Từng hét lên v́ vui sướng khi được sang Pháp định cư cùng chồng, chị Thuận (Hà Nội) sầu năo tới mức phải về nước chỉ sau một năm. Ba năm trước, khi sang thăm chồng lúc anh học tiến sĩ ở châu Âu, chị Thuận (Hoàn Kiếm, Hà Nội) từng ao ước có ngày cả nhà được sống ở đất nước đó. V́ thế, lúc chồng xin được việc làm và nói sẽ đón vợ con sang Pháp định cư, chị gật đầu ngay. "Thành thật mà nói th́ khi ấy tôi hơi tiếc v́ đang có việc tốt lương cao. Nhưng nghĩ sang bên kia lối sống văn minh, vợ chồng đoàn tụ, con cái được hưởng nền giáo dục tiên tiến nên quyết đi rất nhanh", người phụ nữ 38 tuổi nhớ lại.
Nhưng cuộc sống xứ người không màu hồng như chị tưởng. Chồng ngày ngày đi làm, con cũng đi học, chị lủi thủi ở nhà một ḿnh. Vào mùa đông, xung quanh tuyết trắng xóa th́ chị càng thấy cô quạnh. Dù có tiếng Anh khá, nhưng sau vài khóa học tiếng Pháp, chị vẫn không thể hiểu người bản địa nói chuyện nên chẳng dám giao tiếp với ai. Bằng cấp trong nước vô giá trị, ngôn ngữ kém, chị muốn t́m việc để đi làm cho đỡ buồn và chia bớt gánh nặng kinh tế cho chồng nhưng không được.
Càng ngày, chị càng cảm thấy ḿnh lạc lơng. Chồng chị đang thời điểm phải nỗ lực hết sức để khẳng định bản thân ở môi trường mới nên cũng không có nhiều thời gian cho vợ. Đến khi thấy chị thường xuyên đến bữa đếm từng hạt cơm, giữa đêm ngồi dậy khóc tu tu, anh mới giật ḿnh. Chị Thuận được chồng đưa về nước điều trị trầm cảm và đến bây giờ hai vợ chồng vẫn mỗi người một nơi. "Tôi không muốn xa chồng nhưng cũng chẳng muốn sang đó nữa", chị Thuận bày tỏ.
Thạc sĩ Lă Linh Nga, giám đốc Trung tâm nghiên cứu và ứng dụng khoa học tâm lư - giáo dục (Hà Nội) cho biết, nhiều người lớn khi ra nước ngoài, dù là những nơi được cho là văn minh, đáng sống, để làm việc hoặc định cư, đă bị sốc, thậm chí trầm cảm, nhất là giai đoạn đầu. Có thể do họ chưa chuẩn bị kỹ hoặc vốn có khả năng thích ứng không tốt - như có người dễ cảm, sốt khi thời tiết thay đổi trong khi những người khác vẫn khỏe mạnh.
Tuy nhiên, hầu như số đông khi mới xa xứ đều gặp ít nhiều khó khăn. Khi đến xă hội giàu có và văn minh, nhiều người lại cảm thấy lạc lơng bởi họ thiếu các mối liên kết với những người xung quanh. Ngoài ra, rào cản về ngôn ngữ, văn hóa cũng dễ khiến họ cảm thấy lo lắng, bất an.
Một vấn đề khác là nhiều người khi qua các nước phát triển hơn mặc nhiên coi đó là mảnh đất hứa mà không lường trước rất nhiều thách thức đang đợi, nên họ dễ thất vọng, nản ḷng. Hơn nữa, với nhiều người Việt, t́nh yêu quê hương, sự gắn bó ruột thịt rất sâu đậm, khiến việc ra nước ngoài sống có thể trở thành một thử thách lớn. Hơn nữa, khi định cư ở một nơi mà mọi sở thích, thú vui thường ngày bị cắt hết, người ta càng dễ cảm thấy bí bách, cô lập. Trường hợp một bác sĩ từng tư vấn tại trung tâm của bà Linh Nga 4 năm trước là một điển h́nh.
Anh tên Thành, 43 tuổi, công tác tại một tổ chức y tế quốc tế. Do xuất sắc khi làm việc trong nước, anh được cử sang làm đại diện tại Singapore. Ở đây, anh có nhà ngay, con cái được đi học trường tốt ngay gần đó. Thấy tương lai rộng mở, vợ anh Thành quyết định bỏ việc giảng viên trong nước để sang sinh sống hẳn cùng chồng. Tuy nhiên, chưa đầy năm sau, cả nhà ai cũng chỉ muốn quay về.
"B́nh thường gia đ́nh tôi vốn thích giao lưu, rất hay tụ tập với bạn bè, họ hàng. Nhưng sang đó, chúng tôi cả ngày chỉ quanh quẩn đi từ 'chiếc hộp' nọ sang 'chiếc hộp' kia v́ nhà, cơ quan, trường học là các khối san sát... Lúc nào cũng chỉ có vợ chồng con cái lủi thủi với nhau", anh Thành kể.
Bản thân anh, khi đến cơ quan mới luôn cảm giác căng thẳng, lo âu, thậm chí cứ nh́n thấy sếp tổng là xây xẩm, buồn nôn, không thể làm nổi việc ǵ. Anh đă nghĩ tới việc xin nghỉ, quay về nước nhưng lại tiếc và biết vị trí của ḿnh rất quan trọng, phải mất 6 tháng mới có thể t́m được người thay thế. Càng nghĩ, anh càng cảm thấy bí bách, mệt mỏi tới mức mất ngủ triền miên.
Sau một lần về nước đến tư vấn chuyên gia tâm lư và bàn bạc cùng vợ, anh quyết định nghỉ việc. Anh thông báo tin này với sếp và đề xuất được giảm bớt lượng công việc trong thời gian đợi người thay thế. "Tôi cảm giác thoải mái hẳn và thấy thật ra mọi lối đều có đường lui, chỉ là bản thân đôi khi quá tham lam, không muốn mất thứ ǵ", anh Thành chia sẻ.
Theo bà Lă Linh Nga, thực tế hiện nay, rất nhiều người, nhất là những người trẻ, sau thời gian bỡ ngỡ ban đầu, thường nhanh chóng thích nghi và thích thú với lối sống rạch ṛi, văn minh, có nhiều cơ hội phát triển cho bản thân ở nước ngoài. Dù vậy, khi có ư định thay đổi môi trường sống, bạn cũng cần có sự chuẩn bị về những kỹ năng sinh tồn, tâm lư lẫn t́m hiểu về văn hóa, cuộc sống nơi mới. Những điều này sẽ giúp bạn vững vàng và tin vào bản thân khi gặp những điều không như ư.
Rời Hà Nội sang sống tại thành phố Winnipeg (Canada) từ năm 2016, anh Bùi Kiên chia sẻ, trước khi đi, anh xác định sẽ phải làm lại từ đầu và sẵn sàng đi lên từ mức thấp nhất trong xă hội nên dù gặp khó khăn giai đoạn đầu, anh cùng gia đ́nh cũng nhanh chóng thích nghi.
"Ban đầu cũng rất buồn khi chưa quen nhịp sống mới. Ở Việt Nam nhiều người thân, bạn bè, thích th́ gặp nhau. Bên này mọi người thường tập trung vào công việc và gia đ́nh, ít tṛ chuyện thân t́nh. Nơi tôi ở mùa đông c̣n rất lạnh, 4h chiều đă tối mịt nên suốt vài tháng ngoài việc đi học, đi chợ th́ cả nhà chẳng ghé đâu khác, cũng ít gặp ai", anh Kiên kể.
Anh Kiên chia sẻ, anh ra đi v́ bản thân thích thay đổi, muốn có những trải nghiệm mới, đồng thời mong con cái có môi trường sống và giáo dục tốt hơn. Từ vài năm trước khi lên đường, anh đă t́m hiểu thông tin trên internet về nơi ḿnh định tới sống, kết bạn được với cộng đồng người Việt ở đó. Chính những người này đă tới tận sân bay đón anh lúc nửa đêm, t́m thuê nhà, thuê xe và sau này giúp anh trong quá tŕnh mua nhà, ôtô...
"Đến giờ gia đ́nh ḿnh đă quen với cuộc sống mới rồi nhiều khi cũng vẫn buồn và nhớ quê, nhớ người thân. Điều kiện sống càng tốt th́ càng thương mọi người ở nhà. Dù vậy, vợ chồng ḿnh đều đă có việc làm, có cộng đồng sinh hoạt chung (theo đạo Thiên Chúa), con cái rất thích thú với môi trường mới... nên nh́n thấy nhiều điều tích cực và tin vào lối đă chọn", anh Kiên nói.
Về vấn đề trên một bạn chia sẻ:
Đừng trách nước Pháp, hăy trách bản thân chị trước đă, được có điều kiện sang nước văn minh sinh sống th́ chị phải có bước chuẩn bị chu đáo trước, đầu tiên là ngôn ngữ v́ nó là ch́a khóa để chị mở cánh cửa ḥa nhập vào cuộc sống mới, tôi nghĩ chồng chị không bận đến nỗi không hỗ trợ chị việc học tiếng Pháp được hoặc là chị phải tự t́m cách học lấy hoặc t́m tới các trung tâm của người Việt tài Pháp để được hỗ trợ. Chị làm như vậy rơ ràng đang lấy đi tương lai của chồng và con chị, quay về VN với tôi mà nói là một quyết định khá ích kỷ!
Bạn khác chia sẻ:
Đi du lịch là một chuyện. Định cư là chuyện rất khác.
Du lịch th́ lúc nào cũng nh́n thấy cảnh đẹp, ăn ngon và ngủ yên. Nhưng khi ở là 1 quá tŕnh rất dài và phải chuẩn bị cả tâm lư lẫn tài chính vật chất. Với những ai đă xác định rơ mục tiêu ví dụ như đi là v́ tương lai các con để chúng có môi trường tốt phát triển bản thân; đi để được sống nơi văn minh sạch sẽ vớ chế độ đăi ngộ tốt dù phải c̣ng lưng làm lại từ đầu...th́ nên đi. Chứ đi v́ chỉ thấy đất nước đó đẹp và đáng sống hoặc đại loại như vậy th́ tốt nhất chỉ nên đi du lịch là đủ.
Bạn khác chia sẻ:
Tôi đă sốc toàn tập khi qua Mỹ trong những năm đầu và nhất là thấy cảnh tuyết trắng xóa và mùa đông u ám ở tiểu bang Illinois lúc đó chỉ muốn về ngay Vietnam. Và sau khi kết thúc công việc tôi t́m cách cư ngụ tại các thành phố có khí hậu tương tự Vietnam và có nhiều người Việt sống như Westminster, CA nhưng lại gặp trở ngại lớn là giá nhà tại đây rất mắc nên phải từ bỏ sau 1 năm sống ở đó. Cuối cùng sau thời gian ở thuê ở nhờ ở đậu gia đ́nh tôi may mắn cũng có chút tiền tiết kiệm và hiện đang cư ngụ tại Houston, TX, nơi cũng có nhiều người Viet sống. Thú thật là hầu như ai cũng có thời gian sốc khi ra định cư ở nước ngoài, nhất là các nước có văn hóa khác biệt như Mỹ & Canada và Châu Âu.
Bạn khác chia sẻ:
Tôi hiện đang sinh sống ở Châu Âu. Hàng ngày tôi làm việc từ sáng đến tối , thỉnh thoảng có ngày nghỉ th́ ở nhà nghỉ ngơi hoặc đi quanh vài nước EU thăm bạn bè nên chả có thời gian đâu mà buồn với lại nhớ nhà. Cuộc sống bên này tuy có phần vất vả nhưng tôi được cảm nhận và trải nghiệm những điều mà ở VN dù có bỏ bao nhiêu tiền ra cũng không mua được. Và tôi cảm thấy may mắn hơn rất nhiều người ở quê nhà.
Bạn khác chia sẻ:
Hiện nay tôi đang sống tại Châu Âu. Tôi đă sinh sống ở nước ngoài 21 năm và đă ở qua 3 nền văn hoá khác nhau. Tôi cảm nhận tác giả là người yếu về tinh thần và không chịu học hỏi những điều giá trị trong cuộc sống mới. Theo tôi nh́n th́ mỗi nước đều có mặt tích cực và tiêu cực nhưng các bạn phải hiểu là ḿnh giàu có thêm kiến thức chứ không bao giờ ngu đi, nếu ḿnh chịu học hỏi văn hoá nước khác.
Bạn khác chia sẻ:
Cho em hỏi các bác, đi làm rửa bát ở VN có mua được nhà hoặc ô tô không? Vậy đi làm rửa bát ở trời Tây có vất vả hơn không? Đương nhiên là có v́ giá trị nó đạt được!!! Dân Việt ḿnh chỉ thích chơi nhiều hơn làm nên cứ nói ra nước ngoài khổ, 100 người đi có 1 người về, vậy lời nói của một người đúng hả? Cuộc sống ở những nước phát triển là họ sống cho gia đ́nh, người Việt ḿnh sống ngoài đường không!!! Suốt ngày lang thang cafe và quán nhậu!!! Nên sang nước ngoài thấy buồn!!! Haizzzz
Bạn khác chia sẻ:
Văn hóa của người Việt đa phần là thích nhậu nhẹt, đàn đúm, nhiều chuyện, thích chơi hơn làm việc... Nên khi định cư nơi xứ người bị sốc là phải rồi!!! Ở các nước phương Tây không có chỗ dành cho kẻ lười biếng.