HƯỚNG DẪN SƠ CỨU (FIRST AID)
KHI BỊ CÔN TRÙNG, ĐỘNG VẬT VÀ NGƯỜI CẮN TRONG LÚC SINH HOẠT NGOÀI TRỜI Lynn Ly phỏng dịch theo "The Everything First Aid"
Những hoạt động ngoài trời như làm việc, vui chơi, giải trí, du ngoạn ở trong một số hoàn cảnh , khí hậu , và thời tiết . Khí hậu nóng và lạnh đều có thể gây ra những hệ quả đối lập (adverse consequences), và những sinh vật (critters) sống bên ngoài thỉnh thoảng gây dị ứng (ngứa ngáy khó chịu) hoặc tổn thương . Cơ thể bị thiếu nước hoặc ở cao độ (thí dụ lên đỉnh núi) và ở trong một số điều kiện ngoài trời khác cũng có thể làm bạn cảm thấy suy yếu đi .
Cho dù không có vấn đề ǵ khi bạn hoạt động ngoài trời, nhưng thật quan trọng bạn biết làm ǵ để chăm sóc hoặc trợ giúp những người bị chấn thương, bị bệnh tật bất ngờ .
I) BỊ CÔN TRÙNG, LOÀI VẬT VÀ NGƯỜI CẮN
Nhiều loại côn trùng và các sinh vật khác, bao gồm cả con người, gây ra các vết cắn và vết châm chích có thể cho cảm giác không thoải mái hoặc đe dọa tính mạng từ nhẹ nhẹ đến trung b́nh. Điều quan trọng là biết làm ǵ, làm thế nào để trị liệu, và khi nào th́ cần t́m kiếm đến trợ giúp từ chuyên gia y tế để trị liệu bất kỳ thương tổn tàng ẩn bên trong.
1) B̉ CẠP CẮN (SCORPION BITES)
Ḅ cạp là loại côn trùng nhiều chân có h́nh dạng giống tôm hùm (lobster-like arthoropods) nằm trong xếp loại côn trùng có nọc độc (arcahnid class, cùng loài nhền nhện = spider class), có một ng̣i / kim xoăn ở phần cuối nơi đuôi, và chúng thường được t́m thấy ở vùng sa mạc phía Tây Nam của Mexico (nước Mễ Tây Cơ). Những vết chích / đốt của bọ cạp dường như không có khả năng gây tử vong và dễ dàng điều trị, nhưng lại nguy hiểm cho trẻ nhỏ và người già hơn . Những triệu chứng bao gồm đau nhức ngay lập tức (immediate pain), nóng rát (burning), sưng tấy chút chút (minor swelling) và cảm giác tê (numb) hoặc ngứa ran (tingling sensation).
Những buớc sau đây cần nên thực hiện để trị liệu vết ḅ cạp cắn:
1. Rửa vùng bị ḅ cạp cắn bằng xà pḥng / xà bông và nước
2. Dùng túi trườm lạnh đặt lên vùng bị ḅ cạp cắn trong ṿng 10 phút , nếu cần thiết th́ lập đi lập lại việc trườm lạnh vùng bị cắn với khoảng cách giữa các lần trườm lạnh là 10 phút .
3. Gọi điện thoại đến trung tâm kiểm soát chất độc (the Poison Control Center), hay đi bệnh viện khi có bất kỳ triệu chứng nghiêm trọng ǵ
2) BỌ VE CẮN (TICK BITES)
Những người sống vùng rừng cây hay đồng cỏ, hay những người dành thời gian vui chơi giải trí ở những khu vực này th́ dễ bị bọ ve cắn . Loài côn trùng nho nhỏ này sống bằng cách hút máu các loài động vật có vú (mammals) thí dụ như hươu nai (deer), loài gậm nhấm (rodents), thỏ (rabbits) và có thể truyền bệnh từ động vật sang người .
Việc sơ cứu (first aid) những vết bọ ve cắn bao gồm loại bỏ con bọ ve đang bu bám ngay lập tức để tránh những phản ứng từ vết cắn và giảm thiểu tối đa các loại bệnh nhiễm trùng do bọ ve gây ra thí dụ bệnh Lyme, bệnh nóng sốt Colorado bọ ve (Colorado tick fever), bệnh nóng sốt được phát hiện ở núi đá (Rocky Mountain Spotted fever)
Để tháo bỏ con bọ ve bu bám trên người , hăy làm như sau:
1. Dùng cây nhíp (tweezers) hay cây kẹp nhỏ nhỏ cong cong hay thẳng thẳng (small curl or flat forcepts) kẹp lấy đầu con bọ ve và càng cận sát nơi da đang bị con bọ ve cắn càng tốt, rồi nhẹ nhàng kéo ra, đừng bóp nát hay xoay vặn con bọ ve
2. Rửa vùng bị bọ ve cắn bằng xà pḥng / xà bông và nước.
3. Bôi thuốc Antihistamine hoặc loại 1% hydrocortisone cream (loại kem chứa 1% chất hydrocortisone)
Cần phải có sự chăm sóc y tế chuyên nghiệp , nếu con bọ ve cắn quá sâu và bạn không thể tháo gỡ nó ra được, hoặc bạn đang ở trong khu vực được thông báo là có nhiều nguy cơ bị bệnh lyme, hoặc bạn có triệu chứng nóng sốt hay triệu chứng cảm cúm , hoặc bạn có trải nghiệm bắp thịt trở lên suy nhược, tê liệt (paralysis) , hoặc nổi vết tṛn đỏ trên da gọi là "phát ban mắt ḅ" (the bull's eye rash) là đặc chưng của bệnh Lyme .
CẢNH BÁO !!!
Đừng bao giờ bôi petroleum jelly (vaseline), rượu cồn ( alcohol ) ahy ammonia lên con bọ ve - chúng sẽ cắn chặt sâu vào da hơn. Nếu bạn đang ở trong vùng cảnh báo có nhiều nguy cơ bệnh Lyme mà bị bọ ve cắn, bạn nhất định phải phone báo bác sĩ để được tư vấn và ngay lập tức được chăm sóc và điều tri bao gồm việc sử dụng thuốc kháng sinh
Có lẽ không ở đâu việc dùng thêm các chất vitamin lại phát triển như ở Hoa Kỳ. Những loại dưỡng chất bổ sung này được bán như là một thứ thực phẩm trong các siêu thị. Thế nhưng, đối với đa số chúng ta, việc dùng vitamin bổ sung là vô ích. Thậm chí, một số loại thuốc bổ này có thể gây ra rủi ro chết người đối với những phụ nữ cao tuổi.
Theo một nghiên cứu được đăng trên tạp chí Archives of Internal Medicine, của Hiệp hội Y tế Mỹ, ngày 10/10/2011, giới chuyên gia c̣n nhấn mạnh, chất sắt bổ sung là yếu tố đáng lo ngại nhất, trong khi đó các chất khác có nguồn gốc từ calcium th́ dường như lại giúp làm giảm nguy cơ tử vong.
Các tác giả của công tŕnh nghiên cứu nói trên bao gồm các nhà khoa học Mỹ và Phần Lan cho biết, « chúng tôi đă phát hiện ra rằng nhiều sản phẩm bổ sung có chứa vitamin hoặc khoáng chất, thường được sử dụng, như các sản phẩm vitamin tổng hợp, vitamin B6, acide folique, sắt, magnesium, kẽm, đồng có liên quan đến các rủi ro tử vong cao ».
Kết luận này được đưa ra trên cơ sở các dữ liệu của một công tŕnh nghiên cứu được thực hiện ở tiểu bang Iowa, Hoa Kỳ. 38 772 phụ nữ trong độ tuổi trung b́nh 62 đă trả lời bằng cách điền vào bảng câu hỏi. Họ cho biết đă dùng các chất vitamin bổ sung ra sao trong các năm 1986, 1997 và 2004.
Công tŕnh nghiên cứu công bố ngày 10/10 vừa qua đă chỉ rơ là yếu tố sắt có dính líu rất nhiều đến hiện tượng tăng số nguời tử vong, tùy thuộc vào liều lượng đă dùng.
Tuy nhiên, các tác giả cũng lưu ư là họ không thể xác định được mối liên quan giữa một bên là những lư do thúc đẩy những người phụ nữ này dùng chất sắt bổ sung và bên kia là tỷ lệ tử vong cao. Vấn đề này đ̣i hỏi phái có những nghiên cứu rộng lớn và sâu hơn.
Ngược lại, calcium có liên quan đến việc giảm tỷ lệ tử vong. Trong thông báo đi kèm công tŕnh nghiên cứu, các bác sĩ ghi nhận là những phát hiện này, xin trích, « củng cố ḷng tin của chúng tôi rằng một số chất vitamin chống lăo hóa như vitamin E, vitamin A hay beta carotène có thể nguy hiểm ».
Đồng thời, các chuyên gia cũng nhấn mạnh, đừng nghĩ là cứ dùng thêm vitamin là tốt và trong mọi trường hợp, đối với những người có chế độ ăn uống đầy đủ th́ không nên dùng các chất vitamin bổ sung như là một liệu pháp pḥng ngừa.
Thực ra, đă từ lâu, các chuyên gia đă cảnh báo việc dùng dưỡng chất bổ sung, đặc biệt là ở những nguời cao tuổi. Ví dụ, năm 2009, các nhà khoa học thuộc đại học North Carolina, Hoa Kỳ đă tiến hành một công tŕnh nghiên cứu, thu thập dữ liệu liên quan đến việc dùng dưỡng chất bổ sung trong một thời gian dài, ở nhóm người có độ tuổi từ 50-76. Kết quả cho thấy dường như có mối liên hệ theo tỷ lệ thuận giữa thời gian sử dụng dưỡng chất bổ sung và nguy cơ bị ung thư.
Thụy My
Dư luận Trung Quốc phản đối việc Bộ Y tế cho phép sự hiện diện của tụ cầu khuẩn trong thực phẩm đông lạnh. Loại tụ cầu khuẩn này có thể gây ra bệnh viêm phổi và viêm màng năo.
Theo các quy định mới của Bộ Y tế Trung Quốc được công bố ngày 24/11/2011, một lượng nhỏ tụ cầu vàng được cho phép hiện diện trong các sản phẩm đông lạnh như cơm hay ḿ.
Hăng tin AFP nhắc lại, gần đây cơ quan quản lư y tế Trung Quốc đă ra lệnh thu hồi các loại sản phẩm như há cảo của công ty Synear Food – một trong những nhà sản xuất thực phẩm đông lạnh lớn nhất – sau khi phát hiện tụ cầu vàng trong mặt hàng trên. Loại tụ cầu khuẩn này có thể gây ra bệnh viêm phổi và viêm màng năo.
Nhân dân Nhật báo đă phẫn nộ kêu gọi Bộ Y tế phải “đáp ứng nỗi lo ngại của công chúng” v́ “không thể làm ngơ trước sự quan ngại của người dân về an toàn thực phẩm”. Tờ báo chính thức của đảng Cộng sản Trung Quốc đă nêu lên “sự cần thiết phải lập lại ḷng tin về các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm”, nhắc nhở các x́-căng-đan đă gây xôn xao trong những năm gần đây như sữa nhiễm melamine hay dầu tái chế từ dầu thải thu hồi được ở những ống cống.
Phản ứng của cư dân mạng cũng tương tự. Một blogger viết : “Với các tiêu chuẩn mới này, th́ độc chất được cho phép hiện diện trong thực phẩm miễn là chưa đến mức gây chết người”.
Hồi tháng 9/2010, Bộ Công an Trung Quốc đă kêu gọi tăng cường các biện pháp trừng phạt thậm chí có thể tử h́nh, đối với những người gây ra các vụ tai tiếng về thực phẩm nghiêm trọng nhất.
Phương pháp chống lăo hóa bằng hormone có an toàn không?
Trẻ măi không già có lẽ là ước mơ từ khi loài người xuất hiện trên trái đất. Từ cổ chí kim nhân loại vẫn đi t́m nguồn suối trường sinh và bỏ công nghiên cứu, t́m kiếm những phương thuốc cải lăo hoàn đồng. Thời buổi bây giờ, với những nghiên cứu khoa học và những khám phá mới, nhiều người lớn tuổi nghĩ rằng họ có thể nhờ cậy đến kết quả các nghiên cứu để giúp cho họ trẻ lâu, khỏe mạnh như tuổi thanh xuân. Chính v́ ước mơ này mà nhiều người đă tiền mất tật mang và bị một số những người trong ngành y lợi dụng thị hiếu để làm giàu. Câu Chuyện nước Mỹ hôm nay mời quí thính giả theo dơi một số phương cách kiếm tiền của các bác sỹ dựa trên ước mơ trẻ măi không già và những hệ quả của các phuơng cách sử dụng hormones. Sau đây là Lan Phương trong bài viết dựa trên báo chí tại Hoa Kỳ.
Lan Phương
UserPostedImage
H́nh: Getty Images/Cultura RF
Theo ước tính, ngành công nghiệp được mệnh danh là chống lăo hóa trên toàn thế giới có thể thu về hơn 291 tỉ đô la tính từ nay cho đến năm 2015.
Tại Hoa Kỳ, nhiều ngàn bác sỹ đă nhảy vào lănh vực này và kiếm tiền như nước. Theo bác sỹ chuyên về sản phụ khoa Steven R. Goldstein, giáo sư tại trường y thuộc đại học New York, vấn đề nằm ở chỗ rất nhiều người tự nhận là các bác sỹ chống lăo hóa thường đưa ra những lời hứa hẹn hăo huyền, nhắm tới những con mồi với những quảng cáo như “già lăo là do chính quí vị, nếu nghe chúng tôi, chúng tôi có thể sửa chữa.”
Ai cũng biết lăo hóa là một tiến tŕnh tự nhiên, không ai trẻ măi không già, và không ai sống măi ngàn năm. T́m những phương thuốc chống chỏi lại tiến tŕnh tự nhiên, t́m đến các bác sỹ ở một xă hội như tại nước Mỹ với ước mơ níu kéo lại tuổi xuân, theo bài báo, hầu hết đều tiền mất tật mang, có khi c̣n mất mạng nữa cho dù y khoa ở Mỹ được xếp hạng tiên tiến nhất thế giới.
Bài báo của CNN.com trưng dẫn trường hợp bà Hanneke Hops, 56 tuổi, cư dân California. Bà không sợ chết, nhưng lại sợ già. Bà muốn trong lứa tuổi ngũ tuần, bà vẫn c̣n cưỡi ngựa, chạy bộ đường trường, hay lái máy bay như hồi c̣n trẻ trung. V́ vậy bà t́m đến ông Alan Mintz, một bác sỹ chuyên khoa quang tuyến quay sang thành lập Viện Y Khoa Cenegenics tại Las Vegas, chuyên về:” y học quản lư tuổi tác.“
Bà được bác sỹ kê toa cho dùng hormone HGH, Human Growth Hormone, một loại kích thích tố tăng trưởng được cho là nguồn suối trường sinh kỳ diệu. Mặc dù cơ quan Kiểm soát Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ đă cảnh báo sử dụng HGH sẽ đưa đến nhiều hệ quả phụ hết sức nguy hại. Bà Hops, không hề hay biết về những nguy hại, bắt đầu chích 6 lần mỗi tuần.
Bà không già hơn, v́ bà đă chết 6 tháng sau đó, trong gan đầy những bướu độc.
Theo tiến sỹ S.J Olshansky một chuyên gia thuộc trung tâm nghiên cứu tuổi già của đại học Chicago cho biết không có trị liệu nào có thể đổi ngược hay làm chậm lại tiến tŕnh lăo hóa. Những bác sỹ tự nhận là “chống lăo hóa “ đơn giản chỉ hơn những kẻ măi vơ sơn đông bán cao đơn hoàn tán một tí thôi.
Những hiệp hội y khoa chính thức của Hoa Kỳ, từ Hiệp Hội Chuyên Khoa Nội Tiết đến Hiệp Hội Y Học Hoa Kỳ cảnh báo về việc sử dụng những phương thuốc chống lăo hóa. Và trong khi những bác sỹ chuyên khoa truyền thống như nội tiết và lăo khoa được huấn luyện đặc biệt để chữa trị những triệu chứng và bệnh tật của tuổi già do mất quân b́nh về kích thích tố (hormones), không phải bác sỹ nào tự nhận là “chuyên môn về chống lăo hóa” đều có bằng cấp chuyên môn cao.
Và thực sự “chống lăo hóa” không phải là một chuyên khoa được Ủy ban Cấp bằng Chuyên Khoa Y Học của Hoa Kỳ công nhận. Tuy nhiên các bác sỹ tự thành lập một hiệp hội riêng cho ngành nghề của họ với tên gọi là American Academy of Anti-Aging Medicine (A4M). Thành lập năm 1992, hiệp hội này tự nhận là có đến 24.000 hội viên khắp thế giới, và cấp bằng về “chống lăo hóa" cho bất cứ một bác sỹ nào.
Một khi đă mở pḥng mạch để hành nghề trong lănh vực này, thường các bác sỹ thu về rất nhiều lợi nhuận. Theo tiến sỹ Olshansky, hầu hết các loại bảo hiểm y tế đều không trả cho những loại chữa trị này, do đó khách hàng phải bỏ tiền túi ra chi, thường số tiền lên đến hàng ngàn, hay hàng chục ngàn đô la, một năm. Và trong thời buổi mà các bác sỹ ngày càng bị các công ty bảo hiểm hoặc hệ thống bảo hiểm y tế chính phủ hạn chế tiền chi trả, không ai ngạc nhiên khi các bác sỹ thuộc đủ mọi ngành, từ ngành cấp cứu đến quang tuyến, đều đổ xô sang “chống lăo hóa.”
Làm sao để biết được bác sỹ chỉ đưa ra lời hứa hẹn hăo huyền? Sau đây là những hiểm nguy cho sức khỏe mà các vụ điều tra đă phát hiện:
Trị liệu bằng kích thích tố (hormones), một vũ khí chính trong việc “trị liệu chống lăo hóa,” nhưng phương cách này chưa được chứng minh và đầy rủi ro cho sức khỏe. Theo bác sỹ Nanette Santoro, giám đốc ngành nội tiết sản khoa và hiếm muộn của trường y khoa Albert Einstein, tăng lượng kích thích tố nơi một phụ nữ tuổi 60 lên bằng với lượng ở tuổi đôi mươi rồi nghĩ là sẽ làm cho người đó trẻ lại th́ thật là quá đơn giản hóa vấn đề mà c̣n gây tai hại, v́ cơ thể con người không đơn giản như vậy.
Sử dụng kích thích tố để trị liệu hết sức nguy hiểm v́ hầu hết các bác sỹ trong lănh vực “chống lăo hóa” không hề được huấn luyện về những loại kích thích tố gây tác dụng cực mạnh này. Bài viết của CNN nhắc đến lời nhận định của bác sỹ Thomas Perls, giáo sư y khoa và lăo khoa tại trườøng y của đại học Boston: “Trong toàn bộ ngành “chống lăo hóa” tôi chỉ mới gặp 1 bác sỹ thật sự có bằng chuyên khoa về nội tiết. Thật là đáng giận khi người ta (các bác sỹ ngành khác) nghĩ họ có thể kê toa cho bệnh nhân dùng các loại hormones kết hợp rất độc này.” Loại kích thích tố chính là HGH, human growth hormone, kích thích tố tăng trưởng của con người, theo tự nhiên, lượng HGH trong cơ thể sẽ giảm đi khi con người ngày càng lớn tuổi.
Trị liệu bằng kích thích tố này kết hợp với một số các hóa chất khác mỗi năm tốn đến 12 ngàn đô la hay hơn, và các bác sỹ trị liệu tự cho là họ sẽ giúp thân chủ tiêu mỡ, tăng cơ bắp, tăng năng lực và hồi xuân.
Nhưng theo bác sỹ Perls th́ không hề có một chứng minh khoa học nào như vậy, mà ngược lại có những cuộc nghiên cứu cho thấy trị liệu bằng HGH kèm thêm với các loại thuốc sẽ làm cho người ta dễ bị bệnh tim, ung thư, và tiểu đường, và gợi ư rằng HGH có thể là một yếu tố trong cái chết của bà Hanneke Hops.
Trên thực tế, Cơ Quan Kiểm Soát Thực Phẩm và Dược Phẩm Hoa Kỳ chỉ chấp thuận cho sử dụng HGH trong một trường hợp thật hiếm hoi quá thiếu kích thích tố này nơi người trưởng thành, c̣n sử dụng nó cho trị liệu chống lăo hóa là bất hợp pháp.
Một loại khác nữa được sử dụng là kích thích tố nữ estrogen. Trong nhiều thập niên nhiều phụ nữ đă dùng loại estrogen tổng hợp với Progesterone để giúp giảm bớt những triệu chứng khó chịu thời kỳ măn kinh như bốc hỏa và khô trong người. Đến năm 2002, một cuộc nghiên cứu lâu năm đă phát hiện rằng sử dụng loại kích thích tố này dễ đưa đến t́nh trạng máu đóng cục, đột quị, bệnh tim và ung thư vú nên cách chữa trị đă bị đ́nh chỉ.
Nhưng một số các bác sỹ ”chống lăo hóa” đă kê toa để các dược pḥng bào chế ra những viên thuốc tổng hợp các loại kích thích tố sinh học làm cho giới y khoa chính mạch hết sức lo ngại.
Ngoài ra c̣n chẩn đoán mà các bác sỹ về “ chống lăo hóa” thường đưa ra gây lo ngại thêm cho giới y học ḍng chính như “thiếu kích thích tố tuyến thượng thận do quá nhiều áp lực đời sống “gây mệt mỏi và mất ngủ v..v”.
Theo bác sỹ Perls, chỉ có các bác sỹ chuyên khoa về nội tiết, sau khi cho hàng loạt thử nghiệm, mới đủ thẩm quyền chẩn đoán là bệnh nhân có thiếu kích thích tố tuyến thượng thận hay không, c̣n hầu hết chẩn đoán do những bác sỹ ” chống lăo hóa” không có huấn luyện chuyên môn đưa ra đều không có cơ sở.
Nhiều bác sỹ trong lănh vực này c̣n đặc chế các loại vitamin riêng của họ và quảng cáo rằng chúng giúp chống lăo hóa hiệu nghiệm hơn các loại mua ở tiệm thuốc tây. Họ bán với cái giá đắt khủng khiếp. Bác sỹ Perls đưa ra nhận xét hóm hỉnh “lợi nhuận mà những loại vitamin do các bác sỹ đó đặc chế đem về cao hơn là lợi nhuận mà các tay buôn lậu cocaine thu về.”
Và thưa quí vị, những người trên 50 không thể đ̣i hỏi trẻ như tuổi đôi mươi, nhưng cái tin vui ở đây là có rất nhiều người trong lứa tuổi trung niên hay hơn, “lăo hóa theo phong cách tốt đẹp” (aging gracefully),” họ vẫn khỏe mạnh, sinh động, yêu đời, đẹp…lăo và ngay cả… sexy nữa. Theo các chuyên gia và các nhà nghiên cứu, lời khuyên hay nhất để giữ sức khỏe trong tiến tŕnh lăo hóa là duy tŕ trọng lượng cơ thể ở mức độ lành mạnh, năng vận động, sống điều độ, ăn uống những thực phẩm tươi tốt và đầy đủ dinh dưỡng, và nhất là không hút thuốc không nghiện rượu. Theo bác sỹ Goldstein, hai chất dinh dưỡng rất cần thiết cho cơ thể là calcium, 1.200 miligram, nguồn tốt nhất là từ thực phẩm, và 2.000 IU vitamin D, mỗi ngày.
Ngoài ra, ở lứa tuổi trung niên trở ra, mọi người nên đi khám định kỳ với bác sỹ gia đ́nh và bác sỹ sản phụ khoa nếu là phụ nữ. Trên đây là những người giúp cho chúng ta một lối sống vui, sống khỏe, đường lối đă được chứng nghiệm lâu dài qua thời gian, tuy không có vẻ tối tân, cầu kỳ như trị liệu bằng kích thích tố hay những phương thuốc đặc biệt đắt giá, rồi kèm thêm với thể dục, thể thao, nó không làm hại cho túi tiền và sức khỏe của chúng ta như … kích thích tố HGH!
Thụy My
Tập đoàn Mỹ Coca-Cola đă buộc ḷng phải thay đổi công thức huyền thoại của thức uống nổi tiếng Coca-Cola để phù hợp với luật lệ của California, v́ một chất tạo màu caramel bị xem là có tiềm năng gây ung thư. Coca-Cola và đối thủ cạnh tranh là Pepsi đều trấn an người tiêu dùng là mùi vị các loại nước giải khát này không thay đổi.
Cũng tương tự như Pepsi, Coca-Cola phải thay đổi như trên để tránh việc phải cho in lên bao b́ tại California thông tin cảnh báo về sự hiện diện của chất 4-méthylimidazole (4-MEI). Đây là một chất tạo màu caramel có nguồn gốc từ ammoniac và sulfite, khi thử nghiệm với súc vật trong pḥng thí nghiệm đă cho thấy nếu hấp thu với lượng lớn sẽ gây ung thư.
Coca-Cola vốn duy tŕ huyền thoại xưa nay về công thức pha chế loại nước giải khát nổi tiếng có từ hàng trăm năm qua, được cất kỹ trong một tủ sắt, đă cho biết thức uống này là vô hại, và mùi vị của Coca-Cola vẫn được giữ nguyên. Ben Sheidler, một trong các phát ngôn viên của tập đoàn tuyên bố : « Chúng tôi không hề thay đổi ǵ cả, từ phương pháp sản xuất cho đến công thức pha chế. Chúng tôi sẽ yêu cầu các nhà cung cấp caramel giảm tỉ lệ chất 4-MEI xuống, cho phù hợp với quy định của tiểu bang California ». Điều này cũng sẽ được áp dụng trên toàn nước Mỹ, tuy Coca-Cola hiện chưa thể xác định được ngày tháng cụ thể.
Tương tự, tập đoàn Pepsi cũng khẳng định là loại nước giải khát của ḿnh « đang và sẽ luôn luôn là thức uống sạch cho người tiêu dùng ». Trong thông cáo, Pepsi cho biết : « Người tiêu thụ sẽ không nhận thấy bất cứ một sự khác biệt nào trong sản phẩm của chúng tôi, và không có lư do ǵ để phải lo lắng về bất kỳ vấn đề ǵ về sức khỏe. Không có một bằng chứng khoa học nào cho thấy chất 4-MEI sử dụng trong thực phẩm là một mối đe dọa cho sức khỏe con người ».
Chất 4-MEI cũng hiện diện trong các loại nước soda khác, bia và nước tương, là một chất được nh́n nhận là gây ung thư cho loài vật, nhưng c̣n đối với con người th́ vẫn là chủ đề đang được tranh căi. Hiệp hội Nước giải khát Hoa Kỳ (ABA) cho rằng khả năng gây ung thư chỉ mới được công nhận qua một công tŕnh nghiên cứu trên loài chuột, các cơ quan an toàn thực phẩm Mỹ (FDA), Canada và châu Âu (EFSA) vẫn chưa cấm sử dụng, và chưa quy định ngưỡng tối đa cho các sản phẩm tiêu dùng.
Thông cáo của ABA nhận định : « Trên thực tế, các cơ quan trên đây coi chất tạo màu caramel sử dụng trong thực phẩm là không nguy hiểm ». Hiệp hội đại diện cho các nhà sản xuất nước giải khát nói rằng cần phải tiêu thụ đến 2.900 lon nước ngọt một ngày, trong ṿng 70 năm, th́ mới đạt đến ngưỡng mà loài chuột đă mắc phải nguy cơ ung thư trong các thí nghiệm trên.
Nhưng tiểu bang California đă áp dụng nguyên tắc pḥng ngừa nghiêm ngặt. Một đạo luật được thông qua vào năm 1986 buộc phải bảo vệ người tiêu thụ đối với « các sản phẩm hóa học gây ung thư, gây quái thai hoặc vô sinh », và phải « thông báo cho người tiêu thụ biết các nguy cơ ẩn chứa ».
Tháng 12/2011, tiểu bang này đă ghi thêm chất 4-MEI vào danh sách các sản phẩm gây ung thư. California ấn định tỉ lệ tối đa của chất 4-MEI là 29 microgram cho mỗi sản phẩm tiêu thụ. Theo một công tŕnh nghiên cứu mới đây tại Washington do hiệp hội người tiêu dùng CSPI (Center for Science in the Public Interest) thực hiện, th́ một lon nước ngọt Coca hay Pepsi chứa từ 103 đến 153 microgram chất này.
Michael Jacobson, giám đốc CSPI tuyên bố : « Coca-Cola và Pepsi luôn khẳng định là tỉ lệ chất tạo màu này không có nguy cơ ǵ cho sức khỏe. Họ chỉ t́m cách giữ thể diện mà thôi. Từ hai, ba năm qua họ đă kiện tiểu bang California ra ṭa, nhưng họ đă không thuyết phục được ṭa án và đă thua cuộc ».
Hiệp hội CSPI đă kiến nghị lên FDA để chất 4-MEI được xếp vào danh sách các chất gây ung thư. Ông Jacobson nói : « Vấn đề hiện nay là biết được đến bao giờ th́ Pepsi và Coca sẽ tiến hành các thay đổi này, không chỉ tại California mà c̣n trên toàn thế giới ? ».
UserPostedImage
Một nghiên cứu của Đại học Harvard cho thấy chất resveratrol tồn tại trong vỏ nho có tác dụng rất tốt trong việc chống lăo hóa cho con người.
Resveratrol không những chứa chất chống oxy hóa mà c̣n có thể pḥng tránh được các bệnh tim mạch và các bệnh ung thư.
Một cuộc điều tra của Tổ chức y tế Thế giới cho thấy rằng, mặc dù người Pháp rất yêu thích các loại bơ nhưng tỉ lệ mắc bệnh tim mạch vành và tỉ lệ tử vong v́ căn bệnh này của người Pháp vẫn thấp hơn ở những quốc gia phương Tây khác. Các chuyên gia cho rằng điều này có thể liên quan đến việc người Pháp thường xuyên uống các loại rượu vang.
Vỏ nho, đặc biệt là vỏ nho tím c̣n chứa chất flavonoids giúp giảm huyết áp, thúc đẩy lipoprotein mật độ cao trong máu tăng lên, làm giảm lượng cholesterol có hại, bảo vệ tim mạch. Ngoài ra, cellulose, pectin và sắt có trong vỏ nho có thể bù đắp dinh dưỡng trong chế độ ăn hiện nay. Các chuyên gia khuyên rằng, nên ăn nho cả quả cùng với vỏ và hạt, cơ thể sẽ hấp thu được nhiều chất dinh dưỡng hơn.
Các chuyên gia dinh dưỡng đă t́m thấy resveratrol trong 72 loại thực phẩm như đậu phông, dâu tằm... nhưng lượng resveratrol trong vỏ nho là cao nhất. Tuy nhiên, nho lại không phải là loại trái cây nên ăn hàng ngày mặc dù nó chứa giá trị dinh dưỡng cao.
Không có món ăn nào quen thuộc với mọi gia đ́nh hơn quả trứng. Thế nhưng có rất nhiều điều bạn chưa biết về quả trứng!
TRỨNG BỔ DƯỠNG NHƯ THẾ NÀO?
Khi ta ăn một miếng thịt luộc hay rô ti, th́ đó chỉ là một phần thịt heo, ḅ… với vài chục dưỡng chất mà chủ yếu là các acid amin… C̣n lại các chất khoáng cần cho xương cốt th́ ở phần xương; các sinh tố ở gan, ḷng; gelatin cần cho da th́ ở da; keratin cần cho lông tóc lại ở sừng ḅ… mà ta không thể ăn được. Ngược lại, khi ta ăn một quả trứng th́ ta hưởng được trọn vẹn hơn 60 dưỡng chất trong quả trứng, mà nếu để ấp sau 21 ngày sẽ nở ra một cá thể gà hay vịt con có đủ da, thịt, xương, lông, cánh… không dư không thiếu một chất nào. Tính bổ dưỡng toàn phần này được chứng minh bằng giá trị sinh học của trứng, nghĩa là lấy lượng nitrogen của protein tăng cân (sinh cơ) chia cho lượng nitrogen của protein trứng được ăn vào sẽ có tỉ số bằng 1, tức là ăn bao nhiêu protein của trứng vào th́ sẽ biến bấy nhiêu thành protein cơ thể.
Lấy tỉ số này nhân với 100 ta sẽ có giá trị sinh học của trứng là 100, trong khi của các thực phẩm khác luôn thấp hơn. Protein của trứng hoàn hảo như vậy nên được gọi là protein lư tưởng. Lưu ư trứng ở đây là trứng gà, vịt, cút… ăn cả ḷng trắng và ḷng đỏ th́ mới đạt hiệu quả toàn vẹn được. Để thấy rơ tính chất bổ dưỡng của trứng, người ta phân tích thành phần acid amin trong protein trứng. Chất lượng này được dựa trên sự dồi dào và cân bằng của các acid amin thiết yếu trong protein trứng. Bảng 1 cho ta thấy hàm lượng protein cũng như các acid amin thiết yếu trong trứng rất giàu và có tỉ lệ cân bằng như trong cơ thể con người. Trứng rất giàu sinh tố và khoáng chất mà trên 70% chúng nằm ở ḷng đỏ (2 quả trứng gà hay vịt hoặc 10 trứng chim cút đủ cung cấp trên 50% nhu cầu các sinh tố và khoáng chất thiết yếu cho cơ thể người lớn trong ngày).
TRỨNG GÀ, TRỨNG VỊT, TRỨNG CÚT, TRỨNG LỘN, TRỨNG MUỐI, TRỨNG VỮA… TRỨNG NÀO BỔ HƠN?
Theo nguyên tắc chung: trứng vịt bổ hơn trứng gà v́ nó vừa to vừa cùng giá tiền với trứng gà. Hơn nữa vịt thường được thả rong hay lùa đi ăn ngoài đồng nên trứng vịt có nhiều chất bổ dưỡng hơn gà công nghiệp, tuy về mặt cảm quan, trứng gà sạch sẽ hơn và ít tanh hơn trứng vịt (gà đẻ trong chuồng khô sạch; vịt đẻ dưới đất bẩn). Ngoài ra, Vịt thuộc nhóm chim chân màng (vịt, ngỗng, le le, thiên nga) mỡ của nó chứa nhiều acid béo omega-3 có lợi cho tim mạch hơn mỡ gà. Trứng chim cút bổ nhất v́ 50% là ḷng đỏ, trong khi trứng gà, vịt chỉ có 35-40% là ḷng đỏ.
- Trứng càng tươi càng tốt (ở các nước người ta thường ghi ngày đẻ trên mỗi quả trứng), trứng để quá một tuần th́ kém chất lượng hơn. Ở Pháp, trứng đă ấp sau 7-10 ngày loại ra chỉ được dùng làm thức ăn gia súc nói ǵ đến trứng vữa, trứng ung!
- Trứng lộn th́ bổ hơn v́ đă biến thành phôi dễ tiêu hóa hấp thu, nhưng đôi khi nó dễ gây dị ứng đối với trẻ con dưới 6 tuổi hơn trứng tươi.
- Trứng muối th́ ăn được nhưng không bổ dưỡng mấy v́ protein đă bị biến chất, sinh tố bị hủy gần hết và mặn không dùng được nhiều.
- Trứng vữa, trứng ung th́ không nên dùng v́ protein đă bị biến chất, hơi có độc v́ lưu huỳnh trong trứng đă biến thành sulfur hidrogen (mùi trứng thối). Tuy vậy dân nhậu lại thích trứng ung, trứng vữa mà mới đây người ta chứng minh rằng, một H2S hữu cơ lại có tính làm tăng NO giống như Viagra!
- Trứng bách thảo cũng bị biến chất, sinh tố bị giảm nhiều, dùng để ăn chơi lấy hương vị…
ĂN TRỨNG CÓ BỊ TĂNG CHOLESTEROL KHÔNG ?
Bảng cholesterol trong 100g thực phẩm:
Nghêu: 454 mg
Cật heo: 410 mg
Gan heo: 368 mg
Mực ống: 348 mg
Cật ḅ: 340 mg
Gan ḅ: 323 mg
Oc heo: 310 mg
Trứng: 266 mg
Mực tươi: 265 mg
Bơ, mỡ ḅ: 260 mg
Tôm hùm: 200 mg
Thịt bê: 173 mg
Lạp xưởng: 150 mg
Kem (cream)140 mg
Thịt ḅ nạc: 125 mg
Phô mai: 100 mg
Ḷng trắng trứng: 0
Dầu thực vật: 0
Rau quả tươi: 0
Theo bảng 3, trứng không phải là thực phẩm giàu cholesterol lắm. Tuy cholesterol chỉ tập trung ở ḷng đỏ trứng, nhưng đây là "cholesterol tốt". Có 2 nhóm cholesterol chính:
(red)-HDL-C(High-Density Lipoprotein cholesterol), cholesterol tỉ trọng cao, c̣n gọi là cholesterol tốt và VHDL-C (Cholesterol tỉ trọng rất cao),
-LDL-C (Low-Density Lipoprotein cholesterol) c̣n gọi cholesterol tỉ trọng thấp, cholesterol xấu và VLDL-C... (red)
Cholesterol trong ḷng đỏ trứng nhờ kết nối với glycerol, cholin, phosphor và các acid béo nhiều nối đôi trong phức hợp gọi là lecithin. Lecithin có đặc tính nhũ tương hóa rất mạnh giúp chất béo ḥa tan được trong nước (máu) nên cholesterol ḥa vào máu đi đến những chỗ tế bào bị hư hại để sửa chữa lại, nhờ vậy mà cơ thể không bị tổn thương; lượng cholesterol dư thừa lại được dưa về gan sử dụng tạo ra muối mật và các nội tiết tố điều hành cơ thể. Cholesterol như vậy là rất cần thiết cho cơ thể, kể cả cho việc sinh sản tế bào. Đối với trẻ con đang lớn và người lớn đang đang phát triển khối cơ như các vận động viên, nhất là vận động viên thể dục thể h́nh, cần tăng nhanh tế bào cơ th́ không thể thiếu cholesterol được. Người b́nh thường và ngay cả người già yếu, cao tuổi vẫn cần cholesterol hàng ngày cho việc sửa chữa tế bào hư hại. Thật ra cholesterol do thực phẩm ăn vào (gọi là cholesterol ngoại sinh) chiếm tỉ lệ không nhiều.
Thường người bị cholesterol máu cao là do cholesterol nội sinh, do gan tạo ra từ thực phẩm giàu acid béo no (không nối đôi, trong mỡ ḅ, bơ, dầu dừa, dầu cọ, dầu hidrogen hóa như margarin, shortening) và do ta ăn uống không đúng cách (thiếu rau quả tươi, thiếu cholin và các chất hướng mỡ khác), thiếu vận động… Nói chung cholesterol từ trứng không những vô hại mà c̣n tốt cho cơ thể v́ lecithin làm tăng HDL-C và cholesterol nằm trong công thức lecithin được gọi là chất hướng mỡ (lipotropic) giúp cơ thể biến dưỡng chất béo tốt hơn, thuận lợi cho sức khỏe. (Chính tác giả, trong 40 năm nay gần như ngày nào cũng ăn 1 quả trứng luộc (trung b́nh tuần 5 trứng) mà khi thử máu (lipidogramme) mỗi năm 1 lần, lúc nào lipid máu, cholesterol máu cũng ở trị số normal)
MỖI NGÀY ĂN ĐƯỢC BAO NHIÊU TRỨNG ?
Theo thống kê hàng năm (World Almanac), trung b́nh mỗi người Mỹ tiêu thụ 300 quả trứng/năm, người Pháp 280 trứng. Nếu muốn có đủ lecithin th́ mỗi ngày phải ăn 3 trứng mới đủ cho nhu cầu cơ thể. Nhưng v́ ngũ cốc, nhất là đậu mè cũng có lecithin nên mỗi ngày ta nên ăn 1 trứng là vừa. Các chuyên gia dinh dưỡng khuyên dùng từ 5 trứng mỗi tuần. Đối với các vận động viên có thể dùng gấp đôi hay hơn số lượng trên (2-3 trứng mỗi ngày).
NÊN ĂN TRỨNG SỐNG HAY TRỨNG CHÍN? L̉NG TRẮNG HAY L̉NG ĐỎ?
Cơ thể ta không thể tiêu hóa được ḷng trắng trứng sống, ngoài ra nó c̣n chứa chất avidin, ăn sống vào sẽ kết hợp với biotin làm hại sinh tố này. Ngoài ra, ḷng trắng trứng sống c̣n có thể bị nhiễm khuẩn. Do đó ta nên luộc trứng để dùng là tốt nhất. Trứng luộc chín (cả ḷng trắng lẫn ḍng đỏ) hoặc trứng la cót (luộc cho ḷng trắng trứng vừa chín mà ḷng đỏ c̣n mềm) đều bổ dưỡng giống nhau và là cách ăn trứng tốt nhất. Trứng tráng (omelet), trứng ốp la (tráng ḷng trắng chín mà ḷng đỏ c̣n mềm) cũng được nhưng hai cách này đều có thêm nhiều dầu mỡ không tốt bằng luộc. Không nên ăn trứng sống, hoặc nếu có th́ chỉ dùng ḷng đỏ trong các ly "sô đa hột gà sữa" hoặc "sô đa hột gà cam đường" nhưng phải dùng trứng thật tươi và lấy ḷng đỏ cẩn thận tránh nhiễm trùng từ vỏ trứng. Từ tháng 8 đến tháng 2 dương lịch năm sau không nên ăn trứng sống kiểu trên để ngừa cúm gà.
SỮA GÀ MÁI CÓ TỐT KHÔNG?
"Sữa gà mái": đập 1-2 quả trứng gà thật tươi vào một ly lớn, đánh tan đều với ít đường hay mật ong rồi chế nước đang sôi vào (nước phải thật sôi và tối thiểu 200 ml mới làm chín trứng) khuấy đều, ta sẽ có 1 ly trắng đục như sữa nên gọi là sữa gà mái, người lớn tuổi dùng cho bữa điểm tâm, rất bổ dương. Người sợ lên cân cũng có thể điểm tâm bằng sữa gà mái. Mỗi tuần có thể dùng vài ba ly sữa gà mái này nghĩa là không quá 5 trứng/tuần.
TRỨNG NGÂM GIẤM TRỊ ĐƯỢC BỆNH G̀?
Có người chế ra kiểu ăn lạ: trứng gà mới đẻ, rửa sạch, rồi dùng g̣n thấm cồn 70 lau sạch, để nguyên vỏ, sắp đầy vào keo lọ rồi đổ giấm thật chua vào cho ngập trứng, để yên trong 10 ngày. Giấm (acid acetic) sẽ làm tan vỏ trứng, (biến carbonat calcium vỏ trứng thành acetat calcium tan trong nước), khuấy đều rồi để dành dùng dần, mỗi ngày tương ứng với vài ba muỗng canh (½ -1 trứng). Có thể thêm một ít mật ong khi dùng. Dùng trứng cách này có thể hưởng được hết các chất khoáng và vi chất dinh dưỡng khác trong vỏ trứng (xem bảng 6), bổ túc dưỡng chất mỗi ngày cũng tốt nhưng một số sinh tố sẽ bị giấm làm hư. Theo kinh nghiệm dân gian th́ trứng gà ngâm giấm trị được nhiều bệnh, nhưng theo chúng tôi đây chỉ là thức ăn bổ sung hoặc được coi như thuốc bổ tổng quát mà thôi. D́mg trứng gà ngâm giấm ở mức độ mỗi ngày vài muỗng canh cũng có cái tốt khác là nếu dùng trong bữa ăn th́ giấm cũng giúp cho một số khoáng có hóa trị 2 thành dạng cation như Ca++, Zn++, Fe++ … dễ hấp thu hơn.
TẠI SAO NGƯỜI TA ĐỒN RẰNG CÁC VẬN ĐỘNG VIÊN THỂ DỤC THỂ H̀NH CHỈ ĂN TOÀN L̉NG TRẮNG TRỨNG VÀ BỎ HẾT L̉NG ĐỎ?
Hầu hết chất bổ dưỡng đều nằm trong ḷng đỏ trứng.Ḷng trắng chỉ có chất đạm (albumin) và mặc dù chất đạm này không chứa cholesterol, không chứa chất béo, nhưng nếu tách riêng ḷng trắng ra th́ chất đạm của nó không c̣n hoàn hảo nữa. Mặc dù các vận động viên thể h́nh Mỹ đều được các “chuyên gia” của họ khuyên nên dùng ḷng trắng không thôi (chế độ tiết thực trước lúc thi đấu để giảm cân: Vận động viên Jay Cutler ăn 26 ḷng trắng trứng mỗi ngày, Eddie Robinson 27-34 ḷng trắng/ngày, Dennis Newman 21 ḷng trắng/ngày, Laura Creavalle 6 ḷng trắng/ngày…) nhưng đó là chế độ tiết thực của người Mỹ để giảm mỡ, tăng cơ. Người Mỹ v́ đă ăn quá nhiều thịt cá, trứng, sữa, bơ, mỡ như thống kê nói trên nên họ mới (red)dùng ḷng trắng trứng như là cách để giảm chất béo và giảm cholesterol(red). Vă lại ḷng trắng trứng là thứ rẻ tiền nhất lại đễ t́m khi đi thi đấu ở xứ khác (ở Mỹ người ta dùng ḷng đỏ sấy khô làm lecithin để bán như dược phẩm hoặc thực phẩm bổ sung cho người già (để tăng trí nhớ), người cao huyết áp; c̣n ḷng trắng đóng hộp bán riêng rất rẻ), dễ chế biến nhất nên họ dùng trong những ngày bận rội cho việc chuẩn bị thi đấu mà thôi (thường là 2 trứng nguyên + 6-10 ḷng trắng cho một bữa điểm tâm với ít bánh ḿ và rau).
Trong hoàn cảnh nước ta, các VĐV thể h́nh đang thiếu dinh dưỡng, việc dùng trứng cả ḷng đỏ là nguồn thực phẩm chẳng những bổ dưỡng mà c̣n rất cần thiết cho việc tăng khối cơ (2-4 trứng cả ḷng trắng và ḷng đỏ/ngày là rất tốt trong thời gian tập luyện thể h́nh. Lượng cholesterol trong ḷng đỏ không nhiều mà lại c̣n cần thiết để phát triển tế bào cơ bắp. Vă lại, người thực hành thể dục thể thao tự nó làm cho cholesterol máu thấp dù họ có ăn nhiều cholesterol trong trứng. Thay v́ chỉ dùng ḷng trắng trứng, các vận động viên thể dục thể h́nh có thể dùng 2 quả trứng gà vịt hoặc 10 trứng cút nguyên và 300g cá mỗi ngày th́ tốt hơn và kinh tế hơn.
ĂN TRỨNG CÓ HẠI GAN KHÔNG?
Ngày xưa, khi khoa học c̣n sơ khai, người ta thí nghiệm bằng cách lấy ḷng trắng trứng tiêm vào da thỏ th́ thấy da thỏ bị phù, nổi mẩn ngứa nên cho rằng trứng gây dị ứng. Và v́ thời đó cho dị ứng là do yếu gan nên qui cho trứng là không tốt đối với gan. Gần đây, ở thập niên 1960 trở về trước, các hiểu biết về cholesterol chưa rơ ràng nên thấy ḷng đỏ trứng chứa nhiều cholesterol th́ cho là trứng không tốt. Thật ra từ đầu thập niên 80 đến nay người ta đă chứng minh (red)cholesterol của trứng là cholesterol tốt và trứng chẳng những không hại gan mà c̣n có lợi cho gan nữa v́ cholin bảo vệ gan. Thật vậy, với thành phần acid amin cân bằng và giá trị sinh học cao nhất trong các thực phẩm (bảng 1 và 2), th́ trứng tốt cho gan. Protein trứng giàu methionin và lecithin là chất bảo vệ gan, giải độc gan mà Tây y dùng làm thuốc Methionin cho bệnh nhân đau gan. Cholin rất giàu trong ḷng đỏ trứng là chất hướng mỡ giúp gan biến dưỡng chất béo dễ dàng hơn tránh t́nh trạng gan nhiễm mỡ (red) (thuốc tây có viên Sulfarlem-choline là thuốc trợ gan nổi tiếng một thời)… Gan cũng biến cholin thành acetylcholin là chất dẫn truyền thần kinh quan trọng trong hoạt động của hệ thần kinh cũng như làm tăng trí nhớ của chúng ta. Ngoài ra (red)các sinh tố trong ḷng đỏ trứng cũng giúp gan làm việc tốt hơn(red).Khoa học ngày càng tiến bộ, giúp chúng ta rất nhiều điều, nhưng hiểu biết của mỗi người có giới hạn nhưng họ lại biến nó thành định kiến, truyền đi, truyền lại cho nên mới có sự hiểu lầm đáng tiếc nêu trên!
ĂN TRỨNG CÓ NÓNG KHÔNG? CÓ KHÓ TIÊU KHÔNG?
Cảm giác nóng hay mát đối với một thức ăn c̣n rất mơ hồ. Nếu người nội trợ ít khi đi chợ, chỉ mua trứng về để dành rồi ngày nào cũng trứng, hết trứng luộc dằm nước mắm, đến trứng chiên, trứng tráng, trứng ốp la… th́ trứng nóng thiệt nhưng nóng v́ thiếu rau quả tươi, v́ thực phẩm không đa dạng, nóng v́ nhiều dầu mỡ chiên trứng chứ không phải v́ trứng. Bản thân trứng đă có nhiều chất béo (trứng gà chứa 11% và trứng vịt 14% chất béo), nếu c̣n chiên rán, ốp la th́ c̣n thêm nhiều dầu mỡ hơn nữa nên ăn vào có cảm giác no lâu chứ không phải nóng. V́ thức ăn có nhiều chất béo sẽ lưu lại ở dạ dày lâu hơn thức ăn không béo chứ không phải là khó tiêu. Ngoài ra, chất bổ nào cũng vậy, khả năng dung nhận của cơ thể mỗi người đều có giới hạn nhất định. Có người ăn một lúc 3-4 trứng không sao nhưng có người ăn 1 trứng đă thấy khó chịu, nhưng đôi khi cũng do thành kiến hay định kiến chứ chưa hẵn như vậy. Chỉ có đối với người nào có cơ địa dị ứng với trứng (ăn trứng vào th́ bị ngứa ngáy, nổi mề đay mới cử trứng mà thôi. Một số trẻ con dưới 3 tuổi v́ chức năng gan chưa ḥan chỉnh, ăn trứng có thể dễ bị dị ứng, nhưng sau 5-6 tuổi th́ ăn không bị ǵ nữa.
Tóm lại, trứng gà, vịt, cút là thực phẩm rất cân bằng dưỡng chất, cần thiết cho mọi lứa tuổi, mọi đối tượng, nhất là trẻ con, vận động viên và học sinh, sinh viên, người lao động trí óc và cả phụ nữ có thai, cho con bú nữa, rất cần trứng. Nếu dùng thường xuyên th́ mỗi ngày nên ăn 1 trứng và 5 ngày mỗi tuần là rất tốt. Phụ nữ mang thai nên ăn mỗi ngày 1 trứng (5 ngày/tuần) th́ năo bộ bào thai phát triển rất tốt, sau này bé sẽ thông minh hơn con các bà mẹ không ăn trứng.
THẾ NÀO LÀ TRỨNG TƯƠI ?
Điều hiển nhiên là trứng càng tươi càng tốt về mặt dinh dưỡng. Trên thị trường thế giới, trứng gà, vịt được gói trong một tờ giấy xốp, trên đó có ghi “trứng tươi” (frais), “trứng thật tươi” (extra-frais), thậm chí c̣n ghi ngày gà đẻ trên trứng (pond le…) và được xác nhận của hiệp hội chăn nuôi nữa; trứng này thuộc loại tươi hơn hết. Cũng c̣n có sự phân biệt trứng gà thả rong, gà nuôi trong sân (và không ghi ǵ cả là gà nhốt chuồng)...Thật ra các nhà nghiên cứu cũng đă xác nhận rằng thành phần dưỡng chất trong trứng không những suy giảm theo thời gian tồn trữ, cách bảo quản mà c̣n thay đổi tùy theo giống gà, thức ăn mà gà đẻ đang ăn và tuổi của gà mái... Về mặt trứng tươi, có thể giữ được dưỡng chất nguyên vẹn hoặc gần nguyên vẹn trong nhiều tháng nếu vỏ trứng c̣n nguyên vẹn (chẳng những không bể nứt mà c̣n không được chùi rửa mất lớp phấn nhầy bảo vệ tự nhiên của nó) và được giữ mát ở 12 – 15¬¬¬¬oC kể từ lúc gà vừa đẻ ra.
Với hai điều kiện trên chỉ có những trại gà đại công nghiệp mới đáp ứng được. Ơ Pháp muốn được gọi là trứng ghi ngày có xác nhận (daté approuvé) phải có một hợp đồng kư giữa nhà chăn nuôi, người phân phối và hội người tiêu dùng, trong đó gà mái được nuôi với ít nhất là 65% ngũ cốc (chủ yếu là bắp để ḷng đỏ trứng có màu đỏ cam), trứng được vô bao b́ và chuyển tới tiệm buôn chậm nhất là 36 giờ kể từ lúc gà đẻ và bảo quản ở dưới 18oC. Ta biết rằng trứng gà mới đẻ luôn có một lớp màng bảo vệ để giữ cho từ 1.000 – 15.000 lổ nhỏ li ti quanh mỗi vỏ trứng được thông khí qua lại, đáp ứng sự hô hấp của trứng nhưng không cho vi trùng xâm nhập. Để đáp ứng điều này, lớp nhầy bên ngoài và bên trong trứng c̣n có chất kháng sinh tự nhiên (lysozym) nữa. Lúc trứng mới đẻ, buồng khí ở đầu to của trứng rất nhỏ, dưới 2 mm vuông, trứng rất tươi 4mm, trứng tươi 6mm và từ 9mm trở lên là trứng đă để lâu (tiêu chuẩn ở Pháp).
(red)
Trứng mới đẻ th́ khi đập vỡ nhẹ ta tách ḷng đỏ khỏi ḷng trắng dễ dàng, và dây treo ḷng đỏ ở hai đầu trứng rất xoắn. Khi để lâu, có sự thoát khí carbonic ra ngoài nên khiến ḷng trắng trở nên kiềm (trứng mới pH = 7,4), có thể lên pH = 9, khiến ḷng trắng bị nhăo mềm hơn. Do đó ở Mỹ người ta dùng tiêu chuẩn này để đánh giá độ tươi của trứng. Đập vỡ trứng nhẹ nhàng và để khối trứng không vỏ trên mặt phẳng nằm ngang và đo chiều cao chỗ ḷng trắng phía đầu lớn (chỗ mũi tên trong h́nh). Ḷng trắng mềm c̣n do sự rút nước từ ḷng đỏ và làm hư hủy màng ngoài của ḷng đỏ khiến nó dính chặt vào ḷng trắng hơn (khó tách ra). Gà mái già cũng cho trứng có chiều cao ḷng trắng thấp. Thật ra giá trị của trứng ngày nay c̣n được các nhà chăn nuôi tiên tiến điều chỉnh sao cho có nhiều sinh tố A, D, E, K nữa. Trứng đă ấp sau 6 ngày sẽ được soi qua máy chiếu để loại trứng ung, trứng không có c̣i.
Ngày trước, những trứng ung sau 13 ngày ấp được chuyển qua làm bánh kẹo, kem hay sản phẩm có trứng, sữa. Nhưng nay các nước tiên tiến chỉ dùng trứng ung ấy làm thức ăn gia súc v́ phát hiện có những chất độc có hại cho sức khỏe. Ơ Mỹ và Canada trứng ung bị cấm sử dụng làm thực phẩm cho người từ lâu v́ người ta t́m thấy trong trứng ung có chất acid lactic (không độc) và acid succinic làm chuột chết với liều 8mg/kg, và acid beta hydroxybutyric. Do đó luật lệ ở Mỹ và Pháp sẽ xử phạt các sản phẩm có chứa quá 0,3mg acid beta hydroxybutyric/kg trứng. Để tránh sự thiệt hại kinh tế này, các nhà ấp trứng sử dụng loại máy soi để loại trứng không có c̣i ra vào ngày thứ 6 sau khi ấp trứng để acid beta hydroxybutyric chưa vượt tiêu chuẩn trên..
ĂN TRỨNG CÓ NGUY CƠ CAO BỊ LÂY CÚM GIA CẦM KHÔNG ?
Thông thường khi gà vịt bị bệnh dịch th́ chúng không đẻ được. Nhưng nếu siêu vi khuẩn cúm gia cầm từ những con khác gần đó có truyền sang trứng th́ siêu vi cũng sẽ bị chết sau 12 giờ, v́ ngoài vỏ trứng luôn có chất nhầy bảo vệ có tính diệt khuẩn. Mặt khác, (red)nếu con gia cầm bị toi mà ráng đẻ được trứng sau cùng th́ trứng này có thể bị nhiễm siêu vi. Thế nhưng số ít siêu vi ấy dù có ở bên trong quả trứng th́ cũng sẽ nhanh chóng bị ḷng trắng có tính kháng sinh hủy diệt và nếu không bị diệt th́ không sinh sôi phát triển được v́ tế bào trứng chưa hoạt động. Chúng ta biết rằng trứng gà vịt khi chưa ấp th́ tế bào chưa hoạt động. Mà đa dố trứng gà đều không có trống, có nghĩa là nó là cái noản chứ không phải là tế bào. Siêu vi khuẩn là những tế bào chưa hoàn chỉnh, chúng không thể tự sinh sản được mà chúng chỉ thâm nhập vào tế bào sống và bắt tế bào ấy làm cái máy sinh sản giúp ra các thế hệ sau của siêu vi. Như vậy chỉ ở các trứng được ấp th́ siêu vi nếu có bên trong trứng mới sinh sản được mà thôi . Thế nhưng (red)người ta chỉ ăn trứng lộn sau khi được luộc chín th́ siêu vi nếu có cũng không c̣n. Do đó cơ hội bị lây siêu vi cúm gia cầm qua việc dùng trứng là rất hi hữu.
BS Nguyễn Trần Hoàng nói về sức khỏe người cao niên
BS Nguyễn Trần Hoàng nói về sức khỏe người cao niên
Wednesday, June 06, 2012 7:37:44 PM
WESTMINSTER (NV) - Bác Sĩ Nguyễn Trần Hoàng vừa có một buổi nói chuyện với đề tài “Một số vấn đề sức khỏe thường gặp ở người lớn tuổi” tại Viện Việt Học, Westminster, hôm Chủ Nhật.
UserPostedImage
Bác Sĩ Nguyễn Trần Hoàng nói chuyện về sức khỏe của người cao niên tại Viện Việt Học, Westminster. (H́nh: Đỗ Dzũng/Người Việt)
Theo bác sĩ, dù là bác sĩ gia đ́nh, nhưng ông lại rất quan tâm đến người cao niên, nhất là vấn đề tâm lư.
“Tâm lư người bệnh, nhất là người cao niên, rất quan trọng,” Bác Sĩ Hoàng nói với cử tọa. “Những vấn đề của người cao niên, và cả trung niên nữa, ví dụ như bệnh cao huyết áp, ung thư, té ngă, tai biến mạch máu năo (stroke), đều rất đáng quan tâm. Và để những căn bệnh này không hành hạ chúng ta, bệnh nhân phải biết bí quyết sống, và sống khỏe. Đó là ‘viên thuốc thần’ cho sức khỏe.”
Cao huyết áp
Theo Bác Sĩ Hoàng, trong số 50 triệu người bị bệnh cao huyết áp tại Hoa Kỳ, “chỉ có 34% được chăm sóc đủ để mức huyết áp trở lại mức b́nh thường”.
“Trong khi đó, cao huyết áp là một trong những nguy cơ chính dẫn tới tai biến mạch máu năo, nhồi máu cơ tim, suy tim và suy thận,” bác sĩ cho biết. “Nếu điều trị cao huyết áp, tai biến mạch máu năo sẽ giảm từ 30 đến 40%, nhồi máu cơ tim sẽ giảm từ 20 đến 25%, suy tim giảm trên 50% và suy thận cũng giảm.”
Không chỉ chữa bệnh, mà thay đổi lối sống cũng là điều cần thiết để giảm cao huyết áp.
Bác Sĩ Hoàng khuyên: “Giảm cân để cơ thể có chỉ số BMI (Body Mass Index) vừa phải, ở mức 18.5, là điều rất cần thiết. Thêm vào đó, phải ăn nhiều trái cây, rau, sữa ít béo, ăn ít chất béo và chất béo băo ḥa, giảm muối, tập thể dục 30 phút/ngày. Nếu có uống rượu th́ uống vừa phải, và tránh thuốc lá.”
Huyết áp giảm là nhờ thuốc, không nên tự động ngừng thuốc khi thấy huyết áp không c̣n cao, và cần phải phối hợp với bác sĩ và phải chú ư bệnh t́nh thường xuyên, Bác Sĩ Hoàng cho biết thêm.
Ung thư
Đối với căn bệnh ung thư, Bác Sĩ Hoàng cho biết: “Không phải ung thư nào cũng giống nhau. Đây là nguyên nhân gây chết đứng hàng thứ hai ở Hoa Kỳ. Thống kê cho thấy, phân nửa đàn ông và 1/3 đàn bà bị ung thư trong cuộc đời.”
Và để giảm bớt sự phát triển của ung thư, “chúng ta phải thay đổi cách sống, như là ngưng hút thuốc, ăn uống đúng cách, và ung thư được phát hiện càng sớm th́ khả năng chữa khỏi càng cao”, theo bác sĩ cho biết.
Ngoài ra, bác sĩ cho biết, người bị ung thư nên giảm hoặc bỏ rượu, ăn ít chất béo, nhiều rau quả tươi, tránh thức ăn chế biến sẵn, tập thể dục, ngừa viêm gan siêu vi, t́nh dục an toàn. Riêng đối với phụ nữ, phải làm Pap's smear, khám vú hàng năm, bắt đầu khi 40 tuổi. Đối với nam giới, nên thực hiện PSA, khám nhiếp hộ tuyến, bắt đầu khi 50 tuổi. Cả nam lẫn nữ, khi được 50 tuổi, nên truy tầm ung thư ruột già.
Té ngă
Té ngă có lẽ là một để tài quan trọng và ảnh hưởng sức khỏe người cao niên.
Theo Bác Sĩ Hoàng, tỉ lệ và độ trầm trọng của té ngă tăng lên từ từ khi bắt đầu 60 tuổi.
“Mỗi năm, có một phần ba số người từ 65 tuổi trở lên bị té, tỉ lệ này càng cao hơn sau tuổi 75,” bác sĩ nói. “Đối với người cao niên, té thường gây ra hậu quả nghiêm trọng hơn như găy xương, và khi phải nằm liệt giường, các hậu quả tiếp theo về tâm thần cũng như thể chất cũng trầm trọng hơn ở người trẻ rất nhiều. Khoảng 5% người cao niên bị té phải vào bệnh viện. Họ thường mất tự tin, làm cho họ giảm các hoạt động thể lực cần thiết và càng suy yếu hơn, cũng như bị cách ly hơn về mặt xă hội, càng yếu hơn và dễ bị chết sớm.”
Về nguyên nhân, bác sĩ cho biết, té ngă có thể do tai nghểnh ngảng, mắt mờ, rối loạn về thăng bằng (cũng là một chức năng của tai), lăng trí, rối loạn tâm lư như lo lắng, trầm cảm, bệnh về xương khớp, tim mạch, tiểu đường, bệnh của tuyến giáp trạng, bệnh của bàn chân như bị u chai ở bàn chân.
Các yếu tố bên ngoài có thể do thuốc men, lên xuống cầu thang, thiếu ánh sáng, giày không vừa, sàn nhà trơn, không có tay nắm an toàn trong nhà tắm và nhà vệ sinh, thảm lỏng lẻo, dây điện vướng chân...
Bác Sĩ Hoàng nói: “Một điều ít ai để ư là xuống thang thường dễ bị té hơn lên thang. Ngoài ra, c̣n có một nguyên nhân nữa là nguy hiểm ngoài đường như đường trơn, lề đường không bằng phẳng.”
Bác sĩ cho biết, có nhiều cách pḥng ngừa té ngă:
-Kiểm tra xem đă điều trị đúng mức các bệnh về mắt, tai, khớp.
-Kiểm tra xem thuốc men đă dùng đủ và đúng chưa, ngay cả thuốc mua không cần toa bác sĩ. Nên thảo luận với bác sĩ để uống thuốc hoặc ngưng thuốc, không nên tự ư. Các thuốc trị các bệnh kinh niên như cao huyết áp, tiểu đường là các thuốc phải uống thường xuyên, nếu không sẽ có các biến chứng rất nguy hiểm.
“Điều quan trọng là nếu cần th́ phải dùng đúng, nếu không cần th́ không lạm dụng,” Bác Sĩ Nguyễn Trần Hoàng khuyên.
Sự an toàn trong nhà cũng là điều cần chú ư, theo bác sĩ. Những điều này không tốn kém ǵ nhiều và cũng không mất nhiều thời gian.
Ông nói thêm: “Bị găy xương hoặc các biến chứng nặng hơn v́ những điều không đáng là chuyện không nên để xảy ra. Nếu đi không vững th́ dùng gậy chống, không nên mắc cỡ đến nỗi không dám ra đường. Nên nhớ là nếu v́ sợ té mà không dám nhúc nhích, hoạt động ǵ cả, th́ c̣n tệ hơn là bị té. Cái chính là phải có cố gắng vận động vừa sức và thường xuyên.”
Và để tránh té ngă, theo Bác Sĩ Hoàng, khi mới thức dậy, người cao niên nên nằm yên khoảng nửa phút cho tỉnh táo hẳn, ngồi dậy nửa phút trên giường cho tỉnh thêm và để máu lên năo, bỏ chân xuống giường, chờ thêm nửa phút để máu bơm lên năo thật đủ và tỉnh thêm, sau đó mới di chuyển.
“Nhưng trước khi làm những chuyện này, quư vị nhớ phải bật đèn cho đủ sáng,” bác sĩ nói thêm.
Tai biến mạch máu năo
Khi bị tai biến mạch máu năo, phải được đưa đi cấp cứu ngay, bác sĩ cho biết. Các dấu hiệu báo động của tai biến mạch máu năo có thể là sự xuất hiện đột ngột một (hoặc nhiều hơn) các triệu chứng như bất th́nh ĺnh tê hay yếu một bên của cơ thể, bất th́nh ĺnh bị mất hay rối loạn thị giác, bất th́nh ĺnh bị nhức đầu dữ dội, chóng mặt hoặc lú lẫn, mất thăng bằng, giọng nói lắp bắp hoặc khó khăn trong việc truyền đạt tư tưởng.
“Các triệu chứng này thường xuất hiện đột ngột,” Bác Sĩ Hoàng giải thích. “Đôi khi, tai biến mạch máu năo có thể được báo trước bằng các cơn thiếu máu năo tạm thời, trong đó các triệu chứng không b́nh thường kéo dài khoảng 5 đến 20 phút, tối đa là 24 tiếng đồng hồ.”
Để tránh tử vong, Bác Sĩ Hoàng khuyên: “Khi bị tai biến mạch máu năo, thời gian điều trị có thể có hiệu quả nhất là trong ṿng 90 phút từ khi có triệu chứng. Nên gọi bác sĩ hoặc cấp cứu ngay khi có các triệu chứng lạ.”
“Nên nhớ, thời gian từ lúc bị đến lúc được chữa trị trong các trường hợp này là một trong những yếu tố quan trọng nhất quyết định bệnh nhân có hồi phục hay không,” Bác Sĩ Hoàng cảnh báo. “Nên nhớ rằng, 90 phút ‘sống chết’ này bao gồm cả thời gian làm xét nghiệm để xác định chẩn đoán trước khi bắt đầu cho thuốc. Đừng mất thời 'sửa soạn' hay chờ 'người này người kia.' Nếu không kịp 90 phút th́ càng sớm vẫn càng tốt hơn.”
Kết thúc buổi nói chuyện, Bác Sĩ Nguyễn Trần Hoàng khuyên: “Chúng ta nên làm chủ sức khỏe, ăn uống hợp lư, vận động đúng mức, cân bằng tâm lư, bỏ hút thuốc và bớt uống rượu. 'Thích những cái ḿnh (thật sự) cần' (hơn là thích những cái mà ḿnh tưởng là cần) có lẽ là 'viên thuốc thần' duy nhất giúp chúng ta sống đơn giản, mạnh khỏe, thành công và hạnh phúc.”
Hệ tiêu hóa : "Bộ năo thứ hai" của cơ thể con người
Hệ tiêu hóa : "Bộ năo thứ hai" của cơ thể con người
UserPostedImage
Trọng Thành
Trạng thái khỏe mạnh hay đau ốm có liên hệ nhiều với chuyện ăn uống là điều hầu như ai cũng biết. Tuy nhiên, bộ máy tiêu hóa không chỉ đơn giản là một phương tiện thẩm lọc những ǵ ta đưa vào bụng. Ngay cả khi y học đă có rất nhiều tiến bộ, bộ máy tiêu hóa vẫn c̣n chứa đựng rất nhiều bí ẩn. Tạp chí Khoa học của đài RFI hôm nay muốn đưa đến quí vị một số hiểu biết mới trong lĩnh vực này và một số biện pháp phổ thông giúp cho việc bảo vệ được hệ thống rất quan trọng này của cơ thể chúng ta.
Tại Pháp, trong thời gian gần đây, bộ máy tiêu hóa ngày càng được giới y khoa chú ư hơn. Cuốn sách « Các bí mật về đường ruột, bộ lọc của cơ thể chúng ta » (Les secrets de l'intestin, filtre de notre corps) ra đời năm ngoái 2011, một lần nữa nhắc lại tầm quan trọng và tính chất độc lập rất cao của hệ tiêu hóa với hệ thần kinh trung ương, đối với sức khỏe con người. Bộ phận cơ thể này được ví như một « bộ năo thứ hai », với số lượng tế bào thần kinh tương đương với hệ tủy sống. Hai tác giả của cuốn sách kể trên là bác sĩ Jacqueline Warnet, chuyên gia về tiêu hóa, về ám thị y học và vi dinh dưỡng, và bác sĩ Louis Berthelot, chuyên khoa mạch máu, nhà châm cứu chuyên về y học Trung Hoa và cũng là chuyên gia về vi dinh dưỡng.
Việc bộ máy tiêu hóa và đặc biệt là hệ thần kinh tiêu hóa ngày càng được coi trọng nhắc chúng ta đến cuốn sách “Bộ năo thứ hai, một hiểu biết mới mang tính đột phá về chứng rối loạn thần kinh dạ dày và đường ruột” (The Second Brain, A Groundbreaking New Understanding of Nervous Disorders of the Stomach and Intestine) của nhà nghiên cứu người Mỹ Michael Gershon (đại học Columbia), ra đời cách đây hơn 10 năm. Đây là cuốn sách đầu tiên đưa ư tưởng về hệ thần kinh tiêu hóa như "một bộ năo thứ hai" đến với đại chúng.
Chúng ta cũng biết rằng, trong một số nền văn hóa, trong đó có Việt Nam, bụng không chỉ là một bộ phận của cơ thể, mà c̣n là nơi diễn ra nhiều hoạt động tinh thần chủ yếu. "Nghĩ bụng", "tốt bụng", "vừa ḷng" hay "phải ḷng" ai đó, hay "ghi ḷng, tạc dạ"... là một vài trong số rất nhiều diễn đạt có từ lâu đời và được dùng phổ biến trong văn hóa người Việt.
Các phát hiện gần đây cho thấy, vẫn c̣n rất nhiều bí ẩn trong những mối quan hệ giữa hệ thần kinh trung ương và hệ thần kinh bụng.
Hệ vi khuẩn đường ruột : một thế giới bí ẩn
Bên cạnh phương diện thần kinh của hệ tiêu hóa, hệ vi khuẩn đường ruột cũng là một đối tượng ngày càng được cho rằng có tác dụng vô cùng lớn lao đến sức khỏe con người. Lĩnh vực này cho đến nay c̣n ít được nghiên cứu.
Năm 2008, Châu Âu tiến hành chương tŕnh nghiên cứu MetaHIT (Metagenomics of the Human Intestinal Tract) để t́m hiểu về hệ vi khuẩn này, được ước tính có số lượng lên tới 100 000 tỷ vi khuẩn, tức là gấp 10 lần số tế bào có trong cơ thể chúng ta. MetaHit, chương tŕnh nghiên cứu đầu tiên trên thế giới trong lĩnh vực này, được Ủy ban Châu Âu tài trợ 22 triệu đô la, và được tiến hành tại 8 quốc gia. Chương tŕnh này có mục tiêu phân lập toàn bộ gen của các vi khuẩn trong đường ruột, với số lượng ước tính khoảng nửa triệu gen. Chương tŕnh MetaHIT sắp kết thúc. Một dự án mới quy mô lớn tương tự (mang tên MétaGénoPolis, do Inra - Viện Nông học Pháp - phụ trách cùng với hai công ty thực phẩm Danone và Nestlé), đang chuẩn bị tiến hành, có mục tiêu t́m hiểu tác động của hệ vi khuẩn đường ruột đến sức khỏe, với việc thành lập một ngân hàng mẫu phân của khoảng 100.000 người.
Những kết quả nghiên cứu mới về hệ thần kinh tiêu hóa và hệ vi khuẩn đường ruột mang lại hy vọng sẽ có nhiều ứng dụng quan trọng trong trị liệu, đặc biệt trên phương diện trị liệu không dùng thuốc, đối với rất nhiều căn bệnh mà từ trước đến nay vẫn được coi là không dính dáng trực tiếp đến chuyện tiêu hóa, như : chứng đau nửa đầu, căng thẳng, suy nhược thần kinh, lo hăi, mất ngủ, các bệnh về da, các bệnh về tai mũi họng, các bệnh về hô hấp hay các chứng nhiễm trùng... Tuy nhiên, trong lĩnh vực này, một số nhà nghiên cứu cũng cảnh báo về xu thế tiêu thụ tràn lan các sản phẩm trợ sinh (probiotic) hay tiền trợ sinh (prebiotic),...
Câu Chuyện Nước Mỹ cuối cùng, Lan Phương và lời giă từ
Câu Chuyện Nước Mỹ cuối cùng, Lan Phương và lời giă từ
UserPostedImage
Lan Phương - VOA - 17.06.2012
Thưa quí vị, thế giới thực phẩm quanh ta đầy những món hấp dẫn, ngọt ngào trong đó nào đường, nào mật, mật mía, mật bắp, mật ong. Nhưng mật ngọt không những chỉ làm… chết ruồi mà về lâu, về dài, c̣n có thể làm… chết người nữa. Câu chuyện Nước Mỹ hôm nay do Lan Phương đem đến quí vị, sẽ nói về những cái hại của đường, cùng chiến dịch của thị trưởng thành phố New York và công ty giải trí Disney chống những thứ đồ ăn thức uống có hại cho sức khỏe dân chúng, một chiến dịch có thể làm cho hăng nước ngọt Coca-Cola và các hăng tương tự… thót ruột!
Nhớ lại thời c̣n bé tại Việt nam, mỗi lần nghe tiếng rao, vừa rao, vừa hát của ông bán kẹo kéo, (mà không hiểu tại sao chỉ đàn ông mới bán kẹo kéo!), là trẻ con mừng rỡ chạy ào đến, xúm đông xúm đỏ để quay số và mua kẹo. Bây giờ ở nước Mỹ, cứ buổi chiều, từ mùa xuân đến hết hè, mỗi lần nghe tiếng xe kem với tiếng nhạc vui tươi rộn ră tiến vào khu xóm và đám trẻ xếp hàng chờ mua, người Việt xa xứ lại t́m thấy h́nh ảnh của chính ḿnh ngày cũ: hạnh phúc cầm trên tay một món ăn thật ngọt ngào, miếng kẹo kéo hay que kem đều có chung nguồn gốc: đường, đường và đường!
Đường có nhiều nguồn, chiết xuất từ mía, củ cải đường, bắp, thốt nốt hay các loại mật ngọt như mật ong, mật bắp, mật cây Maple… nhưng đường nào mà người ta lạm dụng cũng gây hại cho sức khỏe.
Tiến sỹ về dịch vụ y tế Nancy Appleton trong tờ báo mạng Mercola.com đă đưa ra một danh sách dài lê thê đến 70, 80 tai hại của việc ăn quá nhiều đường. Trong khuôn khổ bài viết này, Lan Phương không thể kê khai hết, chỉ xin thu tóm những điểm chính:
- Đường gây nghiện (từ “hảo ngọt,” theo nghĩa đen, là vậy!), ăn quá nhiều bánh kẹo, chè cháo làm lên cân, đưa đến những chứng bệnh đi kèm theo với bệnh béo ph́. Nó c̣n làm cho người tiêu thụ cứ thèm ngọt và tiếp tục lục kiếm đồ ngọt để… ăn tiếp!
- Ăn nhiều đường có thể làm sâu răng và gây các chứng bệnh về nướu răng.
- Nó làm cho người ta cảm thấy mệt và đau nhức bắp thịt.
- Quá nhiều đường nạp vào cơ thể trong một thời gian dài có thể biến ta thành người cau có khó chịu hoặc trầm cảm.
- Nó có thể gây bệnh tim: đường bị liên kết với chứng sơ cứng động mạch, làm tăng huyết áp.
- Làm sưng gan và thận, có thể gây sạn thận.
- Ăn quá nhiều đường tinh chế có thể gây rối loạn giấc ngủ và gây chứng mất ngủ.
- Đường nuôi dưỡng những tế bào ung thư làm chúng mau phát triển. Nó được liên kết với sự phát triển của nhiều loại ung thư: ung thư vú, buồng trứng, tuyến tiền liệt, hậu môn, tụy tạng, phổi, bàng quang và dạ dày.
- Làm cho ta chóng già v́ nó làm mất đi tính đàn hồi của các mô và có thể làm cho da sớm nhăn (Quí bà, quí cô nhớ nhé, muốn giữ cho trẻ đẹp lâu th́ ăn ít đường thôi!)
- Mỗi lần cơ thể tiếp nhận đồ ngọt, mức đường trong máu tăng vọt, tụy tạng phải làm việc tiết ra nhiều insulin để hạ lượng đường trong máu xuống mức b́nh thường. Thỉnh thoảng th́ không sao nhưng lạm dụng đường từ ngày nọ qua ngày kia sáng chiều chè cháo, bánh kẹo là một cách hành hạ tụy tạng, bắt nó lao động quá sức, một ngày nào đó nó… đ́nh công, không làm việc nữa, không tiết insulin, hệ quả là chứng tiểu đường.
- Đường tiếp sức cho sự sản sinh mau chóng của loại nấm Candida Albican, gây chứng nhiễm trùng nấm.
- Nó ức chế hệ thống miễn nhiễm, làm suy yếu hệ thống tự vệ của cơ thể chống lại các chứng bệnh nhiễm trùng.
- Làm suy kém khả năng theo dơi, thiếu tập trung tư tưởng, và khiến trẻ em náo động, đứng ngồi không yên, hay quậy phá, ảnh hưởng đến khả năng học hỏi, tiếp thu kiến thức.
- Làm yếu thị lực, có thể dẫn tới chứng đục thủy tinh thể và cận thị.
- Nhiều đường quá làm tăng nguy cơ các chứng bệnh về tự miễn như sưng khớp, hen suyễn, và đa sơ cứng (bệnh thần kinh multiple sclerosis).
- Các chứng bệnh về đường tiêu hóa, khó tiêu, ợ chua, loét dạ dày, lan tràn của nấm candida, hấp thu kém, dị ứng với thực phẩm, bệnh Crohn và sưng ruột kết.
- Hấp thu kém các chất khoáng: đường tinh chế gây trở ngại cho việc hấp thu các chất calcium, magnesium, một yếu tố thêm vào nguyên nhân bệnh loăng xương. Nó cũng gây ra t́nh trạng thiếu chromium và đồng.
Tờ Time số ra ngày 18 tháng Sáu năm nay cho biết chính v́ những tai hại này mà thị trưởng thành phố New York Michael Bloomberg mới đây đă đề nghị cấm bán những ly nước ngọt cỡ đại gần 1 lít cho khách tại các nhà hàng ăn và các nơi khác. Đề nghị này đă gây nhiều phản ứng trong cư dân. Một người dân New York lên tiếng chống đối:
"Đây là quốc gia dân chủ, chúng tôi có quyền chọn lựa thứ nước ngọt nào mà chúng tôi muốn uống."
Ông David Almasi thuộc Trung tâm Quốc gia Nghiên cứu chính sách công, chỉ trích đề nghị của Thị trưởng Bloomberg:
"Theo đề nghị của ông th́ người ta có thể mua một ly bia nặng đến 1134 gram nhưng không được mua một ly coca lớn đến như vậy!"
Nhưng có những người tán thành đề nghị của ông Thị trưởng, v́ họ hiểu rằng đề nghị này nhắm đến mục tiêu bảo vệ sức khỏe cho quần chúng. Một cư dân cho biết:
"Phải thành thật mà nói, tôi nghiện uống Coca Cola. Giờ đây tôi cảm thấy khó mà bỏ được."
Một cư dân khác cũng đồng ư:
"Thực t́nh tôi cho rằng đây là ư kiến hay. Tôi cũng thuộc loại hơi nặng cân."
Đây không phải là hành động đầu tiên t́m cách bảo vệ sức khỏe cho cư dân thành phố của thị trưởng Bloomberg. Trong quá khứ ông đă thành công trong việc dẹp bỏ những điều không lành mạnh cho sức khỏe dân chúng.
Thành phố New York đ̣i các nhà hàng ăn và những sạp, quán bán thức ăn phải loại bỏ trans fat, những chất mỡ béo băo ḥa gây hại cho sức khỏe. Chiến dịch này đă mở đường cho những thành phố khác là Philadelphia và San Francisco noi theo.
Ngoài ra từ năm 2008 các nhà hàng ăn trong thành phố phải kê khai số calorie của mỗi món ăn trên thực đơn. Đến nay th́ điều này đă trở thành luật định toàn quốc áp dụng cho các hệ thống bán thức ăn nào có hơn 20 cơ sở.
Và hiện nay thuốc lá cũng đă bị loại bỏ ra khỏi những nơi công cộng như công viên, quảng trường và những băi biển của thành phố New York. Những thành phố khác có thể sẽ theo chân là San Jose, bang California và Boulder, bang Colorado.
Cũng ư thức được vấn đề sức khỏe của công chúng, công ty giải trí Disney hiện đă đưa ra những tiêu chuẩn gắt gao về dinh dưỡng áp dụng cho những quảng cáo về thực phẩm trên các kênh truyền h́nh, đài phát thanh, các trang web và tại những công viên giải trí của công ty như Disneyland và Disney World, để t́m cách bảo vệ sức khỏe cho quần chúng và tập thói quen ăn uống tốt cho trẻ em.
Cả hai nỗ lực này, hiện đang được truyền thông chú ư quảng bá, đều nhắm tới giải pháp giảm bớt nạn mập ph́ tại nước Mỹ với tỉ lệ hiện nay của người lớn là 35% và thanh thiếu niên dưới 19 tuổi là 17%.
Trước chiến dịch bảo vệ sức khỏe cho cư dân của thị trưởng Bloomberg và cho quần chúng của công ty Disney, những công ty như Coca-Cola và các hăng tương tự sản xuất những thứ nước ngọt đóng chai cảm thấy bị dồn vào thế thủ và có lẽ cần chuẩn bị đón chờ một sự sút giảm trong mức cầu.
Tuy nhiên, thưa quí vị, các nhà dinh dưỡng không hề ngăn cản chúng ta năm th́, mười họa, nếm một chút hạnh phúc ngọt ngào, một bánh xôi nếp mật “mẹ già như chuối ba hương, như xôi nếp mật như đường mía lau” (ca dao), ... , hay vài ba miếng sô cô la cho đậm đà ngày lễ t́nh nhân.
Kính thưa quí khán thính giả, độc giả, hôm nay, ngày cuối cùng, Lan Phương gửi đến quí vị Câu Chuyện Nước Mỹ. Sau 25 năm có cơ duyên hiếm hoi được phục vụ quí vị tại Việt Nam và khắp nơi trên thế giới qua đài Tiếng Nói Hoa Kỳ, mang đến quí vị những tin tức hàng ngày, các bài trường tŕnh, phóng sự và Câu Chuyện Nước Mỹ hàng tuần, nhịp cầu nối thính giả, độc giả với sinh hoạt, văn hóa, lịch sử Hoa Kỳ qua làn sóng phát thanh lúc ban đầu rồi sau đó trên cả trang web và thỉnh thoảng qua h́nh ảnh webcast, giờ đây đă đến lúc chia tay cho dù luật nước Mỹ không bắt buộc các công chức liên bang phải về hưu ở một hạn tuổi nào đó.
Lan Phương đa tạ những đóng góp ư kiến xây dựng mà quí vị dành cho chuyên mục này từ nhiều năm nay, đa tạ ḷng quí mến của quí vị và cầu chúc quí vị dồi dào sức khỏe để tiếp tục theo dơi, đóng góp ư kiến cho các bài vở của ban Việt ngữ. Tre già, măng mọc, thế hệ đàn em với nhiệt huyết và đầy đủ khả năng sẽ nối tiếp sứ mạng mang đến quí vị những tin tức trung thực và những tường tŕnh mà quí vị mong đợi.
Công ty dược phẩm Đức tạ lỗi về bi kịch Thalidomide
Công ty dược phẩm Đức tạ lỗi về bi kịch Thalidomide
Thuốc viên thalidomide, tháng 4/1998.
VOA - 01.09.2012
Một công ty bào chế dược phẩm Đức đă đưa ra lời tạ lỗi đầu tiên về bi kịch thalidomide -- 50 năm sau khi loại thuốc chữa các triệu chứng ốm nghén mà các thai phụ sử dụng trong những năm của thập niên 1950 và đầu thập niên 1960 làm cho hàng ngàn em bé chào đời với những dị tật bẩm sinh nghiêm trọng.
Tổng Giám đốc Công ty Grunenthal Haral Stock đă tạ lỗi hôm thứ Sáu. Ông nói rằng “Bấy lâu nay chúng tôi đă giữ im lặng và chúng tôi rất hối hận về việc đó.”
Ông Stock phát biểu như vậy ở thành phố Stolberg của Đức tại buổi lễ khánh thành bức tượng đồng, tượng trưng một em bé bị tật, không có tay chân, v́ hậu quả của thuốc thalidomide.
Ông nói rằng nhiều phụ nữ đă uống loại thuốc này “mà không có lư do ǵ để tưởng tượng là nó có thể gây tổn thương nghiêm trọng cho những đứa con chưa chào đời của ḿnh”. Ông Stock nói thêm rằng “chúng tôi xin quí vị xem sự im lặng rất lâu của chúng tôi như một dấu hiệu của sự bàng hoàng thầm lặng mà số phận của quí vị đă mang đến cho chúng tôi.”
Ông Stock cho biết công ty Grunenthal đă bắt đầu thực hiện những dự án với các nạn nhân của thuốc này để cải thiện điều kiện sinh hoạt của họ. Một số tổ chức tranh đấu cho quyền lợi của nạn nhân đă bác bỏ những dự án của Grunenthal. Họ cho rằng những dự án đó “quá ít và quá trễ.”
Tổ chức Y tế Thế giới cho biết hơn 10.000 ca dị tật bẩm sinh sau khi phô nhiễm với thuốc thalidomide đă được ghi nhận ở 46 nước
5 gram muối/ngày d'oh!
Những người trưởng thành nên tiêu thụ dưới 2 gram sodium và dưới 5 gram muối mỗi ngày
VOA - 31.01.2013
Tổ Chức Y Tế Thế Giới, WHO, đă đưa ra các hướng dẫn mới, kêu gọi người trưởng thành tiêu thụ ít muối, và có lượng potassium tối thiểu trong chế độ ăn uống của ḿnh.
Trong một thông cáo đưa ra hôm thứ Năm, WHO nói rằng những người trưởng thành nên tiêu thụ dưới 2 gram sodium và dưới 5 gram muối mỗi ngày.
WHO cũng khuyên nên tiêu thụ một số lượng tối thiểu potassium là 3,5 gram, trong chế độ dinh dưỡng mỗi ngày.
Tổ Chức này nói rằng, khuyến cáo này nhằm giúp mọi người giảm bớt nguy cơ huyết áp cao, nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh đau tim và đột quỵ.
WHO nói rằng sodium có trong những thực phẩm thiên nhiên, kể cả sữa, kem, và trứng; chất này có nhiều trong những thực phẩm chế biến như thịt heo ướp muối và các thức ăn vặt.
Những thực phẩm nhiều potassium gồm có đậu, các loại hạt, và các rau trái như rau dền và chuối.
Cuốn sách gây tranh luận tại Pháp: "Sự thật về cholesterol
Cuốn sách gây tranh luận tại Pháp: "Sự thật về cholesterol"
UserPostedImage
Tuần báo Le Nouvel Observateur giới thiệu về cuốn sách của Gs Philippe Even
Trọng Thành
Trong lĩnh vực y khoa tại Pháp từ một tuần nay, có một cuộc tranh luận với tâm điểm là cuốn sách « Sự thật về cholesterol » của giáo sư Philippe Even. Quan điểm chính của cuốn sách cho rằng lượng cholesterol cao trong cơ thể nh́n chung không phải là nhân tố gây ra các bệnh tim mạch, đi ngược lại một quan điểm phổ biến từ nhiều thập kỷ nay, được hầu hết y giới thừa nhận. Quan điểm này đă bị phản đối dữ dội, nhưng cũng có không ít người chia sẻ.
Ngày 13/02, tuần báo Le Nouvel Observateur giới thiệu trên trang nhất cuốn sách của giáo sư Philippe Even và hàng tựa là tên của sách : « La vérité sur le cholestérol/Sự thật về cholesterol », với hàng tít phụ : « Nếu cholesterol không nguy hiểm. Giáo sư Even mở màn cuộc tranh luận ». Sách sẽ chính thức ra mắt bạn đọc vào ngày mai 21/02/2013.
Le Nouvel Observateur ghi nhận : « Giáo sư Even dấn thân vào một cuộc hành tŕnh đầy thách thức mới : tận mắt thẩm định lại các nghiên cứu kinh điển về tính độc hại của cholesterol và các thử nghiệm lâm sàng với các thuốc statin, các dược phẩm giảm cholesterol rất mạnh – thị trường dược phẩm lớn nhất với doanh số 25 tỷ đô la năm 2011 ».
Theo khẳng định của tác giả cuốn sách : « Không có cholesterol xấu. Người ta đă phóng đại tác dụng của nó. Nó không phải là nguyên nhân của chứng nhồi máu cơ tim và các tai biến mạch máu năo. Cholesterol là một phi vụ làm ăn, cho phép ngành công nghiệp dược phẩm ăn không 2 tỷ euro/năm, với việc bán ra một cách đại trà các thuốc statin giảm cholesterol ». Giáo sư Even cũng là đồng tác giả một cuốn sách gây sốc khác cách đây nửa năm : « Guide des 4.000 médicaments utiles, inutiles ou dangereux/Hướng dẫn về 4.000 dược phẩm có ích, vô ích hay nguy hiểm », trong đó có nhận định rằng các thuốc statin chỉ cần thiết đối với 9/10 trường hợp đang sử dụng hiện nay.
Hàng loạt tổ chức y khoa, đặc biệt là tim mạch, cũng như nhiều bác sĩ ngay lập tức đă lên tiếng phản đối quan điểm của giáo sư Even, thái độ chủ quan « vơ đũa cả nắm » của tác giả cuốn sách, chủ yếu trong việc phủ nhận tác dụng của việc dùng các thuốc statin để hạ cholesterol, rất nguy hiểm đối với sinh mệnh của nhiều bệnh nhân đang điều trị bằng statin. Nếu biết rằng, tại Pháp có khoảng từ gần 5 triệu đến gần 7 triệu người sử dụng statin, tùy theo các nguồn thống kê khác nhau, th́ không khó khăn ǵ để đoán biết cuốn sách phủ nhận tác hại của cholesterol gây ra một làn sóng phản đối dữ dội như vậy.
Trong số các tổ chức y khoa kư vào thông cáo chung ngày 18/02/2013 phản đối cuốn sách này, có nhiều hiệp hội bác sĩ tim mạch Pháp : Collège National des Cardiologues français, Collège des Cardiologues de Hôpitaux, Société français de cardiologie, Fédération française de cardiologie…
La Haute Autorité de santé (HAS)/Cơ quan Giám định Chất lượng Y tế Pháp, đă ra thông cáo về chủ đề này ngay vào ngày 14/02.
Thông cáo của HAS nhắc lại rằng, tiếp theo một nghiên cứu phân tích vào năm 2010, Cơ quan Giám định Chất lượng Y tế HAS khẳng định các thuốc hạ cholesterol có tác dụng không thể tranh căi với mục đích ngăn ngừa các tai biến tim mạch tái phát. HAS cho biết các thuốc statin làm giảm nguy cơ tử vong 10% đối với nguy cơ tái phát tai biến tim mạch, đặc biệt với chứng nhồi máu cơ tim. C̣n đối với các trường hợp người không có tiền sử tai biến tim mạch, th́ HAS cho rằng, các thuốc hạ cholesterol chỉ nên dùng đối với những người nào cùng lúc với tỷ lệ cholesterol cao, có thêm nhiều nguy cơ gây tai biến tim mạch khác, như tiểu đường, huyết áp cao hay hút thuốc lá… Ngược lại, các trường hợp đối với người chỉ có lượng cholesterol cao, nhưng không có các yếu tố rủi ro khác, th́ việc dùng statin để hạ cholesterol là không cần thiết.
Le Figaro trong bài « Cholesterol, những điều dối trá và những sự thực của giáo sư Even » th́ nhấn mạnh đến các lo ngại của HAS, về tác động của cuốn sách « khiến người bệnh lo lắng, khiến họ mất ḷng tin vào một trị liệu có hiệu quả và vào các bác sĩ của ḿnh. Làm tăng nguy cơ dừng các trị liệu đối với các bệnh nhân thực sự có nhu cầu, tác giả cuốn sách kể trên phải gánh chịu một trách nhiệm lớn ». Cơ quan Giám định Chất lượng Y tế Pháp HAS cũng khuyến cáo các bệnh nhân « không nên tự ngừng dùng thuốc, nếu không có ư kiến của bác sĩ điều trị ».
Quan điểm cho rằng cholesterol không có hại đối với hệ tim mạch, của bác sĩ Even trong cuốn sách sắp được phát hành, thực ra không hoàn toàn mới. Cũng theo Le Nouvel Observateur, từ đầu những năm 2000, tiếp theo « Những huyền thoại về cholesterol », cuốn sách của bác sĩ Thụy Điển Uffe Ravnskov, và tiếp theo hơn một trăm bài báo bảo vệ quan điểm này được đăng tải, 98 người - bao gồm các nhà nghiên cứu và các bác sĩ phủ nhận tác hại của cholesterol - đă tập hợp thành một mạng lưới Thincs (the International network of cholesterol skeptics) vào năm 2002. Mặc dù các nghiên cứu của nhóm được đăng tải trên một số tạp chí khoa học có uy tín như Lancet, nhưng quan điểm « tác hại của cholesterol chỉ là một huyền thoại » của họ ít được chú ư.
Gần đây tại Pháp, cũng về chủ đề này, có cuốn sách của bác sĩ chuyên khoa tim mạch Michel Lorgeril, « Cholesterol, những lời dối trá và sự tuyên truyền », ấn hành năm 2007. Bác sĩ Lorgeril cũng là người từng đề xuất « nghịch lư Pháp » hay chế độ ăn uống đặc thù của khu vực Địa Trung Hải vào năm 1992, ghi nhận hiện tượng : Dù người Pháp và dân cư ở khu vực Nam Âu có tỷ lệ cholesterol cao tương đương người Mỹ, nhưng lại ít mắc các bệnh tim mạch hơn nhiều so với người Mỹ. Một trong các lư do của nghịch lư này là các cư dân tại khu vực Địa Trung Hải uống rượu vang và sử dụng các chất béo không băo ḥa có trong dầu ô liu, một thực phẩm phổ biến của khu vực.
Cho dù có những bất đồng sâu sắc trong vấn đề sử dụng các thuốc statin hạ cholesterol giữa bên ủng hộ và bên chống, Cơ quan Giám định Chất lượng Y tế HAS, trong thông cáo kể trên nhân cuốn sách của giáo sư Even, cũng thừa nhận rằng các thuốc statin cho những người có nguy cơ tim mạch, không phải lúc nào cũng được kê đúng. HAS thừa nhận: « có một số trường hợp lạm dụng statin ở Pháp ; việc lạm dụng statin trong việc ngăn ngừa nguy cơ tim mạch ở những người không có tiền sử tai biến (…), ở những người mà nguy cơ bị tai biến không cao ».
Về chủ đề này, Libération số ra ngày 13/02 có bài « Cholesterol, các thuốc statin bị chỉ trích dữ dội ». Libération lưu ư đến một số điều hợp lư trong quan điểm phản bác tác hại của cholesterol. Đặc biệt là góc nh́n của giáo sư Bernard Bégaud, người phụ trách một cơ sở theo dơi dược phẩm lớn nhất tại Pháp, có trụ sở ở Bordeaux. Bác sĩ Bégaud ghi nhận, kể từ hơn 10 năm nay, không có một nghiên cứu nào cho thấy các tác dụng tích cực của statin tại Châu Âu, đối với các bệnh nhân ở giai đoạn pḥng ngừa sơ cấp, tức là có tỷ lệ cholesterol hơi cao, nhưng chưa từng bị nhồi máu. Mà trên thực tế, các bác sĩ đă kê thuốc statin một cách phổ biến cho những người này. Ngay từ năm 2005, bác sĩ Bégaud đă cho rằng 20% trường hợp điều trị với statin là không cần thiết.
Libération cũng lưu ư đến cái nh́n thận trọng của giáo sư Simon Weber, bệnh viện Cochin Paris, theo đó, bác bỏ hoàn toàn tác dụng của statin là « hồ đồ ». Bên cạnh đó, bác sĩ chuyên khoa tim mạch bệnh viên Cochin cũng nghiêm khắc chỉ trích áp lực của các tập đoàn công nghiệp dược phẩm, từ năm này qua năm khác, thúc đẩy việc sử dụng statin với liều cao, mà điều này là không cần thiết, thậm chí c̣n nguy hiểm.
Hạ cholesterol bằng các thuốc statin có cần thiết hay không ? Nếu cần th́ trong những trường hợp nào ? Và rộng hơn nữa, để pḥng ngừa các căn bệnh tim mạch, các biện pháp căn bản là ǵ ?... Đây là những câu hỏi hoặc gián tiếp hoặc trực tiếp một lần nữa lại đặt ra trong công luận Pháp, nhân cuốn sách của bác sĩ Even, trong bối cảnh nhiều bê bối dược phẩm quy mô lớn mới bị bung ra trong thời gian gần đây, như vụ Mediator. Giới chuyên gia cũng như công luận cũng ngày càng quan tâm nhiều hơn đến các chiến lược điều trị và chăm sóc sức khỏe sát thực, hiệu quả và chi phí tiết kiệm hơn.
Phần phỏng vấn bác sĩ Nguyễn Ư Đức (Texas)
RFI : Xin Bác sĩ cho biết về quan điểm phủ nhận tác hại của cholesterol đối với các bệnh tim mạch được nh́n nhận như thế nào tại Hoa Kỳ.
BS Nguyễn Ư Đức : Đây là một vấn đề khá quan trọng, ngoài tầm hiểu biết của chúng tôi, cho nên cũng chỉ xin có vài ư kiến hết sức căn bản, thông thường.
Cho tới nay, ư kiến chung của y giới cũng như quần chúng tại Hoa Kỳ vẫn cho là cao cholesterol có liên hệ tới bệnh tim mạch. Và người ta đă đặt ra các tiêu chuẩn cholesterol tới mức độ nào là phải điều trị bằng được phẩm, bằng giảm tiêu thụ chất béo, chất cholesterol hoặc các phương thức khác…
Tuy nhiên, từ lâu cũng đă có nhiều nghiên cứu cho rằng cao cholesterol không đưa tới bệnh tim mạch. Họ nêu ra kết quả nghiên cứu của Framingham, Boston, kéo dài 30 năm cho hay cao cholesterol là một rủi ro đưa tới bệnh tim mạch nhưng không giải thích tại sao, và ½ bệnh nhân có bệnh tim mạch th́ cholesterol lại thấp, trong khi đó ½ người không có bệnh tim mạch th́ cholesterol lại cao.
Cũng nên để ư rằng yếu tố rủi ro (risk) không phải là nguyên nhân gây ra bệnh mà chỉ là một nguy cơ, một cơ hội để bệnh có thể xảy ra. Chẳng hạn có nghiên cứu nói là phụ nữ cao lớn thường hay bị bệnh ung thư nhũ hoa, th́ không có nghĩa là cứ cao lớn là bị ung thư này. Tất nhiên là không phải vậy.
Có thể dẫn thêm một số nghiên cứu khác như một nghiên cứu tại Canada trong 12 năm cho hay cao cholesterol không liên quan ǵ tới bệnh tim mạch. Hoặc người Nhật thường được coi như ăn ít thực phẩm chứa cholesterol và ít có rủi ro bệnh tim. Khi họ định cư tại Hoa Kỳ, tiếp tục món ăn truyền thống th́ lại bị bệnh tim mạch nhiều hơn là người Nhật tiêu thụ món ăn Hoa Kỳ nhiều chất béo. Như vậy th́ có thể là có một rủi ro nào khác, chẳng hạn stress…
Như vậy th́, tại sao cho là cao cholesterol đưa tới bệnh tim mạch vẫn c̣n rất phổ biến. Có ư kiến cho rằng các nhà sản xuất dược phẩm cũng như kỹ nghệ chế biến thực phẩm, v́ lợi nhuận tài chánh, vẫn liên tục bảo vệ quảng bá tin tưởng rằng cao cholesterol là xấu trong quần chúng, và quần chúng tin theo. Cho nên, nhiều người e ngại khi nói mức độ cholesterol không liên hệ tới bệnh tim là đi ngược với ư kiến được coi là không phải bàn căi hiện nay.
RFI : Xin Bác sĩ cho biết thêm về cholesterol.
BS Nguyễn Ư Đức : Cholesterol là một thành phần cần thiết của màng các tế bào, được dùng để sản xuất một số kích thích tố, tạo ra sinh tố D trên da bằng tia nắng, cũng như tạo ra acit mật để tiêu hóa chất béo... Cholesterol chiếm 70% các chất cấu tạo tế bào của năo bộ, cho nên cơ thể đă tự cung cấp tới 75% cholesterol. Khi ta tiêu thụ nhiều cholesterol, th́ cơ thể giảm sản xuất mà khi tiêu thụ giảm th́ cơ thể tăng sản xuất để giữ quân b́nh tự nhiên.
Do đó giảm tiêu thụ cholesterol chưa đủ để hạ cao cholesterol. Vả lại, theo một số nghiên cứu, cholesterol chỉ bám vào thành động mạch bị tổn thương v́ lư do khác, như là đường quá cao, chất béo ôi hư. V́ thành động mạch b́nh thường rất trơn chu để máu lưu thông dễ dàng. Khi có một vết thương, th́ LDL (Low-density lipoprotein) mới dính vào đó mà gây ra rủi ro.
RFI : Xin Bác sĩ cho biết quan niệm của Bác sĩ về việc pḥng ngừa các bệnh tim mạch.
Chúng tôi cứ nghĩ rằng, cái quan niệm trung dung của Á đông vẫn là điều nên áp dụng, và nhà văn Hoa Kỳ Mark Twain có nói là ông tin tưởng ở sự vừa phải moderation trong mọi lănh vực (kể cả sự vừa phải).
Cholesterol nói riêng, thức ăn nói chung, rất cần thiết cho cơ thể, nhưng sự cần thiết này có giới hạn. Nếu cung cấp quá giới hạn th́ cơ thể không sử dụng hết và phải t́m cách loại ra khỏi cơ thể, ấy là không kể sự bội thu gây ra sự mất cân bằng tự nhiên của các chức năng cũng như cấu trúc của cơ thể và gây ra rủi cho cho sức khỏe cũng như gây ra bệnh.
Thành ra, trung dung vừa phải là điều cần. Tiêu thụ cho đúng với nhu cầu. Tiêu thụ đa dạng nhiều chất dinh dưỡng khác nhau, nhưng phải theo một tỷ lệ nhiều ít chấp nhận được.
Như vậy sức khỏe mới được bảo toàn một phần nào. Rồi ta cũng cần áp dụng các phương thức bảo vệ sức khỏe khác như vận động cơ thể, ngủ nghỉ đầy đủ, giải trí thư giăn trí óc và tránh xúc động quá mức.
Ngoài ra cũng nên để ư là kết quả nghiên cứu khoa học không có giá trị vĩnh viễn. Kết quả đúng hôm nay chưa chắc đă đúng vào vài năm nữa. V́ để phát triển, khoa học cần được liên tục nghiên cứu. Một kết quả mới được thông báo mới chỉ là kết quả sơ khởi, cần nhiều nghiên cứu khác có cùng ư kiến th́ kết quả đó mới được coi là chung kết và được phổ biến để dân chúng áp dụng...
RFI : C̣n về thuốc hạ cholesterol, Bác sĩ có ư kiến như thế nào ?
BS Nguyễn Ư Đức : Thực t́nh ra, những loại thuốc để hạ cholesterol, các nhà bào chế cũng đă lưu ư với giới tiêu thụ rằng, thuốc có thể gây ra một số những rủi ro cho cơ thể chúng ta. Đặc biệt nhiều người uống statin có cảm giác rằng đau nhức cơ bắp, đôi khi rất trầm trọng, tổn thương cho gan, thận, thần kinh, thậm chí tử vong mà lư do tại sao vẫn chưa được xác định. Lư do làm sao, th́ vẫn chưa xác định được, thành ra chúng tôi cũng chỉ xin thưa thế này. Khi sử dụng loại thuốc đó, th́ nhiều khi phải sử dụng lâu dài, chúng ta cũng phải hết sức dè dặt, theo dơi. Nếu có những biến chứng, hoặc có những khó khăn ǵ xảy ra, th́ phải cho bác sĩ hay, để bác sĩ có thể điều chỉnh cái lượng thuốc của ḿnh để giảm thiểu các rủi ro cho sức khỏe.
RFI xin cảm ơn Bác sĩ Nguyễn Ư Đức đă dành thời gian cho cuộc phỏng vấn hôm nay
Thanks: 6458 times
Was thanked: 2706 time(s) in 1905 post(s)
Anh, Mỹ xếp hạng kém về sức khỏe
Người dân Vương quốc Anh thuộc số dân nhiều bệnh tật nhất ở phương Tây bất chấp sáu thập niên hưởng dịch vụ y tế miễn phí, theo một nghiên cứu đăng trên tạp chí Lancet.
Các nhà nghiên cứu quốc tế phân tích tỉ lệ bệnh tật và tử vong tại Anh từ 1990 đến 2010 so với 15 nước Tây Âu và Úc, Canada và Mỹ.
Họ mô tả kết quả tại Anh là “gây sốc” và nói Anh không giải quyết những nguy cơ sức khỏe trong dân số như huyết áp cao, béo phí, lạm dụng thuốc và rượu.
“Không ai lại nghĩ Anh quốc đứng gần chót bảng,” Tiến sĩ Christopher Murray, tác giả chính của báo cáo, nói.
Trong bảng xếp hạng về số năm khỏe mạnh trung b́nh trong đời người, Anh quốc xếp thứ 12. Đa số người Anh, theo nghiên cứu, có 68.6 năm khỏe mạnh mặc dù tuổi thọ trung b́nh là 79.9.
Hoa Kỳ xếp thứ 17 trên 19 nước, với 67.9 năm khỏe mạnh.
Tây Ban Nha đứng đầu với 70.9 năm khỏe mạnh so với tuổi thọ trung b́nh là 81.4.
Phần Lan xếp chót bảng – đa số người dân nước này chỉ có 67.3 năm khỏe mạnh so với tuổi thọ 80.1.
Các yếu tố hàng đầu ảnh hưởng sức khỏe người Anh là hút thuốc, huyết áp cao, béo ph́, ít vận động, uống rượu và chế độ ăn uống kém.
Bác sĩ Hồ Văn Hiền - VOA - 21.03.2013
Chuyên gia phụ trách giải đáp thắc mắc y học kỳ này là Bác sĩ Hồ Văn Hiền, chuyên khoa nhi và y khoa tổng quát, có pḥng mạch và đang làm việc cho các bệnh viện ở Bắc Virginia.
Thính giả Lê Giang ở Philadelphia, bang Pennsylvania, email đến câu hỏi sau đây:
“Xin hỏi về thuốc trụ sinh.
Khi tôi c̣n ở Việt Nam cách nay khoảng 20 năm, đau bệnh ǵ đi các thầy thuốc cũng được cho uống ‘thuốc trụ sinh’, đứt tay, ghẻ lở cũng ra nhà thuốc mua bột thuốc trụ sinh xức vào, có lúc khỏi bệnh, có lúc không. Thuốc th́ lúc màu vàng, lúc màu đỏ, nhưng h́nh như đều có tên với cái đuôi là ‘cillin’.
Khi tôi di dân sang Mỹ, thuốc trụ sinh không mua được dễ dàng như vậy nữa và phải có toa bác sĩ theo quy định về thuốc men ở Mỹ -- là điều tôi có thể hiểu được. Thế nhưng cách uống thuốc th́ khác, dường như lần nào phải uống trụ sinh, bác sĩ đều ra toa cho tôi phải uống 10 ngày liên tục, cho dù bệnh không c̣n thấy nữa sau vài ngày uống thuốc.
Xin hỏi:
1. Thuốc trụ sinh và kháng sinh là một phải không?
2. Tên thuốc có đuôi “cillin” là trụ sinh có đúng không? Khi xưa, thời c̣n chiến tranh ở Việt Nam, tôi hay nghe nói đến thuốc penicillin lắm, bây giờ thuốc này có c̣n hữu dụng như vậy nữa hay không?
3. Tại sao phải uống thuốc trụ sinh 10 ngày liên tục như vậy, như trong trường hợp của tôi?
4. Uống trụ sinh nhiều bị vàng răng, có đúng không?"
Chúng tôi đă chuyển thắc mắc cho bác sĩ Hồ Văn Hiền, và sau đây là phần giải đáp của bác sĩ Hiền:
1) Trụ sinh hay kháng sinh: ”trụ” - từ Hán Việt có nghĩa là “chống”, “kháng” có nghĩa tương tự. “Sinh” là đời sống. Trước 1975, miền nam VN gọi là trụ sinh, hiện nay gọi là kháng sinh để dịch từ antibiotic, (có lẽ theo tiếng quan thoại cũng gọi là kháng sinh) (anti=chống, “bio” đời sống, ví dụ biology là khoa học về đời sống.)
2) Penicillin:
Sir Alexander Fleming (1881-1955) là một nhà bác học người Tô cách lan (Scottish), t́nh cờ t́m ra một chất do nấm Penicillium notatum sản xuất (1928). Fleming để quên không rửa một đĩa Petri cấy vi khuẩn staphylococcus, và mấy ngày sau, ông thấy một loại nấm từ đâu rơi vào, mọc trong môi trường cấy. Chung quanh các chỗ nấm mọc, vi khuẩn staphylococcus không mọc được, ông mới kết luận là những nấm này tiết ra một chất có khả năng chống lại vi khuẩn. Ông trích được từ môi trường cấy một chất mà ông đặt tên là penicillin (PNC). Nhờ đó mà năm 1945 ông được chung giải Nobel y khoa với hai nhà khoa học khác có công ứng dụng penicillin trong y học lâm sàng. Chất này được gọi là penicillin do tên của nấm (fungus) penicillium sản xuất ra nó.
Tuy nhiên, hồi đó Fleming chỉ nghĩ đến dùng penicillin như một chất sát trùng ngoài da. Phải nhờ nhiều nghiên cứu khác th́ năm 1942 mới có những thử nghiệm lâm sàng dùng penicillin chữa bệnh trên người.Thuốc hồi đó cực kỳ hiệu nghiệm với một số vi khuẩn như vi trùng gây bệnh giang mai (syphilis), bệnh lậu (gonorrhea), vi trùng bệnh scarlet fever, là những bệnh ghê gớm nhất thời đó. Thuốc penicillin V để uống,c̣n có penicillin chích thịt hoặc truyền tĩnh mạch, thuốc procaine Penicillin chích thịt (tác dụng kéo dài hơn, chích mỗi ngày một lần, thuốc benzathine penicillin c̣n kéo dài hơn nữa, chỉ cần chích một tháng một lần, để chữa giang mai, ngừa viêm khớp thấp cấp tính (acute rheumatic fever).
Sau này những thuốc trụ sinh khác được tổng hợp cũng như được khám phá ra từ các nguồn khác. Một số lớn thuốc tương tự trong gia đ́nh penicillin (“beta-lactam antibiotics”) tên có đuôi -cillin như amoxicillin, methicillin, được dùng cho những hoàn cảnh với nhu cầu khác nhau. Ví dụ ampicillin có quang phổ trị liệu rộng hơn penicillin, amoxicillin hấp thụ tốt hơn ampicillin, methicillin trị các vi khuẩn kháng penicillin.
Hiện nay, người ta không dùng penicillin để rảy bột, thoa trên vết thương v́ các vi trùng ngoài da phần lớn đă lờn thuốc, thuốc PNC dùng vào vết thương rát và khó chịu, thuốc hấp thụ vào máu không đồng đều, đi vào các khe vết thương cũng không tin cậy, có thể gây cơ thể dị ứng với penicillin và nhất là có những thuốc thoa tốt hơn như bacitracin, neomycin, hay gần đây mupirocin (Bactroban) hiệu nghiệm với vi trùng staphylococcus hơn.
3) Tại sao bác sĩ dặn dùng trụ sinh trong 10 ngày?
Thuốc dùng 10 ngày trong một số trường hợp mà bs sĩ ước tính, căn cứ trên các nghiên cứu lâm sàng, là thời gian 10 ngày cần để chữa cho dứt bệnh. Ví dụ, bệnh nhân bị nhiễm streptococcus Group A trong amidan, bác sĩ dặn uống mười ngày, dù hết nóng, hết đau họng. Lư do bs muốn dứt hẳn vi khuẩn trong người bệnh, để tránh hậu hoạ về sau, v́ nhiễm vi trùng này có thể gây ra bệnh thấp khớp cấp tính (acute rheumatic fever) là một bệnh có thể làm đau tim, viêm cơ tim, viêm và hư các van tim. Tuy nhiên, đây chỉ là ước tính, căn cứ trên thống kê số đông từng được nghiên cứu.
Ví dụ khác, như thuốc azithromycin dùng chữ viêm tai giữa (otitis media) nhưng chỉ uống 5 ngày, trong lúc dùng amoxicillin th́ uống 10 ngày; đều là những khuyến cáo trên các nghiên cứu lâm sàng. Nhiễm trùng đường tiểu nếu chỉ ở bọng đái có thể chỉ uống kháng sinh một liều cao, hoặc ba ngày, nhưng nếu bs nghi nhiễm trùng liên hệ đến thận, có thể cho bệnh nhân uống 2-3 tuần kháng sinh, nhất là ở trẻ em, để tránh hư hại thận và các biến chứng về sau.Hay người bệnh lao có thể uống thuốc hàng tháng , hàng năm.
Căn cứ trên những nghiên cứu mới, hiện nay y khoa Mỹ cũng như thế giới thiên về y khoa thực chứng (evidence based medicine), người ta xét lại rất thường xuyên, rất nhiều các khuyến cáo này.
4) Răng vàng do tetracycline (tetracycline tooth staining)
Một số thuốc như thuốc kháng sinh loại tetracycline (oxytetracycline, chlortetracycline, minocycline), nếu trẻ em uống vào lúc chúng dưới 8 tuổi (lúc các răng thường trực đang thành h́nh), kháng sinh sẽ đi vào cơ cấu mô răng của chúng làm cho răng đổi màu vàng (sau đó có thể biến thành màu nâu), cũng như ảnh hưởng đến sự tăng trưởng của các xương khác. Đàn bà có bầu cũng không được dùng tetracycline và các kháng sinh liên hệ v́ tác dụng tương tự trên thai nhi, làm răng sữa chúng bị vàng. Sau 8 tuổi dùng kháng sinh tetracycline không làm vàng răng. Các thuốc kháng sinh khác không làm vàng răng vĩnh viễn như tetracycline, trừ một số ngoại lệ như ciprofloxacin . Thường bác sĩ chữa cho các em đều biết chuyện này và tránh tetracycline cho trẻ em dưới 8 tuổi, trừ trường hợp bất khả kháng, dùng rất ngắn hạn.
Cuốn sách gây tranh luận tại Pháp: "Sự thật về cholesterol"
Cuốn sách gây tranh luận tại Pháp: "Sự thật về cholesterol"
UserPostedImage
Tuần báo Le Nouvel Observateur giới thiệu về cuốn sách của Gs Philippe Even
Trọng Thành
Trong lĩnh vực y khoa tại Pháp từ một tuần nay, có một cuộc tranh luận với tâm điểm là cuốn sách « Sự thật về cholesterol » của giáo sư Philippe Even. Quan điểm chính của cuốn sách cho rằng lượng cholesterol cao trong cơ thể nh́n chung không phải là nhân tố gây ra các bệnh tim mạch, đi ngược lại một quan điểm phổ biến từ nhiều thập kỷ nay, được hầu hết y giới thừa nhận. Quan điểm này đă bị phản đối dữ dội, nhưng cũng có không ít người chia sẻ.
Ngày 13/02, tuần báo Le Nouvel Observateur giới thiệu trên trang nhất cuốn sách của giáo sư Philippe Even và hàng tựa là tên của sách : « La vérité sur le cholestérol/Sự thật về cholesterol », với hàng tít phụ : « Nếu cholesterol không nguy hiểm. Giáo sư Even mở màn cuộc tranh luận ». Sách sẽ chính thức ra mắt bạn đọc vào ngày mai 21/02/2013.
Le Nouvel Observateur ghi nhận : « Giáo sư Even dấn thân vào một cuộc hành tŕnh đầy thách thức mới : tận mắt thẩm định lại các nghiên cứu kinh điển về tính độc hại của cholesterol và các thử nghiệm lâm sàng với các thuốc statin, các dược phẩm giảm cholesterol rất mạnh – thị trường dược phẩm lớn nhất với doanh số 25 tỷ đô la năm 2011 ».
Theo khẳng định của tác giả cuốn sách : « Không có cholesterol xấu. Người ta đă phóng đại tác dụng của nó. Nó không phải là nguyên nhân của chứng nhồi máu cơ tim và các tai biến mạch máu năo. Cholesterol là một phi vụ làm ăn, cho phép ngành công nghiệp dược phẩm ăn không 2 tỷ euro/năm, với việc bán ra một cách đại trà các thuốc statin giảm cholesterol ». Giáo sư Even cũng là đồng tác giả một cuốn sách gây sốc khác cách đây nửa năm : « Guide des 4.000 médicaments utiles, inutiles ou dangereux/Hướng dẫn về 4.000 dược phẩm có ích, vô ích hay nguy hiểm », trong đó có nhận định rằng các thuốc statin chỉ cần thiết đối với 9/10 trường hợp đang sử dụng hiện nay.
Hàng loạt tổ chức y khoa, đặc biệt là tim mạch, cũng như nhiều bác sĩ ngay lập tức đă lên tiếng phản đối quan điểm của giáo sư Even, thái độ chủ quan « vơ đũa cả nắm » của tác giả cuốn sách, chủ yếu trong việc phủ nhận tác dụng của việc dùng các thuốc statin để hạ cholesterol, rất nguy hiểm đối với sinh mệnh của nhiều bệnh nhân đang điều trị bằng statin. Nếu biết rằng, tại Pháp có khoảng từ gần 5 triệu đến gần 7 triệu người sử dụng statin, tùy theo các nguồn thống kê khác nhau, th́ không khó khăn ǵ để đoán biết cuốn sách phủ nhận tác hại của cholesterol gây ra một làn sóng phản đối dữ dội như vậy.
Trong số các tổ chức y khoa kư vào thông cáo chung ngày 18/02/2013 phản đối cuốn sách này, có nhiều hiệp hội bác sĩ tim mạch Pháp : Collège National des Cardiologues français, Collège des Cardiologues de Hôpitaux, Société français de cardiologie, Fédération française de cardiologie…
La Haute Autorité de santé (HAS)/Cơ quan Giám định Chất lượng Y tế Pháp, đă ra thông cáo về chủ đề này ngay vào ngày 14/02.
Thông cáo của HAS nhắc lại rằng, tiếp theo một nghiên cứu phân tích vào năm 2010, Cơ quan Giám định Chất lượng Y tế HAS khẳng định các thuốc hạ cholesterol có tác dụng không thể tranh căi với mục đích ngăn ngừa các tai biến tim mạch tái phát. HAS cho biết các thuốc statin làm giảm nguy cơ tử vong 10% đối với nguy cơ tái phát tai biến tim mạch, đặc biệt với chứng nhồi máu cơ tim. C̣n đối với các trường hợp người không có tiền sử tai biến tim mạch, th́ HAS cho rằng, các thuốc hạ cholesterol chỉ nên dùng đối với những người nào cùng lúc với tỷ lệ cholesterol cao, có thêm nhiều nguy cơ gây tai biến tim mạch khác, như tiểu đường, huyết áp cao hay hút thuốc lá… Ngược lại, các trường hợp đối với người chỉ có lượng cholesterol cao, nhưng không có các yếu tố rủi ro khác, th́ việc dùng statin để hạ cholesterol là không cần thiết.
Le Figaro trong bài « Cholesterol, những điều dối trá và những sự thực của giáo sư Even » th́ nhấn mạnh đến các lo ngại của HAS, về tác động của cuốn sách « khiến người bệnh lo lắng, khiến họ mất ḷng tin vào một trị liệu có hiệu quả và vào các bác sĩ của ḿnh. Làm tăng nguy cơ dừng các trị liệu đối với các bệnh nhân thực sự có nhu cầu, tác giả cuốn sách kể trên phải gánh chịu một trách nhiệm lớn ». Cơ quan Giám định Chất lượng Y tế Pháp HAS cũng khuyến cáo các bệnh nhân « không nên tự ngừng dùng thuốc, nếu không có ư kiến của bác sĩ điều trị ».
Quan điểm cho rằng cholesterol không có hại đối với hệ tim mạch, của bác sĩ Even trong cuốn sách sắp được phát hành, thực ra không hoàn toàn mới. Cũng theo Le Nouvel Observateur, từ đầu những năm 2000, tiếp theo « Những huyền thoại về cholesterol », cuốn sách của bác sĩ Thụy Điển Uffe Ravnskov, và tiếp theo hơn một trăm bài báo bảo vệ quan điểm này được đăng tải, 98 người - bao gồm các nhà nghiên cứu và các bác sĩ phủ nhận tác hại của cholesterol - đă tập hợp thành một mạng lưới Thincs (the International network of cholesterol skeptics) vào năm 2002. Mặc dù các nghiên cứu của nhóm được đăng tải trên một số tạp chí khoa học có uy tín như Lancet, nhưng quan điểm « tác hại của cholesterol chỉ là một huyền thoại » của họ ít được chú ư.
Gần đây tại Pháp, cũng về chủ đề này, có cuốn sách của bác sĩ chuyên khoa tim mạch Michel Lorgeril, « Cholesterol, những lời dối trá và sự tuyên truyền », ấn hành năm 2007. Bác sĩ Lorgeril cũng là người từng đề xuất « nghịch lư Pháp » hay chế độ ăn uống đặc thù của khu vực Địa Trung Hải vào năm 1992, ghi nhận hiện tượng : Dù người Pháp và dân cư ở khu vực Nam Âu có tỷ lệ cholesterol cao tương đương người Mỹ, nhưng lại ít mắc các bệnh tim mạch hơn nhiều so với người Mỹ. Một trong các lư do của nghịch lư này là các cư dân tại khu vực Địa Trung Hải uống rượu vang và sử dụng các chất béo không băo ḥa có trong dầu ô liu, một thực phẩm phổ biến của khu vực.
Cho dù có những bất đồng sâu sắc trong vấn đề sử dụng các thuốc statin hạ cholesterol giữa bên ủng hộ và bên chống, Cơ quan Giám định Chất lượng Y tế HAS, trong thông cáo kể trên nhân cuốn sách của giáo sư Even, cũng thừa nhận rằng các thuốc statin cho những người có nguy cơ tim mạch, không phải lúc nào cũng được kê đúng. HAS thừa nhận: « có một số trường hợp lạm dụng statin ở Pháp ; việc lạm dụng statin trong việc ngăn ngừa nguy cơ tim mạch ở những người không có tiền sử tai biến (…), ở những người mà nguy cơ bị tai biến không cao ».
Về chủ đề này, Libération số ra ngày 13/02 có bài « Cholesterol, các thuốc statin bị chỉ trích dữ dội ». Libération lưu ư đến một số điều hợp lư trong quan điểm phản bác tác hại của cholesterol. Đặc biệt là góc nh́n của giáo sư Bernard Bégaud, người phụ trách một cơ sở theo dơi dược phẩm lớn nhất tại Pháp, có trụ sở ở Bordeaux. Bác sĩ Bégaud ghi nhận, kể từ hơn 10 năm nay, không có một nghiên cứu nào cho thấy các tác dụng tích cực của statin tại Châu Âu, đối với các bệnh nhân ở giai đoạn pḥng ngừa sơ cấp, tức là có tỷ lệ cholesterol hơi cao, nhưng chưa từng bị nhồi máu. Mà trên thực tế, các bác sĩ đă kê thuốc statin một cách phổ biến cho những người này. Ngay từ năm 2005, bác sĩ Bégaud đă cho rằng 20% trường hợp điều trị với statin là không cần thiết.
Libération cũng lưu ư đến cái nh́n thận trọng của giáo sư Simon Weber, bệnh viện Cochin Paris, theo đó, bác bỏ hoàn toàn tác dụng của statin là « hồ đồ ». Bên cạnh đó, bác sĩ chuyên khoa tim mạch bệnh viên Cochin cũng nghiêm khắc chỉ trích áp lực của các tập đoàn công nghiệp dược phẩm, từ năm này qua năm khác, thúc đẩy việc sử dụng statin với liều cao, mà điều này là không cần thiết, thậm chí c̣n nguy hiểm.
Hạ cholesterol bằng các thuốc statin có cần thiết hay không ? Nếu cần th́ trong những trường hợp nào ? Và rộng hơn nữa, để pḥng ngừa các căn bệnh tim mạch, các biện pháp căn bản là ǵ ?... Đây là những câu hỏi hoặc gián tiếp hoặc trực tiếp một lần nữa lại đặt ra trong công luận Pháp, nhân cuốn sách của bác sĩ Even, trong bối cảnh nhiều bê bối dược phẩm quy mô lớn mới bị bung ra trong thời gian gần đây, như vụ Mediator. Giới chuyên gia cũng như công luận cũng ngày càng quan tâm nhiều hơn đến các chiến lược điều trị và chăm sóc sức khỏe sát thực, hiệu quả và chi phí tiết kiệm hơn.
Phần phỏng vấn bác sĩ Nguyễn Ư Đức (Texas)
RFI : Xin Bác sĩ cho biết về quan điểm phủ nhận tác hại của cholesterol đối với các bệnh tim mạch được nh́n nhận như thế nào tại Hoa Kỳ.
BS Nguyễn Ư Đức : Đây là một vấn đề khá quan trọng, ngoài tầm hiểu biết của chúng tôi, cho nên cũng chỉ xin có vài ư kiến hết sức căn bản, thông thường.
Cho tới nay, ư kiến chung của y giới cũng như quần chúng tại Hoa Kỳ vẫn cho là cao cholesterol có liên hệ tới bệnh tim mạch. Và người ta đă đặt ra các tiêu chuẩn cholesterol tới mức độ nào là phải điều trị bằng được phẩm, bằng giảm tiêu thụ chất béo, chất cholesterol hoặc các phương thức khác…
Tuy nhiên, từ lâu cũng đă có nhiều nghiên cứu cho rằng cao cholesterol không đưa tới bệnh tim mạch. Họ nêu ra kết quả nghiên cứu của Framingham, Boston, kéo dài 30 năm cho hay cao cholesterol là một rủi ro đưa tới bệnh tim mạch nhưng không giải thích tại sao, và ½ bệnh nhân có bệnh tim mạch th́ cholesterol lại thấp, trong khi đó ½ người không có bệnh tim mạch th́ cholesterol lại cao.
Cũng nên để ư rằng yếu tố rủi ro (risk) không phải là nguyên nhân gây ra bệnh mà chỉ là một nguy cơ, một cơ hội để bệnh có thể xảy ra. Chẳng hạn có nghiên cứu nói là phụ nữ cao lớn thường hay bị bệnh ung thư nhũ hoa, th́ không có nghĩa là cứ cao lớn là bị ung thư này. Tất nhiên là không phải vậy.
Có thể dẫn thêm một số nghiên cứu khác như một nghiên cứu tại Canada trong 12 năm cho hay cao cholesterol không liên quan ǵ tới bệnh tim mạch. Hoặc người Nhật thường được coi như ăn ít thực phẩm chứa cholesterol và ít có rủi ro bệnh tim. Khi họ định cư tại Hoa Kỳ, tiếp tục món ăn truyền thống th́ lại bị bệnh tim mạch nhiều hơn là người Nhật tiêu thụ món ăn Hoa Kỳ nhiều chất béo. Như vậy th́ có thể là có một rủi ro nào khác, chẳng hạn stress…
Như vậy th́, tại sao cho là cao cholesterol đưa tới bệnh tim mạch vẫn c̣n rất phổ biến. Có ư kiến cho rằng các nhà sản xuất dược phẩm cũng như kỹ nghệ chế biến thực phẩm, v́ lợi nhuận tài chánh, vẫn liên tục bảo vệ quảng bá tin tưởng rằng cao cholesterol là xấu trong quần chúng, và quần chúng tin theo. Cho nên, nhiều người e ngại khi nói mức độ cholesterol không liên hệ tới bệnh tim là đi ngược với ư kiến được coi là không phải bàn căi hiện nay.
RFI : Xin Bác sĩ cho biết thêm về cholesterol.
BS Nguyễn Ư Đức : Cholesterol là một thành phần cần thiết của màng các tế bào, được dùng để sản xuất một số kích thích tố, tạo ra sinh tố D trên da bằng tia nắng, cũng như tạo ra acit mật để tiêu hóa chất béo... Cholesterol chiếm 70% các chất cấu tạo tế bào của năo bộ, cho nên cơ thể đă tự cung cấp tới 75% cholesterol. Khi ta tiêu thụ nhiều cholesterol, th́ cơ thể giảm sản xuất mà khi tiêu thụ giảm th́ cơ thể tăng sản xuất để giữ quân b́nh tự nhiên.
Do đó giảm tiêu thụ cholesterol chưa đủ để hạ cao cholesterol. Vả lại, theo một số nghiên cứu, cholesterol chỉ bám vào thành động mạch bị tổn thương v́ lư do khác, như là đường quá cao, chất béo ôi hư. V́ thành động mạch b́nh thường rất trơn chu để máu lưu thông dễ dàng. Khi có một vết thương, th́ LDL (Low-density lipoprotein) mới dính vào đó mà gây ra rủi ro.
RFI : Xin Bác sĩ cho biết quan niệm của Bác sĩ về việc pḥng ngừa các bệnh tim mạch.
Chúng tôi cứ nghĩ rằng, cái quan niệm trung dung của Á đông vẫn là điều nên áp dụng, và nhà văn Hoa Kỳ Mark Twain có nói là ông tin tưởng ở sự vừa phải moderation trong mọi lănh vực (kể cả sự vừa phải).
Cholesterol nói riêng, thức ăn nói chung, rất cần thiết cho cơ thể, nhưng sự cần thiết này có giới hạn. Nếu cung cấp quá giới hạn th́ cơ thể không sử dụng hết và phải t́m cách loại ra khỏi cơ thể, ấy là không kể sự bội thu gây ra sự mất cân bằng tự nhiên của các chức năng cũng như cấu trúc của cơ thể và gây ra rủi cho cho sức khỏe cũng như gây ra bệnh.
Thành ra, trung dung vừa phải là điều cần. Tiêu thụ cho đúng với nhu cầu. Tiêu thụ đa dạng nhiều chất dinh dưỡng khác nhau, nhưng phải theo một tỷ lệ nhiều ít chấp nhận được.
Như vậy sức khỏe mới được bảo toàn một phần nào. Rồi ta cũng cần áp dụng các phương thức bảo vệ sức khỏe khác như vận động cơ thể, ngủ nghỉ đầy đủ, giải trí thư giăn trí óc và tránh xúc động quá mức.
Ngoài ra cũng nên để ư là kết quả nghiên cứu khoa học không có giá trị vĩnh viễn. Kết quả đúng hôm nay chưa chắc đă đúng vào vài năm nữa. V́ để phát triển, khoa học cần được liên tục nghiên cứu. Một kết quả mới được thông báo mới chỉ là kết quả sơ khởi, cần nhiều nghiên cứu khác có cùng ư kiến th́ kết quả đó mới được coi là chung kết và được phổ biến để dân chúng áp dụng...
RFI : C̣n về thuốc hạ cholesterol, Bác sĩ có ư kiến như thế nào ?
BS Nguyễn Ư Đức : Thực t́nh ra, những loại thuốc để hạ cholesterol, các nhà bào chế cũng đă lưu ư với giới tiêu thụ rằng, thuốc có thể gây ra một số những rủi ro cho cơ thể chúng ta. Đặc biệt nhiều người uống statin có cảm giác rằng đau nhức cơ bắp, đôi khi rất trầm trọng, tổn thương cho gan, thận, thần kinh, thậm chí tử vong mà lư do tại sao vẫn chưa được xác định. Lư do làm sao, th́ vẫn chưa xác định được, thành ra chúng tôi cũng chỉ xin thưa thế này. Khi sử dụng loại thuốc đó, th́ nhiều khi phải sử dụng lâu dài, chúng ta cũng phải hết sức dè dặt, theo dơi. Nếu có những biến chứng, hoặc có những khó khăn ǵ xảy ra, th́ phải cho bác sĩ hay, để bác sĩ có thể điều chỉnh cái lượng thuốc của ḿnh để giảm thiểu các rủi ro cho sức khỏe.
VOA - 28.05.2013
Sau khi một đường giây bán thịt chuột được dán nhăn là thịt cừu bị phá vỡ, sau khi hàng ngàn heo chết được thả trôi trên sông Thượng Hải, bố mẹ người Trung Quốc bây giờ không biết nuôi bé sơ sinh bằng thức ăn ǵ.
Nhiều người săn lùng sữa ngoại đến độ bây giờ có nạn buôn lậu sữa bột và nan khan hiếm sữa bột tại một số nước phương Tây.
Bà Vũ Thiếu Sai cho đài CBS của Mỹ biết trong chuyến đi Mỹ mới đây, bà đă mua 1.800 đôla tiền sữa bột, đủ để dùng cho cháu bé của bà trong một năm rưỡi.
Bà Vũ nói bầu trời ô nhiễm của Bắc Kinh là bằng chứng cho thấy có cái ǵ không ổn với sữa bột do Trung Quốc sản xuất.
Niềm tin vào sữa bột Trung Quốc bị xói ṃn từ năm 2008 khi có 6 bé sơ sinh chết v́ dùng sữa bột có chất melamine, một hóa chất độc hại để làm bao plastic.
Vụ tai tiếng này làm các nhà sản xuất sữa Trung Quốc đánh mất thị trường 12,5 tỉ đôla một năm về sữa bột trẻ em, và làm các nhà sản xuất nước ngoài có thương hiệu đáng tin cậy từ lâu tăng gấp đôi doanh số trong 5 năm qua.
Các hiệu sữa nước ngoài bây giờ chiếm phân nửa thị trường tại Trung Quốc.
UserPostedImage
Tử vong liên quan đến việc kê toa thuốc giảm đau ngày càng tăng tại Hoa Kỳ trong thập niên qua.
VOA - 03.07.2013
Trung tâm Kiểm soát và Pḥng chống bệnh của Hoa Kỳ, gọi tắt là CDC, cho hay việc dùng quá liều lượng các loại thuốc giảm đau mua phải có toa bác sĩ đang ngày càng phổ biến, nhất là ở phái nữ.
Trung tâm này cho hay từ năm 1999 đến năm 2010 đă có 48.000 phụ nữ chết v́ dùng thuốc giảm đau quá liều lượng.
Theo trung tâm này, số phụ nữ tử vong do dùng thuốc quá liều tăng 400% kể từ năm 1999, so với mức 265% ở nam giới.
CDC nói rằng xu hướng tử vong ở nam giới vẫn cao v́ dùng quá liều các thuốc giảm đau có kê đơn, khoảng cách biệt này đang thu hẹp lại.
Trung tâm này nói tỉ lệ tử vong liên quan đến việc kê toa thuốc giảm đau ngày càng tăng tại Hoa Kỳ trong thập niên qua.
CDC kêu gọi giới chuyên môn trong ngành chăm sóc sức khỏe cần phải cảnh giác khi kê toa cho các loại thuốc giảm đau rằng phụ nữ gặp phải rủi ro cao hơn khi dùng thuốc qua liều.
Các loại thuốc giảm đau được nêu ra trong báo cáo của trung tâm CDC gồm các loại opioid thông dụng hoặc các loại thuốc giảm đau có chất gây mê, như hydrocodone, oxycodone, oxymorphone và methadone.
Các loại thuốc dùng chung có thể chữa viêm gan siêu vi C
Các loại thuốc dùng chung có thể chữa viêm gan siêu vi C
Carol Pearson - VOA - 25.09.2013
Theo Tổ Chức Y Tế Thế Giới, ít nhất cũng có 150 triệu người trên thế giới bị bệnh viêm gan mạn tính gọi là Viêm gan siêu vi C. Bệnh này có đủ mọi mức độ từ nhẹ tới gây tử vong. Thông tín viên VOA Carol Pearson tường thuật rằng trong lúc không có loại vắc-xin nào để ngăn ngừa nó, các nhà khảo cứu đă t́m thấy một kết hợp các thuốc có thể chữa lành được các ca bệnh khó khăn.
Các nhà khảo cứu lâu nay vẫn t́m cách để chữa lành hay ngăn ngừa viêm gan siêu vi C, một bệnh hay lây và có thể gây ra chứng suy gan, ung thư gan gây tử vong.
Bác sĩ Anthony Fauci thuộc Viện Y tế Quốc Gia Hoa Kỳ nói về bệnh đó như sau:
“Bệnh viêm gan siêu vi C măn tính là nguyên nhân hàng đầu khiến chúng ta phải ghép gan tại Hoa Kỳ.”
Bác sĩ Fauci lănh đạo một cuộc khảo cứu tập trung vào các bệnh nhân sống trong những khu vực thành thị nghèo khó, hầu hết là người Mỹ gốc Châu Phi, đă mắc các bệnh gan. Những bệnh nhân này được sử dụng một loại thuốc mới, sofosbuvir chưa được chứng nhận bởi Cơ quan Quản lư Thực phẩm và Dược phẩm FDA. Ông cho biết:
“Sofosbuvir là một tác nhân đánh trực tiếp vào vi-rút viêm gan siêu vi C. Nó tác động vào một trong những enzyme quan trọng đối với loại vi-rút này để tái tạo chính nó.”
Các bệnh nhân cũng nhận được rivavirin, một loại thuốc xưa hơn, chống lại viêm gan siêu vi C.
Sau khi được sử dụng cả hai loại thuốc trong một khoảng thời gian, có từ 50 tới 70% bệnh nhân được chữa lành, và các xét nghiệm sau đó thấy không có vi-rút viêm gan siêu vi C trong máu họ.
Liệu pháp này không dùng interferon, một loại thuốc thường hay chích để chống lại bệnh này.
Interferon có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng khiến các nhà khảo cứu không muốn sử dụng, nhưng sự phối hợp các thuốc vừa thử chỉ có rất ít tác dụng phụ, và không có bệnh nhân nào phải bỏ cuộc, ngưng chữa trị.
Viêm gan siêu vi C được coi như một kẻ giết người thầm lặng bởi v́ hầu hết không biết ḿnh bị nhiễm cho tới khi căn bệnh đă phát triển tới giai đoạn nghiêm trọng hơn. Chẩn đoán sớm sẽ ngăn ngừa được ung thư gan hoặc suy gan, và có nhiều cơ may được chữa lành, đó là lư do tại sao Bác sĩ Fauci nói rằng tích cực kiểm tra bệnh cũng quan trọng như t́m được thuốc dễ sử dụng. Ông nói:
“Thúc đẩy người ta chẩn bệnh và nếu họ cần th́ cho họ một chế độ điều trị, là một vấn đề hết sức quan trọng của ngành y tế công cộng.”
Cuộc khảo cứu này được đăng trên tạp chí Journal of the American Medical Association.
Ông đă mất gần 60 kg mà không nói cho gia đ́nh của ḿnh, và làm họ được bất ngờ
Ông đă mất gần 60 kg mà không nói cho gia đ́nh của ḿnh, và làm họ được bất ngờ
UserPostedImage
Francetv info : ông giảm gần 60 kg mà không có cho gia đ́nh của ḿnh, và làm họ được bất ngờ
HTMT dịch tin tức báo điện tử Pháp - Francetv info - 08.1.2014 / Yahoo FR
Trong một năm, từ 136 kg xuống c̣n 77 kg và ông đă giấu người thân của ḿnh. Một người Mỹ đă chú ư giữ ǵn ăn uống trong năm 2013 và mất gần 60 kg, ông quyết định gây bất ngờ cho gia đ́nh về việc giảm cân của ḿnh, web chuyên ngành của Hoa Kỳ Gawker ( tiếng Anh) cho hay hôm thứ Hai, 6-1-2014.Ông nói em gái cùng mẹ khác cha, quay phim phản ứng của cha mẹ khi họ phát hiện ra điều này trong mùa lễ. Ông đă không gặp họ trong một năm. Ông đăng video trên YouTube vào ngày 2,tháng Giêng, với bí danh Bob Jones .
"Oh, chúa ơi, mẹ rất tự hào về con", mẹ ông kêu lên và ôm chầm lấy ông.
Trước đó, em gái cùng mẹ khác cha của ông đă không nhận ra ông trước khi bà ngoại của ông nói với cô đấy là ai. "Khi cô tới nhà, cô ấy nh́n tôi và đi mà không có bất kỳ phản ứng nào", ông kể trên trang web.
Trong cùng một trang web đă giải thích làm thế nào ông có thể giảm cân rất nhiều như thế. "Không có thực phẩm nào bị cấm, nhưng tôi chủ yếu là ăn salade với cá ngừ (cá thu), thịt gà nấu xốt, các loại rau đông lạnh, đậu và gạo, sandwich với thịt gà tây hoặc thịt ḅ nướng, rau dền và trứng. Khi tôi bị mất 100 £ [ 45 kg ], tôi bắt đầu đi bộ đến chỗ làm việc ( 8 km ) trong ṿng hai tháng cho đến khi thời tiết quá lạnh ngoài trời", ông viết, theo trang web Nouvel Obs nơi đă chuyển tiếp câu chuyện của ông hôm thứ Ba.
Tác dụng của chất xơ và dược thảo Diên Hồ trong việc trị bệnh
Tác dụng của chất xơ và dược thảo Diên Hồ trong việc trị bệnh
UserPostedImage
VOA - 09.01.2014
Một số chất xơ trong thực phẩm có thể pḥng ngừa bệnh suyễn, một chứng bệnh phổi mà cho tới gần đây chưa được nhiều người biết tới tại các nước đang phát triển. Các chuyên gia nói rằng số người mắc bệnh suyễn ngày càng gia tăng tại các quốc gia ít phát triển, v́ dân chúng ở đó chuyển thói quen ăn uống từ những thực phẩm có chất xơ cao sang các thực phẩm chế biến.
Đồng thời các nhà khảo cứu đă khám phá ra công thức tự nhiên trong một cây dược thảo thời cổ đại, làm giảm bớt chứng đau nhức mạn tính trong đó có đau lưng. Hợp chất này trích ra từ củ của một loại cây hoa có tên là Diên Hồ (Corydalis) mà người Trung Hoa đă sử dụng để trị đau nhức từ nhiều thế kỷ trước.
Câu chuyện Khoa Học và Đời Sống kỳ này đề cập tới hai cuộc khảo cứu dựa theo các bài tường thuật của thông tín viên đài VOA Jessica Berman.
Chúng ta có hai loại chất xơ từ thực phẩm – không thể ḥa tan và có thể ḥa tan. Chất xơ không thể ḥa tan, từ các thực phẩm như ngũ cốc nguyên hạt, dưa chuột, và súp lơ xanh, trong đó có những thứ được gọi là chất không tiêu hóa được chỉ có tác dụng cơ học đối với ruột, giúp làm sạch ruột.
Một cuộc khảo cứu mới do các nhà khoa học tại Thụy Sĩ gợi ư rằng, chất xơ có thể ḥa tan được - từ trái cây và rau - được phân hóa bởi vi khuẩn trong ruột có thể giảm bớt viêm phổi.
Ông Benjamin Marsland là một nhà nghiên cứu miễn dịch tại Trường Đại học Lausanne. Ông nói trong một cuộc phỏng vấn qua Skype rằng cho tới gần đây bệnh suyễn hầu như không được biết tới tại các quốc gia nơi dân chúng ăn nhiều chất xơ có thể ḥa tan.
“Tại một số quốc gia, chẳng hạn Burkina Faso, số lượng chất xơ ḥa tan được đưa vào cơ thể rất cao và không có phát triển dị ứng, trong khi tại các nước tây phương hóa, ta có một lượng hấp thụ chất xơ trong thực phẩm thấp và các loại dị ứng ngày càng gia tăng.”
Vi khuẩn trong ruột phân hóa chất xơ có thể ḥa tan trong đó có pectin từ trái táo, từ các trái cây họ dâu và họ cam thành các acid béo. Ông Marsland nói rằng những acid béo này tương tác với các mô xốp bên trong xương, nơi các tế bào miễn nhiễm được tạo ra, và giúp điều tiết hệ thống miễn nhiễm hoạt động quá tích cực. Một phản ứng miễn nhiễm quá tích cực có thể dẫn tới viêm.
Để xem chất xơ trong thực phẩm có thể ảnh hưởng tới phát triển bệnh tật bên ngoài đường tiêu hóa như suyễn chẳng hạn, ông Marsland và các đồng nghiệp đă khảo cứu hai nhóm chuột. Một nhóm chuột được nuôi bằng chế độ dinh dưỡng có hàm lượng chất xơ có thể ḥa tan cao trong hai tuần lễ, trong khi nhóm kia được nuôi với một chế độ dinh dưỡng với mức pectin thấp.
Cả hai nhóm sau đó được phơi nhiễm ve bụi, nguyên nhân chính gây bệnh suyễn, một điều kiện có dấu hiệu viêm phổi, làm hẹp lại khí quản và thở kḥ khè.
Ông Marsland nói rằng, những con chuột ăn ít chất xơ có thể ḥa tan phản ứng mạnh với dị ứng bụi trong đó có sự hiện diện của các hợp chất gây viêm phổi và làm nghẽn khí quản tương tự như những ǵ ta thấy ở loài người.
Những con chuột ăn thực phẩm phong phú về pectin, có mức độ tế bào miễn nhiễm thường tăng cao trong dị ứng suyễn.Ông Marsland nói tiếp:
“Như vậy cơ chế qua đó chế độ dinh dưỡng giúp cho phổi là chất xơ dinh dưỡng thay đổi vi khuẩn trong đường ruột, thay đổi chất chuyển hóa trong hệ thống tuần hoàn, và việc đó ảnh hưởng tới phương cách phát triển của các tế bào miễn nhiễm.”
Các nhà khảo cứu xác nhận những phát hiện của họ bằng cách chích cho những con chuột này một chuỗi ngắn acid béo khác. Lại một lần nữa có ít hơn các chỉ dấu viêm trong số những con chuột được chích hợp chất này.
Bài báo mô tả sự liên hệ giữa chất cơ có thể ḥa tan và suyễn được đăng trong tạp chí Nature Medecine.
Cây Diên Hồ (Corydalis) chủ yếu mọc ở miền đông trung bộ Trung Quốc. Trong suốt hàng ngàn năm, dân chúng tại quốc gia châu Á này đă thu hoạch củ của loại cây này và luộc chúng trong dấm. Hỗn hợp này chế biến với trà và được sử dụng để trị đau nhức. Mặc dù Diên Hồ hữu hiệu trong việc làm giảm bớt tất cả các loại đau nhức, trong đó có đau nhức tạm thời và đau viêm khớp mạn tính, Diên Hồ có thể mang lại lợi ích lớn nhất trong việc điều trị đau nhức dai dẳng mà các chuyên gia nói rằng hiện chưa có được một loại thuốc tốt cho chứng bệnh này.
Một nhà khảo cứu thuộc Trường Đại học California phân hiệu Davis, ông Olivier Civelli, nói rằng hoạt chất trong cây Diên Hồ đă được các nhà khảo cứu xác định là dehydrocorybulbine hay DHCB. Trong những cuộc thí nghiệm trên thú vật, DHCB có vẻ hữu hiệu trong việc làm giảm bớt đau nhức mạn tính ở mức độ thấp. Cây này thuộc ḍng họ của cây anh túc.
Ông Civelli giải thích rằng loại thuốc được gọi là opiod giống như morphine thường được được dùng để điều trị đau nhức mạn tính chỉ nên sử dụng một thời gian ngắn bởi v́ tính chất gây nghiện của nó.
Nhưng DHCB có vẻ vừa hữu hiệu, vừa không gây nghiện trong việc điều trị chứng đau nhức dai dẳng. Ông nói:
“Như vậy, điều chúng tôi t́m thấy là hợp chất của chúng tôi không có tác dụng như vậy. Nó không bị mất tác dụng qua thời gian. Bởi v́ chúng tôi đă chích cho thú vật trong bảy ngày và tác dụng giảm đau mà chúng tôi thấy là vẫn ổn định.”
Các thuốc gây nghiện hoạt động theo chiều hướng của morphine trong năo bộ.
Nhưng ông Civelli nói rằng có vẻ như DHCB hoạt động qua một hóa chất vận chuyển trong năo bộ khác được gọi là một dopamine D2 thụ thể, mà các cuộc khảo cứu gợi ư là đóng một vai tṛ trong cảm giác đau.
Ông Civilli và các đồng nghiệp đă khám phá DHCB như là một phần trong dự án “dược thảo” để xác định và sắp loại công thức hoạt động trong y học cổ truyền Trung Hoa.
Ghi nhận rằng việc phát triển một loại thuốc mới có thể tốn kém một tỉ đô la hay hơn, ông Civili nói rằng dự án này có mục đích khám phá những hợp chất thiên nhiên rẻ tiền hơn. Ông nói:
“T́m cách hiểu tại sao dân tộc Trung Hoa đă sử dụng loại dược thảo này từ khoảng ba ngàn năm trước? Và dược thảo này hữu hiệu. Có bao nhiêu hợp chất ngoài thị trường có thể giúp làm giảm bớt đau nhức ? Và đó là lư do khiến chúng tôi quan tâm tới công cuộc khảo cứu hiện nay.”
Các dược thảo liên quan tới cây Diên Hồ có thể mua trên Internet, nhưng nếu không có thêm các cuộc thí nghiệm nữa để biết chắc chúng an toàn, th́ ông Civelli sẽ không khuyên mọi người sử dụng chúng.
Một bài báo về việc khám phá công thức thuốc làm giảm đau ở dược thảo cổ truyền của Trung Hoa sử dụng cây Diên Hồ được đăng trong tạp chí Current Biology.
Back to top
On the run: Bad Boys-style. Will Smith and Martin Lawrence are back in #BadBoys: Ride or Die - exclusively in movie theaters June 7. pic.twitter.com/4iVAley8Ej
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
