ngay từ nhỏ, ông Quang đă phụ cha mẹ chăn nuôi heo, ḅ và trồng trọt.
Trước đây, do gia đ́nh nghèo khó ông Quang học chưa hết lớp 3 th́ nghỉ nên bây giờ ông đọc và viết rất hạn chế. Lớn lên, ông vừa chăn nuôi, vừa chạy xe lôi để kiếm sống.
Xe lôi chạy lâu ngày cũng hư hao. Ông mang xe ra tiệm sửa được vài lần nhưng thợ sửa làm không vừa ư nên ông tự ṃ mẫm tự sửa. Thế là từ đó, tiệm vá xe, sửa xe nho nhỏ ra đời với tay nghề của một thợ… tự ṃ và tự học.
“Tự tôi sửa, tôi suy nghĩ, tôi mày ṃ. Từ nào giờ tôi không đi học ai hết trơn. Hồi đó, đem xe vô tiệm thấy mở máy ra vài ba lần rồi th́ tôi về nhà tự mở máy, ráp vô y như vậy riết cũng rành…,” ông kể lại.
Theo ông Quang, chiếc xe có khung h́nh gần giống với xe hơi thể thao với gầm thấp và phần đầu được uốn cong lại. (H́nh: Thanh Niên)
Dần dà, ông Quang trở thành thợ sửa xe gắn máy chuyên nghiệp ở ấp Ba Sa, xă Phước Hiệp. Bất kể loại máy móc, xe ǵ khách mang đến ông đều sửa rành rọt như người thợ lành nghề. Những máy móc mua về ông tự t́m hiểu rồi làm tất cả.
Nói về nguyên cớ chế xe bốn bánh có gắn động cơ, ông cho biết khởi nguồn trong lúc ông cho ḅ ăn cỏ. V́ mỗi lần đi cắt cỏ, ôm cỏ vào người nên di chuyển rất khó. Thế là ư tưởng chế xe để chở cỏ ra đời.
Hồi đầu năm 2017, ông bắt đầu góp nhặt mua lại các loại phụ tùng xe gắn máy đă qua sử dụng. “Lúc đó, tôi như tờ giấy trắng, không biết phải làm sao. Ḿnh cứ mua đồ về nhà rồi để đó chút chút. Xong hết, tôi nằm suy nghĩ coi ḿnh làm sao. Khi tôi nghĩ được 50% rồi mới bắt đầu làm,” ông nói.
Bước đầu, ông Quang tự tưởng tượng h́nh thù chiếc xe. Sau đó dùng phấn vẽ phác thảo khung sườn xuống nền đất, cứ thế rồi làm theo. Để tham khảo những mẫu xe hiện có, ông ra đường ngắm nghía xe hơi đang chạy hoặc xe đang đậu bởi không thể xem từ sách, báo.
Để làm được chiếc xe, ông quyết định “chơi lớn” bằng cách bán vài con ḅ gom được khoảng 50 triệu đồng (hơn $2,144) để lấy tiền mua máy tiện. Sau đó mua sắt, ốc và dụng cụ cần thiết để về nhà làm. Chiếc xe bốn bánh đầu tiên hoàn thành trong thời gian bốn tháng, với phần máy chính là động cơ của một xe gắn máy.
Ông Quang trong một lần đậu xe trước nhà. (H́nh: Thanh Niên)
Ngoài ra, phần thân gần giống với chiếc ô tô mui trần. Bốn bánh xe thuộc loại bánh dành cho xe gắn máy. Phía dưới sàn điều khiển có công tắc gắn ch́a khóa. Ba bàn đạp gồm: chân thắng, ga và côn làm bằng những thanh sắt. Ở bên trái là cần số không khác ǵ xe hơi thứ thiệt. Xe có kèn, đèn được nối từ công tắt đến b́nh ắc qui. Chiếc xe được kéo đi bằng dây sên xe máy nối từ máy chính đến hai bánh sau. Vô lăng và ghế ngồi ông xin từ một người sửa xe hơi quen biết.
Sau thành công từ chiếc xe đầu, ông Quang lại tiếp tục chế thêm một chiếc xe khác với nhiều cải tiến được áp dụng. Lần này, chiếc xe hoàn thành trong thời gian chưa đầy 1.5 tháng.
Với h́nh thù gần giống như một chiếc xe hơ thể thao. Phần mui trước được uốn cong. Xe có gầm thấp, bè. Chiều ngang khoảng 1.5 mét, chiều dài khoảng gần 2 mét. Ông “độ” thêm bốn phuộc nhún của xe gắn máy, bánh xe lấy của xe tay ga. Bộ khung máy vẫn giữ như cũ. Ước tính nếu chạy hết tốc lực xe đạt vận tốc khoảng 50 cây số một giờ…
Ước muốn sau này của ông là có thể tự tay thiết kế và chế thêm phần mui và cửa cho hai chiếc xe đến khi nào được hoàn hảo nhất.
Tuy vậy, đến hiện tại ông Quang chỉ cất xe ở trong nhà, đứng ngắm, không dám chạy ra đường lớn v́ sợ công an tịch thu do là xe tự chế “vi phạm luật giao thông.”
Thỉnh thoảng thích quá ông chỉ chạy xe ở các con đường nhỏ trong ấp, phía trước nhà để đi cắt cỏ cho ḅ ăn, bởi v́ để xe được chạy chính thức ông Quang phải làm vô số việc và thủ tục phức tạp khác theo quy định của luật pháp Việt Nam.
Từ vụ mất mạng v́ hút trà sữa chân châu,
bác sỹ nói thêm về những cái chết oan v́ bị sặc
Lâu nay phụ huynh vẫn coi thạch, trân châu là món ăn ngon và vô hại của trẻ. Mới đây, trường hợp bé 11 tuổi tử vong v́ hóc hạt trân châu đă khiến không ít người giật ḿnh. Thực tế, đây không phải là vụ tai nạn chết người đầu tiên do hóc, sặc thạch rau câu, hạt trân châu…
Tử vong thương tâm từ thạch rau câu, trà sữa
Sự việc xảy ra khi hai mẹ con cùng tự tay làm món trà sữa trân châu. Lúc uống trà sữa, khi thấy có hạt trân châu kẹt trong ống nên bé đă hút mạnh. Lúc này, hạt trân châu đă bay thẳng vào họng, làm tắc đường thở của bé. Người mẹ đă cấp cứu cho con, kể cả dùng thủ thuật Heimlich, tuy nhiên tất cả đều vô tác dụng. Khi đưa tới bệnh viện, bé đă tử vong.
Lâu nay phụ huynh vẫn coi thạch, trân châu là món ăn ngon và vô hại của trẻ. Thực tế, đây không phải là vụ tai nạn chết người đầu tiên do thạch, trà sữa trân châu gây ra. Cách đây không lâu, bé trai 5 tuổi tại TP HCM được đưa vào Bệnh viện Nhi đồng 1 cấp cứu trong t́nh trạng tím tái, ngưng tim ngưng thở khi ăn thạch rau câu nhưng bé mút mạnh quá khiến bị sặc. Mặc dù được các bác sĩ tận t́nh cứu chữa nhưng bé vẫn không qua khỏi. Và c̣n rất rất nhiều cái chết thương tâm từ thạch rau câu, trà sữa.
Hóc hạt trân châu hay thạch rau câu
nguy hiểm hơn các dị vật khác.
Ảnh minh họa
PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng – nguyên Trưởng Khoa Nhi (BV Bạch Mai) cho rằng, trẻ có thể bị nguy hiểm tới tính mạng khi bị hóc bất cứ dị vật nào. Khi ăn uống thạch rau câu, trà sữa trân châu thường có khuynh hướng phải mút mạnh để đưa thực phẩm vào miệng nên làm tăng nguy cơ đẩy thực phẩm lọt qua đường thở dẫn tới ngạt. Nếu không xử lư kịp thời, đúng cách th́ trẻ rất dễ rơi vào t́nh trạng nguy kịch.
Với các dị vật như hạt lạc, hạt đỗ… các bác sỹ chỉ cần nội soi và gắp dị vật và ít khi bị chèn vào khí quản. Hoặc như sặc cháo, bột hay các thức ăn lỏng chỉ cần hút là dị vật có thể thoát ra ngoài. Nhưng những vật thể tṛn, trơn, nhẵn như thạch rau câu, trân châu khi rơi xuống thanh quản th́ càng khít và gây nghẹt thở càng nhanh. Khả năng cứu sống rất khó do vào khí quản sẽ bị bít đường thở và rất khó để chọc, hút dị vật, nhất là khi thạch bị nhai nát thành nhiều miếng nhỏ. Bệnh nhân có thể tử vong ngay lập tức.
Thận trọng khi cho trẻ ăn
PGS.TS Dũng khuyến cáo, các gia đ́nh không nên cho trẻ ăn quá nhiều thạch v́ chúng không có giá trị dinh dưỡng, đặc biệt là những cháu dưới 2 tuổi bởi phản xạ đường thở chưa hoàn thiện rất dễ hóc. Nếu cho con ăn, không nên cho bé cầm cả cái thạch bóp vào miệng mà nên dùng th́a dằm nhỏ cho vào bát, cốc... Không được cho trẻ chạy, đùa nghịch hay nằm xuống trong khi ăn. Khi ăn trà sữa trân châu cũng nên cho trẻ múc hạt bằng muỗng chứ không nên dùng ống hút lớn. Trẻ thường nghịch và hút mạnh dễ bị sặc. Các cửa hàng bán hàng trà sữa trân châu nên chọn ống hút nhỏ hoặc không dùng ống hút.
Khi trẻ bị hóc dị vật cần tránh cố gắng móc dị vật ra khỏi miệng v́ điều này dễ đẩy dị vật vào sâu hơn. Việc móc họng hay dùng vật cứng móc, ngoáy họng sẽ làm trầy xước gây nên những tai biến như viêm thanh quản, viêm tấy có mủ…
Nạn nhân cần được sơ cứu bằng cách dùng các thủ thuật vỗ lưng ấn ngực hoặc dùng thủ thuật Heimlich cấp cứu dị vật đường thở (từ phía sau ôm ngang ngực ấn mạnh để tống dị vật ra ngoài), mục đích làm tăng áp lực trong đường thở một cách đột ngột để tống dị vật ra ngoài. Nếu trẻ ngưng tim ngưng thở, phải hà hơi thổi ngạt và ấn tim để hồi sức tim phổi liên tục và sau đó phải đưa trẻ tới bệnh viện càng sớm càng tốt.
Thủ thuật Heimlich cấp cứu dị vật đường thở
Các chuyên gia y tế cũng khuyến cáo, khi uống trà sữa, bạn nên chọn các cửa hàng uy tín, sử dụng nguyên liệu có nguồn gốc, xuất xứ. Trà sữa chân châu không rơ nguồn gốc c̣n tiềm ẩn mối nguy ngộ độc. Đă có không ít trường hợp người nổi mẩn, ngộ độc phải nhập viện sau khi uống trà sữa. Triệu chứng dễ nhận thấy là đau bụng và tiêu chảy, nôn… Nạn nhân có thể kèm theo chóng mặt hoặc đầu óc quay cuồng. Nếu t́nh trạng này diễn ra nhiều lần, nạn nhân dễ rơi vào hiện tượng mất nước và chất điện giải, có thể nguy hiểm tính mạng nếu không xử lư kịp thời.
Nhiều người c̣n nghĩ rằng uống trà sữa thay bữa ăn. Theo TS. BS Trương Hồng Sơn, Viện Trưởng Viện y học ứng dụng cho hay, bất cứ sản phẩm nào nếu lạm dụng sử dụng quá nhiều đều gây hại đáng kể cho sức khỏe.
Việc uống trà sữa thay bữa ăn càng nguy hiểm hơn. Cơ thể dễ bị thiếu hụt dinh dưỡng. Trà sữa được xếp vào thực phẩm giàu năng lượng và đường. Một ly trà sữa trân châu có thể cung cấp tới 335 kcal, đường có thể lên tới 50g. Nếu người ít vận động, làm việc thụ động ngồi một chỗ uống nhiều hơn 1 ly trà sữa/ngày có thể làm tăng nguy cơ thừa cân, béo ph́.
Do vậy, mọi người nên hạn chế uống trà sữa, đặc biệt là những người mắc chứng bệnh béo ph́, tiểu đường, những người thiếu dinh dưỡng. Trẻ nhỏ đang phát triển cần nhiều dinh dưỡng mà uống trà sữa thay bữa ăn có thể làm ảnh hưởng tới sự phát triển của cơ thể.
Chính phủ New Zealand quyết tâm loại bỏ hoàn toàn túi nylon sử dụng một lần nhằm bảo vệ môi trường và sinh vật biển.
Túi nylon sử dụng một lần chính thức bị cấm tại New Zealand và sẽ được loại bỏ hoàn toàn trong ṿng 12 tháng tới, Thủ tướng Jacinda Ardern và Bộ trưởng Bộ Môi trường Eugenie Sage hôm nay thông báo trong bài phát biểu trước công chúng tại vịnh Lyall ở thủ đô Wellington, AFP đưa tin.
Túi nylon dùng một lần là một trong những vật dụng phổ biến nhất được t́m thấy trong những băi rác ven biển ở New Zealand. Đảo quốc thuộc châu Đại Dương này mỗi năm sử dụng hàng trăm triệu túi nylon và rất nhiều trong số bị trôi xuống biển sau khi sử dụng.
New Zealand là quốc gia mới nhất cấm sử dụng túi nylon. (Ảnh: Shortpedia).
"Chúng ta sẽ loại bỏ túi nylon dùng một lần để bảo vệ môi trường và giữ ǵn sự xanh, sạch ở New Zealand", Ardern nhấn mạnh. "Chúng ta cần thông minh hơn trong cách quản lư chất thải và đây là một khởi đầu tốt".
Chính phủ New Zealand cho biết đă lắng nghe ư kiến của người dân trước khi ban hành lệnh cấm. Trong năm qua, người dân New Zealand đă gửi một bản kiến nghị gồm 65.000 chữ kư lên chính phủ yêu cầu cấm hoàn toàn túi nylon trên phạm vi cả nước.
"Đây là bước tiến lớn trong nỗ lực khắc phục t́nh trạng ô nhiễm rác thải nhựa và có ư nghĩa quan trọng trong việc bảo vệ sinh vật biển như rùa và cá voi", Tổ chức môi trường Greenpeace hoan nghênh lệnh cấm túi nylon dùng một lần của chính phủ New Zealand.
Theo một báo cáo của Liên Hiệp Quốc vào tháng 6/2018, khoảng 5 ngh́n tỷ túi nylon được sử dụng trên toàn cầu mỗi năm, tương đương gần 10 triệu túi mỗi phút. Trong những năm qua, hơn 60 quốc gia đă ban hành lệnh cấm hoặc áp thuế đối với các mặt hàng nhựa sử dụng một lần như túi nylon nhằm giảm t́nh trạng ô nhiễm rác thải nhựa toàn cầu.
Chỉ v́ để chó liếm,
một ông ở Wisconsin mất cả 2 chân 2 tay
Ông Greg Manteufel lúc c̣n khỏe mạnh.
(H́nh: Facebook)
MILWAUKEE, Wisconsin (NV) — Các triệu chứng bệnh của ông Greg Manteufel khởi sự với thân nhiệt cao và nôn mửa, cũng giống như ông bị bệnh cúm. Tuy nhiên, đến sáng hôm sau ông bắt đầu mê sảng, và thân nhiệt ông tăng cao hơn nữa.
Theo bản tin của tờ Washington Post, bà vợ của ông Manteufel vội đưa chồng vào bệnh viện, không xa căn nhà của họ ở tiểu bang Wisconsin. Khi đến nơi, bà Dawn Manteufel hoảng hồn khi nh́n thấy các vết bầm khắp người ông mà không hề thấy khi họ mới rời nhà. Đối với bà Dawn, các vết bầm này giống như có ai cầm gậy đánh bóng chày đập vào người ông chồng.
Chỉ sau một tuần lễ ở bệnh viện, người đàn ông 48 tuổi, hành nghề thợ sơn nhà và thích lái xe mô tô Harley-Davidsonn này mất hai chân, rồi hai tay của ông.
Ông Greg Manteufel bị một chứng nhiễm trùng máu hiếm thấy sau khi vi khuẩn từ nước dăi con chó lọt vào trong người ông, có thể là qua vết trầy, tạo ra nhiễm trùng huyết (sepsis).
Sepsis đưa đến t́nh trạng có các cục máu giống như bầm khắp người ông, nhất là trên ngực và mặt. Các bác sĩ dùng thuốc kháng sinh liều nặng để ngưng việc nhiễm trùng. Nhưng các cục máu đông ngăn không cho máu chảy tới tứ chi, khiến mô và bắp thịt của ông bị hư thối.
Loại vi khuẩn, gọi là Capnocytophaga canimorsus, ào ạt tấn công và lan ra khắp người ông Manteufel. Để cứu mạng bệnh nhân, các bác sĩ phải cắt hai chân của ông từ dưới đầu gối, rồi sau đó là hai tay.
Capnocytophaga canimorsus là loại vi khuẩn thường thấy ở chó và mèo. Người ta thấy loại vi khuẩn này trong nước dăi của các con chó khỏe mạnh và thường th́ không gây hại cho người. Tuy nhiên, trong một số trường hợp hiếm thấy, vi khuẩn này có thể làm nhiễm trùng máu và đưa đến tử vong.
Các bác sĩ cho bà Dawn Manteufel hay rằng trường hợp của chồng bà rất hi hữu. Bà Dawn không biết con chó nào mang trên người loại vi khuẩn tấn công chồng ḿnh. Vào lúc ông Greg bị bệnh, ông có sờ tới tám chó, kể cả một con của gia đ́nh. Bác sĩ nói bất cứ con chó nào trong số này cũng có thể đă làm ông mắc bệnh khi liếm ông.
Bà Dawn nói chồng ḿnh “thích chó và sờ vào bất cứ con chó nào đến gần, không hề ngần ngại.”
Ông Greg nay về ở tạm căn nhà của cha mẹ ḿnh, v́ chỉ có một tầng, dễ di chuyển. Bà vợ sẽ lo bán căn nhà ở West Bend, Wisconsin, nằm ngay phía Bắc Milwaukee. Sau đó, hai vợ chồng sẽ mua căn nhà khác, một tầng.
Ông Greg không c̣n có thể lái chiếc xe mô tô Harley hay chiếc xe truck số tay hoặc làm nghề thợ sơn nhà nữa. Ông cũng c̣n phải tập dùng chân tay giả và có cuộc giải phẫu thẩm mỹ ở mũi.
Bà vợ nay đă dùng hết ngày nghỉ phép của ḿnh để chăm lo cho ông chồng. Tuy nhiên họ cũng may mắn là bà có công việc tốt là nhân viên cải huấn tại nhà tù quận Washington.
Tương truyền hôm làm rạp để tế tướng sĩ trận vong, khi trang hoàng xong mới thấy hai bên cột chưa có câu đối, nhân lúc có đông đủ các mặt đại thần, tiền quân Nguyễn Văn Thành liền yêu cầu cử tọa nghĩ tại tịch một câu để viết và dán ngay cho kịp.
Các vị bàn tán hồi lâu, nghĩ được mấy câu, cử một người đứng ra đọc cho tiền quân chấm, xem câu nào hơn th́ sẽ viết.
Tiền quân Thành nghe xong c̣n đương tần ngần lựa chọn v́ chưa có câu nào vừa ư bỗng nhiên thấy phía ngoài, gần cửa có một thanh niên nh́n vào phía ḿnh, miệng cười nhạt, mặt khinh khỉnh.
Ông thấy lạ cho gọi vào trách:
- Đây là chỗ đại thần nghị việc, anh từ đâu tới, dám có cử chỉ vô lễ như vậy?
Người này thưa:
- V́ câu đối nghe không được, nên bất giác có thái độ làm phật ư quan tổng trấn, dám xin ngài thứ tội.
- Ở đây toàn bậc danh nho trong nước, mà anh nghe không được, th́ hỗn thật! Nay cho thử làm xem sao, nếu cũng lại không nghe được th́ đừng có trách.
- Chúng tôi là thiếu niên thư sinh, đâu dám so tài với bậc tôn trưởng, chắc rằng có nghĩ ra câu nào cũng không thể nào bằng các vị đại khoa được, vậy nếu quan tổng trấn cho phép, chúng tôi xin lấy văn cổ ra ghép thành câu để tŕnh chuộc tội.
- Kim hay cổ không sao, miễn nghe được như lời vừa nói.
- Chúng tôi xin giấy bút.
Người này cầm bút viết hai ḍng tŕnh lên:
Nhật mộ hương quan hà xứ thị
Cổ lai chinh chiến kỷ nhân hồi
Nghĩa:
Bóng chiều đă ngă đầu làng cũ
Xưa nay chinh chiến mấy ai về
Tiền quân đọc lên cho các quan nghe mà không ngớt lời khen ngợi: tướng sĩ trận vong đều ở Nam, Trung ra Bắc th́ hương quan xứ thị thật là hợp t́nh.
Chinh chiến kỷ nhân hồi là một lời thật thấm thía! Hay, hay thật!
Về sau, người này được tiền quân Thành cho mời tới phủ ngỏ ư bổ dụng một chức quan, nhưng lại khước từ. Nguyễn Văn Thành ái tài, thường đến thăm tận nhà, coi như một người bạn tâm giao.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
