Nhà Trắng vừa công bố báo cáo dài 12 trang nêu tóm tắt đánh giá toàn diện về cuộc rút lui hỗn loạn của quân đội Mỹ khỏi Afghanistan hồi năm 2021.
Chính quyền Tổng thống Joe Biden hôm 6/4 đă thừa nhận rằng lẽ ra họ nên bắt đầu công cuộc sơ tán ở Afghanistan sớm hơn vào năm 2021, đồng thời đổ lỗi cho chính quyền Trump về cuộc rút lui bị cho là “hỗn loạn” của quân đội Mỹ khỏi quốc gia Nam Á.
Cường quốc số 1 thế giới kết thúc cuộc chiến dài nhất của ḿnh sau khi hoàn tất việc rút quân khỏi Afghanistan vào tháng 8/2021.
Cuộc rút lui – diễn ra 8 tháng sau khi Tổng thống Joe Biden nhận nhiệm – được đánh dấu bằng h́nh ảnh những người Afghanistan bám càng máy bay Mỹ, các gia đ́nh t́m cách đưa các em bé sơ sinh qua cổng sân bay, và vụ đánh bom liều chết tại cổng Abbey của sân bay Kabul.
Trong bản tóm tắt dài 12 trang được công bố cho các phóng viên, Nhà Trắng thừa nhận rằng việc sơ tán công dân Mỹ và các đồng minh khỏi Afghanistan nên bắt đầu sớm hơn, nhưng đổ lỗi sự chậm trễ cho chính phủ và quân đội Afghanistan, cũng như các đánh giá của cộng đồng t́nh báo và quân đội Mỹ.
Tài liệu ngắn gọn do Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng soạn thảo, chứ không phải bởi một tổ chức độc lập, với sự chắp bút của chính Tổng thống Biden, hăng thông tấn AP cho biết.
Trong khi đó, các đánh giá chi tiết do Bộ Ngoại giao Mỹ và Lầu Năm Góc thực hiện – được chuyển riêng tới Quốc hội Mỹ trong ngày 6/4 – được phân loại là tuyệt mật nên sẽ không được công bố rộng răi.
Một máy bay trực thăng Chinook của quân đội Mỹ bay qua thành phố Kabul, Afghanistan, sau khi các chiến binh Taliban tiến vào vùng ngoại ô của thủ đô Afghanistan, ngày 15/8/2021. Ảnh: Shutterstock
“Các lựa chọn của Tổng thống Biden về cách thực hiện việc rút quân khỏi Afghanistan đă bị hạn chế nghiêm trọng bởi các điều kiện do người tiền nhiệm của ông ấy tạo ra”, bản tóm tắt của Nhà Trắng nêu rơ, đồng thời lưu ư rằng khi ông Biden nhậm chức, “Taliban đang có sức mạnh quân sự lớn nhất kể từ năm 2001, đang kiểm soát hoặc trên đà giành được gần một nửa đất nước”.
Phản ứng với cáo buộc trên, ông Trump đă chỉ trích chính quyền Biden đang chơi “một tṛ chơi thông tin sai lệch mới” để đánh lạc hướng dư luận khỏi hành động hoàn toàn kém cỏi của họ ở Afghanistan. Trên mạng xă hội Truth Social của ḿnh, hôm 6/4, ông Trump nói: “Ông Biden phải chịu trách nhiệm chứ không ai khác”.
Tài liệu trên cũng đổ lỗi cho những đánh giá quá lạc quan của cộng đồng t́nh báo về sự sẵn sàng chiến đấu của quân đội Afghanistan, và nói rằng ông Biden đă tuân theo các khuyến nghị của các chỉ huy quân sự về nhịp độ rút quân của Mỹ.
Người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng John Kirby hôm 6/4 lập luận rằng, mục đích của bản báo cáo không phải là trách nhiệm giải tŕnh, mà là để hiểu những ǵ đă xảy ra nhằm giúp ích cho quá tŕnh đưa ra các quyết định khác trong tương lai.