Truyện Ngắn tuyển chọn

BÀI VĂN LỚP BỐN.

Ở Cà Mau mới đây, có một cô giáo tiểu học ra đề cho học sinh lớp mình như sau : "Em hãy cho biết thần tượng của em là ai, và hãy tả người đó".

Học sinh hào hứng làm bài. Có em thần tượng cha, mẹ. Có em thần tượng bà bán bánh tráng trộn, thậm chí có em còn thần tượng ông lái xe xúc đang cưỡng chế đất đai, ủi tan nát miếng vườn của chính gia đình em. Nhưng bài văn làm cô giáo toát mồ hôi hột là bài của một em bị bịnh tự kỷ, khi em chọn thần tượng của em chính là chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng.

Nội dung của bài văn như sau:

Trong đời em em không thích thần tượng ai, nhưng mà em chỉ thích thần tượng bác nguyễn phú Trọng thôi.
Bác của em có khuôn mặt trái soan mà mẹ em hay nói là nhìn không được phúc hậu. Đôi mắt bồ câu của bác hồi trước hay nhìn nhân dân say đắm nhưng chắc là tại bây giờ bác ngủ nhiều quá nên nó sưng húp lên giống như mắt của mấy con cá rô phi, cho nên bác không có còn nhìn nhân dân say đắm nữa. Tóc của bác màu trắng và lởm chởm ướt ướt như mấy con vịt con vừa mới đẻ. Bác có sóng mũi dọc dừa và cái miệng hình trái tim rất giống ông địa và từ cái miệng ông địa này đã phát thanh ra những lời yêu nước và yêu trung quốc nồng nàn.

Bác của em hay lên ti vi nói những điều cao sang em không hiểu hết nhưng mỗi lần như vậy là ba em hay chửi thề tục tĩu và đòi tắt ti vi, em phải khóc dữ lắm ba em mới cho em coi tiếp thần tượng của mình. Ba em có tật là hay nói xấu bác trọng, như mới tối hôm qua có mấy người lớn tới uống rượu đế với ba em. Em ngồi học bài nghe mấy người đó nói từ hồi có bệnh dịch tới giờ không thấy Trọng Lú lú đầu ra, trốn đâu mất tiêu, làm lãnh đạo vô trách nhiệm như vậy mà không biết nhục. Trong khi lãnh đạo các nước khác thì đứng ra chỉ huy lo liệu cuộc sống cho nhân dân, còn lãnh đạo mình chỉ biết trùm mền ngủ, chờ cho xong xuôi hết mới ló đầu ra nói dóc, nổ banh xác pháo. Có nhiêu đó chuyện mà mấy người bạn ba em nói hoài, làm em nhớ tới chuyện nhà bạn em có nuôi một ông nội, suốt ngày ông nội chỉ trùm mền ngủ lâu lâu mới thò đầu ra hỏi có cơm chưa bây.

Nhưng em vẫn yêu thích thần tượng bác trọng của em. Em cầu chúc cho bác sống lâu để cho đáng đời nguyên cái xóm em đã tích trử rượu bia chờ liên hoan khi bác trọng chết. Em cũng cầu mong một lần được gặp bác trọng để coi ở ngoài đời bác có đẹp như trong hình không, chứ đừng như bác hồ, trong hình thì đẹp như tiên ông còn ngoài đời Ba em nói xấu và ốm nhom như con ma đói, nhìn vào chỉ thấy toàn đầu cổ cánh, không có miếng thịt nào. Em xin hết./.

CHÚ THÍCH CỦA NGƯỜI VIẾT : Nghe nói bài tập làm văn này bị phát tán đưa lên mạng và cô giáo đã bị công an huyện Trần Văn Thời, Cà Mau mời lên làm việc và hình như cô giáo xui xẻo này đang bị làm thủ tục cho về hưu sớm chỉ vì cái tội không biết dạy học sinh học cho đúng quy trình.

—Loc Duong

Giải đáp thắc mắc: Các Tướng Lảnh năm xưa ai còn ai mất.




> Theo thứ tự từ trái sang phải:
>
> TRUNG TƯỚNG NGUYỄN VĂN TOÀN
>
> Sanh năm 1932, mất năm 2005
> Tư lệnh Quân đoàn II
> Chỉ huy trưởng Binh chủng Thiết giáp kiêm Tư lệnh Quân đoàn III
>
> ĐỀ ĐỐC LÂM NGƯƠN TÁNH
>
> Sanh năm 1928, mất năm 2018
> Tư lệnh Quân chủng Hải quân
>
> TRUNG TƯỚNG LỮ LAN
>
> Sanh năm 1927
> Tổng cục trưởng Tổng cục Quân huấn kiêm Chỉ huy trưởng trường Cao đẳng Quốc phòng
> Tư lệnh Quân đoàn II
>
> TRUNG TƯỚNG LÊ NGUYÊN KHANG
>
> Sanh năm 1931, mất năm 1996
> Tư lệnh Biệt khu Thủ đô
> Tư lệnh Quân đoàn III và Vùng 3 Chiến thuật kiêm Tư lệnh Sư đoàn Thủy quân Lục chiến
> Tổng Thanh tra Quân lực Phụ tá Tổng Tham mưu trưởng đặc trách Hành quân
>
> THIẾU TƯỚNG NGUYỄN CAO KỲ
>
> Sanh năm 1930, mất năm 2011
> Tư lệnh Quân chủng Không quân
> Chủ tịch Ủy ban Hành pháp Trung ương (Thủ tướng)
> Phó Tổng thống Việt Nam Cộng hòa
>
> ĐẠI TƯỚNG CAO VĂN VIÊN
>
> Sanh năm 1921, mất năm 2008
> Tư lệnh Lữ đoàn Nhảy dù
> Tổng Tham mưu trưởng Quân lực Việt Nam Cộng hòa
>
> TRUNG TƯỚNG NGÔ QUANG TRƯỞNG
>
> Sanh năm 1929, mất năm 2007
> Tư lệnh Quân đoàn I và Quân khu 1
> Tư lệnh Quân đoàn IV và Quân khu 4
>
> TRUNG TƯỚNG NGUYỄN VĂN MINH
>
> Sanh năm 1929, mất năm 2006
> Tư lệnh Quân đoàn III và Quân khu 3
> Tổng Thanh tra Quân lực Việt Nam Cộng hòa
> Tư lệnh Biệt khu Thủ đô kiêm Tổng trấn Đô thành Sài Gòn
> Chợ Lớn
>
> THIẾU TƯỚNG NGUYỄN NGỌC LOAN
>
> Sanh năm 1930, mất năm 1998
> Tư lệnh phó Quân chủng Không quân
> Tổng Giám đốc Tổng Nha Cảnh sát Quốc gia
>
> THIẾU TƯỚNG BÙI THẾ LÂN
>
> Sanh năm 1932, mất năm 2014
> Tư lệnh Sư đoàn Thủy quân Lục chiến
> Tổng thanh tra Quân lực Việt Nam Cộng hòa
>
> PHÓ ĐỀ ĐỐC HỒ VĂN KỲ THOẠI
>
> Sanh năm 1933
> Tư lệnh Hải quân Vùng I Duyên hải kiêm Tư lệnh Liên đoàn Đặc nhiệm 213 tại Đà Nẵng
>
> Tất cả những tướng lĩnh trên đã tản cư khỏi Miền Nam Việt Nam sau ngày 30 tháng 04 năm 1975 và định cư ở Hoa Kỳ, Pháp.
> Trong 11 vị tướng lĩnh này, chỉ còn Trung tướng Lữ Lan và Phó Đề đốc Hồ Văn Kỳ Thoại còn tại thế, 9 tướng lĩnh còn lại đã qua đời.
>
> Thận Thiên
> Mar 8, 2020

Truyện ngắn: Cơm Canh Nóng Sốt.

Buổi chiều hai “vợ chồng son” ngồi vào bàn ăn. Bà Lệ mở nồi cơm điện xúc ra hai bát cơm thì ông Kính lên tiếng hỏi ngay:
– Vẫn cơm buổi sáng hả?
– Cơm còn nhiều đủ cho buổi chiều anh ạ.
Nét mặt ông không vui:
– Em biết là anh chỉ thích ăn cơm nóng mới nấu thôi mà.
– Vâng, em biết, nhưng cơm còn nhiều, nấu thêm cơm mới ngày mai chúng ta lại có cơm cũ.
Ông lại nhìn vài con tôm bày trong chiếc đĩa nhỏ xinh xinh bên cạnh bát canh rau cải xanh nấu thịt bò cũng nho nhỏ xinh xinh và... phát giác thêm:
– Tôm rim của ngày hôm qua, còn bát canh của buổi sáng nay. Anh nhắc lại anh chỉ muốn cơm canh nóng sốt, bữa nào ra bữa ấy.
Giọng bà dỗ dành:
– Ngoan đi, nghe lời em. Hôm nay em hơi mệt, anh chịu khó ăn đồ còn dư đỡ mất công em nấu, đỡ tốn tiền và đỡ chật tủ lạnh.
Bà đã nhẫn nhịn, đã dịu ngọt mà ông Kính vẫn xưng xỉa bưng bát cơm ăn như kẻ bị lưu đày, bị đối xử tàn tệ.
Ông ăn lưng bát cơm thì buông đũa suồng sã thô lỗ và đứng dậy xong bữa.
Bà Lệ cảm thấy bị tổn thương và ngán ngẩm. Nỗi buồn bã và ân hận dâng lên tận cổ. Bà nghẹn lời không muốn nói gì nữa.
Mới ở với nhau hơn một năm mà ông Kính đã thay đổi và lộ hẳn con người thật của ông. “Chàng” của... năm ngoái, thuở mới quen không còn nữa.
Hai ông bà gặp nhau trong một buổi sinh hoạt cộng đồng ở Nam Cali. Họ ngồi cạnh nhau. Ông Kính bắt chuyện làm quen trước, qua vài câu thăm hỏi khéo léo, cả hai cùng biết chút đời tư của nhau, cùng độ tuổi và cùng góa bụa đơn lẻ như nhau.
Bà Lệ về hưu tiền ít ỏi nên xin hưởng welfare, bà ở căn apartment [chung cư] dành cho người cao niên lợi tức thấp. Đứa con trai duy nhất của bà đã lập gia đình, vợ nó người Mỹ. Một hai năm vợ chồng nó mới từ tiểu bang khác về Cali thăm bà.
Bà Lệ quen với cảnh sống một mình kể từ khi chồng bà qua đời và con ở xa.
Căn phòng bà ở tầng lầu hai, có lan can cửa sau ngập bóng mát cây cao, bà kê chiếc ghế dựa dài ở đây, những lúc rảnh nằm thảnh thơi đón gió và đọc sách báo. Thỉnh thoảng bà gấp sách báo ngừng đọc cho đỡ mỏi mắt và phóng tầm nhìn xa mây trời lênh đênh hay nhìn xuống dưới đất người ta qua lại trong khu apartment mà vui.
Từ khi ông Kính làm quen, niềm vui của bà nhiều hơn. Đã mấy lần bà ngồi ở lan can hiên sau nhìn thấy ông Kính đang đậu xe và đi bộ vào nhà bà, ông ngước lên, bà nhìn xuống, bốn mắt ở xa nhau mà cùng giao cảm, cùng rộn ràng. Họ như mới ở tuổi đôi mươi hẹn hò.
Mỗi lần ông đến thăm luôn mang theo một món quà, khi thì bó hoa đẹp nên thơ lãng mạn, khi thì thực tế đời thường một hộp heo quay và hai ổ bánh mì còn nóng để hai người cùng ăn.
Bà đáp lễ, có lúc mời ông dùng chung bữa cơm trưa, cơm chiều, ông đều vui vẻ ăn và khen ngon, dù đó là nồi cơm bà nấu hai ngày ăn chưa hết, là nồi cá kho ba ngày vẫn còn, hay nồi thịt kho trứng ít nhất cũng vài ngày cứ kho đi kho lại. Bà cảm động vì đã gặp người cùng sở thích, cảm thông.
Bà tính đơn giản và tiết kiệm vì đồng tiền ít ỏi. Một mình nấu một cup [bát/chén/0.24 lít] gạo chỉ dính nồi thì bà nấu hẳn vài cup gạo để ăn vài lần, các món kho món mặn cũng thế.
Bà có nhiều thời giờ thảnh thơi xem phim truyện trên youtube và đọc sách bạn bè gởi tặng hay báo miễn phí tha về một đống ngoài chợ.
Khi ông Kính ngỏ lời muốn kết hôn với bà, muốn cùng bà “dìu nhau” đi nốt quãng đường đời còn lại, bà đắn đo nhiều lắm. Đánh đổi cuộc sống độc thân tự do và nhàn hạ lấy cuộc sống chung hai người trên danh nghĩa vợ chồng rất nhiều khác biệt. Ít nhiều bà sẽ lệ thuộc vào ông.
Về với ông nhà cao cửa rộng, tiền bạc không thiếu. Nhưng trái tim đa cảm của bà đã chọn ông, chọn cuộc sống lứa đôi cuối đời với người mà bà tin là tri kỷ tri âm chứ không vì những thứ vật chất ấy.
Nhà bà cách nhà ông chỉ 30 phút lái xe mà hai khung trời khác biệt.
Ông ở trong khu hàng xóm sang trọng, căn nhà to đẹp, cuộc sống trung lưu. Các con ông đứa nào cũng thành danh trong ăn học, trong kinh doanh. Khi bà dọn về với ông, ba đứa con ông giỏi xã giao lịch sự với bà, nhưng bà vẫn đọc thấy chúng nhìn bà với vẻ ái ngại và nghi ngờ.
Chắc chúng tưởng bà ăn welfare này lấy ông vì tài sản và danh giá của gia đình ông? Chúng đâu biết ông đã phải năn nỉ cầu mong bà nhận lời và bà đã đắn đo suy nghĩ mãi mới đi đến quyết định sống chung.
Những ngày đầu sống chung đã là những tuần trăng mật, họ như đôi vợ chồng son luôn cho nhau những ánh mắt thắm tình và nụ cười trìu mến bao dung. Họ xưng hô “anh, em” ngọt ngào và trân trọng.
Nhưng ông Kính không đơn giản như bà nghĩ. Chắc ông quen sống trong giàu sang, quen được chiều chuộng và quen ra lệnh sai bảo người khác, ông khó tính khó nết đến khác người. Nhà chỉ hai người nhưng ông muốn cơm phải nấu hai bữa sáng chiều, món trưa khác, món chiều khác. Bữa ăn luôn là cơm canh nóng sốt.
Ban đầu bà hào hứng chiều ý ông, nghĩ ra những món ăn ngon để thay đổi và không trùng lập. Bà đã lên danh sách những món cho mỗi tuần. Chưa bao giờ bà phải trổ tài gia chánh chăm chỉ đến thế, chồng con bà trước kia chưa được bà tận tình chăm sóc đến thế.
Dần dần bà cảm thấy mệt mỏi với công việc bếp núc ngày hai bữa này, vì cả khi bà cảm thấy nhức đầu sổ mũi muốn được nghỉ ngơi vẫn phải lăn vào bếp.
Khi xưa ở một mình, nếu không thể vào bếp bà chỉ ăn một tô mì gói cũng xong bữa.
Hôm nào bà ước lượng sai, còn dư cơm dư canh là bị ông cằn nhằn hao tiền tốn bạc vì ông không thích ăn lại món cũ dù cùng một ngày. Ông đưa ra thí dụ cho bà học hỏi:
– Tách trà ngon chỉ nhỏ bằng hạt mít, nhấp từng chút một mới thú vị, cũng trà ấy mà cho vào ly cối tổ bố và uống ào ào thì chẳng ra gì. Cơm canh em cứ nấu ngày hai buổi, mỗi thứ một ít vừa đủ thôi, trông thanh cảnh và ngon.
Bà chán kiểu ăn uống “quý phái” của ông quá rồi. Bàn ăn mỗi thứ một chút, bày trong bát đĩa sạch đẹp sẵn sàng để mời ông ngồi vào bàn như một khách quý.
Lúc còn ở apartment bà từng vừa ăn ổ bánh mì vừa nằm ghế dựa và nhìn mây nhìn gió ngoài hiên sau nhà cũng là hạnh phúc.
Có lần bà làm bếp, đang đứng chặt miếng sườn heo non trên kitchen island [quầy bàn nhà bếp] thì ông hơ hãi từ trong phòng chạy ra và... chỉ thị:
– Em làm gì ầm ầm thế? Mang xuống nền nhà, tha hồ mà băm mà chặt cho... đỡ hư hại cái quầy này.
– Ngồi đau lưng lắm, mà em chặt vài nhát sườn non thôi mà.
Tuy nói thế bà vẫn phải mang thớt xuống đất để chặt miếng sườn cho xong còn hơn là đứng lý luận với ông và biết là sẽ không có sự thông cảm.
Hay khi bà vào rửa mặt trong restroom thì ông đã vài lần theo bén gót chỉ để ân cần nhắc nhở:
– Em đừng làm nước văng tung tóe lên trên kẻo sinh ra nấm mốc khó sửa chữa lắm.
– Em biết rồi, dù ở apartment em vẫn cẩn thận giữ gìn thế mà. Anh cứ làm như em mới đến Mỹ ngày hôm qua.
Ông Kính rất quý hóa căn nhà của ông, sợ bẩn tường, trầy sơn hư hỏng đủ thứ. Có lần ông nói hớ, bà Lệ hiểu rằng căn nhà này ông đã sang tên cho con gái út và nó muốn ông phải giữ gìn nhà cho tốt để sau này bán sẽ được giá.
Thì ra cha con nhà ông tính toán quá. Biết đâu ông cũng đã chia tiền của, sang tên tài sản cho các con rồi mới... được quyền bước thêm bước nữa.
Cũng may bà chưa làm hôn thú giấy tờ gì với ông cả, chỉ dọn đến sống chung trước nên đỡ mang tiếng.
Bà Lệ bỗng nhận ra mình như kẻ ở nhờ, hầu hạ cơm nước cho “chủ”, chăm sóc dọn dẹp căn nhà cho “chủ” và mất quyền tự do của chính mình.
Hiếm hoi lắm gia đình thằng con trai mới về thăm bà. Bà không muốn tiếp đón chúng trong căn nhà không phải của bà. Mẹ con bà cháu đã hẹn nhau ở nhà hàng, xong con cháu về khách sạn, bà về... nhà chồng.
Hôm ấy bà tủi thân, nghĩ đến con cháu mà rơi nước mắt. Đáng lẽ con cháu sẽ ùa vào căn phòng apartment như mọi lần, bà sẽ nấu bữa ăn ngon đãi con trai và con dâu, bà mua món bánh kẹo mà hai đứa cháu nội yêu thích, chúng sẽ tha hồ cười nói, đùa nghịch và làm xáo trộn căn phòng hẹp. Gia đình bà sẽ trò chuyện hỏi han nhau nhiều hơn, vui vẻ hơn, ấm cúng biết bao nhiêu.
Ông Kính đã không hiểu được nỗi lòng bà, không an ủi mà còn cau có:
– Gặp con cháu thế đủ rồi, gặp nhiều thêm phiền phức chứ ích lợi gì.
Bà Lệ đã âm thầm xin thuê lại một căn phòng trong khu chung cư cũ, căn phòng trước kia có bóng cây cao râm mát nơi lan can sau nhà đã có người khác ở.
Nhưng căn phòng nào cũng là căn phòng độc thân, căn phòng vui vẻ cho bà trở về.
Khi nhà cửa đã thuê xong xuôi bà Lệ mới lên tiếng chia tay ông Kính. Ông tức giận và ngạc nhiên, ông đơn giản tưởng bà... thoát khỏi cảnh nhà nghèo, rời xa khu chung cư rẻ tiền về với ông ở nhà đẹp, đi xe sang sẽ là may mắn và hãnh diện cho bà.
Thấy bà cương quyết đòi chia tay, ông đành xuống nước năn nỉ. Dù ông thương yêu bà bao nhiêu không làm bà Lệ xúc động nữa. Bản chất vẫn là ông Kính dở hơi khó tính, là người chồng gia trưởng, không thích hợp với bà.
Xách valy ra khỏi cửa nhà ông, bà Lệ đổi cách xưng hô và cay đắng nói:
– Mỗi ngày ông chịu khó hai lần ra khu chợ Việt Nam, vào hàng... cơm chỉ nhé. Sáng chỉ một vài món, chiều chỉ một vài món là luôn có cơm canh nóng sốt, thức ăn đổi mới cho ông vừa lòng.

Nguyễn Thị Thanh Dương
(March, 01, 2020)

Má Vợ đi ở Rể

Hôm nay xếp va ly đi thăm con tuần tới, tui vui khi nghĩ đến lúc gặp mặt hai thằng cháu ngoại nhưng lòng lại vương vấn buồn, nỗi buồn thời đại có mình trong đó. Không biết gọi ai để ngỏ lòng. Thôi đành ngồi gõ máy để than thở với tất cả mọi người, với hy vọng tìm được người cùng cảnh ngộ kết bạn tri kỷ trong quãng đời còn lại.

Tui kể chuyện thật đấy, tui mà nói xạo thì sẽ bị trời đầy phạt sống hoài không chết.

Nói cho cùng tui có nỗi buồn ngày hôm nay là vì “ Trăm đường là lỗi của tui “ tui đã tài khôn dại dột làm cách mạng chống lại má tui. Đối với hai đứa con gái tui, tui đã làm ngược lại hết những điều má tui đã làm với tui.

Ba cái chuyện lặt vặt là chuyện nhỏ, tui chỉ kể ra đây ba mục tiêu tranh đấu căn bản của tui thôi.

Điều lệ thứ nhất : Nam nữ bình đẳng. Má tui sanh ra một lô bẩy thị mẹt mà vẫn không ngừng sản xuất nhi đồng vì muốn có một đấng con trai nối dõi tông đường. Thời gian đầu từ Bắc vô Nam, làm gì có tiền mà mướn vú em với lương công chức của ba tui. Má tui phải xông pha buôn bán để kiếm tiền phụ mà cuộc sống cũng vẫn phải tằn tiện, đầu tháng ăn ngon cuối tháng ăn sẻn.

Mỗi lần thấy mình sắp có em tui chẳng vui chút nào, phải bế em oằn cả lưng vui nỗi gì. Trời thương má tui đến lần thứ tám thì má tui có cục cưng chào đời. Nhưng để chắc ăn, má tui vẫn tiếp tục cho thêm hai thằng em nữa góp mặt với đời.

May quá sau đó má tui ngưng việc sản xuất vì thêm một thằng nữa có Tứ Quý nhưng lại bị lẻ không được tròn một tá. Muốn có một tá tròn thì lại sợ có Ngũ Quỷ. Xin cám ơn Trời Phật đã cho sự khôn ngoan sáng suốt đến với má tui.

Ba má tui vui, nhưng tui là người lãnh đủ. Tụi nó ba thằng, vai em nhưng là cha, là ông nội của tui. Thua tui cả hơn chục tuổi, nhưng tui phải chiều chuông nịnh nọt tụi nó để tụi nó không óe cái miệng lên làm má tui lại cao giọng la tui “ Không biết thương em “.

Theo thời gian ba má tui có thể mướn người giúp việc nhưng kiếm được người đâu có dễ. Nhưng may quá các thị mẹt em cũng từ từ lớn lên, tui hân hoan bàn giao việc lo ba thằng ông nội cho các nàng. Phái yếu nhưng số đông, và các thị mẹt em khôn lỏi hơn tui nhiều, nên việc nhà trước sau êm đềm.

Thỉnh thoảng tui cũng thấy ba thằng bị các thị mẹt cho ăn cốc vào đầu, bị kéo lỗ tai xệ xuống, hay bị vài cái tát vào miệng, nhưng tui không can thiệp, vì cùng là người nhà cả mà, biết bênh ai bỏ ai cho đành. Cảnh bạo động này chỉ xẩy trong bóng tối, xa đôi mắt sáng chói của má tui. Các thị mẹt đủ khôn không để lại dấu tích và luôn luôn có lời hăm dọa ba thằng đi kèm nên các nàng không bị má tui cao giọng trách móc “Không biết thương em“

Chỉ khi nào ba thằng bị người ngoài ăn hiếp tui mới can thiệp, ra mặt đấu võ mồm, hăm dọa, cùng lắm mới ra vài chiêu quyền cước… các đấng mày râu người ngoài loi choi này đều xếp ve, vỗ tay hứa hẹn với tui sẽ sống chung hòa bình với ba thằng ông nội của tui.

Điều lệ thứ hai : Áp dụng luật lao động cho con nít dưới 18 tuổi.

Hãng xưởng của nước văn minh mà mướn con nít dưới 18 tuổi làm việc là bị tố cáo rất nghiêm trọng, bị phạt bị đóng cửa. Má tui đã phạm luật lạm dụng tui. Tui mới 5 tuổi ranh vừa chơi vừa phải dòm chừng em. Thời gian má tui làm sai pháp luật kéo dài mười mấy năm mà chung quanh không một ai đứng ra tố cáo vì nhà nào cũng coi luật pháp như pha, đồng lòng coi đó là chuyện kinh thiên địa nghĩa. Chính phủ của nước nghèo lạc hậu cũng vậy, coi là chuyện nhỏ, không can thiệp.

Với lý do con gái phải vào khuôn phép công dung ngôn hạnh má tui đã tận tình hành hạ bẩy thị mẹt tui đến nới đến chốn, trong khi ba đấng mày râu chỉ có ăn ngủ chơi, việc nhà không hề đụng đến chân tay.

Sau này khi đến nhà con trai chơi thấy các chàng vui vẻ rửa chén, còng lưng đẩy máy hút bụi, nghe con dâu luôn miệng kêu “ Anh ơi làm cho em cái này “ má tui miệng thì khen các chàng giỏi, không bị huấn luyện từ thủa còn thơ, mà việc nhà sao khéo đảm đang thế. Nhưng về nhà thì cứ than ngắn thở dài cho các thằng con bị đì của mình “ Đúng là trời đất đảo lộn tùng phèo, văn minh nước Mỹ có khác, có đàn ông làm công việc nhà, ngộ thật ta “. Tui nhìn má tui buồn mà cười thầm “ Mấy đấng mày râu của má bị quả báo nhãn tiền rồi, má cũng có góp phần tội lỗi trong đó “.

Điều lệ thứ ba : Tự do tranh luận với cha mẹ

Suốt cả cuộc đời tui, tui luôn luôn phải nghe lời má tui. Má tui sai rành rành mà tui vẫn không bao giờ dám cãi, luôn luôn phải làm theo ý của má tui. Bây giờ má tui tuyên bố bà là người thức thời theo kịp tiến hóa của thời đại, nhưng má tui chỉ văn minh với con dâu thôi, với con gái thì vẫn nệ cổ như xưa, người xưa đã nói giang sơn dễ đổi bản tính không rời mà. Tui vẫn tiếp tục không cãi lại không phải vì sợ má tui như ngày xưa còn bé mà vì tội nghiệp má tui… sợ má tui buồn bị mất Power.

Tai hại nhất là có những bà mẹ độc đoán ép duyên con lấy nhầm thằng chồng vũ phu, bị đục lên đục xuống, con chỉ biết than cho số phận mình hẩm hiu, nếu dại dột trách mẹ có khi còn bị mẹ chửi tại vì mình làm sao mới bị chồng đánh chứ bộ.

Phải diệt hết cái xấu của chế độ phong kiến, đời con cháu mới khá lên được, tui đã trào sôi máu huyết nghĩ như thế đấy.

Kết quả cuộc cách mạng của tui, được vài điều tốt…

Về nam nữ bình đẳng, nhờ nguyên tắc này tui không để ông xã tui ngồi lên đầu tui, tui không chịu cảnh chồng chúa vợ tôi. Xã không được như ba tui, tức là việc nhà không đụng đến. Cái bếp cũng của xã chút chút, đời thêm hương hoa tươi lên một chút cho phái chân yếu tay mềm của tui.

Tui và xã thuộc loại không chịu cực, nên sau khi cho ra đời 2 đứa con gái tụi tui đều một lòng nhất quyết ca “Thôi… thôi … xin thôi”, cần gì thằng đực rựa cho mệt “Ta chẳng cần ai nhang khói đâu”. Xã còn hăng hái đứng dậy nghiêm trọng nhịp chân hát “Thôi… thôi… vợ anh hừng đông không cầy bừa … chồng em hừng đông không cầy bừa… chúng ta cùng nhau không cầy bừa …”.

Kinh nghiệm từ đông qua tây con gái sau này đều gần với mẹ nhiều hơn con dâu. Má tui đó quanh năm nói với con dâu được mấy câu ? Nói ít để tránh tiếng mẹ chồng nàng dâu và cũng vì sợ thằng con trai mình giận, phá hạnh phúc gia đình nó.

Và nhờ chỉ có hai đứa con nên tui ít tốn tiền nuôi con, sống ở xứ Mỹ tiền nuôi một đứa con là cả một gia tài. Ngoài ra tui không phải có con dâu của thời đại này, khỏi mất công lấy lòng nó để xin nuôi cháu nội. Vừa làm mẹ vợ lại làm mẹ chồng nữa thì đời có gì vui!

Về không lạm dụng sức lao động của trẻ em, nhờ điều này các con tui được hưởng một thời gian dài ở nhà với mẹ sống như công chúa. Kẻ hầu người hạ là mẹ đây cung cúc nhiệt tình chăm sóc, không một câu phàn nàn oán than. Tui cứ nghĩ đời là bể khổ, con mình được sướng ngày nào thì cứ để cho tụi nó hưởng ngày đó. Nên tui rất sung sướng hầu con, không để con cắt cả quả chanh, tui làm tuốt luôn.

Về tự do được cãi lại, nhờ đó các con tui coi cha mẹ như bạn bè, chuyện lớn chuyện nhỏ đều kể hết. Không bị mang nỗi ấm ức trong lòng như tui hồi nhỏ. Không nhút nhát trong việc bộc lộ ý nghĩ của mình và không sợ làm mất lòng người ta. Đó là nguồn gốc của tâm lý nô lệ ! Các con tui luôn luôn yêu đời, mạnh dạn tự tin.

Nhưng than ôi những đìều xấu hại thật là không ít, cứ như chủ nghĩa cộng sản lộ bộ mặt thật.

Không có con trai thì con rể như con trai được không nhỉ ? Coi bộ ít người có đủ phước đó. Rể VN thì nói tiếng VN ngọng, rể ngoại quốc thì phải nói tiếng Anh… không đủ điều kiện ắt có và đủ để tâm tình hiểu nhau mà thương nhau.

Con rể khác màu tanh lòng, rể xứ Mỹ lại có tập quán không thích mẹ vợ nữa mới chết chứ. Mỹ lúc nào cũng đem mẹ vợ ra riễu đấy thôi.

Không có con trai nên xã của tôi phải hùng hục cắt cỏ, thay nhớt xe cho xã và hai cô con gái, không có thằng bé con đứng gần để xã sai vặt …mọi việc nặng trong nhà… xã phải cáng đáng mình ên.

Để con sống sướng như công chúa nên các nàng không biết và không thích việc bếp nước, cũng khổ cho các anh con rể. Nghiệp của các rể tui quá nặng. Các chàng trai xứ Mỹ nhờ văn minh hay cũng vì Nghiệp nặng mà ôm ông bà Táo vào người ?

Cả nhà tụi nó trong tuần ăn uống qua loa, ăn để sống mà. Cuối tuần cơm hàng cháo chợ chẳng sợ bệnh tật, sống lâu trái đất thiếu chỗ ở thì sao!

Con cái coi bố mẹ như bạn bè nên thoải mái cãi lại, dù là có hỏi ý kiến đấy. Lâu lâu làm theo lời cố vấn của tui, kết quả tốt thì không ghi công, kết quả xấu thì đổ thừa tại con nghe lời mẹ xúi dại mới ra nông nỗi này.

Nhờ vậy theo thời gian tui tu theo lời Phật dạy được tiến bộ… càng ngày càng ít nói, ít ý kiến ý cọ. …buồn trong lòng tự an ủi mọi sự cứ để tự nhiên theo Nghiệp Số con người.

Ôi buồn làm gì nhỉ, ngày xưa các bà nội, mẹ chồng có uy quyền nay bị mất quyền mới than trời oán đất chứ. … Có ai nói đến quyền uy của mẹ vợ hay bà ngoại đâu nhỉ ? Có đâu mà mất để buồn.

Nhưng, đời luôn thử thách, lâu lâu tui phải qua giúp con gái trông cháu ngoại, ít thì vài tuần, lâu thì một hai tháng, nên mới có chuyện tui, má vợ đi ở rể.

Ngày xưa các cụ hay nói về tình trạng các chàng ở rể như chó nằm gầm giuờng. Còn tui cũng chẳng khác gì lắm. Muốn cho vui vẻ cả nhà, nguyên tắc số một tui học được qua kinh nghiệm là dù thích hay không phải theo ý chàng rể. Rể là thượng đế, có ngoa không đây ?

Rể không thích người lạ vào nhà nên không chịu mướn người dọn dẹp. Bước chân vào nhà, mọi thứ lộn xộn lung tung. Vào bếp thì sờ đâu nhớp đó. Cái bếp của đàn ông làm sao mà ngăn nắp sạch sẽ được bằng của đàn bà.

Hì hục lau chùi, nhưng đồ để đâu thì phải để đó, không được thay đổi vị trí hay vứt đi nếu không muốn bị rể sau đó hỏi “Mẹ ơi, cái chảo mẹ để đâu rồi“ hay là “Ly sữa của con đâu rồi“. Thiệt tình cái thằng ông nội này, lười quá đi, sao không chịu tìm, cái ngăn tủ chình ình ngay đó mà còn hỏi, ngăn kia hết chỗ để rồi mới cất qua ngăn này thôi mà, ly sữa chua lè vậy còn giữ để làm mắm à ?

Thùng rác có đầy tràn cũng mặc kệ ngó lơ nếu không muốn tự mình đi đổ. Thùng rác đầy nặng thế mồ khiêng trặc xương sống nằm liệt luôn thì tan nát đời ta, ai mà ngu vậy?

Nghe con tui kể chuyện rể không thích gọi mẹ rể, nhờ đến giúp vì rể không thích mẹ rể hơi một tí sai làm điều này điều nọ “ Đi đổ rác đi, rác đầy rồi đó “ hay “ Hết nước uống rồi đi mua đi “

Một bà sui thông cảm chia xẻ nỗi niềm của tui “ Tui là má của thẳng, lúc bực thì la nó, khi giận thì bỏ nhà nó ra đi, nhưng muốn dìa là dìa ngay được, còn chị sui... ừm ừm...thì coi bộ khó đấy “

Bà khác thì thật thà tâm sự “ Tui thương thằng con tui lắm, nên không dám làm mất lòng con chị đâu, lôi thôi là tui mất con mất cháu “

Ôi thương thay các bà mẹ của thời đại này, bông hồng tặng mẹ là bông hồng héo rụi tàn phai sắc màu.

Tội nghiệp con, muốn cho con được “ Sống để mà ăn “ tui cũng chịu khó nấu ăn. Lâu lâu mới được rể khen ngon, còn phần nhiều rể thật thà tuyên bố không thích cái này cái nọ, như giò ốc thì rể không thích mùi xả. Rể làm như rể mới là đầu bếp thứ thiệt chánh hiệu con nai vàng có cầu chứng không bằng. Tui bực nghĩ thầm “ Chê, không ăn thì thôi, ta đâu cần mi ăn, chồng, con, cháu ta thích là được rồi “.

Con gái tui khen rể nấu ăn ngon, tui chẳng trách gì, nhưng tức nhất là xã cũng nhiệt tình giơ tay xin thêm tô nữa để rể vui lòng. Thì thầm hỏi xã “ Ngon thật à, sao ăn nhiều thế !” Xã cười gượng “ Ăn ít, đói sớm thì sao ? Thế đấy “

Rể chỉ rửa chén chứ không thích rửa nồi nhất là nồi lớn, có tui là rể thoải mái để dành nồi cho tui, cho tui đánh vật với nồi chơi.

Rể thương con đấy nhưng muốn con tự lập tự làm lấy mọi thứ. Có lẽ rể thấy hậu quả tai hại của lối sống công chúa của vợ rể do tui gây ra. Cũng lỗi tại rể trước khi cưới đã khoe tài nấu ăn khi con tui thỏ thẻ không rành việc bếp nước. Rể không bằng lòng cho tui đút ăn thằng cháu ba tuổi. Muốn thằng bé ăn nhiều, tui phải đưa thằng bé vào phòng để lén lút đút cho nó ăn. Tui tức tui ghê, sao mình phải hèn với thằng con rể quá vậy.

Lại gặp thằng bé hay hỏi Why, nó nói sao hôm qua bà đút con, hôm nay sao bà bắt con ăn một mình. Why, Why cái gì, tại thằng bố mày đang dòm bà kìa.

Thằng bé gắt ngủ cứ khóc kêu “ Muốn bế “ thằng bé khóc lạc cả giọng, tui sốt ruột cũng không dám chạy lên lầu bế nó xuống. Rể không la, không hét cứ từ từ nói “ Xuống đây “ cũng không chạy lên bế con. Cuối cùng thằng bé phải chịu thua, rể nhìn tui cười đắc thắng. Tưởng hay lắm à, thứ vô lương tâm, tội nghiệp cháu quá.

Nói với rể những thứ đồ ăn của China độc hại như hột chân trâu… rể nhìn tui ánh mắt riễu cợt ra cái điều “ Mẹ ngây thơ cụ quá, cái gì Internet nói mẹ cũng tin hết “ Đi phố rể thoải mái mua mấy ly trà sữa chân trâu cho mọi người. Vợ chàng, con chàng ngay cả xã tui cũng tận tình ăn hết. Chỉ có tui không uống, trơ mắt nhìn mọi người thưởng thức món ngon độc hại vào người. Con gái còn trêu chọc “ Coi chừng mọi người chết hết mẹ sống có một mình“

Tui càu nhàu với xã, xã chẳng an ủi lại còn lên giọng cải tạo “Ai kêu bà lau chùi rồi than mệt, bà lau chùi sạch được bao lâu. Ở nhà nó thì phải theo nó là đúng rồi. Bà có muốn khách đến nhà bà bắt bà phải theo ý họ không? không thích thì không đến nữa. Con nó ăn ít kệ nó, bộ nó thương con nó ít hơn bà sao “.

Chán không, chồng con sao chẳng hiểu tấm lòng của tui hết nè, tui có ăn trầu đâu mà cứ làm như tui là bà già trầu vậy.

Hỡi ôi thương hai thằng cháu quá, nghe tụi nó kêu, chưa bao giờ tui biết nói chữ “No”, hớn hở xếp va ly đi ngay dù biết là chân tay sẽ rã rời. Ôi, cái tâm lẩn quẩn!

Trần Cẩm Tú

Bùi Bích Hà

Chị đúng là một giai nhân. Chị có nét thanh mảnh, vẻ sinh động của phương Tây ở khuôn mặt vuông, nhẹ nhõm, sống mũi thon, cao vừa phải, đặc biệt cánh môi cong lên ở hai khóe khiến chị nhìn lúc nào cũng như ngậm một nụ cười hàm tiếu. Tất cả sức sống tươi mát của chị gom vào ánh mắt long lanh, khuôn mắt không thể không làm nhớ Văn Cao với Bến Xuân: mắt em như dáng thuyền soi nước… Chị giữ thân hình săn gọn, phục sức với khiếu thẩm mỹ tinh tế.

Qua tuổi 70, chị nhìn trẻ hơn tuổi nhiều. Ở những bước đi nhanh nhẹn. Ở tiếng nói trong, làn da ăn phấn mịn màng. Ở mái tóc lơi từng sợi bồng bềnh. Ở sự tươi mát thách đố thời gian. Chị có một công việc làm nhàn hạ, di chuyển hàng tuần giữa hai thành phố biển có những bãi biển đẹp nhất Nam California.

Tôi biết chị qua bạn bè chung đã hơn hai thập niên. Mỗi khi gặp gỡ hay nhìn thấy chị đâu đó, cảm giác chị như một vệt nắng thấp thoáng trong đám đông. Nếu gần gũi hơn, sẽ nghe chị cười chào với giọng nói reo vui thường lệ.

Bạn bè kháo nhau chị có người tri kỷ. Mỗi cuối tuần họ gặp nhau một lần. Để đi uống cà phê. Đi ăn điểm tâm. Đi ăn trưa, ăn tối. Đi nghe nhạc, khiêu vũ hoặc xem phim. Họ đem cho nhau niềm vui, an bình, nhẹ nhàng, không đòi hỏi, không ràng buộc. Xen kẽ giữa khoảng thời gian này, cả hai vẫn có thời khóa biểu riêng ở cái thành phố họ hẹn hò. Phần chị, chị chọn sinh hoạt trong một tổ chức chăm sóc phần tâm linh cho các hội viên và nhân đó, chị cũng tự chăm sóc mình.

Hai mươi năm, khi nhìn lại, thấy như một áng mây qua. Ở nhiều người khi bắt đầu bước vào hoàng hôn đời mình, sự thay đổi ngoại hình là điều gần như không thể tránh. Tuy nhiên, mỗi khi thỉnh thoảng gặp lại chị trong thời khoảng nói trên, tôi thật sự không thấy thời gian để lại dấu vết ở bất cứ nơi nào trên dung nhan luôn tươi mát và phong cách thanh lịch, nhẹ nhàng của chị. Bạn bè chung lại kháo nhau chị được như thế là vì chị may mắn có cuộc sống dễ dàng, đầy đủ, không phải lo toan. Chị có nguời tinh thủy chung. Chị có tài chánh rộng rãi. Chị có sức khỏe để đi đó đi đây, vui chơi nhàn nhã.

Tôi cũng phần nào chia sẻ với bạn bè chung cách nhìn và nghĩ về chị. Riêng trong thâm tâm mình, cảm giác của tôi mỗi khi có dịp gặp gỡ, trao đổi vài ba câu chuyện với chị, dư âm để lại sau khi chia tay là vẻ đẹp hết sức trau chuốt mà kín đáo, giọng nói trong và ấm, đôi cánh môi cong của một bông hoa hé cánh và ánh mắt lấp lánh vui của chị. Nếu Hạnh Phúc cần có một chân dung, có thể nhìn thấy ở chị đôi nét phác họa.

Tất cả chỉ có vậy. Suốt 20 năm.

Một tối giữa tháng hai vừa qua, trong lúc nằm bệnh viện, tôi bất ngờ nhận được text của chị trên điện thoại. Nội dung ngoài thăm hỏi, chúc lành, chị gửi cho tôi một tấm ảnh với hai ngọn nến cháy trong hai cái cốc thủy tinh hồng ánh lửa và bó hoa với những bông mãn khai. Chị chúc tôi giấc ngủ bình an.

Đêm bệnh viện trong căn phòng trắng toát tôi nằm, rất buồn, rất yên lặng. Không một tiếng động khẽ ngoài chốc chốc, cái máy đo áp huyết gắn sẵn ở cánh tay tôi lùng bùng chạy. Tấm ảnh chị gửi như người bạn đến thăm bất ngờ, đánh thức thân xác mệt mỏi và thần trí lãng đãng của tôi. Tôi thầm cảm ơn chị nhưng không muốn hồi âm bằng một lời khách sáo.

Tấm ảnh đến trong ngày hôm sau là một bình hoa ròn rã màu xanh của lá và màu trắng phớt hồng tôi đoán là của hoa chanh hay hoa bưởi, khiến tôi bùi ngùi nhớ lại tôi ngày nào bé dại trong khu vườn tuổi thơ ở Huế, mẹ tôi thường hái hoa bưởi để ướp mía, làm tráng miệng cho cả nhà những chiều mùa Hè nóng nực.

Tuần tự mỗi ngày, những tấm ảnh đẹp đến với tôi, mang theo chúng cả thiên nhiên hừng hực sức sống và màu sắc. Này là rừng vào thu với lá đổi màu và dòng thác trắng xóa hiền hòa đổ nước qua ghềnh đá. Này là một mặt sông hay hồ êm ả với những cành hoa đào soi bóng nước lấp loáng nắng ban mai. Này là những đóa hồng nây nả “tung tăng dưới bầu trời xanh cao, mang sự vui vẻ, khỏe mạnh đến với chị” (câu viết kèm theo) Này là những bậc đi lên của con đường mòn chạy giữa hai bờ kỳ hoa dị thảo (Chị ơi, gắng lên!) Này là bữa tiệc lạ bày giữa rừng thông như trong câu chuyện thần thoại, trang hoàng với những cen-ter-pieces tuyệt đẹp. Này là đàn chim hạc trong mùa thiên di bay trong hoàng hôn, dưới ánh trăng non hay bay trong sớm mai hồng khi vầng trăng khuya còn lận đận ở chân trời mạ bạc?

Ôi, những tấm ảnh nhiều vô kể, mỗi tấm mang theo với nó một ngụ ý chọn lọc tinh tế như tâm hồn chị, bao dung hơn tôi có thể nghĩ. “Chị cứ nhận sự quan tâm của em! Chị không nhất thiết phải hồi âm nhé!”

Tôi dần nhận ra những tấm ảnh phong cảnh ngỡ như bất động ấy có sức hồi sinh rất mạnh. Của thiên nhiên vạm vỡ, luôn đổi mới, luôn rực rỡ, xanh tươi, từng phút giây không ngừng tái tạo trên mỗi phai tàn. Tôi thấy tôi đẫm mình trong những cảnh trí bát ngát, thần tiên ấy, thở đầy phổi và trong khắp châu thân những không gian tràn trề mạch sống, khinh khoái, thơm tho, rộng lớn nhiều lần hơn không gian căn phòng bệnh viện hay căn phòng tôi ra vào hàng ngày trong ngôi nhà nhỏ. Tôi cũng nhận ra tâm hồn chị, cuộc sống chị có những biên giới, những cảnh quan tôi chưa bao giờ hình dung một lần suốt hai thập niên được cho là quen biết chị. Bây giờ thì tôi lờ mờ hiểu ra nguồn gốc sự tươi trẻ, nét ung dung của chị vượt qua thời gian và tuổi tác. Nếu nguồn gốc ấy không phát sinh và được nuôi dưỡng trong trái tim, trong bản thân chị, không thể tìm được nó ở đâu khác.

Cảm tạ tấm lòng từ ái vô biên của em, đã cho chị cơ hội theo dấu chân em qua cuộc hành trình tuyệt đẹp ở cõi nhân gian cô quạnh này.

*

Chiều ngày 23 Tháng Hai vừa qua, một chương trình ca nhạc tưởng niệm nhạc sĩ Trầm Tử Thiêng nhân lễ giỗ lần thứ 20 ngày ông mất, đã trang trọng diễn ra tại nhà hàng Moonlight, thành phố Westminster. Dịp này, thính giả hâm mộ tài năng của cố nhạc sĩ qua dòng nhạc đa dạng, sâu lắng, nhiều thể loại ông để lại, có cơ hội khám phá thêm một “góc khuất” trong tâm hồn ông chưa bao giờ có ai đã được thấy qua hay nghe qua dù chỉ thấp thoáng xung quanh ông.

“Mang ơn em trao tình một lần, là kỷ niệm dù không đầm ấm…” Nhân vật EM trong ca từ trên, là linh hồn của buổi diễn chiều nay, bà ĐTT, đã bất ngờ xuất hiện trên hàng ghế đầu. Nói “bất ngờ” là với khán thính giả ngồi chật hội trường thôi vì các thành viên trong Ban Tổ Chức thì biết rõ họ đã cùng bà làm việc với sự cẩn trọng như thế nào, trong bao nhiêu ngày tháng miệt mài để thực hiện dự án một cách hoàn hảo nhất trong từng chi tiết nhỏ. Một vài vị nhận xét bà ĐTT trông xuề xòa, giản dị, rất khác với bà trong vai trò là người tổ chức chiều nhạc tưởng niệm Trầm Tử Thiêng sau hai mươi năm họ không còn nhìn thấy nhau. Bà “rất khó” trong mỗi lựa chọn, mỗi sắp đặt, từ nhân sự đến chương trình. Những nhận xét ấy sẽ không sai đối với những ai từng mến mộ và biết nhạc sĩ Trầm Tử Thiêng thuở sinh tiền. Tôi không có vinh hạnh được biết bà ĐTT nhưng tôi thật sự cảm kích thấy “nửa kia” của người đã về thiên cổ, âm thầm tưởng niệm cố nhân ở một điều thâm sâu nhất, trân quý nhất ở ông, mà nhờ đó, bà đã phân biệt ông với nhân gian còn lại. Là nghệ sĩ nhưng ông không phóng túng mà cầu toàn. Ông sống nghiêm túc từ bản chất, tự trọng và tôn trọng người khác. Ông yêu cuộc đời, gần như tôn thờ mỗi giây phút ông có. Buồn hay vui, khổ đau hay hạnh phúc, ông luôn tìm cách thăng hoa nó và làm đẹp con người. “Mang ơn em đau khổ thật đầy, dù nắng vàng bị nhốt trong mây.” Cả đớn đau, cả phụ phàng, với ông cũng huy hoàng, rực rỡ.

Tôi đến Mỹ giữa thập niên 80, có lẽ cùng thời điểm với nhạc sĩ Trầm Tử Thiêng. Chúng tôi ba người, Trầm Tử Thiêng, Trần Đình Quân và tôi, liêu xiêu gặp nhau ở Tòa Soạn Báo Người Việt, mỗi người có chuyên môn riêng. Anh TĐQ cũng là một nhạc sĩ thành danh trước 1975 và là bạn thân thiết với anh TTT. Chúng tôi chỉ có một thời gian ngắn làm việc bên cạnh nhau trước khi anh TĐQ đoàn tụ gia đình với chị và hai cháu, trước khi tôi chính thức có một công việc toàn thời gian tại một công ty sản xuất y cụ lớn của người Mỹ, có bảo hiểm sức khỏe cho cả ba mẹ con, là thứ ai đã ở Mỹ đều biết không thể không có nếu không muốn lệ thuộc trợ cấp y tế của chính phủ. Vì hoàn cảnh sinh sống thay đổi, chúng tôi như giòng sông rẽ nhánh, mỗi người trôi theo cảnh đời riêng. Chỉ ít lâu sau, anh TĐQ lâm bệnh. Anh TTT chắc đã trải qua nỗi buồn dù chưa tử biệt cũng là sinh ly. Phần tôi rất ít gặp anh TTT vì cả hai đều bận bịu với những thời khóa biểu khác biệt nên ai đâu yên đấy, biêt rằng tình bạn giữa chúng tôi không là rượu mà như ly nước lọc, trong trẻo, tinh khiết, không mùi vị cũng không biến chất, lúc nào cũng sẵn sàng cho nhau khi cần. Lần sau cùng tôi gặp anh TTT là do anh gọi và hẹn. Khi tôi đến, anh đã ngồi sẵn ở chiếc bàn ngay cửa vào, có lẽ để tôi dễ nhìn thấy anh, chiếc cặp da trước mặt. Thời gian qua đã lâu, tôi chỉ còn nhớ mang máng dường như đó là tiệm Acapulco của người Mễ ở Costa Mesa. Thấy anh lặng lẽ khác thường, tôi hơi ngạc nhiên, nghĩ là anh băn khoăn điều gì nên tôi tự nhủ hãy yên lặng chờ. Thế nhưng anh không nói gì, thậm chí cũng không nhìn tôi, dáng vẻ như anh đang đợi thêm một ai nữa. Như thế cho đến lúc anh bỗng đứng dậy, cầm chiếc cặp lên tay và sửa soạn bước ra, làm như anh quên mục đích gọi tôi đến gặp anh về việc gì? Tôi theo anh đến cửa, anh hỏi tôi như một lời chào, không cần câu đáp lại: “Chị vẫn làm ca chiều hả? Các cháu có ngoan không?” Vài tuần sau, ai đó báo tin cho tôi biết dường như anh bị bệnh nhưng anh tuyệt đối không muốn thăm hỏi. Tôi lờ mờ đoán ra lý do buổi gặp mặt lạ lùng hôm nọ, chợt nghĩ có thể đó là lần cuối. Những tác phẩm anh sáng tác trong thời gian này, lạ thay, lại ngùn ngụt sức sống, chan chứa tình người và bừng bừng hy vọng cho Một Ngày Việt Nam rạng rở tái sinh.

Anh tận tụy, chí tình với bằng hữu nhưng không khoan nhượng. Với chhính bản thân, anh đặt cho mình những tiêu chuẩn cao, đòi hỏi sự hoàn hảo. Anh là một người rất tử tế nhưng anh ần mật, giấu kỹ mình trong một cõi riêng. Những gì cần bộc lộ, anh dùng ngôn ngữ và thanh âm biến chúng thành ngọc ngà, châu báu, thành lễ vật thiêng liêng trao tặng nhân gian. Anh không lèm bèm thở than. Anh không bán rao tâm sự. Anh là người nghệ sĩ duy nhất mà tôi biết, thâm trầm như núi non, sâu kín như đại dương, không một ai một lần nào chạm đến cái biên giới riêng tư mà ai đã biết anh, cũng biết rằng không ai nên thử bước qua và mất anh mãi mãi.

Nhạc sĩ TTT đến trong cuộc đời như vầng mây ngũ sắc, vui chơi trên thượng tầng thanh khí rồi như sương khói tan vào hư vô. Có bao nhiêu trong số tân khách tham dự buổi tưởng niệm anh chiều hôm ấy đến để nghe lại tiếng lòng mình một thời đã qua, được anh viết thành giai điệu cho người người hát lên ru đời nhau và bao nhiêu đã hình dung ra anh với cuộc sống của người hành giả quạnh hiu, ôm giữ niềm tín thác riêng mình và rất đang hoàng đi qua “vài vạn ngày gió cuồng mưa lũ,” gieo những hạt giống lành hiếm hoi trước khi trở thành “huyền thoại.”

Có lẽ chỉ một người trong chiều nay, tưởng nhớ anh trong tất cả những gì anh đã thật là, với chị, với cuộc đời, với mọi người, mãi mãi. Cảm ơn chị, chị ĐTT, sau hai mươi năm, đã thắp lên cho anh một đỉnh trầm hương.

Quan Thế Âm Bồ Tát.
Một người nọ đứng dưới mái hiên trú mưa, nhìn thấy Quan Âm cầm ô đi ngang qua. Người nọ nói: “Quan Âm Bồ Tát, xin hãy phổ độ chúng sinh một chút, cho con đi nhờ một đoạn được không ạ?”.
Quan Âm nói: “Ta ở trong mưa, ngươi ở dưới mái hiên, mà mái hiên lại không mưa, ngươi không cần ta phải cứu độ”. Người nọ lập tức chạy vào màn mưa, đứng dưới mưa: “Hiện tại con cũng ở trong mưa rồi, có thể cho con đi nhờ không ạ?”.
Quan Âm nói: “Ngươi ở trong mưa, ta cũng ở trong mưa, ta không bị dính mưa, bởi vì có ô; ngươi bị dính mưa, bởi vì không có ô. Bởi vậy, không phải là ta đang cứu độ mình, mà là ô cứu độ ta. Ngươi muốn được cứu độ, không cần tìm ta, hãy đi tìm ô!”, dứt lời Quan Âm bèn rời đi.
Ngày hôm sau, người nọ lại gặp phải chuyện nan giải,bèn đến miếu cầu xin Quan Âm. Bước vào trong miếu, mới phát hiện có một người đang vái lạy Quan Âm, người đó giống Quan Âm như đúc.
Người nọ hỏi: “Bà là Quan Âm sao ạ?”.
Người kia trả lời: “Đúng vậy”.
Người nọ lại hỏi: “Vậy tại sao Quan Âm lại vái lạy chính mình?”.
Quan Âm cười nói: “Bởi vì ta cũng gặp chuyện khó khăn, nhưng ta biết, cầu xin người khác không bằng cầu xin chính mình”.Các con nhớ rằng :" Phong ba bão táp của cuộc đời, phải dựa vào chính bản thân mình. Cầu xin người khác không bằng cầu xin chính mình.

Lời tự thuật của Thi sĩ HỮU LOAN,
tác giả "MÀU TÍM HOA SIM"


Hữu Loan

Tôi sinh ra trong một gia đình nghèo, hồi nhỏ không có cơ may cắp sách đến trường như bọn trẻ cùng trang lứa, chỉ được cha dạy cho dăm chữ bữa có bữa không ở nhà. Cha tôi tuy là tá điền nhưng tư chất lại thông minh hơn người. Lên trung học, theo ban thành chung tôi cũng học tại Thanh Hóa, không có tiền ra Huế hoặc Hà Nội học. Đến năm 1938 – lúc đó tôi cũng đã 22 tuổi – Tôi ra Hà Nội thi tú tài, để chứng tỏ rằng con nhà nghèo cũng thi đỗ đạt như ai. Tuyệt nhiên tôi không có ý định dấn thân vào chốn quan trường. Ai cũng biết thi tú tài thời Pháp rất khó khăn. Số người đậu trong kỳ thi đó rất hiếm, hiếm đến nỗi 5-6 chục năm sau những người cùng thời còn nhớ tên những người đậu khóa ấy, trong đó có Nguyễn Đình Thi , Hồ Trọng Gin, Trịnh văn Xuấn , Đỗ Thiện và …tôi – Nguyễn Hữu Loan.

Với mảnh tú tài Tây trong tay, tôi rời quê nhà lên Thanh Hóa để dạy học. Nhãn mác con nhà nghèo học giỏi của tôi được bà tham Kỳ chú ý, mời về nhà dạy cho hai cậu con trai. Tên thật của bà tham Kỳ là Đái thị Ngọc Chất, bà là vợ của của ông Lê Đỗ Kỳ, tổng thanh tra canh nông Đông Dương, sau này đắc cử dân biểu quốc hội khóa đầu tiên. Ở Thanh Hóa, Bà tham Kỳ có một cửa hàng bán vải và sách báo, tôi thường ghé lại xem và mua sách, nhờ vậy mới được bà để mắt tới.Bà tham Kỳ là một người hiền lành, tốt bụng, đối xử với tôi rất tốt, coi tôi chẳng khác như người nhà.

Nhớ ngày đầu tiên tôi khoác áo gia sư, bà gọi mãi đứa con gái – lúc đó mới 8 tuổi- mới chịu lỏn lẻn bước ra khoanh tay, miệng lí nhí: ” Em chào thầy ạ!” Chào xong, cô bé bất ngờ mở to đôi mắt nhìn thẳng vào tôi. Đôi mắt to, đen láy, tròn xoe như có ánh chớp ấy đã hằn sâu vào tâm trí tôi, theo tôi suốt cả cuộc đời. Thế là tôi dạy em đọc, dạy viết. Tên em là Lê Đỗ Thị Ninh, cha làm thanh tra nông lâm ở Sài Gòn nên sinh em trong ấy, quen gọi mẹ bằng má. Em thật thông minh, dạy đâu hiểu đấy nhưng ít nói và mỗi khi mở miệng thì cứ y như một “bà cụ non”. Đặc biệt em chăm sóc tôi hằng ngày một cách kín đáo: em đặt vào góc mâm cơm chổ tôi ngồi ăn cơm lúc thì vài quả ớt đỏ au, lúc thì quả chanh mọng nước em vừa hái ở vườn, những buổi trưa hè, nhằm lúc tôi ngủ trưa, em lén lấy áo sơ mi trắng tôi treo ở góc nhà mang ra giếng giặt …..

Có lần tôi kể chuyện ” bà cụ non” ít nói cho hai người anh của em Ninh nghe, không ngờ chuyện đến tai em, thế là em giận! Suốt một tuần liền, em nằm lì trong buồng trong, không chịu học hành… Một hôm bà tham Kỳ dẫn tôi vào phòng nơi em đang nằm thiếp đi. Hôm ấy tôi đã nói gì, tôi không nhớ nữa, chỉ nhớ là tôi đã nói rất nhiều, đã kể chuyện em nghe, rồi tôi đọc thơ… Trưa hôm ấy, em ngồi dậy ăn một bát to cháo gà và bước ra khỏi căn buồng. Chiều hôm sau, em nằng nặc đòi tôi đưa lên khu rừng thông. Cả nhà không ai đồng ý: “Mới ốm dậy còn yếu lắm, không đi được đâu” Em không chịu nhất định đòi đi cho bằng được. Sợ em lại dỗi nên tôi đánh bạo xin phép ông bà tham Kỳ đưa em lên núi chơi …..Xe kéo chừng một giờ mới tới được chân đồi. Em leo đồi nhanh như một con sóc, tôi đuổi theo muốn đứt hơi. Lên đến đỉnh đồi, em ngồi xuống và bảo tôi ngồi xuống bên em.Chúng tôi ngồi thế một hồi lâu, chẳng nói gì. Bất chợt em nhìn tôi, rồi ngước mắt nhìn ra tận chân trời, không biết lúc đó em nghĩ gì. Bất chợt em hỏi tôi:- Thầy có thích ăn sim không ?- Tôi nhìn xuống sườn đồi: tím ngắt một màu sim. Em đứng lên đi xuống sườn đồi, còn tôi vì mệt quá nên nằm thiếp đi trên thảm cỏ ...

Khi tôi tỉnh dậy, em đã ngồi bên tôi với chiếc nón đầy ắp sim. Những quả sim đen láy chín mọng.- Thầy ăn đi.Tôi cầm quả sim từ tay em đưa lên miệng trầm trồ:-Ngọt quá.Như đã nói, tôi sinh ra trong một gia đình nông dân, quả sim đối với tôi chẳng lạ lẫm gì, nhưng thú thật tôi chưa bao giờ ăn những quả sim ngọt đến thế! Cứ thế, chúng tôi ăn hết qủa này đến qủa khác. Tôi nhìn em, em cười. Hai hàm răng em đỏ tím, đôi môi em cũng đỏ tím, hai bên má thì….tím đỏ một màu sim. Tôi cười phá lên, em cũng cười theo! Cuối mùa đông năm ấy, bất chấp những lời can ngăn, hứa hẹn can thiệp của ông bà tham Kỳ, tôi lên đường theo kháng chiến. Hôm tiễn tôi, em theo mãi ra tận đầu làng và lặng lẽ đứng nhìn theo. Tôi đi… lên tới bờ đê, nhìn xuống đầu làng ,em vẫn đứng đó nhỏ bé và mong manh. Em giơ bàn tay nhỏ xíu như chiếc lá sim ra vẫy tôi. Tôi vẫy trả và lầm lũi đi…Tôi quay đầu nhìn lại… em vẫn đứng yên đó … Tôi lại đi và nhìn lại đến khi không còn nhìn thấy em nữa.

Những năm tháng ở chiến khu, thỉnh thoảng tôi vẫn được tin tức từ quê lên, cho biết em vẫn khỏe và đã khôn lớn. Sau này, nghe bạn bè kể lại, khi em mới 15 tuổi đã có nhiều chàng trai đên ngỏ lời cầu hôn nhưng em cứ trốn trong buồng, không chịu ra tiếp ai bao giờ …

Chín năm sau, tôi trở lại nhà…Về Nông Cống tìm em. Hôm gặp em ở đầu làng, tôi hỏi em , hỏi rất nhiều, nhưng em không nói gì, chỉ bẽn lẽn lắc hoặc gật đầu. Em giờ đây không còn cô học trò Ninh bướng bỉnh nữa rồi. Em đã gần 17 tuổi, đã là một cô gái xinh đẹp….Yêu nhau lắm nhưng tôi vẫn lo sợ vì hai gia đình không môn đăng hộ đối một chút nào. Mãi sau này mới biết việc hợp hôn của chúng tôi thành công là do bố mẹ em ngấm ngầm ” soạn kịch bản”.

Một tuần sau đó chúng tôi kết hôn. Tôi bàn việc may áo cưới thì em gạt đi, không đòi may áo cưới trong ngày hợp hôn, bảo rằng là: ” yêu nhau, thương nhau cốt là cái tâm và cái tình bền chặt là hơn cả”. Tôi cao ráo, học giỏi, Làm thơ hay…lại đẹp trai nên em thường gọi đùa là anh chồng độc đáo. Đám cưới được tổ chức ở ấp Thị Long, huyện Nông Công, tỉnh Thanh Hóa của gia đình em, nơi ông Lê Đỗ Kỳ có hàng trăm mẫu ruộng. Đám cưới rất đơn sơ, nhưng khỏi nói, hai chúng tôi hạnh phúc hơn bao giờ hết! Hai tuần phép của tôi trôi qua thật nhanh, tôi phải tức tốc lên đường hành quân, theo sư đoàn 304, làm chủ bút tờ Chiến Sĩ.

Hôm tiễn tôi lên đường, em vẫn đứng ở đầu làng, nơi chín năm trước em đã đứng. Chỉ có giờ em không còn cô bé Ninh nữa mà là người bạn đời yêu quý của tôi. Tôi bước đi, rồi quay đầu nhìn lại…..Nếu như chín năm về trước, nhìn lại chỉ thấy một nỗi buồn man mác thì lần này, tôi thật sự đau buồn. Đôi chân tôi như muốn khuỵu xuống. Ba tháng sau, tôi nhận được tin dữ: vợ tôi qua đời! Em chết thật thảm thương: Hôm đó là ngày 25 tháng 5 âm lịch năm 1948, em đưa quần áo ra giặt ngoài sông Chuồn (thuộc ấp Thị Long, Nông Cống), vì muốn chụp lại tấm áo bị nước cuốn trôi đi nên trượt chân chết đuối! Con nước lớn đã cuốn em vào lòng nó, cướp đi của tôi người bạn lòng tri kỷ, để lại tôi tôi nỗi đau không gì bù đắp nỗi. Nỗi đau ấy, gần 60 năm qua, vẫn nằm sâu thẳm trong trái tim tôi.Tôi phải giấu kín nỗi đau trong lòng, không được cho đồng đội biết để tránh ảnh hưởng đến tinh thần chiến đấu của họ. Tôi như một cái xác không hồn …

Dường như càng kềm nén thì nỗi đau càng dữ dội hơn. May sao, sau đó có đợt chỉnh huấn, cấp trên bảo ai có tâm sự gì cứ nói ra, nói cho hết. Chỉ chờ có thế, cơn đau trong lòng tôi được bung ra. Khi ấy chúng tôi đang đóng quân ở Nghệ An, tôi ngồi lặng đi ở đầu làng, hai mắt tôi đẫm nước, tôi lấy bút ra ghi chép. Chẳng cần phải suy nghĩ gì, những câu những chữ mộc mạc cứ trào ra: “Nhà nàng có ba người anh đi bộ đội… Những em nàng có em chưa biết nói. Khi tóc nàng đang xanh…” Tôi về không gặp nàng…Về viếng mộ nàng, tôi dùng chiếc bình hoa ngày cưới làm bình hương, viết lại bài thơ vào chiếc quạt giấy để lại cho người bạn ở Thanh Hóa… Anh bạn này đã chép lại và truyền tay nhau trong suốt những năm chiến tranh.

Đó là bài thơ Màu Tím Hoa Sim. Đến đây, chắc bạn biết tôi là Hữu Loan, Nguyễn Hữu Loan, sinh ngày 2-4-1916 hiện tại đang “ở nhà trông vườn” ở làng Nguyên Hoàn – nơi tôi gọi là chỗ “quê đẻ của tôi đấy” thuộc xã Mai Lĩnh, huyện Nga Sơn tỉnh Thanh Hóa. Em Ninh rất ưa mặc áo màu tím hoa sim. Lạ thay nơi em bị nước cuốn trôi dưới chân núi Nưa cũng thường nở đầy những bông hoa sim tím. Cho nên tôi viết mới nổi những câu : “Chiều hành quân, qua những đồi sim… Những đồi sim, những đồi hoa sim.. Những đồi hoa sim dài trong chiều không hết.. Màu tím hoa sim, tím cả chiều hoang biền biệt…Và chiều hoang tím có chiều hoang biết…Chiều hoang tim tím thêm màu da diết.”

Mất nàng, mất tất cả, tôi chán đời, chán kháng chiến, bỏ đồng đội, từ giã văn đàn về quê làm ruộng, một phần cũng vì tính tôi” hay cãi, thích chống đối, không thể làm gì trái với suy nghĩ của tôi”. Bọn họ chê tôi ủy mị, hoạch hoẹ đủ điều, không chấp nhận đơn từ bỏ kháng chiến của tôi. Mặc kệ! Tôi thương tôi, tôi nhớ hoa sim của tôi quá! Với lại tôi cũng chán ngấy bọn họ quá rồi!

Đó là thời năm 1955 – 1956, khi phong trào văn nghệ sĩ bùng lên với sự xuất hiện của nhóm Nhân Văn Giai Phẩm chống chính sách độc tài, đồng thời chống những kẻ bồi bút đan tâm lừa thầy phản bạn, dốc tâm ca ngợi cái này cái nọ để kiếm chút cơm thừa canh cạn. Làm thơ thì phải có cái tâm thật thiêng liêng thì thơ mới hay. Thơ hay thì sống mãi. Làm thơ mà không có tình, có tâm thì chả ra gì! Làm thơ lúc bấy giờ là phải ca tụng, trong khi đó tôi lại đề cao tình yêu, tôi khóc người vợ tử tế của mình, người bạn đời hiếm có của mình. Lúc đó tôi khóc như vậy họ cho là khóc cái tình cảm riêng….Y như trong thơ nói ấy, tôi lấy vợ rồi ra mặt trận, mới lấy nhau chưa được hơn một tháng, ở nhà vợ tôi đi giặt rồi chết đuối ở sông …

Tôi thấy đau xót, tôi làm bài thơ ấy tôi khóc, vậy mà họ cho tôi là phản động. Tôi phản động ở chỗ nào? Cái đau khổ của con người, tại sao lại không được khóc? Bọn họ xúc phạm đến tình cảm thiêng liêng của tôi đối với người vợ mà tôi hằng yêu quý, cho nên vào năm 1956, tôi bỏ đảng, bỏ cơ quan, về nhà để đi cày. Họ không cho bỏ, bắt tôi phải làm đơn xin. Tôi không xin, tôi muốn bỏ là bỏ, không ai bắt được! Tôi bỏ tôi về, tôi phải đi cày đi bừa, đi đốn củi, đi xe đá để bán. Bọn họ bắt giữ xe tôi, đến nỗi tôi phải đi xe cút kít, loại xe đóng bằng gỗ, có một bánh xe cũng bằng gỗ ở phía trước, có hai cái càng ở phía sau để đủn hay kéo. Xe cút kít họ cũng không cho, tôi phải gánh bộ. Gánh bằng vai tôi, tôi cũng cứ gánh, không bao giờ tôi bị khuất phục. Họ theo dõi, ngăn cản, đi đến đâu cũng có công an theo dõi, cho người hại tôi …

Nhưng lúc nào cũng có người cứu tôi! Có một cái lạ là thơ của tôi đã có lần cứu sống tôi! Lần đó tên công an mật nói thật với tôi là nó được giao lệnh giết tôi, nhưng nó sinh ở Yên Mô, thường đem bài Yên Mô của tôi nói về tỉnh Yên Bình quê nó ra đọc cho đỡ nhớ, vì vậy nó không nỡ giết tôi. Ngoài Yên Mô, tôi cũng có một vài bài thơ khác được mến chuộng. Sau năm 1956 , khi tôi về rồi thấy cán bộ khổ quá, tôi đã làm bài Chiếc Chiếu, kể chuyện cán bộ khổ đến độ không có chiếc chiếu để nằm!

Định mệnh đưa đẩy, dắt tôi đến với một phụ nữ khác, sống cùng tôi cho đến tận bây giờ. Cô tên Phạm Thị Nhu, cũng là phụ nữ có tâm hồn sâu sắc. Cô vốn là một nạn nhân của chiến dịch cải cách ruộng đất, đấu tố địa chủ năm 1954, 1955. Lúc đó tôi còn là chính trị viên của tiểu đoàn. Tôi thấy tận mắt những chuyện đấu tố. Là người có học , lại có tâm hồn nghệ sĩ nên tôi cảm thấy chán nản quá, không còn hăng hái nữa.

Thú thật, lúc đó tôi thất vọng vô cùng. Trong một xã thuộc huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hóa, cách xa nơi tôi ở 15 cây số, có một gia đình địa chủ rất giàu, nắm trong gần năm trăm mẫu tư điền. Trước đây, ông địa chủ đó giàu lòng nhân đạo và rất yêu nước. Ông thấy bộ đội sư đoàn 304 của tôi thiếu ăn nên ông thường cho tá điền gánh gạo đến chổ đóng quân để ủng hộ. Tôi là trưởng phòng tuyên huấn và chính trị viên của tiểu đoàn nên phải thay mặt anh em ra cám ơn tấm lòng tốt của ông, đồng thời đề nghị lên sư đoàn trưởng trao tặng bằng khen ngợi để vinh danh ông.

Thế rồi, một hôm, tôi nghe tin gia đình ông đã bị đấu tố. Hai vợ chồng ông bị đội Phóng tay phát động quần chúng đem ra cho dân xỉ vả, rồi chôn xuống đất, chỉ để hở hai cái đầu lên. Xong họ cho trâu kéo bừa đi qua đi lại hai cái đầu đó cho đến chết. Gia đình ông bà địa chủ bị xử tử hết, chỉ có một cô con gái 17 tuổi được tha chết nhưng bị đội Phóng tay phát động đuổi ra khỏi nhà với vài bộ quần áo cũ rách. Tàn nhẫn hơn nữa, chúng còn ra lệnh cấm không cho ai được liên hệ, nuôi nấng hoặc thuê cô ta làm công. Thời đó, cán bộ cấm đoán dân chúng cả việc lấy con cái địa chủ làm vợ làm chồng. Biết chuyện thảm thương của gia đình ông bà địa chủ tôi hằng nhớ ơn, tôi trở về xã đó xem cô con gái họ sinh sống ra sao vì trước kia tôi cũng biết mặt cô ta. Tôi vẫn chưa thể nào quên được hình ảnh của một cô bé cứ buổi chiều lại lén lút đứng núp bên ngoài cửa sổ nghe tôi giảng Kiều ở trường Mai Anh Tuấn. Lúc gần tới xã, tôi gặp cô ta áo quần rách rưới, mặt mày lem luốc. Cô đang lom khom nhặt những củ khoai mà dân bỏ sót, nhét vào túi áo, chùi vội một củ rồi đưa lên miệng gặm, ăn khoai sống cho đỡ đói. Quá xúc động, nước mắt muốn ứa ra, tôi đến gần và hỏi thăm và được cô kể lại rành rọt hôm bị đấu tố cha mẹ cô bị chết ra sao. Cô khóc rưng rức và nói rằng gặp ai cũng bị xua đuổi; hằng ngày cô đi mót khoai ăn đỡ đói lòng, tối về ngủ trong chiếc miếu hoang, cô rất lo lắng, sợ bị làm bậy và không biết ngày mai còn sống hay bị chết đói. Tôi suy nghĩ rất nhiều, bèn quyết định đem cô về làng tôi, và bất chấp lệnh cấm, lấy cô làm vợ.

Sự quyết định của tôi không lầm. Quê tôi nghèo, lúc đó tôi còn ở trong bộ đội nên không có tiền, nhưng cô chịu thương chịu khó , bữa đói bữa no…. Cho đến bây giờ cô đã cho tôi 10 người con – 6 trai, 4 gái – và cháu nội ngoại hơn 30 đứa! Trong mấy chục năm dài, tôi về quê an phận thủ thường, chẳng màng đến thế sự, ngày ngày đào đá núi đem đi bán, túi dắt theo vài cuốn sách cũ tiếng Pháp, tiếng Việt đọc cho giải sầu, lâu lâu nổi hứng thì làm thơ, thế mà chúng vẫn trù dập, không chịu để tôi yên. Tới hồi mới mở cửa, tôi được ve vãn, mời gia nhập Hội Nhà Văn, tôi chẳng thèm gia nhập làm gì.

Năm 1988, tôi ” tái xuất giang hồ” sau 30 năm tự chôn và bị chôn mình ở chốn quê nghèo đèo heo hút gió. Tôi lang bạt gần một năm trời theo chuyến đi xuyên Việt do hội văn nghệ Lâm Đồng và tạp chí Langbian tổ chức để đòi tự do sáng tác, tự do báo chí – xuất bản và đổi mới thực sự. Vào tuổi gần đất xa trời, cuối năm 2004, công ty Viek VTB đột nhiên đề nghị mua bản quyển bài Màu Tím Hoa Sim của tôi với giá 100 triệu đồng. Họ bảo đó là một hình thức bảo tồn tài sản văn hóa. Thì cũng được đi. Khoản tiền 100 triệu trừ thuế đi còn 90 triệu, chia “lộc” cho 10 đứa con hết 60 triệu đồng, tôi giữ lại 30 triệu đồng, phòng đau ốm lúc tuổi già, sau khi trích một ít để in tập thơ khoảng 40 bài mang tên Thơ Hữu Loan. Sau vụ này cũng có một số công ty khác xin ký hợp đồng mua mấy bài thơ khác, nhưng tôi từ chối, thơ tôi làm ra không phải để bán.

Màu tím hoa sim
(Nguyên văn của tác giả)

Nàng có ba người anh đi bộ đội
Những em nàng
Có em chưa biết nói
Khi tóc nàng xanh xanh
Tôi người Vệ quốc quân
xa gia đình
Yêu nàng như tình yêu em gái
Ngày hợp hôn
nàng không đòi may áo mới
Tôi mặc đồ quân nhân
đôi giày đinh
bết bùn đất hành quân
Nàng cười xinh xinh
bên anh chồng độc đáo
Tôi ở đơn vị về
Cưới nhau xong là đi
Từ chiến khu xa
Nhớ về ái ngại
Lấy chồng thời chiến binh
Mấy người đi trở lại
Nhỡ khi mình không về
thì thương
người vợ chờ
bé bỏng chiều quê…

Nhưng không chết
người trai khói lửa
Mà chết
người gái nhỏ hậu phương
Tôi về
không gặp nàng
Má tôi ngồi bên mộ con đầy bóng tối
Chiếc bình hoa ngày cưới
thành bình hương
tàn lạnh vây quanh
Tóc nàng xanh xanh
ngắn chưa đầy búi
Em ơi giây phút cuối
không được nghe nhau nói
không được trông nhau một lần
Ngày xưa nàng yêu hoa sim tím
áo nàng màu tím hoa sim
Ngày xưa
một mình đèn khuya
bóng nhỏ
Nàng vá cho chồng tấm áo
ngày xưa…

Một chiều rừng mưa
Ba người anh trên chiến trường đông bắc
Được tin em gái mất
trước tin em lấy chồng
Gió sớm thu về rờn rợn nước sông
Đứa em nhỏ lớn lên
Ngỡ ngàng nhìn ảnh chị
Khi gió sớm thu về
cỏ vàng chân mộ chí
Chiều hành quân
Qua những đồi hoa sim
Những đồi hoa sim
những đồi hoa sim dài trong chiều không hết
Màu tím hoa sim
tím chiều hoang biền biệt
Có ai ví như từ chiều ca dao nào xưa xa
Áo anh sứt chỉ đường tà
Vợ anh chưa có mẹ già chưa khâu
Ai hỏi vô tình hay ác ý với nhau
Chiều hoang tím có chiều hoang biết
Chiều hoang tím tím thêm màu da diết
Nhìn áo rách vai
Tôi hát trong màu hoa
Áo anh sứt chỉ đường tà
Vợ anh mất sớm, mẹ già chưa khâu…

Màu tím hoa sim, tím tình trang lệrớm
Tím tình ơi lệ ứa
Ráng vàng ma và sừng rúc điệu quân hành
Vang vọng chập chờn theo bóng những binh đoàn
Biền biệt hành binh vào thăm thẳm chiều hoang màu tím
Tôi ví vọng về đâu
Tôi với vọng về đâu
Áo anh nát chỉ dù lâu…

(1949, khóc vợ Lê Đỗ Thị Ninh)
Hữu Loan


© Hữu Loan
Nguồn: Huỳnh Ngọc Chênh blog.

Hai cha con và sự giàu nghèo.

Ngày kia, có môt ông nhà giàu dắt đứa con trai nhỏ đi thăm một ngôi làng rất nghèo với mục đích là cho đứa con có cơ hội biết cuộc sống của người nghèo như thế nào.

Cả buổi, hai cha con đã thăm và quan sát sinh hoạt của môt gia đình nông dân nghèo trong làng.

Hết ngày, trên đường đi trở về nhà lại, người cha hỏi đứa con trai là:

“Con thấy chuyến đi quan sát này thế nào?”

Đứa con trả lời:

“Thưa Bố thật tuyệt vời!”

Người cha hỏi:

“Con đã nhìn thấy cuộc sống của người nghèo như thế nào rồi hả?”

“Vâng. Thưa bố con đã thấy rõ.”

Người cha hỏi tiếp:

“À! Thế con có học hỏi được gì trong chuyến đi thăm này hay không?”

Đứa con trai liền trả lời:

“Nhà mình chỉ có một con chó, nhà họ có đến 4 con. Nhà mình có một hồ bơi nhỏ mà họ có cả một con sông. Để soi sáng, nhà mình chỉ có vài cái bóng đèn điện còn nhà họ có cả ngàn vì sao trên trời. Mỗi ngày, nhà mình phải đi mua thưc phẩm để ăn, họ có sẵn ngay sau vườn và ngoài ruộng. Nhà mình sống cô độc bên trong bốn bức tường kín, họ có nhiều bạn bè đến thăm hỏi. Nhà mình người nào người nấy đều lui hui lo xem TV và dùng điện thoại di động một mình, gia đình họ quay quần trò chuyện với nhau những lúc rảnh rỗi…”

Trong khi người cha còn nhìn đứa trẻ trân trân không nói thêm được lời nào thì đứa con trai nói tiếp:

“Con rất cảm ơn Bố đã cho con cơ hội để thấy là nhà mình nghèo như thế nào!”

*

Luân lý câu chuyện:

“Không phải tiền bạc làm cho con người giàu. Chính cuộc sống đơn giản (simplicity), tình yêu thương trong gia đình (family love/values), tình thân mật bằng hữu (frienships), lòng vị tha trắc ẩn (compassion)… mới làm đời sống chúng ta giàu…”

Trần Văn Giang (ghi lại)

Bố và tuổi thơ.

Hai mươi bốn mùa hè, con đã từng đi qua những sướng khổ buồn vui, những sum họp, biệt ly, những nụ cười và nước mắt. Con biết rằng con đường phẳng lặng đang đi trước mắt được bố nhặt hết nhọc nhằn cho mềm mại bước chân con.

***
Tuổi thơ con trôi qua bình lặng như những hạt nắng vàng rắc xuống trên những hàng lau bên đường, như mưa đầu mùa rụng xuống trên những chùm hoa bông giấy. Những con đường làng đầy dâm bụt in hằn bước chân, những nẻo xóm thân thương ngoằn ngoèo trong kí ức hay âm thanh của tiếng động hàng ngày vọng mãi trong tâm hồn. Là tiếng cưa của bố vào ban trưa, là tiếng xoẹt của cành mây khi mẹ ngồi đan gióng, tiếng cọt cẹt của chiếc xe đạp cũ kĩ khi đứa em trai quay bánh tròn, tiếng rao của người bán hàng rong, tiếng chuông leng keng của người bán kem, tiếng gọi nhau ơi ới trong những con hẻm, tiếng mua bán xôn xao khi đi qua cửa chợ, vẻ im ắng thơ mộng của một con đường vắng sau cơn mưa...

Trong mắt tuổi thơ con là một thế giới đầy màu sắc với những hình ảnh quen thuộc. Là cánh hoa bèo màu tím, là chú chuồn chuồn ớt màu đỏ, là những viên bi tròn long lanh, là đôi mắt đen óng ánh của mẹ, là màu xám cháy rạm trên khuôn mặt bố - màu của tuổi thơ con.

Những ngày mùa gặt, bố còn nhớ không, vất vả thế mà có lần bố còn đút trong túi áo cái tổ chim đem về nhà mang tận cho con, hay những con cua đồng bố bẻ càng cột dây vào góc tường cho chúng bò lang thang trước thềm nhà để con đùa nghịch. Tiếng cười trẻ thơ con đổi lấy bằng những giọt nước mắt lăn trên khuôn mặt bố. Bao nhiêu nụ cười là bấy nhiêu nước mắt. Tưởng chừng điều nhỏ bé ấy không có gì để nhớ thế mà bây giờ khi lớn khôn mới biết vì lòng yêu thương mà bố sẵn sàng hy sinh mình để con được sống trọn vẹn.

Hai mươi bốn mùa hè, con đã từng đi qua những sướng khổ buồn vui, những sum họp, biệt ly, những nụ cười và nước mắt. Con biết rằng con đường phẳng lặng đang đi trước mắt được bố nhặt hết nhọc nhằn cho mềm mại bước chân con. Những tháng ngày bập bõm, ngã lên ngã xuống trên cánh đồng theo bố mùa gặt, mặc kệ cho trời nắng vỡ đầu vẫn hào hứng chạy tít tận đâ rồi bố lắc đầu nhìn con ngán ngẩm : - Lần sau không được đi nữa nhé!

Thế giới nghịch ngợm khi còn tấm bé ai cũng đã từng đi qua – đi qua miền kí ức khi vé tuổi thơ chẳng bao giờ khứ hồi.

Thế đấy, tuổi thơ con lớn lên giản đơn cùng với cây cỏ dại bên đường, với năm tháng tuổi thanh xuân của bố. Tất cả đều bình dị và giản đơn.

Rồi một ngày, khi con biết những cọng tóc xanh lớn lên, trưởng thành, trắng đi và rụng xuống trên đầu bố là ngày bụi thời gian đã trải dài lên cả miền kí ức trong con. Bố già đi theo năm tháng để đổi lấy sự trưởng thành của con. Những lúc đó con chẳng muốn đề cập điều gì vượt ra tâm trí, chỉ là lúc này con đang ở đây, nơi mảnh đất cách xa quê hương bảy trăm cây số, chỉ mấy mươi tiếng đồng hồ để có thể về nhà đứng trước bố chào và nói: - Con đã về!

Nhưng điều đó con chẳng làm được bởi "Chỉ có bố là người hiểu con nhất".

Ngày tháng trôi qua, có những lúc con chỉ muốn trốn chạy tất cả mọi thứ. Con đã từng trốn mình trong suy nghĩ cô đơn, là ở đây con chẳng có bố để mỗi lần vấp ngã không ai nâng bước chân con. Con muốn vượt ra khỏi thời gian hữu hạn của con người để đi đến cái hư không, bất tận, muốn bố trẻ mãi không già. Nhưng điều đó là không thể phải không bố?

Con vẫn còn rất nhớ những điều bố đã dặn, rằng "Không ai có thể cho con Không điều gì, chỉ có bố mẹ mới cho con Không". Cái Không đầu tiên là không một ai ngoài chính bản thân con, cái Không thứ hai cần phải có điều kiện người ta mới cho con và hơn nữa Không thứ ba là chỉ bố mẹ mới cho con mà không cần điều kiện. Con hãy nhớ điều ấy. Là đàn ông đừng để đôi tay mềm dễ làm khổ người ta. Bởi con biết rằng đôi tay bố quá cứng để dọn sạch lối con đi.
Tiến Hoàng.

Hai người du khách và chiếc ví tiền.

Hai người khách bộ hành đang đi cùng nhau trên một con đường thì một người bỗng nhặt được một chiếc ví đầy cứng.

"Tôi may mắn quá!" anh ta nói.

"Tôi đã nhặt được một chiếc ví. Nó nặng như thế này thì chắc chứa đầy tiền đây."

"Đừng nói là 'tôi đã nhặt được như thế,'" người bạn đồng hành với anh ta nói.

"Phải nói cho đúng là ' chúng ta đã nhặt được và 'chúng ta may mắn quá.' Bạn đồng hành với nhau thì phải chia nhau cả cái may lẫn cái rủi trên đường mới phải."

"Ố không, không đâu, " người kia giận dữ nói. "Tôi đã nhặt được thì nó là của tôi."

Ngay khi đó họ nghe thấy tiếng quát to "Đứng lại, đồ ăn cắp!". Họ nhìn quanh và thấy một đám người cầm gậy gộc đang đi về phía họ.

Người nhặt được chiếc ví đâm ra hoảng sợ.

"Chúng ta chết mất nếu họ tìm được trong người chúng ta chiếc ví của họ,"

"Ồ không, không" người kia đáp, "Hồi nãy ông không chịu bảo là 'chúng ta', thì bây giờ ông cũng đừng có nói là 'chúng ta' đấy nhé. Phải giữ lấy lời. Phải nói là 'Tôi sẽ chết mất."

Bài học: Chúng ta đừng mong người ta chia sẻ với mình cái rủi mà lại không chịu chia sẻ với họ điều may mắn.

Đọc chuyện hài hước 'cho nhẹ cái đầu' giữa mùa dịch.

Những thứ hài hước và nhẹ nhàng trở thành liều thuốc tinh thần của nhiều người Mỹ giữa trăm ngàn chuyện phải lo trong mùa dịch COVID-19. Một số nghiên cứu trước đó cho thấy căng thẳng cao độ có thể khiến hệ miễn dịch suy yếu.

Jonathan Jaffe, chủ bút một tờ báo châm biếm ở New Jersey, cho biết lượng truy cập đã tăng hơn 40% kể từ khi nước Mỹ có ca tử vong đầu tiên vì COVID-19 hôm 28-2.

"Chúng tôi chỉ cố gắng tìm ra những khía cạnh nhẹ hơn của cuộc khủng hoảng với các bài báo nói với độc giả rằng đây chỉ là tạm thời và hãy cùng nhau vượt qua nó", Jaffe chia sẻ với Hãng tin Reuters.

Mỹ hiện đã trở thành vùng dịch lớn nhất thế giới với hơn 140.000 ca nhiễm COVID-19 và gần 2.500 người chết. Các bài viết về tâm dịch New York đang thiếu thốn máy trợ thở ra sao, số người chết nhiều tới mức phải lập các nhà xác dã chiến là những container đông lạnh ngay bên ngoài bệnh viện đã tràn ngập các mặt báo và phát đi phát lại trên các nhà đài.

Đó là thực tế quá khốc liệt đến mức nhiều người đã tìm cách chối bỏ và tìm kiếm các liều thuốc tinh thần. Các chuyên gia y tế phải thừa nhận sự hài hước vào lúc này là phương thuốc duy nhất có thể giúp người Mỹ sống sót qua cuộc khủng hoảng COVID-19.

Vẫn giữ lại bản chất "cà khịa" nhưng thêm vào các yếu tố tích cực, tờ nhật báo của Jaffe đã giúp nhiều người "nhẹ đầu". Chẳng hạn, Anheuser-Busch, một công ty bia có từ năm 1852 của Mỹ, đang chật vật chuyển từ sản xuất bia sang thuốc sát trùng trong mùa dịch corona.

Lệnh hạn chế đi lại buộc các show hài phải tạm ngừng sản xuất và khiến các danh hài như Jimmy Kimmel, Jimmy Fallon, Stephen Colbert hay Trevor Noah chôn chân ở nhà.

Nhưng họ không thất nghiệp. Hàng triệu người đã xem rồi cười nắc nẻ khi Fallon phát trực tiếp cảnh ngồi lảm nhảm những câu chuyện cười với chiếc laptop của mình. Colbert cũng tự ghi hình chương trình của mình ngay bên ngoài hiên nhà.

Những bản tin như vậy không chỉ làm dịu các dây thần kinh mà còn làm giảm các hormone gây căng thẳng. Một số nghiên cứu lâm sàng đã cho thấy căng thẳng cao độ sẽ khiến hệ miễn dịch của cơ thể suy yếu.

Không phải ngẫu nhiên mà tại Trung Quốc, trong giai đoạn COVID-19 đang hoành hành, nhà chức trách vẫn huy động các bác sĩ và chuyên gia tâm lý xoa dịu tinh thần những người vừa bị nhiễm virus corona trong các trung tâm cách ly, bệnh viện dã chiến.

"Sự hài hước sẽ là áo giáp tinh thần giúp con người ta vượt qua thời kỳ bi thảm", nhà tâm lý học Sean Truman ở Minnesota chia sẻ với Reuters.

"Hài hước một chút, thế giới sẽ khác đi" - tên một quyển sách đã được phát hành ở Việt Nam - có lẽ sẽ hợp với nhiều người Mỹ, đặc biệt là người nghèo và không có bảo hiểm.

Cười chút thôi, cho nhẹ bớt cái đầu!

Vài câu chuyện ấm lòng khắp châu Á giữa mùa dịch corona.



Tại Singapore, Tong Yee (45 tuổi) cùng 2 con gái của mình - Rui'en (10 tuổi) và Ruirui (6 tuổi) - đã tự tay đóng gói các phần ăn tặng cho đội ngũ nhân viên y tế đang làm việc không mệt mỏi để chống lại sự lây lan của virus corona. Trên mỗi hộp thức ăn, 2 cô bé tự tay ghi các thông điệp khích lệ để gửi gắm đến các nhân viên y tế, như là “Singapore tin bạn”, “Chúng tôi biết bạn có thể làm được”, “Chúng tôi yêu bạn”... Ảnh: Tong Yee.



Khi dịch bệnh lây lan đến Nhật Bản, những nhà thuốc, cửa hàng đã treo biển với nội dung giới hạn số lượng khẩu trang mà khách hàng có thể mua. Vì thường xuyên xảy ra thiên tai hàng năm, nên người Nhật luôn sống với tinh thần "giúp đỡ người khác chính là giúp đỡ chính mình". Đối mặt với virus corona, thay vì “quét sạch” các siêu thị, người Nhật chọn cách đổ xăng nửa bình, mua gạo vừa đủ ăn để chia sẻ với những người khác. Bên cạnh đó, hàng triệu chiếc khẩu trang y tế đã được người dân trên khắp nước Nhật gửi sang Trung Quốc với thông điệp: "Vũ Hán cố lên!". Ảnh: Kyodo.


Khi thấy khẩu trang trở nên khan hiếm, Andy Đào Nguyên (12 tuổi, TP.HCM) đã dành toàn bộ tiền lì xì để mua khẩu trang phát cho người đi đường. "Con rất vui khi khẩu trang được tặng tới tận tay cho mọi người. Dịch cúm này tuy chưa lây lan quá rộng nhưng rất nguy hiểm. Con mong món quà nhỏ của mình sẽ giúp nhiều người phòng tránh bệnh hơn", Andy Đào Nguyên nói với ****.vn. Ảnh: NVCC.

Bình phục khỏi virus mới hay tin cha đã qua đời một tháng trước
**** trích dịch bài đăng trên AP, về câu chuyện của một gia đình tại Vũ Hán (Trung Quốc). Người con trai nằm điều trị tại bệnh viện không biết cha mình đã qua đời vì Covid-19 một tháng trước đó.

4 thành viên của gia đình Wu Di (Vũ Hán) nhập viện vì mắc virus. Sau cùng, người cha đã không trở về, còn anh không có cơ hội nói lời tạm biệt sau cuối với ông.
Trong hơn một tháng, Wu Di không hề hay biết cha mình đã qua đời vì Covid-19.

Chỉ mới cách đây vài tháng, ông Wu Chuanyong (68 tuổi), cha của Wu Di vẫn đang tận hưởng cuộc sống nghỉ hưu yên bình cùng với gia đình tại thành phố Vũ Hán (Trung Quốc).
Mỗi sáng, ông thường đi dạo quanh công viên và ngồi xem phim truyền hình vào buổi tối trước khi đi ngủ.
“Ông ấy là người tiết kiệm và luôn rất quan tâm đến những người em của mình vì là anh cả”, người con 34 tuổi của ông kể lại.
Trong ký ức của Wu Di, những cuộc họp mặt đầu năm mới vào dịp Tết Nguyên đán luôn đầy ắp tiếng cười và sự ấm áp. Nhưng tất cả chỉ còn là ký ức, khi dịch bệnh Covid-19 tấn công Trung Quốc vào đầu năm nay.

Cuối tháng 1, vài ngày trước 30 Tết, anh và mẹ lên cơn sốt 39 độ. Ba ngày sau, cha anh cũng có biểu hiện sốt tương tự. Trong khi đó, mẹ vợ anh bắt đầu có những cơn ho kéo dài.
Vài tuần sau, kết quả xét nghiệm của họ đều có dương tính với virus corona.
Wu Di và cha mẹ được đưa vào danh sách chờ, nhưng phải vài ngày sau mới được nhập viện. Xe cứu thương đến đưa bố mẹ của anh đi vào giữa đêm. Trong khi đó, Wu Di lại được chuyển tới một bệnh viện khác.

Đáng buồn, ông Wu Chuanyong đã qua đời trên đường nhập viện.

Lo sợ tin buồn sẽ ảnh hưởng đến quá trình chữa trị của Wu Di, mẹ và vợ anh đã giấu tin. Suốt hơn một tháng nằm viện, anh không hề hay biết cha mình đã ra đi vì loại virus nguy hiểm.

Tuy nhiên, qua những lần gọi điện cho mẹ, Wu Di nhận thấy có chuyện gì đó không ổn. “Mỗi lần gọi điện hỏi sức khỏe của bố, mẹ tôi đều nói ông ấy vẫn bình thường”, người đàn ông 34 tuổi nhớ lại.

Trong ký ức của Wu Di, cha mẹ anh đều là những người trải qua tuổi trẻ gian khó, với điều kiện ăn uống thiếu thốn, có những bữa chỉ có món đậu luộc để cầm hơi.

“Sống trong nghèo khó lâu, ông ấy luôn có tính tiết kiệm. Dẫu vậy, ông ấy luôn cố gắng chu toàn cho gia đình không thiếu thốn thứ gì. Cha tôi cũng là người nấu ăn, mua nhu yếu phẩm cho gia đình hàng ngày”, anh nhớ lại.
Dần dần, chất lượng cuộc sống của gia đình được cải thiện. Điều kiện kinh tế ngày càng phát triển ở Trung Quốc đã cho phép ông Wu và người thân đi du lịch nước ngoài. Năm ngoái, vợ chồng ông đi cùng nhau tới Nga và UAE.

Song, những tháng ngày tận hưởng cuộc sống tuổi già chưa kéo dài lâu thì đại dịch ập đến.

Ngày 19/2, mẹ của Wu Di xuất viện. Không muốn con trai sốc trước tin buồn, bà nói dối anh rằng quần áo của bố mẹ đều đã bị tiêu hủy để tránh mang theo mầm bệnh. Như để giữ vững niềm hy vọng cuối cùng, anh cũng không hỏi quá nhiều về cha.

Đến tháng 3, Wu Di mới bình phục hoàn toàn và được xuất viện. Hai tuần sau, vợ anh mới báo tin. Tuy nhiên, Wu Di chỉ đáp lại nhẹ nhàng: “Anh biết chuyện đó rồi”.

Wu Di cho biết anh không oán trách gia đình, chỉ hối hận vì không thể gặp cha mình lần cuối. Song, trong thâm tâm, anh biết điều ấy là không thể khi các biện pháp kiểm dịch nghiêm ngặt được thiết lập.

Peng Jing, vợ Wu Di, là người duy nhất trong gia đình không mắc virus corona. Giờ đây, cô dành mỗi ngày để động viên chồng mình mạnh mẽ, trở thành trụ cột gia đình như cách ông Wu Chuanyong đã làm.

“Người ở lại vẫn phải sống tiếp và có nhiệm vụ sống thay phần người đã khuất nữa”, cô nói.



Wu Di đã không có cơ hội gặp mặt cha mình lần cuối. Ảnh: News.cn



Người dân chờ đợi nhận tro cốt người thân bên ngoài một nhà tang lễ ở Vũ Hán hôm 26/3. Ảnh: Caixin.

Thằng Tèo là bạn nối khố của tui, cái thằng ngày xưa chuyên trốn học rồi mượn tập của tui chép bài, sau đó gia đình nó chuyển lên Sì gòn sinh sống từ đó tui bặt tin nó cho đến hôm nay.

Vậy mà hôm rồi nó đến thăm tui trông cái tướng nó oai vệ đạo mạo như một học giả thứ thiệt tui cũng không biết làm sao nó tìm được nhà tui, hỏi thì nó cười hề hề nói đường đi trong miệng mình chớ đâu .
Khi chào hỏi nhau xong nó lấy từ trong cái giỏ một chai Hennessy nó vừa khui chai rượu vừa nói:
- Tao biết mày chỉ uống rượu đế nhưng mày thông cảm cho tao bây giờ chai rượu nào có giá dưới đôi ba triệu là tao không uống được.
Tui không tin cái thằng học dở nhất lớp ngày xưa bây giờ sao mà nó cao sang đến như vậy?Nhưng mấp miếng rượu nó đưa sao lại có mùi chuối hột tính hỏi nó nhưng không dám hỏi.
Nó cười ha hả rồi nói tiếp :
- Bây giờ ra đời người ta phải hơn nhau một cái đầu mày biết không? Nhờ cái lý lịch sáng trưng của dòng họ tao mà tao được du học nước ngoài, tao bây giờ có học vị Thạc sỹ, Tiến sỹ tầm quốc tế rồi nhe mậy. Tao vừa hoàn thành cái luận án tại Trường Đại học OxFord : *CẢI TẠO ĐẤT TRỒNG RAU MUỐNG ĐỒNG TRÊN SAO HỎA .
- Sao hỏa mà sao trồng rau muống được trời?
- Đó... hơn nhau cái đầu là chỗ đó, mình phải động não nghĩ ra những chuyện chưa ai từng nghĩ ra chứ. Khi mới về nước tao cũng đã đăng ký bản quyền cách:
*LUỘC TRỨNG KHÔNG CẦN NƯỚC .
Với cách này tao hứa chắc dân nghèo sẽ tiết kiệm được công và sức khi luộc trứng không cần đổ miếng nước nào.
- Vậy mày luộc bằng cái gì mà hay vậy?
Nó cười ha hả rồi nói:
- Thì mày đổ chai hennessy này vô nồi luộc đâu cần nước mà có mùi rượu thấm vô cái trứng nó sẽ thơm hơn phải không ? Khi trứng chín mày ăn trứng khỏi cần uống rượu là đã say rồi, 2 trong 1 khỏi cần tổ chức nhậu nhẹt lu bu? Tửu lượng 1 xị như mày thì ăn một trứng, muốn ngon thì luộc hột vịt lộn khỏi cần phải tốn muối tiêu hay rau răm.
Tui nghe nói như vậy thiệt tình tui phục nó sát đất, chỉ có vậy mà trước tới nay không ai nghĩ ra.
Thằng Tèo nó thấy tui trơ mắt ra nhìn nó như vậy nó có vẻ thương hại tui lắm, nó nói tiếp :
- Mày có biết trên thế giới này có bao nhiêu Quốc gia bao nhiêu ngôn ngữ không?
- Tui lắc đầu, nó nhấp miếng rượu rồi nói :
- Hiện nay thế giới có 204 quốc gia, trong đó thành viên của Liên hợp Quốc là 193 nước. Có gần 500 thứ tiếng và có ít nhất là 7099 ngôn ngữ.Tao đang đăng ký nghiên cứu sáng chế ra cái gọi là:
*NGÔN NGỮ TOÀN CẦU.
Tháng rồi tao được mời tham gia cuộc họp thường kỳ của Diễn đàn kinh tế Thế giới vừa nghe tao trình bày luận án thì cả Hội đồng bảo an Liên Hiệp Quốc ok cái rụp. Nếu thành công tao sẽ có 1 tỷ USD tiền thưởng, nếu mày tham gia giúp tao tao sẽ trích cho mày 5% để mày có dịp đổi đời chứ ngày ngày cầm cây đàn đi mua vui cho thiên hạ được bao nhiêu tiền còn bị chửi lên chửi xuống.
Tui nhẩm tính 5% của 1 tỷ đô là 50 triệu USD trời ơi... đúng là hết cơn bỉ cực có ngày thới lai mà.
Tui hỏi nó:
- Vậy nhiệm vụ của tao làm gì cho mày.
Thằng Tèo nó cười ngất :
- Dốt như mày thì làm cái gì được, mày chỉ cần lo hậu cần phê pháo, lo ăn uống cho tao trong thời gian tao hoàn thành luận án. Bây giờ tao thí dụ cho mày nghe nhé, tao muốn ăn tao chỉ cần chỉ tay vô miệng, cái miệng nhép nhép là ai cũng biết là tao muốn ăn cơm phải không?
- Ừ, thấy cũng có lý.
- Tao muốn nhậu thì cái tay co lại như cầm cái ly đưa lên miệng ai cũng biết là tao uống nước phải không?
- À, mày hay thiệt đó. Còn như muốn hăm đánh ai chỉ cần cầm cái nắm đấm giơ lên phải không.
Tèo nó khen:
- Mày đúng là thông minh, tao không chọn lầm người.Khi NGÔN NGỮ TOÀN CẦU thành công, trái đất này sẽ là một khối tỉnh lặng, con người khỏi phải cần nói chuyện cho lu bu. Nghĩa là muốn nói gì cứ ra dấu là tự hiểu. Không cần phải ca hát chi cho mệt đúng không mậy?
Nghe nó thao thao bất tuyệt thiệt tình tui phục nó sát đất rồi. Mà hỏng ca hát chắc là tui thất nghiệp.
Nó đưa cái cạc cho tui. Trời ơi... nhìn cái cạc thôi là tui muốn ôm hun nó một cái...
TIẾN SĨ , THẠC SĨ TÔNY TÈO
số nhà 766 V V K P1 Q5 TPHCM.
Nó nói:
- Trong này có số phone của tao, có ghi địa chỉ nhà tao. Mai mày có đến cứ kêu Taxi mà đi, tao trả tiền cho mày đừng ngaị.Tao sẽ ứng trước cho mày 5 hay 10 ngàn đô cho mày có kinh phí mua xe, mua điện thoại, mua cái Latop tốt tốt để tiếp tao lưu trữ hồ sơ.
Thấy tui đơ người nó nói tiếp :
- Nhớ nhe, đến nhà tao mày gặp Bảo vệ chỉ cần nói : Cho gặp ngài Tony TÈO họ sẽ cho mày vô liền, còn mày nói thằng Tèo là không ai tiếp đâu nghen. À mà nếu bảo vệ có hỏi mày là bạn làm sao với tao thì mày nhớ nói tôi là bạn cùng phòng với nó.

Tui tiễn thằng Tèo lên chiếc Taxi khi nó về rồi tự nhiên tui thấy mình nhỏ bé với Kiến thức của nó... nhưng biết đâu khi tiếp tay cùng nó làm Luận án cái công trình này mình nếu thành công biết đâu mình cũng có một danh hiệu gì đó thì sao nhỉ ? Tiến sỹ, Thạc sĩ thì tui không với tới chứ cỡ như Đại học sĩ hay Đại giáo sư chắc ăn như bắp.He he lúc đó mấy thằng bạn nhậu không dám kêu mình là Bầu tèo nữa mà nói phải cung kính gọi mình là:
BÙI TIÊN SINH .

Sáng hôm sau theo lời chỉ của nó tui đón Ta xi tới ngay địa chỉ nó cho, đúng là nhà nó giàu thiệt. Một căn Biệt thự to đùng dài sọc như cái tòa lâu đài trong chuyện cổ tích, tui mới ngập ngừng xuống xe thì một anh Bảo vệ bước tới hỏi :
- Xin lỗi, anh cần chi ạ?
- Dạ Tony Tèo là Bạn tui, nó cho tui cái địa chỉ này.
Nhìn cái cạc anh Bảo vệ có vẻ hiểu :
- A, vậy anh là bạn của Tiến sỹ Tony TÈO ?
- Vâng. Bây giờ nó có nhà không anh? Hôm nay nó hẹn tui đến để tiếp tay nó hoàn thành cái luận án:
NGÔN NGỮ TOÀN CẦU .
Anh bảo vệ gật gù :
- Anh có thể cho biết anh là bạn như thế nào của ngài Tony?
Tui nói như khoe:
- Tony Tèo là bạn cùng phòng của tui ?
Nghe tui nói 2 chữ cùng phòng anh ta gật gù nói :
- Vậy anh đợi tui một chút.
Anh ta a lô cho ai đó chỉ một lúc sau có mấy người nào lạ hoắc xuất hiện đè tui họ trói lại...

Vị Bác sỹ nghe tui kể đầu đuôi sự việc anh ta có vẻ như đã hiểu ra cớ sự :
- Hôm nay nay anh có thể xuất viện được rồi, về nhà kiếm cái nghề nào mình biết thì ráng tập trung làm từ từ cũng sẽ thành công. Nghe theo lời mấy thằng khùng xúi dại có ngày anh cũng khùng theo nó. Thằng Tèo bạn anh, gia đình nó đưa lên trên này điều trị hơn 20 năm rồi anh biết không? Tôi biết anh chỉ vô tình nghe nó nổ rồi a dua theo nó thôi nên tôi cho anh về đó.
Tui ngơ ngác hỏi :
- Ủa vậy tui đang ở đâu vậy bác sỹ?
- Bệnh viện Tâm thần còn gọi là nhà thương Chợ quán.
- Trời ơi... như vậy thằng Tèo nó có đi du học bên Mỹ không bác sỹ?
- Nó ở Mỹ tho thì có, nhà nó giàu mà có thằng con trai ba lơn còn mắc bệnh hoang tưởng nặng, anh không biết nên mới bị nó gạt. Nhân loại gần 2 triệu năm mới tiến hóa tạo ra ngôn ngữ, chữ viết cho các quốc gia, dân tộc, các vùng miền... mỗi nơi đều có ngôn ngữ riêng vậy mà thằng khùng đó nó biến loài người trở lại thời đồ đá giao tiếp nhau bằng cách quơ tay ra dấu đúng là hết thuốc chữa rồi.

Từ đó bạn bè ai cũng thấy tui ôm cây đàn trở lại cái nghề Cắc cùm cum, còn thằng Tony Tèo bạn tui hôm qua đọc báo thấy người ta đang khen nó đang hoàn thành cái công trình XXOO gì đó ghê gớm lắm, vái trời lần này nó đừng rủ tui tham gia nữa. A di đà phật cầu Phật cầu Trời cho tôi 2 chữ Bình an . /.

Bùi Trung.

04/07/20

Thiếu Tá Lê Hữu Nhân với giọng nói đều đều, có vẻ mệt mỏi vì mất ngủ, anh tự giới thiệu và nói về quá trình anh đi trình diện vào ngày ba mươi tháng Tư bảy lăm:

- Tôi là lính địa phương quân đóng ở Bến Tre trước bảy lăm. Tôi bị đưa đi tù cải tạo tận ngòai Bắc: Hoàng Liên Sơn rồi Lào Kai. Đầu năm tám mươi họ chuyển chúng tôi về Nghệ Tĩnh, Lý Bá Sơ. Cuối năm tám mươi tôi được ‘lệnh tha’ thuôc diện sức khỏe. Đi tù cải tạo ở ngòai Bắc nghề chính của tôi là sẻ gỗ. Tôi bị tai nạn cây đè, gẫy kín xương đùi trái…

Đoạn anh đưa tay phải lên cao choàng vai người bạn ngồi bên cạnh, rồi anh bảo:

- Nhờ đi tù cải tạo tận ngòai Bắc mà tôi được biết anh Phùng này đây. Chúng tôi ở cùng chung một trại từ Hoàng Liên Sơn…

Nói đến đây, anh và anh Phùng, hai người ôm nhau cùng cười. Anh Phùng cảm động, cố nuốt nước bọt, giọng anh ngậm ngùi:

- Nguyên tôi là Đại úy, Lực Lượng Đặc Biệt, đóng ở Vùng Ba Biên Giới, tiếp liệu và liên lạc với bên ngoài hoàn toàn bằng trực thăng. Việt cộng dùng đặc công đánh úp đồn. Tôi bị bắt. Gia đình được khai báo tôi bị mất tích, xem như đã chết. Vợ tôi lãnh ‘tiền tử’. Khi bị bắt, tôi thuộc diện tù binh, nhưng đến bảy lăm cộng sản chuyển tôi sang chế độ học tập cải tạo. Năm bảy sáu họ chuyển tôi ra tận ngoài Bắc, nên mới được ở chung với ông thiếu tá Lê Hữu Nhân này đây. Khi cấp cứu anh Nhân bị gẫy kín xương đùi tại Lào Kai, có tôi. Chính ở Lào Kai tôi và anh Nhân hái được trái “mắc cọp”, trái cây quí của người Bắc. Xin lỗi anh em, tên nó nghe không thơm lắm, nhưng khi ăn không đến nỗi nào. Câu chuyện trái “mắc cọp” vì cái tên vô duyên của nó làm cho anh em tòan nhóm điều trị cười một trận.

Sau đó thiếu tá Nhân tiếp nối câu chuyện về anh:

- Sự thật thì cho tới năm bảy lăm tôi vẫn còn là tiểu đoàn trưởng tiểu đoàn 552 Địa Phương Quân, tỉnh Bến Tre. Bộ chỉ huy của tiểu đoàn đóng ở rừng Rạch Rợp, dựa lưng vào sông Ba Lai. Địa bàn hoạt động của tiểu đòan gồm 16 xã thuộc quận Ba Tri. Sau khi Tướng Nguyễn Khoa Nam tuẫn tiết vào đêm 30 tháng Tư bảy lăm, cũng như các sĩ quan của các đơn vị quân đội Vùng 4, chúng tôi buông súng và đi trình diện tại quận Ba Tri. Đến trình diện, thoạt tiên thấy cộng sản họ cũng tử tế. Họ đội nón tai bèo có, nón cối có, đến ân cần nói chuyện với các sĩ quan trình diện. Tất cả họ đều nói một câu mà hình như có ai dạy cho họ và họ thuộc lòng sẵn trong bụng. Họ bảo anh em chúng tôi: “Các anh phải thật thà, thành khẩn mà khai báo, đừng có khai man tên họ, lý lịch và chức năng của mình. Cách mạng có cái nhìn thấu suốt tam đại, tứ đại của các anh”. Một anh chiến binh cộng sản coi còn trẻ, chừng mười bảy, mười tám, đội mũ tai bèo, nói giọng Bắc, đến nhẹ nhàn hỏi tôi và ghi tên họ cùng chức năng Tiểu đoàn trưởng của tôi. Một ông sĩ quan của họ, đội nón cối và cũng người miệt ngoài đó, đến cúi xuống trên tờ kê khai lý lịch của tôi, đóng khung bằng mực đỏ chức năng Tiểu đoàn trưởng của tôi. Đoạn ông ta ngước ngược tròng con mắt lên nhìn tôi, cái nhìn sắc lạnh xuyên suốt cột sống tôi. Cái nhìn ghê rợn ấy có sức ám ảnh tôi. Mãi đến bây giờ đôi khi tôi vẫn nhìn thấy lại trong những cơn ác mộng. Nói thật với các anh em, lúc đó tôi đã thấy cái gì bất ổn cho riêng tôi…

Làm xong mọi thủ tục, họ bảo: “các anh ai về nhà nấy, và chờ lệnh gọi tập trung”.

Trên đường về nhà, tôi suy nghĩ thật mông lung. Tôi có cảm tưởng mình là con cá nằm trên thớt đang giãy dụa. Tôi gặp thượng sĩ Long đang chạy xe Honda. Nó là thượng sĩ già, kinh nghiệm, từng trải, trước sau như một, trung hậu với tôi. Tôi đem chuyện kể cho nó nghe. Nó có vẻ sợ cho tôi, nó bảo:
- Hay ông thầy về trình diện ở thị xã Kiến Hòa cũng không muộn. Ở đó có người có ta, chớ ở quận Ba Tri này, chỉ có ông thầy là lớn. Ngại lắm…

Tôi còn mãi cân nhắc, thượng sĩ Long vụt nói:
- Giờ này không còn ai dám chạy xe lôi xe lam rước khách cả. Được, tôi chở ông thầy đi Kiến Hòa bằng xe Honda của tôi.

Chỉ vỏn vẹn có 5 phút, nó ghé nhà cho vợ nó hay. Nó bảo tôi ngồi sau lưng nó, ôm nó thật chặt. Nó chở tôi một mạch về Kiến Hòa. Trên đường vảo thị xã Kiến Hòa tôi gặp Trung tá Bùi Tấn Bửu mới hôm qua ông còn là Tham mưu trưởng Tiểu khu Kiến Hòa, bây giờ ông mặc thường phục, dân sự, chân mang dép, đang đi lẹt xẹt trên vỉa hè đường phố. Tôi liền đến trình bày với ông ta về sự thể của tôi tại Ba Tri. Ông ta hơi ngại cho tôi. Ông ta bảo:
- Ở quận Ba Tri không ai mà không biết anh. Thì cũng đành vậy thôi.

Lúc ấy trông mặt ông ta có vẻ căng ra. Mồ hôi rịn trên trán, ông vụt hỏi tôi:
- Quê anh ở Sa-đéc? Còn sớm chán, về ngay quê quán mình mà trình diện cho có bà con và cũng có vẻ thật thà hơn. Chớ ở Bến Tre này anh cũng biết ngại lắm, chính tôi cũng không biết thân phận của tôi ngày mai ra sao?

Tên Thượng sĩ già của tôi cũng chụp nói vào:
- Đúng rồi đó ông thầy. Tôi đưa ông thầy xuống phà, xong tôi bốc ông thầy lên ngã ba Trung Lương để ông thầy đón xe đò về bến phà Mỹ Thuận rồi thẳng về Sa Đéc nội trong ngày, trước hai hay ba giờ chiều nay.

Tôi bắt tay từ giã trung tá Bùi Tấn Bửu. Chúng tôi chưa hề bắt tay nhau ngỡ ngàng như vậy, không phải là lời chào vĩnh biệt, cũng không phải lời hẹn tái ngộ. Có gì bẽ bàng cho thân phận chúng tôi.

Ngã ba Trung Lương, một ngã ba sầm uất, nhộn nhịp của các tỉnh phía Nam Saigòn. Nó nằm bên này sông Tiền trên trục giao thông của các tỉnh thuộc đồng bằng sông Cửu Long. Nó nối liền đường về các tỉnh miền Tây, đường đi Mỹ Tho,Vĩnh Long, bến phà Mỹ Thuận, về Sa Đéc và Đồng tháp v.v…Cách nó không xa là căn cứ Đồng Tâm, Hậu Cần Quân Khu 4. Và cũng cách nó không xa là Bộ Tham Mưu của Sư đòan 7. Hôm nay, tại ngã ba Trung Lương, người qua kẻ lại có vẻ bối rối khác thường. Ai cũng có bộ mặt thản thốt, ngỡ ngàng. Những anh em binh sĩ quân đội Việt Nam Cộng Hòa mới hôm qua, hôm nay mặc đồ dân sự, chân mang dép, đứng nhìn sững sờ các chú lính giải phóng, đội nón tai bèo, lái xe jeep chạy tứ tung, vô kỷ luật. Họ không biết lái, họ húc phải người, tung cả quán hàng. Có xe bị lật bên đường. Có xe hết xăng bỏ ngay giữa con lộ. Nhìn lại, đó là những chiếc xe nhà binh mà các bộ đội giải phóng lấy tại căn cứ Đồng Tâm và Bộ Tham Mưu Sư đòan 7. Có người lính giải phóng đội nón tai bèo, đứng trên xe jeep la lớn bằng giọng Bắc Kỳ: “Đó là qui luật của chiến tranh”, và anh ta chĩa súng AK lên trời bắn đùng đùng. Tôi thấy buồn lắm. Buồn lắm các anh em…Mới hôm qua cả Quân Đòan 4 đều nắm vững tay súng, chủ động trên khắp chiến trường, làm chủ trong mọi tình thế. Đêm qua Tướng Nguyễn Khoa Nam tuẫn tiết tại Cần Thơ, cả Quân Đòan 4 sụp đổ. cộng sản chiếm cả Vùng 4 không tốn một viên đạn. Tôi cảm thấy mất mát quá nhiều. Tôi vô cùng xấu hổ khi thấy mình cải trang trong bộ đồ dân sự, chân mang dép. Tôi thấy thương mình vô hạn. Tôi còn trẻ. Tôi mới 32 tuổi, Tiểu Đoàn Trưởng! Cuộc đời binh nghiệp của tôi chấm dứt sớm và thê thảm như vậy sao? Tôi nghĩ đến Tú, vợ tôi. Tôi yêu Tú vô hạn. Tôi nhớ các con tôi. Có lẽ giờ này tất cả mẹ con đang ngóng mong tôi tại Sa Đéc. Cầm lòng không được, nước mắt dâng tràn…

Không muốn để tâm tình xúc động của các anh em kéo dài, tôi bèn lên tiếng yêu cấu Thiếu tá Nhân tiếp tục câu chuyện từ ngã ba Trung Lương về Sa Đéc.

Thiếu tá Nhân bậm môi, cố gắng lấy hết can đảm mới đủ bình tĩnh tiếp nối câu chuyện của mình:

- Như các anh biết, lúc đó xe chạy rất ít. Tôi có ý sợ không có xe về sớm để kịp giờ trình diện. May quá lúc đó một chiếc xe nhà binh GMC cũng đang chạy trờ tới. Trên xe có mấy anh em bộ đội giải phóng đội nón cối, cũng có những người đàn ông đàn bà mặc đồ dân sự. Tôi liền đưa tay đón chiếc xe lại. Khi đến gần, họ ngừng xe lại, tôi thấy người tài xế lại là chú lính Việt Nam Cộng hòa. Tôi mạnh dạn hỏi lớn:
- Cho quá giang về phà Mỹ Thuận có được không?

Một anh bộ đội giải phóng, nói giọng Bắc la lớn:
- Nào! Lên đi nào. Khẩn trương lên. Trưa cả rồi.

Một cánh tay đưa xuống kéo tay tôi lên. Khi bàn tay tôi chạm phải bàn tay anh, tôi thấy tay áo anh làm bằng vải kaki xanh Nam Định. Tim tôi se lại. Dưới màu kaki xanh Nam Định này, tôi đã nhiều lần nhìn thấy trên chiến trường những xác chết trẻ trung dưới hai mươi tuổi, trên ngực họ, trên tay họ hay trên lưng họ có xâm hàng chữ “Sanh Bắc, Tử Nam”.

Xe chạy…chạy xa ngã ba Trung Lương. Mọi người ngồi trong xe đều im lặng. Hình như mỗi người đang theo đuổi những ý nghĩ riêng tư của mình. Ai cũng có vẻ ngỡ ngàng khi chạm phải mắt nhau. Xe chạy qua những thôn xóm quen thuộc tôi đã từng qua lại nhiều lần từ thuở thiếu thời, cắp sách đến trường gặp thầy, gặp bạn. Hôm nay nay trông quạnh vắng lạ thường. Trường học đóng cửa không một bóng dáng học trò, chợ búa tiêu điều không ai nhóm, nền gạch trơ, phất phơ mấy miếng lá chuối khô bay. Có lúc trên xe im phăng phắc. Hình như ai cũng đang chờ đợi cái gì. Sau những năm chiến đấu ồn ào với súng đạn, bây giờ tôi mới hiểu im lặng là cái đáng sợ. Nhất là cái im lặng sau cuôc chiến, cái im lặng chứa đầy tử khí, ngạo nghễ và phản kháng. Các anh bộ đội miền Bắc, có lúc cố gắng pha trò để đỡ buồn đỡ căng thẳng. Có anh nhái giọng Nam bộ, hỏi người trên xe: “Mần sao? Bà con làm một chuyến du lịch từ Rạch Miễu đến phà Mỹ thuận trên chuyến xe đò Cách mạng kỳ này chắc ‘dzui’ lắm hả”?

Câu pha trò của anh rơi vào khỏang không. Tôi gượng gạo, nhìn bâng quơ ra ngoài. Làng mạc ruộng vườn bao la một màu xanh rờn vắng bóng người nông phu, chỉ có những cánh cò bay lặng lẽ.

Chợt anh tài xế la lớn;
- Đến bến phà rồi bà con.

Tôi vội vàng cám ơn mọi người và nhảy xuống xe trước nhất. Một cánh tay cầm khẩu AK của anh bộ đội giăng ra chận tôi lại. Tôi hốt hoảng không biết xử trí như thế nào; nhưng với phản xạ tự nhiên của người lính, bàn tay phải của tôi đã sẵn trong túi quần, lúc ấy ngón tay cái của tôi đã nằm sẵn trên khóa an toàn, và ngón tay trỏ của tôi lúc đó cũng đã sẵn sàng nằm trên cò của khẩu Colt 12 mà tôi lận rất kỹ trong người và nó sẵn sàng nổ!

Anh chàng bộ đội, nhấm ghiền đôi mắt lại, ngước cổ cao lên và la lớn:
- Ối giời! Chúng tôi đèo anh từ ngã ba Trung Lương đến tận đây, thì anh phải trả tiền chứ, sao lại cám ơn ‘không’ đâu có được?

Nói thật, lúc đó tôi mới lấy lại bình tĩnh. Tôi từ từ rút bàn tay phải ra khỏi túi quần có dính theo tờ giấy bạc 500 đồng đưa cho anh bộ đội và nói cám ơn anh ấy.

Trên đường tôi ngồi tiếp xe lôi về nhà, tôi nhớ lại câu nói của anh bộ đội:“Tôi đèo anh”, tôi cười một mình. Mãi sau này đi tù cải tạo tại miền Bắc tôi mới hiểu được nghĩa của chữ đèo. Chiến thắng Miền Nam, đối với các anh nhanh quá. Các anh ngỡ ngàng như còn trong mơ. Các anh chở chúng tôi trên chiếc xe hơi nhà binh GMC mà các cứ tưởng là các anh đang đèo chúng tôi trên chiếc trên chiếc xe đạp thồ trên con đường quê nào đó tại miền-Bắc-xã- hội-chủ-nghĩa.

Về đến Sa Đéc, trước khi đến nhà, đi ngang qua một công đất bỏ hoang, cây cối um tùm, có con lạch nhỏ, nước sâu đến gối và nhiều bùn. Tôi dừng lại, suy nghĩ một hồi…Tôi bước xuống đứng dưới con lạch. Bỏ tay vào túi quần, tôi từ từ tháo gỡ cây súng, kiểm soát khóa an toàn, cho nó rơi xuống trong ống quần, rơi thật sâu xuống con lạch nước. Tôi nghe cây súng rơi xuống đến mắt cá chân. Tôi dí bàn chân sâu vào trong bùn và rút lên từ từ. Cây súng, ngang mắt cá chân tôi rơi theo đúng vào lỗ bùn sâu. Bước lên khỏi con lạch, mang lại đôi dép, tôi đi hướng về nhà không ngoãnh mặt lại…

Có một chút gì ân hận chua xót trong tôi. Hình như tôi vừa từ giã ai? Một người bạn? Một chiến hữu? Một khẩu súng?..Một thoáng buâng khuâng mơ hồ, tôi vừa bước qua ngưỡng cửa cuối cùng của cuộc đời binh nghiệp../.

Đào Như
Oak park, Illinois, USA
4-2001

Tâm Tư Của Một Thằng Lính "Ngụy".

Có vài điều tao thắc mắc từ lâu, tao muốn hỏi những người tự cho là yêu nước, yêu đảng, yêu dân đang ngày đêm bảo vệ Đảng, bảo vệ cho chính phủ mà hầu như đặt nó trên cả dân tộc, trên cả tổ quốc.

1. Mày chữi VNCH bán nước, tay sai, vậy cho hỏi Quốc Gia VNCH tồn tại 20 năm đã ký văn bản nào, hợp đồng nào bán, dâng đất cho ngoại bang rồi.?

Hãy kể tên 1 địa danh, hay 1 mét đất mà VNCH đã bán.? Ngược lại chứng minh Mỹ đã chiếm được 1 tấc đất, tấc vàng nào.? Hay là ngày nay khi tụi bây cầm quyền, Đảo thì mất dần, tổ quốc ngày càng thu hẹp.? Rụt rè trước kẻ ngoại xâm phương Bắc.?

2. Cho thằng Ngụy này hỏi: cái lá cờ đỏ sao vàng và lá cờ vàng 3 sọc đỏ cái nào có trước.? Nên nhớ nguồn gốc lá cờ vàng 3 sọc đỏ đã tồn tại trên tổ Quốc Việt Nam có nguồn gốc và ý nghĩa lịch sử hết nhé.

3. Cho tao hỏi Dân tộc ta có lịch sử 4 ngàn năm dựng nước và giữ nước nhưng tại sao phải đến thế kỷ 20 mới có 1 người được cho là "đẻ ra cả dân tộc".!

4. Cho thằng Ngụy này hỏi tại sao VNCH ác, Mỹ Ngụy ác nhưng khi xảy ra giao tranh, hay biến cố dân lại lũ lượt xuôi Nam.? Tại sao không đi về phía Giải Phóng để có cuộc sống tốt hơn mà phải chạy về phía Quốc Gia để bị kìm kẹp.?

5. Cho thằng Ngụy này hỏi tại sao Có 1 tổ chức tự phong cho mình là tổ chức duy nhất có thể lãnh đạo được đất nước và bất kỳ ai không tin vào điều đó đều bị cho là "thế lực thù địch".

6. Cho thằng Ngụy này hỏi tại sao tụi bây luôn nói rằng giai cấp công nhân là giai cấp giữ vai trò lãnh đạo nhưng thực ra giai cấp công nhân ở Việt Nam đang lo đi làm tăng ca kiếm ăn từng bữa khó khăn nói gì đến lãnh đạo ai.?

7. Tại sao tụi bây luôn tự hào khi nhận mình là đầy tớ của nhân dân, chỉ tiếc là ở xã hội này ông chủ thì đi wave tàu và ở nhà cấp 4 còn đầy tớ thì ở biệt thự và đi xe hơi. Mỗi lần ông chủ cần đầy tớ giúp việc gì thì phải làm đơn xin xỏ, đút lót tiền bạc...

8. Sao tao nghe nói lương công chức nhà nước ba cọc ba đồng nhưng người ta lại đua nhau bỏ ra cả trăm triệu đồng để xin vào biên chế.? Còn người dân thì còng lưng nộp thuế nuôi cán bộ nhưng mỗi khi cần cán bộ giúp việc gì thì họ phải đi xin xỏ, nài nỉ, bôi trơn và họ coi đó là chuyện bình thường.?

9. Tại sao Nhà nước của dân, do dân và vì dân nhưng người dân thì chẳng được quyền lựa chọn người lãnh đạo.? Công an thì ngày càng đông nhưng tội phạm thì ngày càng tăng, người dân bị mất trộm mà lên báo công an thì bị coi như kẻ đi ăn trộm vậy. Muốn được giải quyết thì đừng nói nhiều nhé, tiền đâu đưa mau. Nhưng ngạc nhiên là dân họ ngoan lắm, đưa tiền xong còn cảm ơn, giống như họ vừa được ban phát đặc ân vậy.?

10. Pháp luật thì khắt khe nhưng khi dân phạm luật thì họ bỏ tiền ra để chạy tội, vậy thì tội gì mà không ban hành thật nhiều thứ luật khắt khe.? Suốt ngày tuyên bố chống tham nhũng nhưng càng chống tham nhũng lại càng tăng, càng tinh giản biên chế thì công chức lại càng đông.?

11. Tại sao Bệnh viện, trường học thiếu thì không chịu xây mà suốt ngày đổ tiền vào xây tượng đài, bảo tàng để làm cảnh. Công ty nhà nước nào cũng báo lỗ nhưng lương lãnh đạo thì ở trên trời và đặc biệt chẳng bao giờ thấy phá sản.? Tụi bây nhìn thời VNCH tụi bây thấy thiếu gì ko.? Bịnh viện miễn phí, trường học miễn phí.? Tụi bây giải thích đi.!

12. Cứ chửi thời Pháp thuộc sưu cao thuế nặng nhưng thời nay thuế má đâu có kém, ví dụ như mua 1 lít xăng là đóng hơn 10 ngàn tiền thuế đó, mua 1 chiếc xe mà phải bỏ tiền ra gấp 3 đến 4 lần so với các nước khu vực.? Suốt ngày chê bai các nước tư sản nhưng động tý là lại đi ngửa tay xin tiền viện trợ.? Tại sao vậy.?

13. Miệng mở ra là VNCH giàu nhờ Mỹ viện trợ, do có thế lực ngoại bang giúp đỡ, phải tự lực tự cường.? nhưng Năm xưa tụi bây thì lại nhận viện trợ lương thực, vũ khí từ Liên Sô, Trung Cộng, và khối Cộng Sản.??? Ngày nay chẳng khác gì.? Ngửa tay xin tiền viện trợ hầu như khắp năm châu.? Nợ công ngập đầu.? Tại sao vậy.? Tự Lực Tự cường là thế nào.?

14. Tại sao Giải Phóng đất nước rồi, Miền Nam thoát khỏi kiềm kẹp rồi.? Mà tụi bây thì cứ lũ lượt xuống Nam ở.? Ôm của cải ra Bắc.? Thống Nhất rồi tại sao dân vẫn cứ lũ lượt chạy trốn vượt biên.? Mãi đến thập niên 90 mới chấm dứt.? Ngày nay cũng chẳng khác gì đó là vượt biên hợp pháp thôi.? Năm nào cũng hàng trăm người định cư nước ngoài.? Cũng từ bỏ quốc tịch Việt Nam.?

15.Tại sao đất nước đói nghèo lạc hậu nhưng Đảng thì lại quang vinh muôn năm.? Tụi bây có thấy nghịch lý không.???
Nếu việt cộng tụi bây có ba xạo để lừa bịp nhân dân, hoặc là tráo trở mị dân thì cũng phải biết ngại ngùng xấu hổ khi bị đồng bào khắp nơi cùng nhau chửi rủa, khinh tởm và thù hận bọn bây gian manh khốn nạn nhé.!!!.

Nguồn Việt Nam Sử Liệu.

Nhớ về thời tuổi trẻ của mình...
cám ơn bác

Một Câu Chuyện Thương Tâm.
Tôi Nguyễn Văn Đề, sinh ra là một ngôi sao xấu trong những ngôi sao xấu nhất của bầu trời đất Việt. Cha mẹ tôi nghèo lại phải sinh sống trong một miền quê hẻo lánh gần một vùng núi rừng heo hút, xa xôi, đất cày lên sỏi đá.

Tôi chưa bao giờ được cắp sách đến trường. Do đó, từ lúc mới lên bảy, tôi được một nhà phú hộ mướn chăn dê.

Với đàn dê 40 con, hằng ngày tôi phải lùa chúng vào các triền núi đá từ sáng sớm tinh sương đến chạng vạng tối mới về. Cả ngày chăn đàn dê gặm cỏ. Chiều đến tôi phải gom dẫn chúng về nhà phú hộ. Công việc chỉ đơn thuần như thế. Còn việc trả công, tôi không hề hay biết. Đó là việc của người lớn: – Của cha mẹ tôi và nhà phú hộ.

Sáng sớm được mẹ đánh thức, tôi rửa ráy qua loa rồi rủng ra rủng rỉnh dẫn đàn dê vào núi cho chúng tự tìm thức ăn.

Sáng nào cũng vậy, mẹ trao cho tôi một nắm cơm vắt, đựng trong mo cau với một ít muối ớt, gói trong miếng lá chuối khô. Đó là bữa cơm trưa hàng ngày của tôi.

Tôi chưa bao giờ biết ăn sáng hay lót lòng bao giờ. Ngay cả buổi cơm cũng chỉ có muối ớt. Họa hoằn lắm mới được thay đổi bữa cơm với một con cá lép khô muối mặn bằng hai ngón tay. Đó là bữa ăn khá thịnh soạn, ngon miệng nhất đời chăn dê mà tôi đã hoan hỉ lắm rồi.

Ngồi ăn nghe tiếng lục lạc rủng rẻng trên cổ của bầy dê cũng vui tai quá đỗi.

Đời tôi thăng hoa hơn, năm 1973, vừa đúng 18 tuổi, tôi xin đăng vào Nghĩa Quân, được tuyển mộ và thăng chức ngay là Nghĩa Quân Viên-một cấp bậc nhỏ nhoi nhất trong hàng ngũ Nghĩa Quân. Tôi hãnh diện được xúng xính trong quân phục ‘lính áo đen’.

Đời tôi bắt đầu sáng lạn hơn thằng chăn dê rồi đó! Tôi được dạy cho biết cách sử dụng súng trường Carbin M1 và trong khi đó, “Em Một” (Carbin M1) là ‘người tình’ đi theo tôi trong suốt quãng đời lính tráng này.

Tôi được phục vụ ngay tại địa phương nơi tôi chào đời và lớn lên trong đói nghèo, cơ cực. Tiểu đội của tôi gọi là ‘tiểu đội thám báo’.

Nói ‘thám báo’ cho oai, chứ thực ra, nhiệm vụ chính của tiểu đội là ban ngày canh gác trụ sở Xã, ban đêm tiểu đội thường xuyên di chuyển từ địa điểm này đến địa hình khác với mục đích tránh sự dòm ngó, quan sát theo dõi của địch, để khỏi bị tấn công sát hại.

Tuy tránh giao tranh với địch song anh tiểu đội trưởng gọi nhiệm vụ đó là ‘phục kích đêm’ để phá vỡ đường dây liên lạc của Việt Cộng.

Vào đầu tháng tư năm 1975, tiểu đội di chuyển đến một bờ ruộng. Tuy nói là ẩn núp, ngụy trang, che dấu để tránh sự quan sát của địch, song chúng tôi cũng phải chia phiên ra canh gác cẩn mật. Khi phát hiện địch, chúng tôi cố ý ẩn nấp để tránh giao tranh và sáng hôm sau sẽ báo cáo để thỉnh thị quyết định của thượng cấp.

Nào ngờ đêm hôm đó, cái đêm định mệnh của đời tôi và cũng là một đêm tận cùng của tên du kích Việt Cộng, từ rừng núi rình mò về thôn xóm để nhận tiếp tế. Đêm hôm đó, chẳng may hắn lơ đễnh thế nào mà đi lọt vào ổ phục kích của chúng tôi. Lúc đó là phiên gác của anh Cường nhưng anh ta ngủ gà ngủ gật, mắt nhắm mắt mở, khi tỉnh giấc anh thấy một bóng đen xuất hiện quá gần chỗ anh đang gác. Giật mình, anh Cường nổ súng bắn một băng tiểu liên và tên du kích ngã gục sau phát đạn khai hỏa đầu tiên của anh ta.

Sáng hôm sau, chúng tôi lật xác tử thi địch để nhận dạng và biết rõ tên du kích là một người dân trong xã vừa thoát ly gia đình theo Việt Cộng, khoảng vài tháng trước. Hắn ta theo du kích vào rừng và làm liên lạc viên cho đám du kích.

Sau đó chúng tôi được lệnh mang xác anh du kích về Xã để cho thân nhân anh ta nhận xác về chôn cất.

Đây là một chiến thắng đầu tiên kể từ ngày thành lập tiểu đội mang tên ‘thám báo’ của chúng tôi.

Lẽ dĩ nhiên một tiểu đội ‘áo đen’ làm gì có phương tiện tải thương để chuyên chở tử thi địch như các đơn vị Chủ Lực Quân hay Địa Phương Quân.Vì thế, hôm ấy chúng tôi phải dùng 2 cây sào tre, rồi lấy áo đi mưa cá nhân, kết hợp làm băng ca, khiêng tử thi tên du kích về xã.

Chúng tôi thay phiên nhau, hai người một, kẻ trước người sau, ì ạch khiêng cái xác từ bờ ruộng này đến bờ đê khác. Gần đến trụ sở Xã, chúng tôi được lệnh của anh trung đội trưởng cho đặt tử thi trước trụ sở Xã.

Rủi ro cho tôi khi khiêng tử thi về gần đến nơi, người bạn khiêng phía sau vừa bảo tôi vừa thả buông băng ca xuống:

– Đặt xác nó tại đây đi!

Anh bạn vừa thả băng ca thì trời bất chợt đổ cơn mưa rào. Tôi đem lòng thương hại kẻ xấu số nên cố nắm chặt hai cáng băng ca, lôi xác tử thi vào thẳng trong chợ để xác khỏi bị…mưa ướt.

Đó là lòng nhân từ của bất cứ ai cũng phải cư xử với người chết như thế. Tôi vừa đặt tử thi xuống, bất ngờ một người đàn bà đập thình thịch vào lưng tôi, nhục mạ, chửi rủa om sòm:

– “Cái quân trời đánh! Chồng tao đi thăm ruộng về khuya. Bọn mày giết chồng tao!!” rồi lôi xác xềnh xệch như lôi kéo một con chó. “Trời ơi là trời!”

Tôi định giải thích nhưng nghĩ lại bà ta cũng có cái đau khổ của người vợ bị mất chồng, nên tôi đành cắn răng chịu đựng, bỏ đi mà không cần giải thích cặn kẽ cho bà ấy.

Một tháng sau, tháng tư đen năm 1975, đổ sụp về, tất cả các sĩ quan từ thiếu úy trở lên phải trình diện học tập cải tạo tại các trại tập trung lao động khổ sai.

Các anh em hạ sĩ quan, binh sĩ và Nghĩa Quân được học tập tại địa phương 20 ngày thì được cho về sinh hoạt với gia đình. Riêng tôi lại bị vợ của tên du kích, nay là chủ tịch Ủy Ban Quân Quản kiêm Ủy Viên Chính Trị Xã, ra lệnh chuyển tôi từ địa phương ra trại cải tạo Lam Sơn với tội danh: Thành phần ác ôn, nguy hiểm, có nợ máu với nhân dân…

Những ngày đầu ở Lam Sơn, tôi cố tìm các anh em nghĩa quân khác mà tôi quen biết. Tôi đã không tìm thấy bất cứ ai, kể cả anh Cường, người Nghĩa Quân đã bắn chết anh du kích. Các ông trung đội trưởng, tiểu đội trưởng, tôi cũng chẳng thấy ông nào. Thậm chí ngay cả các anh ‘linh áo đen’ đã đi phục kích đêm hôm đó, cũng chẳng có ai!

Tôi bị phân bổ vào nhà H.22 gồm 50 thiếu úy, chỉ có một mình tôi là Nghĩa Quân Viên.

Những ngày đầu, các ông thiếu úy cũng quá đỗi ngạc nhiên và hỏi tôi:

– Mày là thằng nghĩa quân quèn, sao lại trình diện vào đây để ngồi tù?! Ủa, mày muốn tình nguyện học tập hả?

Có người thì nói ôn tồn, thương hại. Có ông thì nhìn tôi sòng sọc, gặng hỏi:

– Chứ bộ mày muốn mấy ổng trả lại cấp bậc nghĩa quân quèn cho mày hay sao?

Tuy bị hạch hỏi nhưng lúc nào tôi cũng ôn tồn, nhã nhặn trả lời:

– Dạ em đâu dám mơ ước như thế đâu thiếu úy!

Dù sao đi nữa, đời tôi cũng đã thăng hoa lắm rồi.

Ngày xưa, có bao giờ tôi được ăn chung, ngủ chung với các vị sĩ quan trẻ này đâu. Thiếu úy, ít ra các ông ấy cũng là trưởng ban, trưởng phòng, cuộc trưởng … gì đó trong chi khu, nên lúc nào tôi cũng kính nể, tôn trọng các vị sĩ quan ấy.

Lao động trong trại tù chừng gần hai năm, các ông thiếu úy lần lượt ra về.

Tôi lại bị dồn vào ở tù chung với trung úy và đại úy. Đời tôi sao được thăng cấp nhanh quá. Không bao lâu, chúng tôi bị chuyển ra trại Củng Sơn, Phú Yên. Khoảng 3 năm có rất nhiều trung úy và đại úy lần lượt ra về. Trại lại nhốt chung tôi với các ông thiếu tá mà ngày xưa tôi chưa bao giờ dám xuất hiện gần các vị ấy vì các ông này ít ra cũng là các cấp chỉ huy của đại úy Quận Trưởng kiêm Chi Khu Trưởng của tôi. Đời tôi lại thăng hoa, thăng cấp nhanh như chớp. Càng được sống gần các vị thiếu tá, tôi càng kính phục họ nhiều hơn. Các ông ấy hiền, đạo đức, xem tôi như em út trong trại tù.

Sau đó, chúng tôi lại bị dời về A.30. Ở tù hơn 5 năm, hầu hết ai ai cũng được về đoàn tụ với gia đình. Cá nhân tôi lại được thăng cấp ở chung với một đại tá và 12 người tù chính trị khác mà trại gọi là ác ôn, có nhiều nợ máu với nhân dân. Đời tôi tuy thăng hoa, thăng cấp nhanh, nhưng càng thăng bao nhiêu thì ngày về lại càng xa tít mù khơi bấy nhiêu. Tôi hết trông mong có ngày trở về gặp lại vợ con.

À, mà tôi quên kể cho quý vị nghe về gia đình, sự nghiệp, thân thế của tôi…

Năm 18 tuổi tôi cũng đã lập gia đình với con Nại. Cô gái này nhà cũng nghèo, cũng được phú hộ mướn chăn dê như tôi. Cả hai chúng tôi thường xuyên gặp nhau ở chỗ thả dê gặm cỏ. Không biết trời xuôi đất khiến thế nào khi tôi gia nhập ‘quân áo đen’ dưới ‘cờ vàng ba sọc đỏ’ thì Nại cũng vừa lớn, nó mắc cỡ không chịu chăn dê nữa. Mẹ tôi thấy nó siêng năng, hiền lành như búp măng bụ bẫm nên mẹ tôi đem Nại về và nó trở thành vợ tôi hồi nào tôi cũng chẳng hay biết gì!

Vợ chồng quê rất đơn giản, khỏi cần học những câu văn chương lãng mạn để trao cho nhau làm gì cho mất thì giờ.

Tôi cũng không nhớ rõ, cái đêm động phòng hoa chúc ấy … ra làm sao..Tôi đã nói với Nại những gì… âu yếm Nại như thế nào..nhưng sáng ra, tôi thấy Nại nằm trọn trong vòng tay tôi. Tôi biết ngay, bây giờ tôi đã có vợ. Gần một năm sau, Nại cho tôi hai đứa con trai sinh đôi rất khoẻ mạnh. Một năm sau, Nại lại sinh đôi nữa. Đứa con gái chăn dê, nay là người mẹ 4 con. Hồi đó, ‘quân áo đen’ không được hưởng phụ cấp gia đình như anh em Chủ Lực Quân và Địa Phương Quân. Bản thân tôi, chỉ được lãnh lương 1.200 đồng mà phải nuôi sáu miệng ăn. Khi tôi đi tù, Nại một mình nuôi cha mẹ già tôi và bốn đứa con thật vất vả.

Suốt thời gian tôi bị tù, Nại thăm nuôi tôi được 3 lần: lần đầu khi tôi mới bước chân vào trại Lam Sơn, lần thứ nhì tại trại A.30. Hồi đó, trại cho tôi được ngủ đêm với Nại trong nhà ‘thăm nuôi” và Nại sinh thêm đứa thứ năm. Lần thứ ba, khi được báo có người nhà thăm nuôi, tôi vội vàng ra cổng trại thì được biết một thảm kịch đã xảy ra lôi thôi cho gia đình tôi. Chiếc xe chở vợ của các tù nhân đi thăm nuôi chồng bị lật và có hai người chết, trong đó có Nại. Xác Nại vì không có thân nhân nhận nên địa phương nơi xảy ra tai nạn đã chôn xác Nại ven rừng.

Và năm đứa con tôi đưọc một người quen biết sinh sống cùng địa phương của Nại cũng đi thăm nuôi chồng, mang giùm mấy đứa nhỏ vào trại giao cho tôi.

Nại chết để lại 5 đứa con với một ràng bánh tráng, một ít mắm ruốc kho…

Năm đứa con, ngồi khóc vì không có mẹ, nên trại cho tôi dẫn chúng vào trại để ở tù chung với tôi. Đời tôi bắt đầu rẽ một khúc quanh.

Nại chết, để lại hai đứa 7 tuổi, hai đứa 6 tuổi và một đứa chưa đầy hai tuổi. Lúc đầu sáu cha con tôi được anh em cùng tù giúp đỡ. Anh em bớt phần ăn ít ỏi của chính mình, chia sớt cho tôi để nuôi năm đứa nhỏ. Sau đó trại thấy bất tiện nên cho tôi một cái lều tranh cũng trong khuôn viên của trại tù và cấp ba tháng thực phẩm đầu tiên để tôi tự túc nuôi con sau này.

Cảnh gà trống nuôi con. Tình cảnh hụt hẫng. Thức ăn thiếu thốn. Cuộc đời dở khóc dở cười.

Một thời gian sau, nỗi sầu cũng đã lắng xuống nhiều, song hình ảnh của Nại vẫn còn lắng đọng trong tâm trí tôi. Ngày ngày tôi cuốc đất trồng khoai, trồng mì. Ba đứa con đầu cũng lẳng lặng theo sau tôi để phụ giúp công việc lắt nhắt. Còn lại một đứa sáu tuổi ở nhà trông em hai tuổi. Tối đến tôi bắt các con đi ngủ sớm. Tôi đã mất hẳn sự trầm tĩnh và muốn bỏ cuộc. Ban đêm, năm đứa co rúm lại trong một cái mềm rách trùm kín đầu ở một xó lều như muốn tránh những âm thanh dị kỳ, thét gào của gió mưa bên ngoài. Tuy làm lụng rất vất vả nhưng hoa màu thu hoạch cũng không đủ ăn. Thỉnh thoảng vào ban đêm, tôi dẫn con Thanh đi đào mì và hái bắp trộm của trại về cho bầy con ăn thêm để tránh cái đói đang hành hạ chúng.

Nào ngờ một đêm, tôi giật mình thức giấc thì thấy vắng mặt con Thanh - đứa con gái đầu lòng mà thỉnh thoảng tôi dắt nó đi hái trộm bắp.

Tôi nhìn ra ngoài, bầu trời đen nnư mực. Mưa gió đang gào thét…

Tôi nghi ngờ là con Thanh đang đi bẻ bắp trộm. Tôi vội vã lách mưa đi tìm Thanh.

Sau một hồi tìm kiếm khắp các ruộng bắp, tôi cũng chẳng thấy nó ở đâu.

Trời tối thui như mực. Mưa rơi xào xạc, át hẳn tiếng kêu của tôi:
“Thanh! Thanh! Con ở đâu?” Nhưng tiếng kêu của tôi bị mưa gào, gió cuốn mất hút trong không gian vô tận. Một chặp lâu sau, tôi nghĩ chắc giờ này con Thanh cũng đã về nhà rồi nên tôi trở về. Quần áo xài xạc, nhưng con Thanh vẫn chưa về nhà.

Đánh thức bốn đứa con, tôi gặng hỏi, mắng chửi cho một mẻ nhưng các con chỉ ngơ ngác không biết chuyện gì đang xảy ra.

Tôi bảo các con đi ngủ tiếp và một mình ngồi chờ con Thanh về.

Một chặp lâu sau, tôi nghe tiếng súng bắn inh tai… Không biết chuyện gì đã xảy ra thì khoảng nửa giờ sau, có tiếng la hét, hối hả của các ông cán bộ đang đứng giữa nhà.

– Đêm hôm khuya khoắt mà mày sai con đi bẻ trộm bắp… Anh em công an đi tuần tra, tưởng nhầm con mày là tù trốn trại nên đã bắn chết nó rồi… Khẩn trương theo tụi tao nhận xác nó về.

Điếng cả người, ruột gan tôi rối bời. Rụng rời tay chân, tôi vội chạy theo họ. Đến nơi, tôi thấy con Thanh nằm chết thê thảm bên vũng máu.

Quanh bụng nó cột một sợi giây và nhét quanh mình chừng mười trái bắp và hai củ khoai mì mà nó vừa mới nhổ. Trong môi miệng nó còn đang nhai mấy hột bắp non. Do đó, tôi biết ban đêm vì đói, con Thanh ngủ không được nên lén tôi đi bẻ bắp về cho các em nhai, không ngờ bị bắn chết thê thảm như vậy.

Sáng hôm sau, tôi chôn Thanh mà lòng buồn rũ rượi. Tôi không còn một chỗ nào trong tâm trí để căm thù. Ngôi mộ của Thanh nằm ngay trong mảnh đất do cha con tôi khai phá. Ba ngày sau, tôi cúng mở cửa mả cho Thanh bằng hai trái bắp và hai củ khoai mì đã đổi sinh mạng của nó.

Suốt đời Thanh là một chuỗi ngày dài bất hạnh vì thiếu tình thương của cha, trong đói nghèo cơ cực của mẹ, và chết trong đói khát của cảnh tù đày mà trẻ thơ mới có bảy tuổi đã phải nằm tù, gỡ lịch từng ngày với cha. Thanh chỉ mong được ăn no, mặc cho đủ ấm, nhưng hoàn cảnh xã hội đã hất hủi, không thương yêu nó.

Ngay cả trước 1975, vợ con của anh em lính Chủ Lực Quân và Địa Phương Quân được lãnh phụ cấp gia đình, nên vợ con lính ai ai cũng đủ cơm ăn, áo mặc. Còn vợ con của ‘quân áo đen’ thì đi chân đất, đầu trần, quần áo tả tơi không một cấp lãnh đạo nào thèm quan tâm đến.

Hồi đó, anh em Nghĩa Quân chúng tôi cũng thuộc Q.L.V.N.C.H mà! Sao lại phân biệt đối xử với anh em chúng tôi như thế?!

Sau 1975, tôi cũng bị ghép vào ‘ngụy quân’, cũng bị tù, bị hành hạ như các anh em khác. Sao các ông ‘đỉnh cao của nhân loại’ không biết phân biệt hành xử để ‘quân áo đen’ như tôi không bị dẫn con vào trại tù và bị chết thảm như vậy?!

Bảy ngày sau, đúng vào ‘thất thứ nhất’, vào khoảng một giờ khuya, khi tôi đang ngồi buồn và nghĩ đến hoàn cảnh của gia đình và cái chết thê thảm của con Thanh …

Mưa đang rơi từng giọt như tiếng ai đang rên rỉ và sau đó tôi nghe tiếng khóc của con Thanh. Tiếng khóc uất nghẹn, não nuột. Tôi mở cánh cửa sổ bằng liếp tre nhìn ra ngoài. Mưa càng lúc càng to. Gió thổi ào ạt. Dưới gốc một thân cây chồi, ngay chỗ chôn con Thanh, một vệt trắng hiện lên…Tôi toát mồ hôi, tay chân lạnh ngắt. Tôi cố nhìn kỹ thì ra đó là hình dáng của con Thanh.. Nó đang đứng trước mộ, khóc sướt mướt. Quanh lưng cũng đang buột một sợi dây và treo tòn ten vài trái bắp như lúc tôi nhận xác nó về. Tôi mất bình tĩnh và khóc nấc lên từng cơn. Có bàn tay ai đó đang bám vào vai tôi. Con Nhàn, đứa con gái sanh đôi với con Thanh, hai chị em giống như hai giọt nước. Con Nhàn đã đứng sau lưng tôi tự hồi nào. Nó khóc ấm a ấm ức thật to tiếng. Tất cả các con tôi đều thức dậy đang ở chung quanh tôi. Ngoài trời đang mưa. Con Thanh vẫn còn đứng đó, nó khóc ngậm ngùi. Tôi hoảng hốt vừa nói với các con tôi :”Để cha ra bồng con Thanh vào nhà” tôi vừa đẩy tấm liếp;
con Nhàn cũng chạy theo.

Nhưng khi ra đến mả thì hình dáng con Thanh không còn nữa. Tôi ngơ ngác không biết chuyện gì đã xảy ra nhưng tôi vẫn còn bình tĩnh và biết ngay rằng con Thanh đang bị chết oan, chết lạnh và chết đói trong nỗi oan ức mà linh hồn của nó cũng chẳng có nơi nương tựa. Không biết nghĩ sao tôi vừa khóc ừa vái trước mộ nó: “Ba đưa con vào nhà. Ba sẽ
luộc bắp cho con ăn.”

Sau đó tôi bồng con Nhàn vào nhà như thể tôi đã bồng con Thanh.

Vào nhà, tôi lấy một miếng gỗ nhỏ, tựa vào vách, rồi dùng bốn thanh tre, chôn dưới đất làm bốn chân bàn để làm tạm bàn thờ cho con Thanh.

Trong khi đó, con Nhàn nổi lửa luộc hai trái bắp đẹt làm thức ăn cúng cho con Thanh.

Tôi thấy trên bàn không có nước, tôi bảo con Nhàn lấy ly rót nước cúng con Thanh.

Nhàn đi qua đi lại trong cái nhà tranh như đang tìm kiếm vật gì? Sau đó nó lấy một cái gáo dừa đưa lên hỏi tôi: “Ba ơi! Nhà không có ly, mình dùng cái chén này rót nước cúng chị Thanh được không ba?”

Nước mắt lưng tròng, tôi khẽ gật đầu.

Thế cũng xong, cũng qua một tuần cúng vái. Các em của Thanh vừa lạy vừa khóc nức nở với tất cả lòng yêu thương người chị.

Tôi nhớ ra. Từ ngày vợ tôi đi thăm nuôi, xe bị lật chết. Nại chết tức tưởi để lại năm đứa con cho tôi.. Kể từ ngày ấy đến giờ tôi cũng chưa có cơ hội lập một cái bàn thờ cho Nại. Tôi vội tìm trong mớ giấy tờ có cái chứng minh nhân dân của Nại. Tôi trang trọng vuốt hình vợ mình trong Chứng Minh Nhân Dân; rồi nhẹ nhàng đặt hình của Nại lên miếng gỗ mỏng làm bàn thờ. Tôi thờ chung hai mẹ con Nại và Thanh trên một manh gỗ mỏng của thời phồn vinh giả tạo còn sót lại.

Từ hôm đó, Thanh cũng không về khóc nữa. Nó cũng biết an phận trong cảnh lưu đày của một chế độ mà người bóc lột người… Thỉnh thoảng tôi vẫn có những đêm ác mộng: “Nại bị chết kẹt dưới những đống hàng chồng chất, máu me lênh láng còn Thanh thì đang nằm sóng soài trên một vũng máu mà miệng vẫn còn nhai ngấu nghiến chưa nuốt xong mấy hạt bắp sống.

Duy Xuyên.

AI SẼ LÀ "TÔI" CHO TÔI... VÀ "AI THƯƠNG TÔI NHẤT?

Tôi là một người sống độc thân (và không có con), năm nay tôi 50 tuổi. Tôi sinh sống ở Virginia thuộc Hoa Thịnh Ðốn, sức khỏe đầy đủ và tôi có một việc làm vững chắc. Tôi có một người cha 85 tuổi, sống tại Houston , Texas . Ôi bao dặm đường xa cách!
Từ ngày mẹ tôi mất, cha tôi sống một mình, ông không chịu rời căn nhà với những năm tháng của quá khứ và tôi không thể bỏ việc để dọn về nhà cha.
Mùa Xuân năm ngoái, cha tôi bị ngã bể xương hông và giập một bên sườn. Bây giờ cha tôi phải vào viện dưỡng lão dành cho người già ốm yếu và cha tôi được xếp vào danh sách phải săn sóc đủ một vòng tròn của chiếc đồng hồ treo trong phòng ông.
Từ ăn uống, nằm ngồi, đi đứng, làm vệ sinh, nhất nhất điều có y tá. Cái điều đáng buồn là trong khi nhận tất cả phục dịch cho thân thể thì đầu óc của cha tôi vẫn còn cái minh mẫn của một ông giáo sư dậy toán cách đây mấy chục năm.
Tôi không thể thường xuyên bỏ công việc để đi xuống thăm cha nhưng mỗi ngày tôi phải điện thoại, điện thư liên lạc với bác sĩ, dược sĩ, y tá và những người săn sóc cho cha tôi tại viện dưỡng lão. Tôi cố gắng thu xếp để mỗi hai tháng đến với cha tôi một cái cuối tuần và mỗi năm về một tuần vacation vào dịp lễ Tạ Ơn hay Giáng Sinh. Tôi biết là cha tôi rất mừng mỗi lần thấy con đến thăm. Cái ánh mắt của cha tôi khi nhìn tôi chào ra về bao giờ cũng theo tôi suốt chuyến bay.
Hôm nay cũng thế, khi ngửa cổ ra sau ghế để tìm một giấc ngủ ngắn trên phi cơ, tôi nhìn rất rõ lại hai con mắt của cha tôi.
Bất giác tôi tự hỏi "Khi tôi vào tuổi già yếu, ai sẽ là 'TÔI' để tới lui săn sóc hỏi han tôi thường xuyên?". Một người độc thân không có anh chị em và những người già không có con, những người có con sống không cùng một tiểu bang hay xa hơn nữa ở tận một quốc gia khác thì sẽ rơi vào hoàn cảnh nào khi tuổi già lặn xuống như mặt trời lặn trên biển.
Cái thùng thư ba, bốn ngày không có người lấy hay đống báo thành chồng trước hiên nhà, cỏ không cắt, lá không cào, các cửa sổ không mở là dấu hiệu cho hàng xóm biết nên báo cho cảnh sát vì chủ nhân trong căn nhà đó ở một mình và là một người già.
Nỗi lo âu của một người không có thân bằng quyến thuộc ở gần lúc tuổi già không phải là nỗi lo âu "quá đáng". Ðó là một điều chúng ta nên nghĩ đến khi còn có thể tìm hiểu và thu xếp cho chính mình.
Bà Barbara Gordon có mẹ già 92 tuổi sống ở Florida trong khi bà làm việc ở New York, bà đã đặt ra câu hỏi "Who will be ME for me?"
Bà đem câu hỏi đó hỏi những người bạn độc thân như bà, không con hay có con tản mác mười phương, họ cùng nhau bàn bạc, đặt ra những câu hỏi cho tuổi già: - Tôi sẽ sống ở đâu?
- Tôi sẽ sống như thế nào?
- Tôi có đủ tiền không?
- Ai sẽ săn sóc tôi nếu tôi mất khả năng hoạt động?
- Nếu tôi ngã (lúc già yếu) nằm dưới đất hai, ba ngày thì sao?
- Một ngày nào đó liệu tôi có phải rời căn nhà tôi đang ở ?
Những câu hỏi trên đưa đến những câu trả lời khác nhau mà câu nào cũng rất mơ hồ.
Cuối cùng họ đi đến kết luận:
Cái cách mình đang sống bây giờ sẽ ảnh hưởng rất nhiều vào đời sống của mình lúc về già.
Họ làm cái danh sách sau đây như một kim chỉ nam:
"Có bạn bè ở mọi lứa tuổi." - Ðừng bao giờ nghĩ mình chỉ có thể thân với những người cùng lứa tuổi hay cùng hoàn cảnh như mình. Ðồng ý là họ hiểu mình hơn nhưng đồng thời cũng chỉ nghe những than thở của nhau, không có gì mới lạ.
- Giao thiệp với những người trẻ hơn mình cũng trẻ lại với cách suy nghĩ và ứng xử với đời sống "Mới" này.
- Giao thiệp với người già hơn mình để được hưởng sự khôn ngoan của họ.
"Kết thân với hàng xóm." Chắc bạn không muốn ngã xuống sàn nhà, nằm dưới đất hai ngày rồi mà không có ai đến vực lên.
Một tiếng gọi cửa của hàng xóm có khi cứu được sinh mệnh của bạn đấy.
Chạy qua chạy lại nhà hàng xóm lúc còn khỏe là một điều rất nên làm.
Có hàng xóm tin và thân nhau còn giao cho cả chìa khóa nhà nữa.
Người lớn tuổi đâu còn sợ mất mát gì về vật chất, cái quý nhất chính là bản thân mình thôi.
Nếu hai gia đình cùng trẻ cùng có con nhỏ ở cạnh nhau mà thân thiện được là một điều rất quý.
Tránh được rất nhiều va chạm về con cái và hữu ích cho nhau khi về già.
"Một bác sĩ thân thiện và có lương tâm" rất cần.
Ông bác sĩ này phải là một người sẵn sàng cho bạn khi bạn cần tới. Một người không bao giờ từ chối cắt nghĩa một câu hỏi xem ra không được chính xác mấy của bạn (Những câu hỏi không có kinh nghiệm gì của người trẻ tuổi và quá lẩm cẩm của người già).
"Dược sĩ trẻ hơn mình nhiều tuổi." Mua thuốc với những người này, bạn được họ cắt nghĩa rõ ràng và thân thiện hơn. Người bệnh ở lứa tuổi nào cũng cần những dược sĩ trẻ trung.
"Tiêu ít, để dành nhiều." - Người trẻ để dành cho ngày mai.
- Người già để dành cho hậu sự.
Cần kiệm luôn luôn là một đức tính.
"Ăn uống cẩn thận hơn." Thức ăn luôn luôn là một nguyên nhân chính cho sức khỏe.
Người dân nước nào cũng tự hào về văn hóa ẩm thực của nước họ. Nhưng cái bao tử của cả bàn dân thiên hạ chỉ muốn tiêu thụ những thức ăn nhẹ nhàng, ít dầu mỡ và bổ dưỡng.
Bạn cứ lắng nghe xem cơ thể bạn phản ứng thế nào sau mỗi bữa ăn khác nhau thì bạn sẽ hiểu ngay nó muốn nói điều gì.
"Thể thao nhiều hơn"
- Ai cũng biết cơ thể cần vận động thì mới khỏe mạnh và đầu óc mới minh mẫn. Cứ cả ngày ngồi gõ cọc cọc (như chính tôi đây) ở máy vi tính hay xem phim bộ như phần đông người Việt lớn tuổi, chắc chắn là không đúng rồi.
- Hãy đứng lên.
- Người trẻ có thể thao của người trẻ, người lớn tuổi có những sinh hoạt thể thao cho tuổi của mình.
- Nếu không đi xa được thì loanh quanh trong khu xóm hoặc vung tay, khua chân ngay trong nhà mình.
- Ðừng ngồi yên một chỗ. Chim chóc ngoài vườn đang gọi bạn.
Ngay bây giờ phải là "MÌNH".
Có người đặt câu hỏi: "Ai thương tôi nhất"
Câu trả lời: "Mình thương chính mình nhất"
Vì chồng (vợ) hay con mình cũng không thương mình bằng chính mình thương mình. Chồng (vợ) hay con không thể chịu trách nhiệm về thân thể bạn được.
Họ chỉ chia sẻ một phần nào.
Nếu bây giờ bạn thực hiện được những điều trên thì khi về già chính bạn đã lo được cho bạn khá nhiều.
Vì có ai đó, không phải bà con mình (người bạn hàng xóm) sẽ nhắc cho bạn:
"Tối nay lúc 9:00 giờ có mục đọc truyện của đài phát thanh (tiếng Việt) hay lắm!"
Hoặc: "Ngày mai Chủ Nhật bà có đi chùa không? Sẽ có xe đón đấy!"
Trần Mộng Tú.

04/10/20

Một ngày kia đang lang thang trên mạng, tình cờ nàng bắt gặp hai bức vẽ của chàng vẽ bằng bút bi màu xanh và đỏ.

Bức thứ nhất có rất nhiều hình của một con chim nhỏ đang bay tá lả, có chỗ chim đang ẩn mình trong một cái bầu kín, có chỗ lại núp trong một cái bầu chỉ kín có phân nửa, cùng với một số hoa tim bốn cánh nằm rải rác trên cái nền chằng chịt những con đường đứt quãng. Có những vật tròn nhỏ tô đậm, có cái còn nguyên, có cái nổ tung như một trái bom. Dưới bức vẽ có đề hàng chữ Saigon S. Việt Nam WHERE ARE YOU NOW, LOVE? 9:10pm- 29/4/‘75.

Bức thứ hai vẽ mười phút sau đó, không gian đã quang đãng hơn, không còn những con đường chằng chịt mà chỉ còn một ít đường cong và hai đường thẳng. Trên một đường thẳng có một cái hoa tim bốn cánh và cách đó không xa, chỗ hai đường thẳng gặp nhau có một con chim nhỏ. Nàng dốt hội họa nên chưa hiểu hết ý nghĩa của hai bức vẽ, nhưng cái ngày trên bức vẽ đã đưa nàng trở về ký ức của hơn bốn mươi năm trước.

Hôm ấy là buổi sáng một ngày đầu tháng năm, nàng trở về căn nhà trọ. Nhà trống vắng vì gia đình chủ nhà đã đi tản đến nhà người chị từ nhiều ngày trước. Nàng quan sát kỹ lưỡng cửa ra vào nhưng không thấy gì nên yên tâm bước vào nhà khoá cửa lại rồi lên căn gác nhỏ là phòng của mình, ngồi vào cái bàn học trước cửa sổ trông ra sân vận động và... đợi.

Tháng tư năm ấy đất nước đang trải qua một cuộc chuyển mình ghê gớm. Tiếng súng đã nổ ra khắp nơi. Trường học đóng cửa và một số bạn bè của nàng đã ra đi. Người bạn thân nhất của nàng khi đến từ giã đã tặng cho nàng chiếc kính hiển vi nhỏ. Nhà bạn giàu nên bạn có những món đồ chơi rất ngộ nhưng lúc ấy đồ chơi dù hay lạ đẹp đến đâu cũng không còn sức hấp dẫn nữa vì chia tay bạn lần này nàng không biết có bao giờ còn gặp lại hay không. Nàng đã khóc rất nhiều và tự hỏi tại sao bạn phải ra đi.

Bạn đi rồi thì gia đình nàng đang ở trọ gồm ông bố và cô con gái cũng chạy về nhà người chị và sẵn sàng cho nàng đi theo. Nàng không có chọn lựa nào khác nên đã đi theo họ và cũng không biết chuyện gì sẽ xảy ra trong những ngày sắp tới. Nhà người chị to rộng nhưng cũng không an toàn gì hơn. Họ rất tử tế và nhà đông người nên cũng đỡ sợ. Thỉnh thoảng có tiếng súng nổ và mọi người lại quây quần với nhau trong nỗi hoang mang, lo lắng.

Rồi cái ngày định mệnh ấy đã đến, đất nước thay tên đổi chủ. Biết trường vẫn còn đóng cửa nên nàng quyết định về quê càng sớm càng tốt vì gia đình chắc cũng đang sốt ruột lo lắng cho nàng. May sao lúc đó nàng gặp được người bạn cùng quê, bạn mời về nhà trọ của bạn để cùng tìm cách về chung với nhau. Khi nàng ghé qua nhà trọ của mình để lấy chút đồ đạc thì thấy nhét ở kẹt cửa một mảnh giấy nhỏ ghi ngày giờ và hình một trái tim bốn cánh. Nàng nghe nhói trong ngực vì biết chàng đã ghé qua đây tìm nàng mấy ngày trước mà không gặp.

Nàng theo bạn về nhà một người quen gần bến xe miền Tây để tìm cách về nhà. Hôm sau thì người nhà cho biết ngày mai có thể đi được. Nàng hốt hoảng vì trong lần gặp sau cùng hai người đã hứa sẽ tìm cách gặp nhau trước khi nàng về quê. Cơn loạn lạc đã thổi tung mọi người ra khắp mọi nơi và cũng không có phương tiện để liên lạc. Nàng quyết định phải trở về nhà trọ ngay mặc cho người nhà ra sức ngăn cản vì đó là nơi cố định của nàng mà chàng biết.

Đường phố lúc ấy vắng vẻ vì mọi người vẫn hoang mang lo sợ không biết chuyện gì sẽ xảy ra cho họ và gia đình mặc dù chiến tranh vừa chấm dứt và hoà bình đã lập lại, khác hẳn với quang cảnh nhộn nhịp hỗn độn của những ngày trước đó khi kẻ lo di tản, người lo hôi của... Nàng may mắn tìm được một chiếc xe xích lô máy chịu chở nàng đi. Nàng sợ chàng đến mà không gặp mình như lần trước. Và mặc dù không có ngày hẹn nhất định nhưng nàng vẫn phải giữ lời hứa và tin rằng hôm nay chàng sẽ đến nhà trọ tìm nàng.

Từ bàn học trên căn gác nhỏ nhìn ra cửa sổ trông xuống sân vận động, nàng thấy một đám bộ đội hình như đang ăn cơm. Họ trông rất trẻ, có người chắc chưa đến mười tám hai mươi, bộ quần áo bộ đội màu xanh nhưng bụi bẩn đã làm cho nó sạm hơn. Các chú phần đông nhỏ nhắn nên bộ quần áo rộng quá khổ làm cho các chú trông rất tội nghiệp. Nàng nảy ra ý định ném xuống cho các chú một lon đường cát trắng nhưng lại thôi. Rất may là nàng đã không dám. Nàng không thấy đói, thỉnh thoảng lại ngoái đầu trông xuống cửa trước qua khoảng trống trên gác, mặc dù cửa vẫn đóng. Trước kia chàng thường ghé thăm nàng vào buổi tối sau khi xong công việc.

Chàng là người tế nhị nên không gọi cửa, chỉ đứng ngoài hàng rào bên cạnh bụi hoa ngâu và đốt điếu thuốc. Chỉ cần trông thấy đóm lửa là nàng lập tức thay quần áo đi xuống. Họ đi bộ loanh quanh trên những con đường rợp bóng cây gần nhà hàng giờ, chàng nói, nàng nghe. Dường như giữa họ có một sự giao cảm sâu sắc nên nàng cảm thấy mình không cần phải nói gì. Hơn nữa những điều chàng nói thật thú vị. Chàng kể cho nàng nghe những chuyện bên ngoài thế giới quen thuộc của nàng. Chàng mở ra cho nàng những khung trời xa rộng. Có những điều chàng nói nàng không hiểu hết nhưng vẫn thích nghe, chỉ mong con đường dài ra mãi...

Bấy giờ đã quá trưa, sự bồn chồn lo lắng và niềm hi vọng cứ quay cuồng trong trí nàng. Thi sĩ Huy Cận đã viết Thuở chờ đợi ôi thời gian rét lắm... nhưng với nàng sự chờ đợi là một hỏa ngục trong lòng. Mỗi phút trôi qua sự lo lắng tăng dần và niềm hi vọng giảm dần nhưng nàng vẫn kiên nhẫn ngồi đợi. Nàng đợi như thế đến khoảng bốn giờ chiều thì nghe có tiếng gõ cửa nhè nhẹ. Nàng lao xuống cầu thang như một ánh chớp và mở cửa. Hai người vừa tin vừa không tin nơi mắt mình, chỉ lẳng lặng nhìn nhau. Tuy đã yêu nhau trước đó nhưng tình yêu ấy chỉ mới hiển lộ cho nhau biết có vài tháng nay thôi nên cả hai đều giữ một khoảng cách, cả cái nắm tay cũng chưa dám. Nhưng nào có hề gì, chỉ cần một ánh mắt đong đầy niềm hân hoan cũng đủ cho hai người cảm thấy niềm hạnh phúc tuyệt vời trong giây phút ấy. Nàng lẳng lặng khoá cửa rồi hai người đi bộ ra đường.

Ngoài đường vắng vẻ và rất ít xe cộ qua lại. Nàng nhớ trong một bài hát của TCS có câu “Khi đất nước tôi không còn giết nhau, mọi người ra phố mời rao nụ cười...”. Bây giờ đã hết giết nhau mà sao không thấy ai ra phố mời rao nụ cười cả. Một cảm giác bất an như đang lan tỏa​ trong không khí. Cờ đỏ sao vàng đã mọc lên ở nhiều nơi. Chàng đọc cho nàng nghe hai câu thơ của Trần Dần

Tôi bước đi,
không thấy phố,
không thấy nhà,
Chỉ thấy mưa sa trên màu cờ đỏ ...

Đi loanh quanh một lúc thì nàng phải về vì sợ tìm không được xe. Bây giờ thì nàng cảm thấy hạnh phúc và an tâm lắm rồi. Mặc cho sự bất an đang rình rập nàng cảm thấy thật bình yên vì đã gặp được chàng. Sau khi dặn nhau hãy rán cẩn thận giữ mình, hai người chia tay... Bây giờ thì nàng đã hiểu rất rõ ý nghĩa của hai bức vẽ. Vui buồn lẫn lộn, nàng đem cất chúng vào một nơi rất riêng trong tim và lặng lẽ khóc.

.

Bông Hồng Xanh
(Viết cho tháng tư đen)

Cái Đinh