Khi ông Trump tưởng chừng đă có thể bỏ lại sau lưng vụ án lật ngược kết quả bầu cử năm 2020, công tố viên đặc biệt đưa ra động thái mới có thể tác động tới cuộc đua vào Nhà Trắng.
Công tố viên đặc biệt Jack Smith tung ra bản cáo trạng mới đă điều chỉnh, nêu bật tư cách công dân b́nh thường của ông Trump khi có hành vi bị nghi phạm tội. Ảnh: New York Times.
Với việc tung ra bản cáo trạng mới để cứu văn vụ án của ḿnh, công tố viên đặc biệt Jack Smith ngầm thể hiện quyết tâm đưa cựu tổng thống ra trước công lư, kể cả khi ṭa án gần như chắc chắn sẽ không thể đưa vụ việc ra xét xử trước ngày bỏ phiếu bầu cử Mỹ trong tháng 11.
"Về cơ bản, đây là cách ông Jack Smith nói rằng 'Tôi vẫn nắm chắc việc này trong tay", cựu Phó giám đốc FBI Andrew McCabe, nhà b́nh luận pháp lư và an ninh quốc gia của CNN, đưa ra nhận định sau khi ông Smith đệ tŕnh bản cáo trạng đă sửa đổi vào ngày 27/8.
Diễn biến mới cũng tiếp tục nêu bật khoản lợi ích to lớn mà ông Trump sẽ nhận được nếu đắc cử tổng thống: Không những ông được trở lại chức vụ cao nhất của nước Mỹ mà c̣n có thẩm quyền vô hiệu hóa vụ án của ông Smith và các vụ án khác.
"Cuộc bầu cử năm nay rất quan trọng", cựu công tố viên liên bang Ankush Khardori nói với CNN. “Vụ án này đang lâm nguy v́ nếu ông Trump thắng, nó sẽ tan biến. Nếu ông Trump thua bà Harris, vụ án này sẽ đi tới một kết luận nào đó".
Cáo trạng mới có nội dung ǵ?
Các dữ kiện và bằng chứng mà ông Smith nêu ra trong bản cáo trạng không thay đổi, vẫn cáo buộc ông Trump có âm mưu lừa đảo cơ quan kiểm phiếu, phá hoại, cản trở quá tŕnh chứng nhận chiến thắng của ông Joe Biden. Cáo trạng c̣n cho rằng ông Trump đă lập mưu xâm phạm quyền cơ bản của công dân Mỹ là bỏ phiếu.
Nhưng để tuân thủ phán quyết của Ṭa Tối cao, ông Smith đă loại bỏ những câu chữ quy kết ông Trump có hành vi sử dụng Bộ Tư pháp để tuyên truyền cáo buộc gian lận bầu cử sai sự thật của ḿnh. Thay vào đó, ông Smith đổi cách diễn đạt để thể hiện hành vi của ông Trump là của một "ứng viên đang tranh cử" chứ không phải của một vị tổng thống đang thi hành công vụ.
Dù vậy, ông Smith vẫn sẽ phải đối mặt với nhiều trở ngại. Thẩm phán thụ lư vụ việc, bà Tanya Chutkan, hiện sẽ phải diễn giải phán quyết của Ṭa Tối cao để xác định xem những bằng chứng nào được phép đưa vào hồ sơ. Trong quá tŕnh ấy, đội ngũ luật sư của cựu Tổng thống chắc chắn sẽ tận dụng triệt để quyền kháng cáo nhằm tŕ hoăn tối đa tiến tŕnh vụ án.
Công tố viên đặc biệt Jack Smith. Nếu đắc cử, ông Trump có quyền băi nhiệm ông Smith và khép lại 2 vụ án liên bang do đối phương quản lư. Ảnh: New York Times.
Tác động tức thời tới chiến dịch Trump
Động thái mới nhất của ông Smith ngay lập tức đă mở ra một khía cạnh khác trong cuộc đối đầu giữa vị cựu tổng thống với ứng viên đảng Dân chủ, bà Kamala Harris. Một lần nữa, vấn đề trách nhiệm h́nh sự của ông Trump tiếp tục chiếm trọn tâm trí cử tri, sau khi hàng loạt rắc rối pháp lư của cựu tổng thống tưởng chừng đă phai nhạt.
Dù vụ án không có khả năng được đưa ra xét xử trước ngày bỏ phiếu, chỉ cần ông Smith có động thái cố gắng tổ chức lấy lời khai th́ đều có thể tạo ra làn sóng truyền thông xoáy sâu vào các tội danh mà ông Trump bị cáo buộc thực hiện.
Với hầu hết ứng viên khác, việc bị truy tố giữa đường tranh cử tổng thống sẽ là vết nhơ không thể gột sạch. Nhưng ông Trump đă tận dụng chính chuyện đó để nạp thêm năng lượng cho chiến dịch tranh cử của ḿnh, đặc biệt là trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng ḥa.
Trong những tuần gần đây, ông Trump đă phải chật vật t́m cách thúc đẩy chiến dịch tranh cử của ḿnh trước ứng viên mới của đảng Dân chủ. Những rắc rối pháp lư của cựu Tổng thống vốn cũng không phải là trọng tâm của đường đua vào Nhà Trắng trong thời gian qua. Nhưng ngay sau khi ông Smith tung ra các cáo buộc mới, phản xạ có điều kiện của ông Trump dường như lập tức được kích hoạt.
Ông Trump tiếp tục nói về chuyện ḿnh là nạn nhân của Bộ Tư pháp Mỹ dưới thời ông Biden. Cựu tổng thống cáo buộc ông Smith v́ tuyệt vọng nên đă cố gắng "hồi sinh cuộc săn phù thủy ‘đă chết’”. Ông cũng cho rằng bản cáo trạng được điều chỉnh là hành động can thiệp bầu cử để đánh lạc hướng người dân Mỹ khỏi "những thảm họa mà Kamala Harris đă gây ra cho Đất nước ta".
Phó tổng thống Mỹ Kamala Harris cũng sẽ gặp phải những thách thức mới khi tâm điểm chú ư đổ dồn vào những rắc rối pháp lư của ông Trump. Ảnh: New York Times.
Thách thức mới cho bà Harris
Bà Harris cũng sẽ gặp phải những thách thức mới khi tâm điểm chú ư đổ dồn vào những rắc rối pháp lư của ông Trump.
Trước đó, trong những tuần tranh cử đầu tiên, phó tổng thống thường chỉ tập trung nói về nỗi đau của người Mỹ trước t́nh cảnh vật giá tăng cao để vô hiệu hóa một điểm yếu của ḿnh, đồng thời t́m cách thể hiện ḿnh là ứng viên đại diện cho thế hệ mới.
Khác với ông Biden, phó tổng thống Mỹ không “lên gân” khẳng định chiến dịch tranh cử của bà là trận chiến giành lại linh hồn quốc gia. Nhưng hồi tuần trước, bà cũng đă đề cập đến rắc rối pháp lư của ông Trump, chỉ trích ông là "người thiếu nghiêm túc” sẽ gây ra hậu quả "cực kỳ nghiêm trọng" nếu trở lại Nhà Trắng.
Bản cáo trạng mới nhất nhắm vào ông Trump sẽ giúp bà Harris càng có thêm cơ sở để lập luận rằng người Mỹ đang có "cơ hội quư giá nhưng ngắn ngủi" nếu họ muốn bỏ lại sau lưng những năm tháng hỗn loạn của ông Trump và hướng tới một tương lai lạc quan hơn.
Tuy nhiên, chiến dịch tranh cử của bà Harris cũng cần cẩn thận trong lúc phát đi thông điệp gửi tới một bộ phận cử tri ôn ḥa c̣n đắn đo chưa quyết, v́ nhóm này có thể cho rằng bản cáo trạng mới là bước đi quá đáng.