Quyền Giám đốc Cơ quan Mật vụ Mỹ Ronald L. Rowe Jr. khen ngợi phản ứng kịp thời của lực lượng an ninh trong vụ ông Trump bị ám sát hụt song thừa nhận đă không rà soát kỹ sân golf.
Video hiện trường vụ bắt giữ nghi phạm ám sát hụt ông Trump Video ngắn từ camera bodycam mới được công bố hôm 16/9 cho thấy hiện trường vụ bắt giữ nghi phạm Ryan W. Routh trong vụ ông Trump bị ám sát hụt tại West Palm Beach, Florida.
Việc người đứng đầu Cơ quan Mật vụ Mỹ (USSS) thừa nhận khu vực quanh Câu lạc bộ Golf Quốc tế Trump không được rà soát hôm 10/9 (giờ địa phương) đă khiến cơ quan này nhận nhiều hoài nghi và chỉ trích.
Quyết định này làm dấy lên nhiều câu hỏi về nguồn lực và khả năng của USSS, đặc biệt là trong bối cảnh t́nh trạng bạo lực chính trị ở Mỹ ngày càng gia tăng và cuộc bầu cử tổng thống đang đến giai đoạn nước rút.
Trong khi ông Ronald L. Rowe Jr. ca ngợi các mật vụ đă phản ứng nhanh và kịp thời để bảo đảm an toàn cho ông Donald Trump, Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) cho biết quá tŕnh truy xuất dữ liệu của tay súng có mặt tại hiện trường cho thấy ông này đă có mặt gần sân golf trong suốt 12 tiếng trước khi tiếp cận cựu tổng thống.
Trong bài phát biểu trước các phóng viên tại Văn pḥng Cảnh sát trưởng Palm Beach vào chiều 16/9 (giờ Mỹ), ông Rowe nói: “Cựu tổng thống thậm chí không được cho là sẽ đến đó (sân golf)”.
Ông Rowe không nói rơ rằng liệu vấn đề có nằm ở việc các mật vụ không có thời gian để rà soát sân golf hay không. Tuy nhiên, phần lớn công chúng đều biết ông Trump thường hay đi đánh golf vào các ngày chủ nhật, do đó làm tăng rủi ro an ninh đối với cựu tổng thống.
Quyền Giám đốc Cơ quan Mật vụ Mỹ Ronald L. Rowe Jr. Ảnh: New York Times.
Ông Rowe tán dương các mật vụ v́ đă nhanh chóng phát hiện ṇng súng của nghi phạm chĩa ra từ bụi rậm và bắn vào mục tiêu này, sau đó kịp thời truy dấu và bắt giữ tay súng.
Người đứng đầu USSS cho rằng các phương pháp của lực lượng mật vụ “đă phát huy hiệu quả”. Ông Rowe chỉ ra rằng mối đe doạ đă được xác định “sớm” và ông Trump lập tức được sơ tán khỏi hiện trường cùng sự hỗ trợ an ninh tăng cường, bao gồm cả sự có mặt của lính bắn tỉa.
Tuy nhiên, sau sự kiện tại Florida, các nhà lập pháp, quan chức hành pháp và cựu thành viên USSS đă đặt câu hỏi về việc liệu cơ quan này có đang hoàn thành nhiệm vụ bảo vệ tổng thống và cựu tổng thống cùng gia đ́nh của họ hay không.
“Tôi rất quan ngại về các báo cáo cho rằng nghi phạm đă ẩn nấp trong các bụi rậm suốt 11 giờ đồng hồ”, cựu mật vụ Beth Celestini, người từng bảo vệ cựu Tổng thống Barack Obama, nói. “Mật vụ có các giao thức giúp xác định nghi phạm trước khi sự việc xảy ra nếu mọi thứ được áp dụng đúng quy cách”.
“Việc bắt được nghi phạm này là dựa vào yếu tố may mắn hay lực lượng mật vụ thực sự có cơ chế phù hợp để xử lư những mối đe doạ kiểu này”, ông Ronald Layton, cựu mật vụ từng có 26 năm làm việc tại USSS, đặt vấn đề.
Cựu mật vụ Ronald Layton của USSS. Ảnh: USJJF.
Ông Rowe cho biết USSS cần Quốc hội cung cấp thêm chi phí cho vấn đề nhân sự, làm việc ngoài giờ và cơ sở vật chất để xử lư môi trường ngày càng nhiều rủi ro như chính trường Mỹ.
Tổng thống Joe Biden bày tỏ sự ủng hộ trước lời kêu gọi của ông Rowe. Trong cuộc phỏng vấn với các phóng viên Nhà Trắng hôm 16/9, ông Biden nói rằng “USSS cần sự trợ giúp” và Quốc hội “nên đáp ứng nhu cầu của họ”.
Nguồn tin từ một số quản lư giấu tên của Uỷ ban Tài chính Thượng viện và Hạ viện cho biết hội đồng đang xem xét các yêu cầu của USSS.
Cùng lúc đó, các quan chức cấp cao của Hạ viện đang cân nhắc việc bỏ phiếu để mở rộng thẩm quyền cho lực lượng đặc nhiệm điều tra về vụ ám sát hụt ở Florida, một nguồn tin nói với New York Times.
Lực lượng đặc nhiệm của Hạ viện đang điều tra các t́nh tiết của vụ nổ súng nhắm vào ông Trump tại Pennsylvania vào ngày 13/7. Hiện chưa rơ vụ ám sát hụt ở Florida có nằm trong phạm vi quyền hạn của lực lượng đặc nhiệm này hay không.
Các mật vụ được giao nhiệm vụ bảo vệ tổng thống và cựu tổng thống cùng gia đ́nh của họ đang làm việc nhiều giờ liền mà không được nghỉ ngơi, theo New York Times.
Bên cạnh việc bảo vệ các lănh đạo nước ngoài đến Mỹ, USSS c̣n đảm đương trọng trách giữ an toàn cho hơn 40 người, bao gồm ông Biden, bà Kamala Harris, ông Trump, các cựu tổng thống khác cùng gia đ́nh của họ.
Sự gia tăng của những ngôn từ kích động và hành vi khiêu khích bạo lực đang phức tạp hoá nhiệm vụ của USSS, tờ New York Times nhận định.
Kể từ sau vụ ám sát hụt ông Trump ở Pennsylvania hồi tháng 7, USSS đă điều chuyển các nhân viên cao cấp từ nhóm bảo vệ ông Biden sang cho ông Trump và bà Harris. Cơ quan này cũng cung cấp kính chắn đạn đặc biệt nhằm bảo vệ ông Trump trong các sự kiện vận động tranh cử và nhận thêm nguồn lực từ Lầu Năm Góc.
Bộ An ninh Nội địa, cơ quan chủ quản của USSS, cũng đă triển khai 1.500 nhân viên xuống củng cố hàng ngũ mật vụ.
T́nh trạng thiếu hụt nhân viên vốn đă là vấn đề trầm kha của USSS. Giờ đây, cộng dồn với t́nh trạng giờ làm kéo dài và mệt mỏi, USSS lâm vào t́nh trạng vừa thiếu người vừa thiếu kinh phí trong các phương diện như công nghệ hay cơ sở vật chất.
“Khối lượng nhiệm vụ mà USSS phải đảm đương đang tăng lên nên chúng tôi cần thêm các nguồn lực để đáp ứng những yêu cầu mới này”, ông Rowe viết trong một lá thư gửi tới 2 thượng nghị sĩ vào ngày 5/9.
“Chúng tôi không được phép thất bại”, ông Rowe nói vào ngày 16/9. “Để làm được điều đó, chúng tôi sẽ phải có những cuộc tṛ chuyện khó khăn với Quốc hội”.