Khi cách ga Mậu Đông khoảng 2 km, lái phụ Nguyễn Văn Quân nghe tiếng va đập bên ngoài, rồi mắt tối sầm khi ḥn đá khoảng 20 cm, nhiều cạnh sắc đập mạnh vào đầu.
"Máu chảy ướt áo, xung quanh chao đảo, tôi cố gắng bám vào thành ghế, nói với lái chính rằng đă bị ném đá", ông Quân nhớ lại khoảnh khắc một tuần trước - lúc gần 12h đêm 10/7.
T́m hộp cứu thương rồi tự băng đầu cho ḿnh, ông Quân lo lắng "nghĩ đến cái chết v́ máu không ngừng chảy, xung quanh lại chỉ có đồi núi hoang vu". Bên cạnh ông, lái tàu Nguyễn Hải Phong lo lắng, liên tục trấn an song không thể rời ghế lái.
Đoàn tàu lao vun vút về phía ga Mậu Đông. Ngay khi vào ga, lái chính Nguyễn Hải Phong vội vă nhờ nhân viên trực ban gọi taxi đưa ông Quân đến bệnh viện Mậu A cách đó khoảng 10 km. Các bác sĩ nhanh chóng xử lư vết thương, ông được khâu 10 mũi ở đầu.
Lái tàu Nguyễn Văn Quân điều trị tại bệnh viện Yên Bái sau một tuần bị ném đá. Ảnh: Phương Linh
Theo ông Quân, 21h ngày 10/7, ông ngồi vị trí phụ lái, c̣n lái chính Nguyễn Hải Phong (51 tuổi) điều khiển tàu hàng H2705 rời khỏi ga Yên Bái. Đầu máy kéo 22 toa, chạy rỗng đến ga Xuân Giao (huyện Bảo Thắng, Lào Cai) cách ga Yên Bái khoảng 118 km để nhận quặng rồi chở về Hải Pḥng. Trên tàu hàng chỉ có hai người.
Trong khi ông Phong điều khiển tàu, ông Quân sẽ quan sát chướng ngại vật trên đường như ôtô, xe máy, phương tiện trên đường ray để thông báo cho lái chính giảm tốc, kéo c̣i khi qua đường giao hoặc sắp vào ga. Nhiều năm qua cung đường này, ông Quân nhớ từng điểm giao cắt, từng cây cầu.
Tàu thường chạy 40-50 km/h khi qua đồng ruộng, đồi núi không bóng người. Những lúc này, ông Quân sẽ mở cửa sổ buồng lái để hưởng gió trời và dễ nhoài người ra lấy thẻ bên đường khi tàu ra/vào đoạn đường sắt nối hai ga liền kề. "Tôi rất bất ngờ khi tàu bị ném đá vào giữa đêm, ở nơi vắng bóng người", ông kể.
Lái chính Nguyễn Hải Phong cũng không lường trước sẽ bị ném đá ở đoạn đường này. Trên tuyến Hà Nội - Lào Cai, khi qua những điểm từng xảy ra các vụ ném đá tàu hay đoạn có nhiều người tụ tập, ông và đồng nghiệp thường chú ư quan sát, kéo cửa sổ lên và ngồi thấp khỏi cabin để tránh bị đá ném trúng.
"Lúc biết anh Quân bị thương, tôi cố gắng b́nh tĩnh để lái tàu. Tôi đă rùng ḿnh nghĩ nếu lúc đó cả hai cùng bị trọng thương th́ không ai cầm lái, đoàn tàu có thể đâm va các chướng ngại vật trên đường gây hậu quả khôn lường", ông Phong kể.
Sự cố đêm 10/7 khiến tàu hàng H2705 phải dừng tại ga Mậu Đông hơn 2 giờ v́ thiếu lái tàu. Chi nhánh đầu máy Hà Nội tại Yên Bái phải đưa lái tàu khác thay thế ông Quân để đoàn tàu tiếp tục di chuyển đến Lào Cai.
Lái tàu Nguyễn Văn Quân được chẩn đoán chấn thương phần mềm. Sau một tuần nằm viện, thi thoảng vẫn chóng mặt, song ông muốn nhanh chóng quay trở lại công việc đă gắn bó suốt 30 năm. Người nhà của những thiếu niên tham gia vụ ném đá đă đến bệnh viện thăm hỏi, xin ông tha thứ.
"Tôi mong rằng các gia đ́nh giáo dục con em ḿnh không ném đá lên các đoàn tàu, gây nguy hiểm tính mạng cho tổ lái và hành khách; các địa phương có đường sắt đi qua cũng cần có giải pháp đảm bảo an toàn để chúng tôi yên tâm làm việc", ông nói.
Ông Đỗ Trọng Quang, Quản đốc phân xưởng đầu máy 3, Xí nghiệp đầu máy Hà Nội, cho biết tuyến đường sắt Hà Nội - Lào Cai gần đây xảy ra một số vụ ném đất đá, chất bẩn, rác lên các đoàn tàu đang lưu thông. Trong đó các tàu hàng bị ném nhiều nhất, gây mất vệ sinh và nguy hiểm cho người lái tàu.
Để ngăn chặn các vụ tương tự, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam kiến nghị Ủy ban An toàn giao thông quốc gia, Bộ Công an chỉ đạo các đơn vị chức năng địa phương có đường sắt đi qua đảm bảo an ninh, xử lư nghiêm hành vi ném đất đá, chất bẩn lên tàu.
Ngày 11/7, Công an xă Mậu Đông, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái, đă xác định 8 thanh thiếu niên từ 14 đến 18 tuổi ở xă Quang Minh và xă Đông Cuông ném đá tàu hàng H2705 vào tối 10/7. Nhóm này khai khoảng 21h rủ nhau xuống thị trấn Mậu A chơi, sau đó xuống thành phố Yên Bái. Lúc về qua đoạn đường sắt cắt đường bộ ở xă Mậu Đông, cả nhóm dừng lại cách đường sắt 7 mét và đứng chờ. Khi thấy có tàu đang chạy qua, Trương Duy Vũ (14 tuổi) dùng đá ven đường sắt ném 3-4 lần vào đầu tàu, Đặng Minh Tuấn (16 tuổi) ném vào cuối tàu, một thiếu niên khác dùng chai bia thủy tinh ném vào tàu. Sau đó cả nhóm lên xe về nhà.